OPINIONS

Ο Χρήστος Χωμενίδης σχολιάζει τον Will Smith και λέει το πιο λάθος πράγμα

Papadakis Press Κώστας Μοσχόπουλος

Η στιγμή που ο Will Smith χτύπησε στο πρόσωπο τον παρουσιαστή του βραβείου για το Καλύτερο Ντοκιμαντέρ των Όσκαρ 2022 θα μείνει σίγουρα στην ιστορία. Θα μείνει στην ιστορία ως η στιγμή που συνειδητοποιήσαμε ότι η βία είναι παντού, ακόμα και στην πιο λαμπερή βραδιά του κινηματογράφου. Θα μείνει στην ιστορία ως η στιγμή που με απόλυτη φυσικότητα κάποιος συνέδεσε την αγάπη με τη βία κι όλοι δέχτηκαν πως η δικαιολογία αυτή ευσταθεί και τον χειροκρότησαν λίγα λεπτά μετά. Ο Χρήστος Χωμενίδης, σχολιάζοντας όσα συνέβησαν στα Όσκαρ 2022, πήγε αυτόν τον συλλογισμό ένα λάθος βήμα παραπέρα.

Ο συγγραφέας Χρήστος Χωμενίδης θέλησε να διατυπώσει μία δική του άποψη με αφορμή αυτό το περιστατικό. Για τον συγγραφέα, ούτε λίγο ούτε πολύ, «Ο άνδρας πρέπει να είναι διατεθειμένος να ρίξει ξύλο υπερασπιζόμενος τη γυναίκα που συνοδεύει». Ανέλυσε δε περαιτέρω τη σκέψη του, χρησιμοποιώντας κάποιες λέξεις που πολύ θα θέλαμε να γίνουν κάποια στιγμή ένα μακρινό παρελθόν κι όχι το τοξικό παρόν μας.

«Δεν συζητώ για το συγκεκριμένο περιστατικό, για το εάν επρόκειτο για χυδαία προσβολή ή ατυχές αστείο ή ίσως ακόμα και για καθαρή παρεξήγηση. Ένα πιστεύω ωστόσο ακράδαντα. Πως ένας άντρας πρέπει να είναι διατεθειμένος και να έρθει στα χέρια, και να φάει ξύλο και να ρίξει ξύλο υπερασπιζόμενος τη γυναίκα που συνοδεύει», ανέφερε στο Facebook ο Χρήστος Χωμενίδης.

«Όχι βεβαίως από ιδιοκτησιακή αντίληψη. Αλλά από ένα αρχαίο αίσθημα τιμής. Ανδρείας. Ας μη φοβόματε τις λέξεις, λεβεντιάς. Που αν χαθεί, θα καταντήσουμε άχθος αρούρης.-», κατέληξε ο συγγαφέας. Ο Χρήστος Χωμενίδης έβαλε την τελεία και την παύλα του και κατέληξε στο συμπέρασμά του. Αν αναρωτιέσαι, η φράση «άχθος αρούρης» είναι ομηρική κι έχει μεταφραστεί ως «χαμένο βάρος» ή «φόρτωμα της γης ανώφελο».

Αν χάσουμε τις λέξεις ανδρεία, τιμή και λεβεντιά θα είμαστε χαμένο βάρος για τη γη. Δεν συμφωνώ. Αν τις χάσουμε με την έννοια που μεταφράζονται στη σύγχρονη εποχή μας, ως το «μην πιάνεις τη γυναίκα μου στο γ@@@@@@@ το στόμα σου» και το χαστούκι σαν αυτό που έριξε ο Will Smith στον Chris Rock, μάλλον θα γίνουμε άνθρωποι που θα ξέρουμε να αγαπάμε καλύτερα.

Όχι, ο άνδρας δεν πρέπει να είναι διατεθειμένος να χτυπήσει ΓΙΑ μία γυναίκα. Γιατί από τη βία στην ενδοοικογενειακή βία, αυτό το «για» είναι που μας χωρίζει.

Ένα «για» που όσο επιμένουμε να συντηρούμε λανθασμένες αντιλήψεις περί «τιμής» πέρι «ανδρείας» και περί «λεβεντιάς», τόσο πιο συχνά παραλείπεται. Γιατί σε αυτόν τον συλλογισμό, η γυναίκα δεν έχει αυτονομία, πρέπει κάποιος άλλος να την υπερασπίζεται. Κάποιος άλλος πρέπει να αποφασίζει για εκείνη. Δεν τη ρωτούν καν αν θίχτηκε, αν θα έδινε τόση σημασία, αν θέλει να ασχοληθεί.

Κι όσο κι αν ο Χρήστος Χωμενίδης λέει ότι δεν πρόκειται για «ιδιοκτησιακή αντίληψη» το να θίγεται τελικά η δική σου «τιμή» τόσο ώστε να χτυπήσεις κάποιον, για κάτι που ίσως προσβάλει τη γυναίκα σου, δεν απέχει πολύ από τη σκέψη ότι η γυναίκα σου είναι μέρος σου, τμήμα σου, κτήμα σου.

Οι αντιδράσεις στην ανάρτησή του συγγραφέα στο Facebook, ήταν έντονες και οι περισσότερες έλεγαν τα αυτονόητα. Σε μία κοινωνία που παλεύει να ξεπεράσει τα πατριαρχικά της κατάλοιπα, η γυναίκα δεν χρειάζεται σωματοφύλακες. Χρειάζεται να είναι ίση. Η αναγωγή της βίας ως ζήτημα τιμής του καθενός, ως ζήτημα ανδρείας είναι ένα από αυτά τα πατριαρχικά κατάλοιπα. Και στο κάτω κάτω, όπως έγραψε και μία σχολιάστρια στην ανάρτηση: «Εμάς τις γυναίκες θα μας ρωτήσει ποτέ κανείς αν θέλουμε τον άντρα ντουκι που βαράει, ή η αντρική τιμή πάλι μόνη της θα αποφασίζει;»

Για τον Χρήστο Χωμενίδη ίσως είναι αρκετή η εξήγηση που έδωσε ο Will Smith περί αγάπης που δικαιολογεί τα πάντα. Για εμένα δεν είναι. Για εμένα η αγάπη και η βία είναι εκ διαμέτρου αντίθετες έννοιες. Είναι αυτές που παλεύουμε να ξεχωρίσουμε στο κεφάλι μας για εμάς και τις επόμενες γενιές. Γαλουχηθήκαμε να τις συνδέουμε για να δικαιολογούμε τα αδικαιολόγητα και καταλήξαμε να απαντάμε στα «γιατί τώρα;» των άλλων, όταν καταφέραμε τελικά να καταλάβουμε ότι η αγάπη δεν πρέπει ποτέ να εκφράζεται με βία, δεν πρέπει ποτέ να νοηματοδοτεί τη βία, δεν πρέπει να γίνεται δικαιολογία στο στόμα κανενός.

Η αγάπη είναι αγάπη και εξουδετερώνει τη βία, δεν την τροφοδοτεί. Και μάλλον αν την φτηνήνουμε τόσο ώστε να την χρησιμοποιούμε με τη μορφή της «καλής πρόθεσης» για τα λάθη μας, αντί να παίρνουμε την ευθύνη γι’ αυτά και για τα προβλήματα διαχείρισης θυμού του εαυτού μας, τότε είναι που θα είμαστε «άχθος αρούρης».