Σκλήρυνση κατά Πλάκας: Γιατί οι γυναίκες κινδυνεύουν περισσότερο;
- 30 ΜΑΙ 2025
Κάθε μέρα, χιλιάδες γυναίκες σε όλο τον κόσμο ζουν με τη Σκλήρυνση κατά Πλάκας (Πολλαπλή Σκλήρυνση ή MS) μια χρόνια αυτοάνοση πάθηση που προσβάλλει τον εγκέφαλο και τον νωτιαίο μυελό. Το ανησυχητικό; Οι γυναίκες είναι 3 έως 4 φορές πιο πιθανό να διαγνωστούν με Σκλήρυνση κατά Πλάκας, σε σχέση με τους άνδρες. Αλλά γιατί συμβαίνει αυτό; Τι κάνει το γυναικείο σώμα πιο ευάλωτο; Και τι μπορούμε να κάνουμε για να προστατευθούμε; Με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα Σκλήρυνσης κατά Πλάκας, ρίχνουμε φως στη γυναικεία διάσταση της νόσου.
Η μεγάλη εικόνα: Πώς επηρεάζει η Σκλήρυνση κατά Πλάκας τις γυναίκες
Η Σκλήρυνση κατά Πλάκας είναι μια αυτοάνοση, νευρολογική πάθηση που προκαλεί φλεγμονή και βλάβη στη μυελίνη, την προστατευτική επικάλυψη των νευρικών κυττάρων. Επηρεάζει τη λειτουργία του νευρικού συστήματος και προκαλεί συμπτώματα όπως:
- Μυϊκή αδυναμία ή σπασμούς.
- Διαταραχές στην όραση.
- Κόπωση και δυσκολία βάδισης.
- Διαταραχές ομιλίας και κατάποσης.
- Συναισθηματικές μεταπτώσεις και κατάθλιψη.
- Προβλήματα μνήμης και συγκέντρωσης.
Ενώ οι άνδρες και οι γυναίκες παρουσιάζουν πολλά κοινά συμπτώματα, υπάρχουν κάποιες κρίσιμες διαφορές που σχετίζονται με τις ορμονικές διακυμάνσεις του γυναικείου σώματος.
Ορμόνες: Ο κρυφός παράγοντας κινδύνου
iStock
Η έρευνα δείχνει ότι οι ορμονικές αλλαγές, όπως αυτές που συμβαίνουν στην εφηβεία, την εγκυμοσύνη και την εμμηνόπαυση, επηρεάζουν τη σοβαρότητα και τη συχνότητα των εξάρσεων της Σκλήρυνσης κατά Πλάκας.
- Κατά την έμμηνο ρύση, πολλές γυναίκες αναφέρουν αύξηση των συμπτωμάτων, όπως κόπωση, αδυναμία και κακή διάθεση. Αυτό σχετίζεται με τη μείωση των επιπέδων οιστρογόνων.
- Κατά την εγκυμοσύνη, τα συμπτώματα συχνά βελτιώνονται, ιδίως στο 2ο και 3ο τρίμηνο, λόγω της φυσικής αύξησης των ορμονών. Ωστόσο, υπάρχει αυξημένος κίνδυνος υποτροπής τις πρώτες 12 εβδομάδες μετά τον τοκετό.
- Στην εμμηνόπαυση, η μείωση των οιστρογόνων έχει συνδεθεί με επιδείνωση των συμπτωμάτων. Η ορμονοθεραπεία μπορεί να βοηθήσει, αλλά πρέπει να χορηγείται με προσοχή λόγω των κινδύνων (π.χ. καρκίνος μαστού, καρδιοπάθειες).
Παχυσαρκία και φλεγμονή: Ένας επικίνδυνος συνδυασμός
Η παχυσαρκία αποτελεί σημαντικό παράγοντα κινδύνου για ανάπτυξη πολλαπλής σκλήρυνσης, ιδιαίτερα στις γυναίκες. Το περιττό λίπος, ειδικά στην περιοχή της κοιλιάς, συνδέεται με αυξημένη φλεγμονή, που αποτελεί βασικό μονοπάτι της νόσου.
Σύμφωνα με διεθνείς μελέτες, οι γυναίκες έχουν υψηλότερα ποσοστά παχυσαρκίας και μεταβολικών διαταραχών σε σχέση με τους άνδρες, κάτι που ενδέχεται να εξηγεί την υψηλότερη επίπτωσή της σε γυναίκες.
Βιταμίνη D και Σκλήρυνση κατά Πλάκας
Ένας ακόμη παράγοντας που φαίνεται να παίζει ρόλο είναι η ανεπάρκεια βιταμίνης D. Η βιταμίνη αυτή συντίθεται κυρίως από την έκθεση στον ήλιο και έχει αποδειχθεί ότι προστατεύει το ανοσοποιητικό. Άτομα με χαμηλά επίπεδα βιταμίνης D έχουν μεγαλύτερη πιθανότητα εμφάνισης της νόσου.
Οι γυναίκες, ειδικά όσες ζουν σε χώρες με χαμηλή ηλιοφάνεια ή περνούν πολλές ώρες σε εσωτερικούς χώρους, διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο.
Μπορεί μια γυναίκα με MS να μείνει έγκυος;
Η απάντηση είναι «ναι». Η σκλήρυνση κατά πλάκας δεν επηρεάζει τη γονιμότητα, και πολλές γυναίκες με τη νόσο έχουν γεννήσει απόλυτα υγιή παιδιά.
Είναι, ωστόσο, σημαντικό να υπάρχει στενή συνεργασία με γιατρό, τόσο πριν όσο και μετά την εγκυμοσύνη, για τη σωστή διαχείριση της φαρμακευτικής αγωγής και την πρόληψη υποτροπών.
Τι μπορούμε να κάνουμε για τη διαχείριση της νόσου;
Ενώ η αιτία της σκλήρυνσης κατά πλάκας δεν έχει ακόμη αποσαφηνιστεί πλήρως, οι ειδικοί υπογραμμίζουν ότι υπάρχουν τρόποι να μειωθεί ο κίνδυνος ή να διαχειριστούμε αποτελεσματικά τη νόσο:
- Άσκηση και φυσική δραστηριότητα.
- Ισορροπημένη διατροφή, πλούσια σε φυτικές ίνες, ωμέγα-3 και βιταμίνη D.
- Έλεγχος του βάρους.
- Αποφυγή καπνίσματος και υπερβολικού άγχους.
- Τακτική ιατρική παρακολούθηση και εξατομικευμένη φαρμακευτική αγωγή.
Η Πολλαπλή Σκλήρυνση δεν είναι καταδίκη. Είναι μια πρόκληση που χιλιάδες γυναίκες αντιμετωπίζουν καθημερινά με δύναμη, ενημέρωση και υποστήριξη. Με την πρόοδο της έρευνας, νέες θεραπείες και στρατηγικές πρόληψης αναδεικνύονται συνεχώς.
Αν είσαι γυναίκα και έχεις διαγνωστεί ή ανησυχείς για την Σκλήρυνση κατά Πλάκας, μίλησε με τον γιατρό σου, ενημερώσου και πάρε τον έλεγχο της υγείας σου.
Η πρόληψη ξεκινά με τη γνώση και η γνώση είναι η πιο ισχυρή μας σύμμαχος.
