Sacheen Littlefeather: Ποια είναι η γυναίκα στην οποία απολογήθηκε η Ακαδημία των Όσκαρ με 49 χρόνια καθυστέρηση;
- 18 ΑΥΓ 2022
Όχι ένα, ούτε δύο, αλλά σχεδόν 50 χρόνια πήρε στην Ακαδημία Αμερικανικού Κινηματογράφου να αναγνωρίσει την κακοποιητική συμπεριφορά της προς την ιθαγενή Αμερικανή ηθοποιό και ακτιβίστρια Sacheen Littlefeather στην απονομή των βραβείων Όσκαρ του 1973 και να της ζητήσει επισήμως συγγνώμη.
Σχεδον μισό αιώνα πριν η Sacheen Littlefeather ανέβηκε στη σκηνή της 45ης τελετής απονομής των βραβείων Όσκαρ εκπροσωπώντας τον Marlon Brando, για να εκφράσει την άρνησή του να παραλάβει το βραβείο της Ακαδημίας για την ερμηνεία του στην ταινία Ο Νονός και παράλληλα να μιλήσει για την κακομεταχείριση της βιομηχανίας του θεάματος προς τους ιθαγενείς Αμερικανούς.
Η κίνηση διαμαρτυρίας στην οποία πρωταγωνίστησε η Sacheen Littlefeather είχε ανάμεικτες αντιδράσεις από το κοινό, ενώ αντιμετωπίστηκε με απειλές από την Ακαδημία και τους διάσημους αστέρες του cinema που βρίσκονταν στα 45α Όσκαρ. Για την ίδια ήταν η «ταφόπλακα» στην καριέρα της, ενώ επηρέασε αρνητικά και την καθημερινότητά της στο άμεσο μέλλον μετά την εμφάνισή της στα Όσκαρ.
Η Sacheen Littlefeather δεν ήλπιζε ποτέ να ακούσει μία απολογία, όπως ίσως κανείς ιθαγενής Αμερικανός δεν περιμένει να αναγνωριστούν τα τεράστια εγκλήματα που έγιναν εναντίον τους από τις ΗΠΑ. Ωστόσο η Ακαδημία αποφάσισε να ζητήσει συγγνώμη και να την τιμήσει σε μία εκδήλωση ειδικά γι’ αυτό στις 17 Σεπτεμβρίου.
Πριν γίνει γνωστό το γεγονός ότι η Ακαδημία Κινηματογράφου των ΗΠΑ προτίθεται να οργανώσει μία εκδήλωση για την αποκατάσταση των σχέσεών της με την ηθοποιό, ο πρόεδρός της, της έγραψε μία απολογητική επιστολή τον περασμένο Ιούνιο. Το πλήρες περιεχόμενό της θα διαβαστεί στην εκδήλωση.
Τι ακριβώς συνέβη το 1973, ποιοι ήταν κακοποιητικοί απέναντι στη Sacheen Littlefeather και πώς βίωσε η ίδια την παραμονή της στη σκηνή των Όσκαρ; Η ηθοποιός μίλησε στο The Hollywood Reporter για όλα αυτά σχεδόν 50 χρόνια μετά.
Ο λόγος που ο Marlon Brando δεν παρέλαβε το Όσκαρ του
Ο Marlon Brando βραβεύτηκε για την ερμηνεία του στην ταινία Ο Νονός το 1973. Έναν μήνα πριν την τελετή απονομής μέλη της φυλής ιθαγενών Αμερικανών Oglaia Lakota και ακόλουθοι του κινήματος για τα δικαιώματα των ιθαγενών Αμερικανών, είχαν καταλάβει την πόλη Wounded Knee της Νότιας Dakota όπου το 1890 είχε συμβεί η σφαγή τουλάχιστον 300 ιθαγενών Αμερικανών της φυλής από στρατιώτες των ΗΠΑ.
Ο Marlon Brando είδε την ενδεχόμενη βράβευσή του ως την καλύτερη αφορμή να διαμαρτυρηθεί για την πολιορκία της πόλης Wounded Knee και τη συλλογική κακομεταχείριση των ιθαγενών Αμερικανών από τη βιομηχανία στην οποία εργαζόταν, στην έδρα της.
Ο Marlon Brando έστειλε στη θέση του τη Sacheen Littlefeather, την πρόεδρο της επιτροπής National Native American Affirmative Image που ήταν επίσης ηθοποιός και μαχόταν για τη σωστή εκπροσώπηση των ιθαγενών Αμερικανών στον κινηματογράφο. Η Littlefeather ακολούθησε αυστηρές οδηγίες από τον Brando (να μην αγγίξει το χρυσό αγαλματίδιο) και από τον παραγωγό του show (να μην ξεπεράσει τα 60 δευτερόλεπτα κατά την ομιλία της).
H Sacheen Littlefeather στη σκηνή των Όσκαρ του 1973. / @2022 AP Images
Σύμφωνα με όσα είπε η Sacheen Littlefeather στο The Hollywood Reporter, ακριβώς πριν ανέβει στη σκηνή ο παραγωγός Howard Koch την απείλησε ότι οι φρουροί ασφαλείας ήταν έτοιμοι να επέμβουν για να την απομακρύνουν από τη σκηνή και να τη συλλάβουν αν η ομιλία της ξεπερνούσε το ένα λεπτό. «Ξέρεις, δεν βρέθηκα σε αυτή τη σκηνή για να δεχτώ κανενός είδους επαίνους. Στάθηκα εκεί επειδή οι πρόγονοί μου ήταν μαζί μου και επειδή είπα την αλήθεια», σημείωσε μιλώντας στο THR.
Τι είπε στην ομιλία της η Sacheen Littlefeather
Μπορεί ο Marlon Brando να της είχε γράψει μία ομιλία 15 σελίδων αλλά μπροστά στον χρονικό περιορισμό που έμαθε λίγα μόνο δευτερόλεπτα πριν ανέβει στη σκηνή και με απειλητικό τρόπο, χρειάστηκε να αυτοσχεδιάσει. Η ηθοποιός μοιράστηκε το περιεχόμενο της ομιλίας του Brando με τους δημοσιογράφους αργότερα.
Η ακτιβίστρια που ανήκει στη φυλή των Apache είπε χαρακτηριστικά: «Ο Marlon Brando δυστυχώς δεν μπορεί να αποδεχτεί αυτό το πολύ γενναιόδωρο βραβείο. Ο λόγος γι’ αυτό είναι η μεταχείριση των ιθαγενών Αμερικανών από την κινηματογραφική βιομηχανία». Ενώ από το κοινό ακούγονταν χειροκροτήματα και γιουχαΐσματα ταυτόχρονα εκείνη συνέχισε.
«Και από την τηλεόραση στην επανάληψη ταινιών και επίσης για τα πρόσφατα συμβάντα στην πόλη Wounded Knee. Εύχομαι ότι αυτή η στιγμή δεν θα θεωρηθεί μία εισβολή στην εκδήλωση και ότι στο μέλλον οι καρδιές και η κατανόηση μεταξύ μας θα συναντηθούν με αγάπη και γενναιοδωρία», είπε η Sacheen Littlefeather.
Πώς κακομεταχειρίστηκε την ηθοποιό η Ακαδημία
Εκτός του ότι απειλήθηκε με σύλληψη αν μιλούσε για περισσότερο από ένα λεπτό, αλλά και από το γεγονός ότι η σωματική της ακεραιότητα βρέθηκε σε κίνδυνο από τον ηθοποιό John Wayne που λέγεται ότι προσπάθησε να ορμήσει στη σκηνή για να την απομακρύνει, η Sacheen Littlefeather συνάντησε μόνο υποτίμηση και κοροϊδίες στον δημόσιο λόγο μέσα στα χρόνια που μεσολάβησαν μεταξύ εκείνης της ιστορικής στιγμής και του σήμερα.
«Θυμάμαι τα πρόσωπα στο κοινό. Τον John Wayne στα παρασκήνια χρειάστηκε να κρατήσουν 6 άνδρες για να μην ορμήσει να με απομακρύνει από τη σκηνή», είχε πει η Sacheen Littlefeather το 1990 στο αμερικανικό People.
«Πήρα σύνταξη ως εκείνη που αρνήθηκε το Όσκαρ», πρόσθετε εξηγώντας ότι εκείνη η κίνησή της «σκότωσε» την καριέρα της. «Ανέβηκα στη σκηνή νομίζοντας ότι μπορεί να αλλάξω κάτι. Ήμουν αφελής. Μιλησα στους ανθρώπους για την καταπίεση. Εκείνοι απάντησαν “Μας χαλάς τη βραδιά μας”», εξηγούσε 3 δεκαετίες μετά το συμβάν που έκανε την Ακαδημία να απαγορεύσει την παραλαβή βραβείων Όσκαρ από εκπροσώπους των καλλιτεχνών από τότε και στο εξής.
Σύμφωνα με το THR, η κυβέρνηση είχε επίσης απειλήσει ότι κάθε πρόγραμμα στο οποίο θα έπαιζε η ιθαγενή Αμερικανή ηθοποιός θα «κοβόταν».
Η συγγνώμη της Ακαδημίας
Μία χρονιά που τα Όσκαρ σημαδεύτηκαν από το χαστούκι του Will Smith στον Chris Rock (ο πρώτος αποφασίστηκε να μην παραστεί στην τελετή απονομής για τα επόμενα 10 χρόνια) η Ακαδημία φαίνεται να εξετάζει αναδρομικά τα σφάλματά της. Είτε ήταν εκείνο το χαστούκι είτε όχι η αφορμή για την όψιμη απολογία, η Ακαδημία αποφάσισε να οργανώσει μία εκδήλωση συμφιλίωσης με τη Sacheen Littlefeather αναγνωρίζοντας την κακοποιητική συμπεριφορά απέναντί της στα 45α Όσκαρ.
«Η κακοποίηση που δέχθηκες εξαιτίας αυτής της δήλωσης ήταν αδικαιολόγητη και άδικη. Το συναισθηματικό βάρος που κουβάλησες και το κόστος στην καριέρα σου στη βιομηχανία μας δεν μπορού να διορθωθούν. Για υπερβολικά πολύ καιρό το θάρρος σου δεν αναγνωρίστηκε. Γι’ αυτό σου ζητάμε την πιο βαθιά συγγνώμη και σου εκφράζουμε την ειλικρινή μας εκτίμηση», έγραφε μεταξύ άλλων η επιστολή που δέχτηκε τον Ιούνιο η Sacheen Littlefeather.
Η ακτιβίστρια θα συμμετέχει στην εκδήλωση που θα πραγματοποιηθεί στο Μουσείο της Ακαδημίας στο Los Angeles, στην οποία όχι απλά θα της απευθυνθεί επίσημη συγγνώμη, αλλά θα λάβει μέρος σε συζήτηση μαζί με τον παραγωγό Bird Runningwater, αντιπρόεδρο της Συμμαχίας Ιθαγενών της Ακαδημίας.
Η απάντηση της Sacheen Littlefeather
Η ακτιβίστρια δεν μπορούσε να πιστέψει την απολογία που δέχτηκε από την Ακαδημία. «Σοκαρίστηκα. Δεν πίστευα ότι θα ζούσα μέχρι τη στιγμή που θα το άκουγα αυτό, που θα το βίωνα. Όταν ήμουν στο podium το 1973 ήμουν μόνη», είπε στο THR η 75 ετών σήμερα, Sacheen Littlefeather.
H Sacheen Littlefeather το 2010. / @2022 Chris Pizzello/ AP Images
«Ναι είναι μία απολογία που την όφειλαν. Όπως λένε οι φίλοι μου στην κοινότητα των ιθαγενών καθυστέρησε πολύ. Θα μπορούσα να είμαι νεκρή ως τώρα», είπε η ηθοποιός που ζει με μεταστατικό καρκίνο του στήθους. Από καρκίνο, του αίματος αυτή τη φορά, έχασε τον σύζυγό της, Charles Koshiway τον Νοέμβριο του 2021. «Το πνεύμα του είναι ακόμα εδώ μαζί μου και ξέρω ότι το μόνο που ήθελε πάντα για μένα ήταν η δικαιοσύνη και η συμφιλίωση», είπε χαρακτηριστικά η Sacheen Littlefeather.
Η ίδια αναφέρθηκε και σε όλους εκείνους που ήταν παρόντες καθώς εκείνη ερχόταν αντιμέτωπη με την υποτιμητική, απειλητική συμπεριφορά των συναδέλφων τους. «Όταν θα βρέθηκαν στην “άλλη πλευρά” είμαι βέβαιη ότι οι πρόγονοί μου θα τους μίλησαν. Και είμαι βέβαιη ότι ο Charles θα πήγε και θα τους μίλησε αμέσως. Είμαι σίγουρη ότι ο πρώτος τους στόχος θα ήταν ο John Wayne», σημείωσε στην πρώτη της αντίδραση μετά τη συγγνώμη της Ακαδημίας.
