OPINIONS

Μήπως τελικά οι στολές της Mary Katrantzou για την τελετή Αφής Ολυμπιακής Φλόγας δεν ήταν τόσο κακόγουστες;

© Thanassis Stavrakis/ΑP Images

Θα ξεκινήσω με ένα disclaimer που αφορά ίσως κάποιες από τις απόψεις (μάλλον) της Mary Katrantzou: Σε ένα post της πριν μερικούς μήνες, όπου είχε ανεβάσει στο προφίλ της στο Instagram ένα look που είχε ράψει για τη Marie Chantal, τη σύζυγο του Παύλου Γλύξμπουργκ, είχε αναφερθεί στην ίδια ως «εστεμμένη πριγκίπισσα». Η μοναρχία στην Ελλάδα έχει καταργηθεί από το 1974 και προσωπικά, είναι από τις στιγμές στην ιστορία της χώρας μας για την οποία είμαι αρκετά περήφανη.

Δεν ξέρω ποιες είναι οι πεποιθήσεις της Mary Katrantzou και για να είμαι απόλυτα ειλικρινής, δεν με απασχολεί. Θεωρώ ότι κανείς δεν θα έπρεπε να προωθεί λανθασμένες πληροφορίες σαν αυτές. Παρ’ όλα αυτά το τι ανεβάζει κανείς στα προσωπικά του μέσα κοινωνικής δικτύωσης, είναι δικαίωμά του (εφόσον δεν προσβάλλει κάποιον άλλο). Επίσης, δεν με απασχολούν οι απόψεις της στην συγκεκριμένη περίπτωση για την οποία θα σου μιλήσω, που αφορά τις ενδυμασίες που σχεδίασε για την τελετή Αφής της Ολυμπιακής Φλόγας που πραγματοποιήθηκε στις 16 Απριλίου.

Προσωπικά, είμαι εδώ για να σχολιάσω τη μόδα και τις συγκεκριμένες στολές, σαν fashion expert, αλλά και σαν άνθρωπος που επιτρέπω στον εαυτό μου να υπολογίζει διαφορετικές απόψεις στα πράγματα, όσον αφορά τη μόδα. Θεωρώ ότι το πιο σωστό πράγμα που μπορεί να κάνει κανείς, ειδικά όσοι γνωρίζουμε καλά από μόδα, είναι να δούμε τα πράγματα ολοκληρωμένα και να κρίνουμε με βάση τις αναφορές, αλλά και το υπόβαθρο του κάθε σχεδιαστή μόδας.

Τον περασμένο μήνα, λοιπόν, υπήρξε ένα κύμα αντιδράσεων στον Τύπο και τα social media, όταν αποκαλύφθηκαν οι νέες στολές των ιερειών για τις τελετής της αφής. Η Ελληνική Ολυμπιακή Επιτροπή, αποφάσισε να αλλάξει τις ενδυμασίες και ανέθεσε τη δουλειά σε μια γυναίκα που οφείλουμε να παραδεχτούμε όλοι, ότι γνωρίζει καλά την ελληνική μόδα και ιστορία (ακόμα και αν στο μυαλό της ίσως έχει κάποια πράγματα μπερδεμένα).

«Στράπλες φοράμε στη θάλασσα όχι εδώ…κρίμα…

«Κατώτερο των περιστάσεων. Ακόμα και οι εξαιρετικοί καλλιτέχνες έχουν τις άσχημες (ανέμπνευστες) στιγμές τους.»

«Τι κρίμα… Σαν κακοζωγραφισμένα αυτοκόλλητα.»

«Η ενδυμασία πολύ κρίμα.. φθηνό τουριστικό αποτέλεσμα, φολκλορισμός.»

Αυτά είναι μερικά από τα σχόλια στα social media για τις νέες ενδυμασίες της Mary Katrantzou. Πώς είναι το σχέδιο αυτών των φημισμένων πια, στολών; Μια αρκετά πιστή απεικόνιση της αρχιτεκτονικής στην Αρχαία Ελλάδα.

Η Mary Katrantzou είπε ότι άντλησε έμπνευση από τα ιωνικού ρυθμού κιονόκρανα. Η περιγραφή της αποτυπώθηκε με πιστό τρόπο στα φορέματα και τις φούστες των στολών: στράπλες φορέματα με τυπώματα κιόνων σε λευκό και σκούρο γκρι χρώμα, καταλήγοντας σε φούστες με έντονα πλισέ (που και αυτά εμπνέονται από τους αρχαιοελληνικούς χιτώνες και τις παραδοσιακές ελληνικές στολές).

Όπως και τα παραπάνω σχόλια, δεν θα σου κρύψω ότι η δική μου πρώτη αντίδραση στις στολές ήταν εξίσου αρνητική. Το πρώτο μου σχόλιο; «Κιτς». Παρ’ όλα αυτά, όπως σου είπα, είμαι άνθρωπος που προσπαθεί να έχει πάντα μια σφαιρική άποψη στα πράγματα, ειδικά όσον αφορά τη μόδα. Παρατηρώντας, λοιπόν, καλύτερα τις στολές της Mary Katrantzou, βρίσκω διάφορα στοιχεία στα ενδύματα, που βγάζουν νόημα. Ένα βασικό, είναι η αισθητική της σχεδιάστριας, που για μια fashion «εμμονική» σαν εμένα, όταν ανακάλυψα τη δουλειά της πριν 10 χρόνια, ήταν ο λόγος που την αγάπησα: τα χαρακτηριστικά της τυπώματα.

© Thanassis Stavrakis/ΑP Images

Οι τυπωμένοι κίονες στις στολές της τελετής φλόγας, εμπνέονται από τη signature αισθητική της Mary Katrantzou

Θυμάμαι, ήμουν στη σχολή ενδυματολογίας, όταν ανακάλυψα τη δουλειάς της Mary Katrantzou. Η σχεδιάστρια μόλις είχε παρουσιάσει τη Fall 2012 συλλογή στην Εβδομάδα Μόδας στο Λονδίνο, μια συλλογή που περιλάμβανε ρούχα με εκπληκτικά τυπώματα από γραφομηχανές, μια κολεξιόν που την ξεχώρισε από το πλήθος των ανερχόμενων σχεδιαστών μόδας που ξεκινούσαν τότε.  Αυτό που την ξεχώρισε, λοιπόν, ήταν ο τρόπος που χρησιμοποιήσε τα prints που φυσικά, έγιναν από τότε σήμα-κατατεθέν της σχεδιάστριας.

Η τεχνοτροπία των ρούχων της, κατασκευαστικά μπορεί να μην ήταν το πιο πρωτοποριακό πράγμα στον κόσμο, αλλά τα σχέδιά της είχαν κάτι το ξεχωριστό, σαν concept. Ο τρόπος που αντιμετώπιζε τη μόδα γενικότερα, ήταν διαφορετικός από τους υπόλοιπους σχεδιαστές, ειδικά για την περίοδο εκείνη. Οι τεχνικές στα τυπώματα των φορεμάτων, αλλά και οι αναπάντεχες σιλουέτες των ρούχων ήταν πραγματικά μοναδικές.

Mary Katrantzou Fall 2012 / Catwalking/Getty Images/Ιdeal Image
Mary Katrantzou Fall 2012

Αυτή η τεχνοτροπία των τυπωμάτων για την οποία είναι γνωστή η Mary Katrantzou, αποτέλεσε ένα πολύ βασικό μέρος του ύφους των στολών των ιερειών. Δηλαδή, αυτό που θέλω να πω είναι ότι όποιος γνωρίζει την Katrantzou σαν σχεδιάστρια, και όχι μόνο τη δουλειά της από αυτά τα ενδύματα, μπορεί γρήγορα να αναγνωρίσει την αισθητική της σε αυτά.

Αυτό, κατά τη γνώμη μου, είναι ένα σημαντικό προσόν για έναν σχεδιαστή ή έναν οίκο μόδας. Το να έχεις ένα πολύ χαρακτηριστικό (και αναγνωρίσιμο) ύφος, είναι σημαντικό για την ταυτότητα και τα θεμέλια ενός fashion brand. Η Ελληνίδα σχεδιάστρια, το έχει κατορθώσει αυτό, με fashion experts σε όλο τον κόσμο να αναγνωρίζουν αμέσως την αισθητική της. Πιστεύω, λοιπόν, ότι αυτό έπαιξε πολύ σημαντικό ρόλο στο τελικό αποτέλεσμα των ρούχων.

Αυτό που δεν καταλαβαίνω όμως είναι γιατί μας είναι τόσο εύκολο να εκφράσουμε με τόσο προσβλητικό τρόπο την απέχθειά μας για διαφορά πράγματα, πόσο μάλλον όταν πρόκειται για ένα αντικείμενο το οποίο δεν γνωρίζουμε όλοι, καλά.

Πιστεύω, λοιπόν, ότι αυτό δημιούργησε μια αναίτια «έχθρα» απέναντι στη σχεδιάστρια που ακόμα κι αν κάποιες φορές οι πεποιθήσεις της μπορεί να μην ταιριάζουν με τις δικές μας (δεν ταιριάζουν ούτε με τις δικές μου συχνά), δεν σταματά να τιμά την Ελλάδα με σεβασμό, σε όλο τον κόσμο. Είναι λίγοι οι Έλληνες δημιουργοί που έχουν καταφέρει να προβάλλουν την ελληνική πολιτιστική κληρονομιά και μόδα, εκτός ελληνικών συνόρων (με την αξέχαστη δουλειά της Sophia Kokosalaki να ηγείται σε αυτή τη λίστα), και παρ’ όλα αυτά, με την πρώτη ευκαιρία, πέφτουμε πάνω τους να τους φάμε.

Και ναι, σέβομαι ότι σε κάποιον μπορεί να μην άρεσαν οι εν λόγω ενδυμασίες, αλλά προς τι τόσο μίσος; Αναλωνόμαστε σε κάθε είδους θέμα για να εκφράσουμε την απόγνωσή μας για τη σύγχρονη ελληνική πραγματικότητα, και καμιά φορά ξεχνάμε που πρέπει να στρέφουμε την προσοχή μας. Νομίζω, λοιπόν, ότι ξέρω που οφείλεται η δική μου αρχική αρνητική άποψη για τις στολές: με την άνοδο της ακροδεξιάς στην Ελλάδα, οτιδήποτε ταυτίζεται με τον εθνικισμό, αμέσως μου ξενίζει.

Παρ’ όλα αυτά, κοιτώντας τις φωτογραφίες από την τελετή αφής της Ολυμπιακής φλόγας, οι ενδυμασίες βγάζουν απόλυτα νόημα.

Ήταν σαν να βρέθηκαν στο «φυσικό» τους περιβάλλον. Υπήρχε κάτι το επιβλητικό σε όλη την τελετή (σε αυτό βοήθησε σίγουρα και η Μαίρη Μηνά που είχε τον ρόλο της Πρωθιέρειας), κάτι το μυστικιστικό σχεδόν, που κόλλαγε. Σε συνδυασμό, λοιπόν, με την ιστορία της Mary Katrantzou σαν σχεδιάστρια, κατάλαβα την απόφασή της, να επιλέξει αυτό το σχέδιο για τις ενδυμασίες. It just made sense.

© Petros Giannakouris/ΑP Images

Εκεί που καταλήγω, λοιπόν, είναι πρέπει πάντα να κοιτάμε και την άλλη πλευρά του νομίσματος, πριν βιαστούμε να κρίνουμε και να δούμε γιατί κρίνουμε. Γιατί ας πούμε δεν έχουμε κρίνει το ίδιο σκληρά στο παρελθόν και άλλους σχεδιαστές που έχουν εμπνευστεί από την ελληνική κληρονομιά για τις δημιουργίες τους; Όπως έχει κάνει ο Karl Lagerfeld για τον οίκο Chanel και τη Resort 2018 συλλογή ή όταν ο John Galliano εμπνεύστηκε για τη Fall 2009 κολεξιόν τους από τις παραδοσιακές ελληνικές ενδυμασίες, παρουσιάζοντας ένα φλοκλόρ ύφος σε αυτές.

Όπως σε όλες τις τέχνες, έτσι και στη μόδα, πρέπει να δίνουμε το ελεύθερο να αναπτυχθούν, να πειραματιστούν με αναφορές με σκοπό να μας παρουσιάσουν το δικό τους POV ή μια νέα άποψη ή αισθητική που δεν είχαμε σκεφτεί ότι υπάρχει.

Ίσως να πρέπει να κάνουμε και το ίδιο με τις «κακόγουστες» ενδυμασίες της Mary Katrantzou.