Ο κινηματογραφικός Μίκης Θεοδωράκης

Ίσως διαβάζοντας τις λέξεις «ο κινηματογραφικός Μίκης Θεοδωράκης» να έχεις ήδη αρχίσει να σφυρίζεις τον Ζορμπά, αλλά η μουσική του συνθέτη για τον κινηματογράφο δεν εξαντλείται στο διασημότατο συρτάκι του. Ο Μίκης Θεοδωράκης ξεκίνησε να γράφει μουσική για το σινεμά το 1953 και την ταινία Εύα, της Μαρίας Πυτά και συνέχισε να το κάνει ξανά και ξανά και ξανά. Το 2011 η κινηματογραφική βάση δεδομένων IMDB τον κατέταξε στο Νο3 στη λίστα με τους 55 κορυφαίους συνθέτες μουσικής όλων των εποχών για τον κινηματογράφο (Top 55 Greatest Sound Track Composers Ever!), με Νο1 τον Ennio Moriccone και Νο2 τον Jonathan Newton Howard.

Για την κινηματογραφική του μουσική, ο Μίκης Θεοδωράκης είχε βραβευτεί πολλάκις. Και μπορεί να μην τον γνώριζες, αλλά ανάμεσα σε αυτά τα βραβεία υπήρχαν ακόμα και Grammy. Αναλυτικά ο Μίκης Θεοδωράκης είχε αποσπάσει τα εξής βραβεία για τα μουσικά του έργα για την 7η τέχνη.

Τα βραβεία που είχε αποσπάσει ο «κινηματογραφικός» Μίκης Θεοδωράκης

1962: Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης για την μουσική στην ταινία Ηλέκτρα του Μιχάλη Κακογιάννη

1965: Χρυσή Σφαίρα για τη μουσική στο έργο «Ζορμπάς»

1970: Βραβεύεται με το βραβείο BAFTA για τη μουσική στο έργο «Ζ»

1974: Βραβεύεται με το βραβείο BAFTA για τη μουσική στο έργο «Κατάσταση πολιορκίας»

1975: Βραβεύεται με το βραβείο BAFTA για τη μουσική στο έργο «Serpico»

1965: Βραβεύεται με το βραβείο Grammy για τη μουσική στο έργο «Ζορμπάς»

1974: Βραβεύεται με το βραβείο Grammy για τη μουσική στο έργο «Serpico»

2002: Ο Μίκης Θεοδωράκης τιμήθηκε στη Βόννη με το βραβείο Erich Wolfgang Korngold για κινηματογραφική μουσική στη Μπιενάλε Μουσικής Κινηματογράφου (2002 International Biennal for Film Music).

2007: Η World Soundtrack Academy τίμησε τον Θεοδωράκη με το βραβείο Lifetime Achievement για το συνολικό του έργο στη κινηματογραφική μουσική.

2011: Los Angeles Greek Film Festival (LAGFF): Βραβεύεται με το βραβείο «Ορφέας».

Το video με τα σπουδαιότερα μουσικά έργα του για ταινίες

Οι φίλοι Μίκη Θεοδωράκη είχαν δημιουργήσει το 2020 ένα βίντεο με τις ταινίες που περιλάμβαναν μουσική από τον Μίκη Θεοδωράκη. Ξεκινώντας από το Ξυπόλητο Τάγμα του 1954, στο video τους συμπεριέλαβαν τις ταινίες Honeymoon (1958), Συνοικία το όνειρο (1961), Τους εραστές της Τερουέλ (1959), το Shadow of the Cat (1961), τη Φαίδρα (1961), την Ηλέκτρα (1962), το Five Miles to Midnight (1962), φυσικά τον θρυλικό Ζορμπά (1964), το Μπλόκο (1965), το Thw Day the Fish Came Out (1965), το Ζ (1969), τις Τρωάδες (1971), το Σε Κατάσταση Πολιορκίας (1972), το Sutjeska (1973), το Serpico (1973), το Actas De Marusia (1975), την Ιφιγένεια (1976), τον Άνθρωπο με το Γαρύφαλλο (1980).

Τα τραγούδια που θα τραγουδάμε πάντα κι ένα plus που πρώτα τραγουδήθηκε και μετά το είδαμε σε ταινία

Τα μουσικά θέματα που έχει υπογράψει ο Μίκης Θεοδωράκης θα μας συγκινούν πάντα. Κάποια άλλα έχουν πλέον περάσει από το στάδιο της σύνδεσής τους με μία ταινία που είδαμε και είναι αυθύπαρκτα, δεμένα με δικές μας αναμνήσεις κι εμπειρίες και θα τα τραγουδάμε μια ζωή, ακόμα κι αν δεν έχουμε δει ούτε ένα καρέ από την ταινία στην οποία παίχτηκαν πρώτη φορά. Παρακάτω θα βρεις τα τρία τραγούδια του Μίκη Θεοδωράκη που πάντα θα έχουν ξεχωριστή θέση στην καρδιά μας, ενώ θα μάθεις επιτέλους και «Ποια είναι η Μαργαρίτα».

Βρέχει στη φτωχογειτονιά

Η ταινία του Αλέκου Αλεξανδράκη, Συνοικία το όνειρο, το 1961 είναι από μόνη της μία ταινία που αξίζει να δεις ως δείγμα του νεορεαλισμού στον ελληνικό κινηματογράφο. Το τραγούδι, Βρέχει στη φτωχογειτονιά, που τραγούδησε για την ταινία ο Γρηγόρης Μπιθικώτσης σίγουρα το έχεις ήδη τραγουδήσει. Εκεί όπου η μουσική του Μίκη Θεοδωράκη συνάντησε τους στίχους του Τάσου Λειβαδίτη, γεννήθηκε ένα αριστούργημα.

Φαίδρα

Το 1962 η τραγωδία Φαίδρα μεταφέρεται στη σύγχρονη εποχή από τον Ζιλ Ντασέν. Η Μελίνα Μερκούρη συμπρωταγωνιστεί με τον Άντονι Πέρκινς. Υποδύεται τη σύζυγο ενός εφοπλιστεί που δημιουργεί σχέση με τον γιο του από τον πρώτο του γάμο. Ο επίλογος γράφεται στην Ύδρα. «Αγάπη μου, αγάπη μου, η νύχτα θα μας πάρει, τ’ άστρα κι ο ουρανός, το κρύο το φεγγάρι», τραγουδά η Μελίνα Μερκούρη κι η ερμηνεία της εκδηλώνει όλο το πάθος της τραγικής Φαίδρας.

Ο Μίκης Θεοδωράκης και η Μελίνα Μερκούρη. / REPORTERS ASSOCIES/Gamma-Rapho via Getty Images/Getty Images/Ideal Image

Ζορμπάς

Δεν θα μπορούσες να μην ακούσεις το συρτάκι του Ζορμπά άλλη μία φορά σήμερα. Ο Μίκης Θεοδωράκης χρησιμοποίησε έναν παλιό κρητικό χορό που ο ίδιος είχε ανασυνθέσει παλιότερα για την ταινία του 1964 και του Μιχάλη Κακογιάννη. Η ταινία είναι βασισμένη στο βιβλίο του Νίκου Καζαντζάκη «Βίος και πολιτεία του Αλέξη Ζορμπά», απέσπασε 3 βραβεία Όσκαρ και έκανε παγκοσμίως γνωστή τη μουσική του Μίκη Θεοδωράκη ως «συρτάκι».

Ένα από τα τραγούδια του Μίκη Θεοδωράκη που έχεις αγαπήσει από τον κινηματογράφο είναι σίγουρα το Μαργαρίτα, η Μαγαρώ. Το τραγούδι είχε ήδη ηχογραφηθεί για τον δίσκο «Αρχιπέλαγος» το 1960 με τις φωνές των Γρηγόρη Μπιθικώτση και Αντώνη Κελιδωνιάρη. Έναν χρόνο μετά περιλαμβάνεται στο soundtrack της ταινίας «Ποια είναι η Μαργαρίτα» του Ντίμη Δαδήρα.

Η Μαργαρίτα του τραγουδιού δεν ήταν άλλη από την κόρη του Μίκη Θεοδωράκη, Μαργαρίτα – Ασπασία Θεοδωράκη, που απέκτησε από τον γάμο του με τη Μυρώ Αλτίνογλου.

Η τελευταία ταινία για την οποία συνέθεσε ο Μίκης Θεοδωράκης

Ο Μίκης Θεοδωράκης έγραψε τη μουσική για την ταινία του John Tatoulis «Φοβού τους Έλληνες» το 2000. Στην ταινία έπαιζαν οι Λάκης Λαζόπουλος, Ζωή Καρύδη, Νόνη Ιωαννίδου, Τάσος παλαντζίδης και Τασσώ Καββαδία. Μια οικογενειακή βεντέτα κυριαρχεί στην υπόθεσή της και η μουσική του Μίκη Θεοδωράκη στο sountrack.

«Για μένα ο κινηματογράφος, είναι μία σύγχρονη τέχνη στην οποία ενώνονται όλα: Ιστορία, σκηνοθεσία, φωτογραφία, μουσική, τα πάντα», έλεγε ο Μίκης Θεοδωράκης. Και το έργο του απέδειξε την αγάπη του στην 7η τέχνη.