ROLE MODELS

Το Νόμπελ Ειρήνης 2023 ανήκει στην Ιρανή ακτιβίστρια Narges Mohammadi

NARGES MOHAMMADI FOUNDATION/AFP

«Είναι γυναίκα, υπέρμαχος των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και μαχήτρια της ελευθερίας. Απονέμοντάς της το φετινό βραβείο Νόμπελ Ειρήνης, η Νορβηγική Επιτροπή Νόμπελ επιθυμεί να τιμήσει τον θαρραλέο αγώνα της για τα ανθρώπινα δικαιώματα, την ελευθερία και τη δημοκρατία στο Ιράν», αναφέρει στην ανακοίνωση της η Ακαδημία Νόμπελ.

Στον απόηχο της δολοφονίας της Mahsa Amini που τάραξε το Ιράν, το φετινό Νόμπελ Ειρήνης ανήκει στην ακτιβίστρια που αγωνίζεται κατά της καταπίεσης των γυναικών εκεί και υπέρ της προώθησης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και της απανταχού ελευθερίας. Narges Mohammadi είναι το όνομά της.

Αναφορά έγινε και «στους εκατοντάδες χιλιάδες ανθρώπους που, κατά το προηγούμενο έτος, διαδήλωσαν κατά των πολιτικών διακρίσεων και καταπίεσης του θεοκρατικού καθεστώτος που στοχεύουν τις γυναίκες». Η Narges Mohammadi δεν έχει σταματήσει εδώ και 30 χρόνια να «πολεμάει» την κυβερνητική καταστολή στο Ιράν, πληρώνοντας βαρύ τίμημα: Την ίδια της την ελευθερία.

Όπως αναφέρεται στη συνέχεια της ανακοίνωσης, «ο αγώνας της έχει τεράστιο προσωπικό κόστος. Το ιρανικό καθεστώς την έχει συλλάβει 13 φορές, την έχει καταδικάσει 5 φορές και σε συνολικά σε 31 χρόνια φυλάκιση και 154 μαστιγώματα. Η Mohammadi είναι ακόμα στη φυλακή».

Το Νόμπελ Ειρήνης 2023 ανήκει στην Narges Mohammadi

Η ακτιβίστρια συνελήφθη και φυλακίστηκε τον Μάιο του 2015 και τη δεδομένη στιγμή εκτίει ποινή φυλάκισης 10 ετών στις φυλακές Εβίν της Τεχεράνης για «διάδοση αντικρατικής προπαγάνδας». Η Διεθνής Αμνηστία έχει καταδικάσει τη σύλληψή της πέρυσι, αποκαλώντας την ακτιβίστρια «κρατούμενη συνείδησης που στοχοποιείται για τις ειρηνικές της δραστηριότητες για τα ανθρώπινα δικαιώματα».

Ωστόσο, τα σίδερα της φυλακής δεν την εμποδίζουν από τη διοργάνωση διαμαρτυριών στο πλαίσιο της εξέγερσης για τη χιτζάμπ με αφορμή τον άδικο θάνατο της Mahsa Amini που σήκωσε «στο πόδι» μια ολόκληρη χώρα, ενώ έχει γράψει κείμενα και έχει οργανώσει εβδομαδιαία εργαστήρια για γυναίκες κρατούμενες αναφορικά με τα δικαιώματά τους.

«Η παγκόσμια υποστήριξη και αναγνώριση της υπεράσπισης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων με κάνει πιο αποφασισμένη, πιο υπεύθυνη, πιο παθιασμένη και πιο αισιόδοξη», είχε αναφέρει η Narges Mohammadi σε γραπτή δήλωσή της στους New York Times τον περασμένο Ιούνιο. «Ελπίζω, επίσης, ότι αυτή η αναγνώριση κάνει τους Ιρανούς που διαμαρτύρονται για την αλλαγή πιο δυνατούς και πιο οργανωμένους. Η νίκη είναι κοντά», είχε προσθέσει.

Ο σύζυγός της, Taghi Rahmani, ανήκει επίσης στον ακτιβιστικό χώρο, είναι υπέρμαχος των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και μαζί με τα δίδυμα παιδιά τους, Ali και Kiana, ζουν εξόριστοι στη Γαλλία. H Narges έχει να τα δει 8 χρόνια.

Η Narges Mohammadi είναι η δεύτερη Ιρανή που βραβεύεται με το Νόμπελ Ειρήνης. Η δικηγόρος για τα ανθρώπινα δικαιώματα, μέντορας αλλά και συνάδελφός της, Shirin Ebadi, έλαβε το βραβείο το 2003. Οι δύο γυναίκες εργάστηκαν μαζί στο Ιράν στο Κέντρο Υπερασπιστών των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, με έτος ίδρυσης το 2001. Η οργάνωση έκλεισε μετά από βανδαλισμούς το 2009.

Το 2022 το Νόμπελ Ειρήνης είχε απονεμηθεί στον υπερασπιστή των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, Ales Bialiatski από τη Λευκορωσία, τη ρωσική οργάνωση ανθρωπίνων δικαιωμάτων Memorial και την ουκρανική οργάνωση ανθρωπίνων δικαιωμάτων Center for Civil Liberties.