ΕΠΙΚΑΙΡΟΤΗΤΑ

Μίκης Θεοδωράκης: Οι Έλληνες καλλιτέχνες αποχαιρετούν τον σπουδαίο συνθέτη

Keystone-France/Gamma-Keystone via Getty Images/ Getty Images/Ideal Image

Υπάρχουν περιπτώσεις στις οποίες όλα τα λόγια μοιάζουν φτωχά. Όλα τα λόγια μένουν λίγα μπροστά στη θλίψη της απώλειας, όποτε κι αν ήρθε αυτή. Ο Μίκης Θεοδωράκης έφυγε πλήρης ημερών, σε ηλικία 96 ετών. Αλλά σε αυτές τις περιπτώσεις καλλιτεχνών όπως εκείνος, το 96 δεν μοιάζει πολύ. Το «για πάντα» είναι η μόνη φράση που αρμόζει στον Μίκη Θεοδωράκη. Γιατί μπορεί ως φυσική παρουσία να ολοκλήρωσε τον κύκλο του στη γη, αλλά παραμένει στην ιστορία ως ένας από τους σπουδαιότερους συνθέτες του 20στου αιώνα. Ένας μουσικός που επηρεάσε με το έργο του γενιές ολόκληρες. Ανάμεσα τους και άλλοι καλλιτέχνες που θέλησαν να μιλήσουν για τον Μίκη Θεοδωράκη, αποχαιρετώντας τον.

Ο Μίκης Θεοδωράκης υπήρξε σπουδαίος συνθέτης, υπήρξε παράλληλα αγωνιστής και πολιτικός με δεκαετίες δράσης πίσω του. Το όνομα του συνδέθηκε με την ιστορία της νεότερης Ελλάδας. Οι νότες τους συνδέθηκαν μια για πάντα με τις αναμνήσεις μας. Οι καλλιτέχνες θέλησαν να αποχαιρετήσουν τον μεγάλο συνθέτη, με τον δικό τους τρόπο. Είτε μέσα από δηλώσεις τους, είτε με αναρτήσεις τους στα social media, αποχαιρέτησαν τον Μίκη Θεοδωράκη, τον «Ψηλό της Ελλάδας», όπως εύστοχα έγραψε στο δικό της αποχαιρετιστήριο post στο Instagram η συγγραφέας και δημοσιογράφος, Έλενα Ακρίτα.

Το φως όμως, θα πέσει στον κόσμο της τέχνης. Στον κόσμο των ερμηνευτών και των τραγουδοποιών που τον αποχαιρετούν. Ο Μίκης Θεοδωράκης για εκείνους υπήρξε κομμάτι της πολύ προσωπικής μουσικής ιστορίας τους.

Ο Φοίβος Δεληβοριάς είπε πώς ο Μίκης Θεοδωράκης ήταν ο μόνος άνθρωπος που είδε να πετάει

Με τον τίτλο «Ο μόνος άνθρωπος που είδα να πετάει», ξεκίνησε το κείμενο του για τον συνθέτη ο Φοίβος Δεληβοριάς.

«Δεν θα ξεχάσω ποτέ που οι γονείς μου –ο πατέρας μου δεν αγάπησε ποτέ άλλη μουσική περισσότερο απ’ τη δική του- με πήγαν στο Ηρώδειο 14 χρονών να ακούσουμε το “Άξιον Εστί”, που θα παιζόταν για πρώτη φορά εκεί», μοιράστηκε μεταξύ άλλων ο Φοίβος Δεληβοριάς περιγράφοντας αυτή την πρώτη του γνωριμία με τον μαέστρο Μίκη Θεοδωράκη.

«Ο Μίκης στα 60 του δεν είχε ακόμα τη χαρά να του παραχωρηθεί το Ηρώδειο. Του το αρνούνταν σθεναρά οι διάφορες εκλεγμένες καρέκλες. Μόλις ξεκίνησε η συναυλία, καταλάβαμε όλοι γιατί.

Πρώτη και τελευταία φορά τη μέρα εκείνη είδα άνθρωπο να πετάει. Δεν ήταν διεύθυνση αυτό, ήταν το πρώτο πέταγμα του ανθρώπου. Ο Μίκης μπορούσε να το κάνει. Και ήθελε να πάρει κι εμάς μαζί. Το ότι άλλες φορές το ελληνικό σώμα τον αντιμετώπιζε σα Θεό και άλλες φορές ομοθυμαδόν ήθελε να τον εξευτελίσει, δεν οφειλόταν στην όποια ανθρώπινη ανισότητά του. Αλλά στην δική μας σχέση με την πτήση», τόνισε ο τραγουδοποιός.

«Κάποτε –το 2005 νομίζω- πήγαμε μαζί κι ακούσαμε την πρόβα της «Πρώτης Συμφωνίας» του στο Μέγαρο. Δεν έχω δει μεγαλύτερο καλλιτεχνικό παράπονο απ’ αυτό που είχε όσο παρακολουθούσε. Θυμόταν την εποχή που –ανάμεσα σε εξορίες- είχε πρωτογράψει το έργο. Θυμόταν κάθε αρνητική κριτική, κάθε πολιτικο-καλλιτεχνική συνομωσία που του στέρησε τότε τη χαρά και τον έπαινο. “Δεν είχα ενθάρρυνση”, μου έλεγε. “Διαφορετικά, θα είχα προχωρήσει αλλιώς”. Σκέψου να το ακούς αυτό απ’ τον άνθρωπο που έφτασε στο απροχώρητο», συνέχισε γράφοντας για τις συζητήσεις του με τον Μίκη Θεοδωράκη.

«Γυρνώντας στο σπίτι του, περνώντας απ’ του Μακρυγιάννη, μου διηγήθηκε –έτσι όπως ποτέ δεν τα έγραψε- τα δικά του Δεκεμβριανά. Είχε πάλι τόση ζωντάνια και τόσο παράπονο ο λόγος του, που αισθάνθηκα σα να παίζω στο φινάλε του “Αποκάλυψη Τώρα”. Σα να είμαι με τον -μεγαλύτερο από τη Ζωή- συνταγματάρχη Κουρτς και να προσπαθώ να αποκρυπτογραφήσω το νόημα της ανείπωτης ελευθερίας του, της βουτηγμένης στο αίμα και στην ομορφιά. Όταν το βράδυ γύρισα στο σπίτι μου, αισθανόμουν πως η όποια ελευθερία των σημερινών επιλογών μου, η Δημοκρατία στην οποία ζούσα, έγραφα και ανέπνεα, οφειλόταν στην τρελή θυσία της γενιάς του.

Πολλές φορές περνούσα κάτω απ’ το σπίτι του, απέναντι απ’ την Ακρόπολη. Δεν του χτυπούσα το κουδούνι. Μόνος στο αμάξι άκουγα τη μουσική του-σαν ένα είδος χάρτη, κάποια πρωϊνά που το ταξίδι ήταν δύσκολο.

Δεν πειράζει που εμείς οι συγκαιρινοί του Έλληνες δεν μπορέσαμε να ακολουθήσουμε την “οδηγία” της Μουσικής του. Το μέρος όπου καταλήγει η πτήση μας, είναι εκεί. Χαρτογραφημένο. Μια αληθινή Νεφελοκοκκυγία του μέλλοντος. Κάποια στιγμή, από τα σωστά παιδιά -που ίσως σήμερα γεννιούνται- θα ανακαλυφθεί», κατέληξε ο Φοίβος Δεληβοριάς.

Σταμάτης Κραουνάκης

«Αντίο Μίκη» ήταν τα λόγια με τα οποία αποχαιρέτησε ο Σταμάτης Κραουνάκης τον συνθέτη, αναδημοσιεύοντας την ανάρτηση της Έλενας Ακρίτα στο Facebook.

Θέμης Καραμουρατίδης

Ο συνθέτης που γνωρίσαμε μέσα από τη σταθερή του σύμπραξη με τη Νατάσα Μποφίλιου και αγαπήσαμε, αποχαιρέτησε επίσης τον Μίκη Θεοδωράκη με ανάρτησή του στο Facebook.

«Ξύπνησα με τη είδηση θανάτου του Μίκη Θεοδωράκη. Και δεν μπορώ κι ούτε θέλω να ελέγξω τα δάκρυα μου. Βαθιά συγκίνηση για έναν από τους σημαντικότερους Έλληνες, απέραντη ευγνωμοσύνη για το κολοσσιαίο μουσικό έργο και την κοινωνική και πολιτική του επιδραστικότητα. Δεν θα υπάρξει άλλος Μίκης Θεοδωράκης. Όμως υπήρξε, και ένα κομμάτι της ελπίδας που ένιωσε αυτός ο τόπος, του ανήκει εις τους αιώνες των αιώνων», ανέφερε ο συνθέτης.

Ο Γιώργος Νταλάρας ζητά «σιγή» μετά την είδηση πώς ο Μίκης Θεοδωράκης έφυγε από τη ζωή

«Για λίγο τώρα Σιγή», έγραψε ο Γιώργος Νταλάρας στη σελίδα του στο Facebook. Γιατί πώς αλλιώς αν όχι με σιγή μπορεί να αντιμετωπίσει κανείς το οριστικό της απώλειας που δεν αφορά μόνο ένα φυσικό σώμα, ένα πρόσωπο, αλλά μια ολόκληρη εποχή, μία ολόκληρη ιστορία, ένα τεράστιο κεφάλαιο του πολιτισμού σου;

Για τον Μανώλη Μητσιά ο Μίκης Θεοδωράκης ήταν μια κολώνα της Ακρόπολης

Με θερμά λόγια αποχαιρέτησε ο Μανώλης Μητσιάς τον Μίκη Θεοδωράκη. Και μιλώντας για τεράστιο κεφάλαιο του πολιτισμού νωρίτερα, να επισημάνω ότι ο τραγουδιστής τον χαρακτήρισε «κολώνα της Ακρόπολης».

«Ο Μίκης ήταν μια κολώνα της Ακρόπολης. Σίγουρα! Αυτή η τελειότητα που υπάρχει στην Ακρόπολη ήταν ο Μίκης. Ένας πολύ μεγάλος Έλληνας, πατριώτης, δημοκράτης. Ένα ελεύθερο πνεύμα, ανυπότακτος. Αλλά πάντα υπέρ της πατρίδας. Ήταν πολύ πατριώτης ο Μίκης», είπε στο ΣΚΑΪ ο Μανώλης Μητσιάς.

«Όταν ήρθε η Μεταπολίτευση, ήμουν ο πρώτος που συνεργάστηκε με τον Μίκη», εξήγησε ο Μανώλης Μητσιάς. «Ήταν πάντα ανοιχτός για μένα, είχα το ελεύθερο να συνεργάζομαι μαζί του όποτε το ήθελα», τόνισε ενώ συμπλήρωσε ότι ο συνθέτης σφράγισε την ελληνική μουσική με την αισθητική του.

Μίλτος Πασχαλίδης

Στο NEWS24/7 μίλησε ο Μίλτος Πασχαλίδης για την τεράστια αυτή απώλεια του καλλιτεχνικού κόσμου. «Είναι μία πολύ στενάχωρη ημέρα σήμερα. Αυτά τα πρόσωπα δεν πεθαίνουν. Για τον κόσμο ο Μίκης Θεοδωράκης ήταν είναι και θα είναι σύμβολο. Πρόκειται για μία τεράστια απώλεια για τη χώρα. Ταυτόχρονα αφήνει πίσω του μία μεγάλη παρακαταθήκη. Είμαστε ευγνώμονες στον Μίκη. Ειδικα εμείς που είχαμε την τιμή να συνεργαστούμε μαζί του. Ο Μίκης θα είναι πάντα παρών», είπε χαρακτηριστικά.

Άλκηστις Πρωτοψάλτη

Μίκης Θεοδωράκης Instagram.com/alkistisprotopsalti

Εκτός από τα λόγια της σε πρωινή εκπομπή του ΣΚΑΪ, η Άλκηστις Πρωτοψάλτη αποχαιρέτησε τον συνθέτη με δύο κοινές τους φωτογραφίες και μία που έδειχνε τον Μίκη Θεοδωράκη μόνο του, μέσω Instagram. Τις φωτογραφίες τους, συνόδευσε με ένα μακροσκελές κείμενο.

«Θρηνεί όλη η Ελλάδα.
Θρηνεί όλη η υφήλιος.
Ο Μίκης μας πέταξε στη γειτονιά των αγγέλων και πέρασε στη σφαίρα της Αθανασίας.
Ο Άνθρωπος που μελοποίησε όλη την Ελλάδα.
Ο Άνθρωπος που συνδέθηκε με τις σημαντικότερες στιγμές της σύγχρονης Ιστορίας μας, ο πολιτικός, ο συγγραφέας, ο Μαέστρος μας.
Μίκη μου αγαπημένε φίλε πάντα θα είσαι ένα ορμητικό ποτάμι και θα ρέεις με το έργο σου σα γάργαρο νερό στη ψυχή μου!
Τι τυχερή που σε γνώρισα και σε τραγούδησα!
Μίκη φίλε μου ήσουν ο πιο ρόκ άνθρωπος που έχω γνωρίσει με ανοιχτές τις κεραίες σου σε ο, τιδήποτε σε συγκινούσε.
Μίκη μου τι ωραίες κουβέντες που κάναμε στο σπιτι σου και τι !!! ουσία είχαν οι συζητήσεις μας.
Θα μείνεις ολοζώντανος στις καρδιές μας μέσα από το συγκλονιστικό σου έργο, τις ιδέες και τη στάση ζωής σου.
Μίκη ήσουν ανεκτίμητος και σπάνιος άνθρωπος με ψυχή λιονταριού και καρδιά μοναδικής ευαισθησίας», ανέφερε η Άλκηστις Πρωτοψάλτη κι έπειτα ξεκίνησε τον αποχαιρετισμό της με στίχους του Οδυσσέα Ελύτη από το τραγούδι «Του Μικρού Βοριά», που είχε μελοποιήσει ο Μίκης Θεοδωράκης.

«Γειά σας περβόλια , γειά σας ρεματιές/ Γειά σας φιλιά και γειά σας αγκαλιές/ Γειά σας οι κάβοι κι οι ξανθοί γιαλοί/ Γειά σας οι όρκοι οι παντοτεινοί», έγραψε και συνέχισε: «Γειά σου φίλε μου Μίκη, με τα τραγούδια σου πάντα θα μας ξεδιψάς».

Χρήστος Νικολόπουλος

«Είμαι τυχερός που συνεργάστηκα μαζί του βρέθηκε ένας άνθρωπος που ανέδειξε τη μουσική. Τον λάτρευα, είχα την ευκαιρία να συνεργαστώ πολύ στενά μαζί του να παίξουμε τραγούδια να του δείξω κάποιους λαϊκούς δρόμους ένα διάστημα. Ήταν γεμάτος δημιουργία στο στούντιο, απ’ τη μια στιγμή στην άλλη, πώς άλλαζε τα πράγματα, τις μελωδίες τις εισαγωγές, ήταν απερίγραπτος» ανέφερε μιλώντας στο ΣΚΑΪ ο συνθέτης, Χρήστος Νικολόπουλος. «Είναι πολύ γνωστά τα έργα του, αυτός πρώτος χρησιμοποίησε την ποίηση που δεν το είχε φανταστεί κανείς ότι θα γίνει κάτι τέτοιο στην Ελλάδα», συμπλήρωσε.

Γιώργος Κατσαρός

«Είναι μια μαύρη μέρα που δεν θα ξεχάσουμε εύκολα, όπως δεν θα ξεχάσουμε τον Μίκη Θεοδωράκη. Είναι πολύ δύσκολη στιγμή για εμάς τους συνθέτες γιατί ήταν ένας από τους πρωτεργάτες στο ελληνική τραγούδι», ανέφερε μεταξύ άλλων και ο Γιώργος Κατσαρός στον ίδιο σταθμό.

Γιάννης Κότσιρας

«Καλό ταξίδι φίλε, σύντροφε και δάσκαλε. Τώρα μόνο σιωπή… Η Ελλάδα πενθεί. Έφυγε ο Μίκης Θεοδωράκης», έγραψε ο Γιάννης Κότσιρας μέσω Facebook αναρτώντας την ερμηνεία του στο τραγούδι «Με το λύχνο του άστρου» από το Άξιο Εστί, που είχε παρουσιαστεί στο Ηρώδειο το 2002 με τον Μίκη Θεοδωράκη να διευθύνει.

Καίτη Γαρμπή

Με μία μόνο φράση αποχαιρέτησε τον σπουδαίο συνθέτη η τραγουδίστρια Καίτη Γαρμπή. «Καλό σου ταξίδι, υπέρτατε», ανέφερε σε Instagram Story της.

Μίκης Θεοδωράκης Instagram.com/kaitigarbi

Η Νατασά Μποφίλιου νιώθει ότι φεύγοντας ο Μίκης Θεοδωράκης μας αφήνει ορφανούς

«Ολόκληρος λαός απλώθηκε καθώς άνοιγες τα χέρια σου σ’ όλη την οικουμένη. Και μαζί απλώθηκαν κι οι πόνοι του, οι αγώνες του, οι ήρωές του. Μαζί η ποίησή του, οι ζωγραφιές του, οι φωνές του. Η Ρωμιοσύνη σου. Μίκη, ήσουν ο πατέρας μας. Σήμερα μείναμε ορφανοί», έγραψε στο Instagram αποχαιρετώντας τον σπουδαίο συνθέτη η Νατάσα Μποφίλιου.