OPINIONS

Γιατί το να μας λένε «χρόνια πολλά» την Ημέρα της Γυναίκας φαντάζει περιττό

Στιγμιότυπο από πορεία διαμαρτυρίας των γυναίκων στιε Φιλιππίνες, στο πλαίσιο της Παγκόσμιας Ημέρας της Γυναίκας το 2023. @2023 Aaron Favila/AP Images

Η Παγκόσμια Ημέρα της Γυναίκας είναι εδώ και είναι εδώ από τότε που ο ΟΗΕ το 1975 αποφάσισε να την αναγνωρίσει για να λειτουργεί ως μία παγκόσμια υπενθύμιση των αγώνων των γυναικών για τα δικαιώματά τους. Μία παγκόσμια υπενθύμιση όσων κερδήθηκαν από τότε που οι γυναίκες βγήκαν στους δρόμους για πρώτη φορά για να ζητήσουν ίση μεταχείριση στον νόμο, ίση πρόσβαση στην αγορά εργασίας και ίσες ευκαιρίες και μέχρι σήμερα, όπου ακόμα βγαίνουν στους δρόμους και πολλές φορές διεκδικούν τα ίδια και τα ίδια.

Η πρώτη φορά που εορτάστηκε η Ημέρα της Γυναίκας ήταν στις 28 Φεβρουαρίου 1909 για να τιμήσει την εργατική απεργία των γυναικών στη Νέα Υόρκη που είχε προηγηθεί το 1908. Το 1910 έλαβε χώρα η Διεθνής Διάσκεψη των Γυναικών στην Κοπεγχάγη και εκεί προτάθηκε η καθιέρωση μίας διεθνούς Ημέρας της Γυναίκας. Η Παγκόσμια Ημέρα της Γυναίκας εορτάστηκε πρώτη φορά στις 19 Μαρτίου 1911, ενώ το 1914 γιορτάστηκε την 8η Μαρτίου. Ο ΟΗΕ υιοθέτησε τη συγκεκριμένη ημερομηνία το 1975 κι έκτοτε κάθε 8η Μαρτίου τα χρόνια πολλά δίνουν και παίρνουν.

Δεν με ενοχλεί όταν στέλνω η ίδια «χρόνια πολλά» στις φίλες μου ή δέχομαι τα δικά τους. Είναι ένας τρόπος να εκφράζουμε η μία στην άλλη την εκτίμησή και τον θαυμασμό μας, όπως άλλωστε κάνουμε με χίλιους τρόπους καθημερινά. Είναι απλά σαν να λέμε μεταξύ μας «Συνέχισε έτσι, σε αγαπώ, προχώρα». Αλλά το να προβάλλεται από παντού αυτό το μήνυμα, αυτό το εκτός τόπου και χρόνου «χρόνια πολλά» ή να το δέχομαι από άντρες τη συγκεκριμένη μέρα, μου φαίνεται πραγματικά περιττό.

Η ημέρα αυτή έχει συνδεθεί με διεκδικήσεις για την ισότητα των φύλων. Και το φύλο μας παραμένει δυστυχώς ακόμα και σήμερα φανερά ριγμένο. Ο ΟΗΕ στο μήνυμά του για την Παγκόσμια Ημέρα της Γυναίκας βλέπει την ουσιαστική ισότητα μεταξύ των φύλων να έρχεται σε 300 χρόνια από σήμερα, με βάση την πορεία που έχει ο σύγχρονος κόσμος μας.

Μέχρι σήμερα οι γυναίκες παραμένουν υποεκπροσωπούμενες στην ηγεσία σε παγκόσμιο επίπεδο. Στις 195 χώρες του κόσμου μόνο οι 26 έχουν ηγέτιδες ή αρχηγούς κυβερνήσεων. Μέχρι σήμερα οι γυναίκες βγάζουν πολύ λιγότερα χρήματα από τους άντρες σε παγκόσμιο επίπεδο, με την αναλογία να ανέρχεται σε 4 cents του δολαρίου για τις γυναίκες σε κάθε 1 δολάριο με το οποίο αμοίβεται ένας άντρας. Οι γυναίκες ακόμα και σήμερα δεν έχουν ισότιμη πρόσβαση στις επιστήμες, αφού αποτελούν μόνο το 30% των εργαζομένων στον κλάδο των STEM παγκοσμίως.

Κάτι ανάλογο συμβαίνει και στον κόσμο των σπορ. Η πρόσβαση των γυναικών στα αθλήματα, στην εργασία, στις δομές υγείας, στην εκπαίδευση δεν είναι ακόμα και σήμερα δεδομένη σε όλο τον κόσμο. Μέχρι σήμερα, η βία κατά των γυναικών αποτελεί μία ανοιχτή παγκόσμια πληγή με τον ΠΟΥ να λέει ότι το 30% των γυναικών και κοριτσιών βιώνουν σεξουαλική ή σωματική βία από συντρόφους τους ή μη. Μέχρι σήμερα, σύμφωνα με τον ΟΗΕ, οι γυναίκες παραμένουν τα πρώτα θύματα των ένοπλων συρράξεων και υποεκπροσωπούνται στις διπλωματικές διαπραγματεύσεις.

Κι αν θες να περάσουμε στα δικά μας, και να μην στρέψουμε τα μάτια μας σε όλο τον κόσμο, τότε κι εδώ έχουμε πολλούς λόγους να τιμάμε αυτή την ημέρα με ακόμα περισσότερες διεκδικήσεις. Σε σχετική έρευνα του LadyLike, 74,5% των γυναικών δεν νιώθουν ασφαλείς όταν επιστρέφουν μόνες τους το βράδυ στο σπίτι, ενώ το 49,4% έχει έρθει αντιμέτωπο με προσωπικές ερωτήσεις σε συνέντευξη για δουλειά. Το συντριπτικό 74,7% έχει δεχτεί σεξιστικά σχόλια στον χώρο της εργασίας του, αποδεικνύοντας ότι ακόμα και σήμερα δεν αντιμετωπιζόμαστε ως ίσες, ούτε στη δουλειά μας ούτε και στον δρόμο.

Οι γυναίκες για πολλά χρόνια (και ακόμα και σήμερα) έχουν στερηθεί βασικά τους δικαιώματα και συνεχίζουν να μάχονται για κάποια από αυτά. Αυτό που χρειάζονται δεν είναι τα «χρόνια πολλά», αλλά τα διαφορετικά χρόνια.

Έχουν ζήσει χρόνια πολλά στην ανισότητα, έχουν ζήσει χρόνια πολλά στην αδικία επειδή απλά έτυχε να γεννηθούν γυναίκες σε έναν κόσμο φτιαχμένο από άντρες για άντρες. Δεν χρειαζόμαστε, λοιπόν να ζήσουμε χρόνια πολλά στο ίδιο σύστημα. Χρειαζόμαστε αλλαγή, διαρκή και πολύτιμη. Κι αν πρέπει να μας εύχονται κάτι, ας μην είναι πολλά χρόνια, αλλά ίσα. Πολλά ή λίγα, ας είναι επιτέλους ισότιμα. Αυτό χρειαζόμαστε. Χρόνια ίσα για όλους.

Δείτε όλο το αφιέρωμα για την Ημέρα της Γυναίκας εδώ.