OPINIONS

Για την Έφη Πίκουλα το θύμα πήγαινε γυρεύοντας και με αποδείξεις

Papadakis Press

Συνέντευξη στην εκπομπή του Alpha ”Super Κατερίνα” παραχώρησε η ηθοποιός, Έφη Πίκουλα. Γινόταν να μην τη ρωτήσουν για το ελληνικό Me Too; Δεν γινόταν, στο λέω εγώ από την αρχή για να μην σε βάζω σε σκέψεις περιττές.

Η Έφη Πίκουλα απάντησε. Αρχικά μάς έφτιαξε το περιτύλιγμα. Έχει χαθεί το φλερτ και στην εποχή τη δική της όλα ήταν πιο ωραία και ρομαντικά, είπε. Και μας έστρωσε για να μας ρίξει στα θηρία.

«Δεν μπορώ να ακούω ότι κάποια πήγε το βράδυ στο σπίτι σκηνοθέτη να διαβάσει το κείμενο. Βράδυ πας στο σπίτι του; Φταίει αυτός ή εσύ;», ανέφερε η Έφη Πίκουλα και μια αναγουλίτσα ανέβηκε λίγο πριν τους φρονιμίτες.

Η γνωστή καραμελίτσα. Το γνωστό κουμπί στο πλυντήριο που ξεπλένει μάλλινα πουλόβερ, βαμβακερές κιλότες και θύτες. Η Έφη Πίκουλα είναι μία από τις πολλές. Τους πολλούς και τις πολλές γιατί ανάμεσα σε όσους θεωρούν υπεύθυνα τα θύματα υπάρχουν και πάρα πολλές γυναίκες.

Έφη Πίκουλα: «Δεν μπορώ να ακούω ότι κάποια πήγε βράδυ στο σπίτι σκηνοθέτη»

Η κουλτούρα της ενοχοποίησης του θύματος ζει και βασιλεύει. Το θύμα θεωρείται εν μέρει ή εξ’ ολοκλήρου υπεύθυνο για τις ενέργειες των παραβατών. Έτσι, μας βολεύει, έτσι συνεχίζουμε να πιστεύουμε. Ίσως, μέχρι το θύμα να είμαστε εμείς οι ίδιοι.

Ο ψυχολόγος William Ryan επινόησε τη φράση ”blaming the victim” στο ομότιτλο βιβλίο του το 1971 για να περιγράψει την ενοχοποίηση των θυμάτων ως μια ιδεολογία που χρησιμοποιείται για να δικαιολογήσει τον ρατσισμό και την κοινωνική αδικία εναντίον των Αφροαμερικανών.

Το 1947 ο Theodor W. Adorno όρισε αυτό που αργότερα θα ονομαζόταν ”blaming the victim”, ως «ένα από τα πιο απαίσια χαρακτηριστικά του φασιστικού χαρακτήρα».

Και φτάνουμε στο σήμερα. Στο σήμερα που η Έφη Πίκουλα και η κάθε Έφη Πίκουλα θεωρεί πως μια ηθοποιός που πηγαίνει βράδυ στο σπίτι ενός σκηνοθέτη για να διαβάσει το κείμενο, πηγαίνει γυρεύοντας. Λες και δεν έχουμε ακούσει για περιστατικά βιασμών ή απόπειρας μέρα μεσημέρι σε χώρους μη προσωπικούς, όπως ένα θέατρο.

 

Αλλάξτε μυαλά, χανόμαστε

Αναρωτιέται ρητορικά η Έφη Πίκουλα αν φταίει το θύμα ή ο θύτης και η ζυγαριά του ηθικού της κώδικα γέρνει στη μεριά του θύματος. Βάλε με νου σου αν φορούσε μίνι, ντεκολτέ και ψηλοτάκουνα. Σαν να το ζητούσε από μόνη της. Άνθρωπος είναι και ο θύτης, πόσο να αντέξει;

Γιατί παίρνουμε ως δεδομένο πως μια γυναίκα ντύνεται για να προκαλέσει και επιλέγει να επισκεφτεί ένα σπίτι για να παρενοχληθεί ή να βιαστεί. Τίποτα άλλο δεν βλέπω ως επιλογή.

Διαστρεβλώνουμε συνειδητά (συνειδητότατα) την ουσία του εγκλήματος. Ρίχνουμε το βάρος των ευθυνών στο θύμα και δεν αναρωτιόμαστε γιατί ο θύτης δεν οριοθετήθηκε ακούγοντας το «όχι».

Να αλλάξουμε νοοτροπία και να σταθούμε στο πλάι των θυμάτων κι όχι να αλλάξουμε ρούχα και να κάνουμε χειραψία με τους θύτες.

Το «αποκλείεται να μην ήξερε πού πήγαινε να μπλέξει» είναι το επικίνδυνο απομεινάρι μιας πατριαρχικής αντίληψης που μας θέλει έρμαια.

Πάμε όπου θέλουμε, φοράμε ό,τι θέλουμε, μιλάμε σε όποιον θέλουμε και απαιτούμε το όχι μας να γίνεται δεκτό χωρίς δεύτερες σκέψεις και προσωπικές ερμηνείες.