ΦΕΜΙΝΙΣΜΟΣ

Πόσο φεμινιστική είναι η ισπανική «τσούλα» της Eurovision;

Nebulossa YouTube

Νούμερο 1 στο ισπανικό Viral 50 του Spotify. Αυτή η «τσούλα» έπιασε κορυφή και πήρε το εισιτήριο για το Μάλμε και την Eurovision μετά τη νίκη στο Benidorm Fest 2024. Μιλάμε για το κομμάτι Zorra των Nebulossa. Ούτε η 55χρονη τραγουδίστρια των Nebulossa, Maria Bas, το πίστευε ότι η Zorra της θα εκπροσωπούσε την Ισπανία.

To ντουέτο στη ζωή και τη σκηνή, των Nebulossa ιδρύθηκε το 2018 και κυκλοφόρησε το πρώτο του άλμπουμ Poliédrica de Mí 3 χρόνια μέτα, γνωρίζοντας την αποθέωση. Η Eurovision για την Ισπανία είναι μεγάλη υπόθεση, έχει συμμετάσχει 62 φορές στο μουσικό διαγωνισμό και είναι μέλος των Big 5, δηλαδή προκρίνεται αυτόματα στον τελικό. 2 φορές κέρδισε τη Eurovision και 3 φορές πήρε το απόλυτο τίποτα, με μηδενική βαθμολογία. Γιατί όμως αυτή η συμμετοχή στη Eurovision έγινε κρατική υπόθεση και ο πρωθυπουργός της Ισπανίας έπρεπε να το υπερασπιστεί; Γιατί ο τίτλος του κομματιού είναι προσβλητικός. Zorra σημαίνει τσούλα, καλντεριμιτζού, σεξεργάτρια, παλιογύναικο και σκύλα στην ισπανική αργκό. Κι άπειρες φωνές στην Ισπανία κάνουν λόγο για ένα αντιφεμινιστικό τραγούδι.

Το Γυναικείο Ινστιτούτο έχει λάβει περισσότερα από 300 παράπονα για το τραγούδι Zorra, που ερμήνευσε το ντουέτο Nebulossa και επιλέχθηκε να εκπροσωπήσει την Ισπανία στον Διαγωνισμό Τραγουδιού της Eurovision. Και οι φεμινιστικές οργανώσεις της Μαδρίτης εξέδωσαν ανακοίνωση για το Zorra λέγοντας πως είναι σεξιστικό κομμάτι. Και απάντησε ο Pedro Sánchez Pérez-Castejón σε τηλεοπτική του εμφάνιση στην εκπομπή Al Rojo Vivo, λέγοντας ότι το Zorra σπάει τα ταμπού κι επανοικειοποιείται όρους που μέχρι σήμερα χρησιμοποιούνται με μειωτικό ή υβριστικό περιεχόμενο εναντίον των γυναικών. Και θεωρεί τρομερά φεμινιστικό και διασκεδαστικό το κομμάτι. 

Ο ύμνος της χειραφετημένης τσούλας 

Οι στίχοι του Zorra είναι αφιερωμένοι στις γυναίκες εκείνες που δέχονται μισογυνικά σχόλια είτε στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης ή δια ζώσης για τον τρόπο ζωής τους. «Αν βγω μόνη μου, είμαι τσούλα/ Αν διασκεδάζω μέχρι το πρωί, είμαι μεγάλη τσούλα/ Όταν πάρω αυτό που θέλω, είμαι σκύλα. Ποτέ δεν είναι επειδή απλά το αξίζω» τραγουδά το ντουέτο κλείνοντας το μάτι στο μισογυνισμό. Γιατί στην Ισπανία, η λέξη zorra όταν αναφέρεται σε άνδρα σημαίνει απλά «ράκος». 

Κι αν η επίμονη επανάληψη της λέξης είναι τραυματική (τις μετρήσαμε, 45 φορές ακούγεται η λέξη); Αυτό αναρωτιέται η Feminist Movement of Madrid (Φεμινιστική Κίνηση της Μαδρίτης) που ζητά να αποσυρθεί το κομμάτι της Ισπανίας από τη Eurovision επειδή είναι παράλογο ένα κομμάτι με τίτλο Τσούλα να ενδυναμώνει τις γυναίκες. Έχουν κι Υπουργό Ισότητας (εμείς έχουμε Υφυπουργό Κοινωνικής Συνοχής Και Οικογένειας) που διαφώνησε με το Φεμινιστικό Κίνημα της Μαδρίτης. Ο πρωθυπουργός επιμένει ότι κάθε κριτική υποκινείται από τους ακροδεξιούς (στην Ισπανία έχουν Κυβέρνηση του Σοσιαλιστικού Εργατικού Κόμματος και η νέα αγαπημένη λέξη του πρωθυπουργού είναι η  faxosfera).

Δηλαδή, αυτή η Τσούλα έγινε αφορμή για πολιτικό debate στη Βουλή εναντίον της faxosfera που Αυτή η νέα λέξη ορίζει εκείνα τα δεξιά και ακροδεξιά μέσα, τα κινήματα και τα ΜΜΕ που επιδιώκουν να πολώσουν, να προσβάλλουν και να δημιουργήσουν δυσπιστία με σαφή σκοπό. 

Δικαίωση για τις τσούλες

Η EBU που διοργανώνει τη Eurovision υπερασπίστηκε τη Zorra της Ισπανίας, λέγοντας ότι το τραγούδι δεν παραβιάζει κανένα κανόνα. Και η ανακοίνωση της EBU δέχεται τις πολλές σημασίες της λέξης Zorra (σημαίνει και αλεπού). Έτσι η Zorra πήρε την έγκριση της European Broadcasting Union και του ισπανικού καναλιού που μεταδίδει το διαγωνισμό, RTVE.

τσούλα Francisco Macia/Fotopress/Getty Images/Ideal Image

Η τραγουδίστρια του συγκροτήματος επιμένει ότι δημιούργησαν έναν (προβοκατορικό) ύμνο κατά της πατριαρχίας που υπερασπίζεται την αυτοδιάθεση των γυναικών. Είναι ένας ύμνος για τη σεξουαλική απελευθέρωση των γυναικών. Πάντως, στο Spotify είναι το πιο viral κομμάτι στην Ισπανία και Νο. 3 παγκοσμίως.

τσούλα Afroditte Katsadouri Instagram

Στην Αθήνα, πριν μερικά χρόνια βλέπαμε το σύνθημα «Μάτσο Ελληνάρες, έρχονται τσουλάρες», ένα φεμινιστικό σύνθημα στους τοίχους της πόλης που ύψωνε το μεσαίο δάχτυλο στους προκαθορισμένους ηθικούς κανόνες της πατριαρχίας πάνω στα γυναικεία σώματα. H επανοικειοποίηση της κακοποιητικής λέξης μπορεί να δώσει νέο νόημα σε μια λέξη που μας επιβλήθηκε. Αν οι γυναίκες ανακτήσουν τη λέξη «τσούλα», δεν θα μπορεί κανείς να τη χρησιμοποιεί σεξιστικά και προσβλητικά. Έχει γίνει ήδη με λέξεις όπως queer, gay και σουφραζέτα.