ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ ΓΥΝΑΙΚΩΝ

Οι γυναίκες στο Ιράν παρακολούθησαν για πρώτη φορά πρωτάθλημα ποδοσφαίρου μετά από 43 χρόνια

© 2022 Vahid Salemi/AP IMAGES

Εάν θέλεις να μιλήσουμε για καταπάτηση θεμελιωδών ανθρωπίνων δικαιωμάτων και λοιπών ελευθεριών των γυναικών, το Ιράν είναι ανάμεσα στα αντιπροσωπευτικότερα, επιπέδου case study, παραδείγματα που θα σε πείσουν πως κάτι δεν πάει καθόλου καλά στις περισσότερες χώρες της Μέσης Ανατολής όσον αφορά την ισότητα. Εδώ και πολλά χρόνια.

Ας πάρουμε την ιστορία από την αρχή. Τα 43 χρόνια που μετρά η λήξη της Ιρανικής Επανάστασης (1979), αποβαίνουν σε βάρος των Ιρανών γυναικών και των δικαιωμάτων τους, οι οποίες ζουν καθημερινά με τον φόβο και την αυστηρή επίβλεψη της θρησκευτικής αστυνομίας, όπως την αποκαλούν στο Ιράν. Όλες οι γυναίκες ανεξαιρέτως, πρέπει να ντύνονται «ευπρεπώς», ακολουθώντας ένα οπισθοδρομικό και αυστηρό dress code που περιλαμβάνει μαντίλα, ή το hijab όταν βρίσκονται εκτός της οικίας τους. Χαλαρή ή λάθος φορεμένη hijab που δεν κρύβει εντελώς τα μαλλιά, ισούται με αυστηρές ποινές που ξεκινούν από συλλήψεις, πρόστιμα και φτάνουν ως τη φυλάκιση. Τα περιοδικά, η μουσική, ο δυτικός κινηματογράφος είναι παράνομα για όσες γεννήθηκαν γυναίκες.

Ο χώρος του αθλητισμού, φυσικά, δεν αποτελεί την εξαίρεση σε αυτήν την οπισθοδρόμηση που εδώ και δεκαετίες χαρτογραφείται στο Ιράν. Καλό σε αυτό το σημείο, θα ήταν να θυμηθούμε και την προπονήτρια σκι του δεν ακολούθησε την ομάδα της στο Παγκόσμιο Πρωτάθλημα που διεξήχθη στην Ιταλία, γιατί πολύ απλά δεν της το επέτρεψε ο άντρας της.

Μιλώντας σε γενικότερα πλαίσια, η παρακολούθηση ανδρικών (;) αθλημάτων, μεταξύ άλλων και ποδοσφαιρικών αγώνων, δεν επιτρέπεται στις γυναίκες. Αυτή η απαγόρευση δεν αντιστοιχεί σε κάποια νομοθεσία, παρ’ όλα αυτά βρίσκεται σε ισχύ μετά το τέλος της Ισλαμικής Επανάστασης με το έτσι θέλω. Γεγονότα και καταστάσεις που για εμάς εδώ φαντάζουν κακόγουστα αστεία, σε κάποιο άλλο γεωγραφικό διαμέρισμα του πλανήτη είναι πέρα για πέρα αληθινά.

Ιράν: Οι γυναίκες παρακολουθούν ποδοσφαιρικό αγώνα σε επίπεδο πρωταθλήματος, πρώτη φορά μετά από 43 χρόνια

Η πρώτη εξαίρεση σε αυτόν τον αθεσμοθέτητο κανόνα, συνέβη πριν από 3 χρόνια, όταν χιλιάδες γυναίκες μπόρεσαν να παρακολουθήσουν έναν αγώνα Προκριματικών Παγκοσμίου Κυπέλλου μεταξύ Ιράν και Καμπότζης, μετά από πιέσεις οργανώσεων για τα ανθρώπινα δικαιώματα και τη Διεθνή Ποδοσφαιρική Ομοσπονδία, FIFA.

Η δεύτερη εξαίρεση σημειώθηκε μόλις την περασμένη εβδομάδα και σηματοδότησε ένα σπουδαίο βήμα για τη διεύρυνση των εξωφρενικά συρρικνωμένων γυναικείων δικαιωμάτων στο Ιράν. Τα προηγούμενα χρόνια, η FIFA είχε ασκήσει πιέσεις ώστε να επιτραπεί στις γυναίκες να παρακολουθούν ελάχιστους εθνικούς αγώνες. Αυτήν τη φορά, όμως, οι γυναίκες παρακολούθησαν για πρώτη φορά ποδοσφαιρικό αγώνα σε επίπεδο εθνικού πρωταθλήματος.

Οι Ιρανικές αρχές, λοιπόν, θα επιτρέπουν από εδώ και στο εξής στις γυναίκες να παρακολουθούν πρωταθλήματα σε εθνικό επίπεδο, για πρώτη φορά από το 1979. Πλήθος από γυναίκες οπαδούς ντυμένες στα χρώματα της Esteghlal FC (μία από τις μεγαλύτερες ιρανικές ποδοσφαιρικές ομάδες) παρακολούθησαν αγώνα της ομάδας στο γήπεδο Azadi της Τεχεράνης, στο πλαίσιο του Περσικού Pro League.

24 ώρες πριν την έναρξη του αγώνα, πάντως, το υπουργείο Αθλητισμού είχε ανακοινώσει ότι θα διατεθούν περίπου 28.000 εισιτήρια για γυναίκες οπαδούς. Ωστόσο, στις εξέδρες υπήρχαν μετρημένες 500, καθώς εντέλει οι Ιρανικές αρχές επέτρεψαν επιλεκτικά την αγορά εισιτηρίου από γυναίκες. Ανάμεσά τους ήταν και πολλές από τις γυναίκες των παικτών.

Την Πέμπτη 25 Αυγούστου, λοιπόν, σημειώθηκε μία μικρή- αλλά σημαντική- νίκη για τις γυναίκες του Ιράν, παρόλο που οι ίδιες βρίσκονταν σε ξεχωριστή εξέδρα και εισέρχονταν από μία ειδική είσοδο μέσω ενός χώρου στάθμευσης αυτοκινήτων, σύμφωνα με την ιστοσελίδα της Ιρανικής Ποδοσφαιρικής Ομοσπονδίας.

«Δεν είναι όλες οι αθλητικές εγκαταστάσεις, έτοιμες να υποδεχθούν γυναίκες»

Την περασμένη εβδομάδα, ο υπουργός Εσωτερικών του Ιράν, Ahmad Vahidi, ανέφερε σε δηλώσεις του ότι «δεν απαγορεύτηκε στις γυναίκες η είσοδος στα γήπεδα ποδοσφαίρου» προσθέτοντας το οξύμωρο «δεν είναι όλες οι αθλητικές εγκαταστάσεις έτοιμες να φιλοξενήσουν γυναίκες». Για παράδειγμα, θα πρέπει να υπάρχουν διαφορετικά ασθενοφόρα -μόνο για γυναίκες- σε περίπτωση που κάποια οπαδός χρειαστεί ιατρική βοήθεια.

Το φιάσκο του 2022

Το 2018, ξανά υπό την πίεση της FIFA, οι αρχές του Ιράν είχαν επιτρέψει την είσοδο γυναικών στα γήπεδα για παρακολούθηση διεθνών αγώνων. Ωστόσο, τον Απρίλιο του 2022 σημειώθηκε ακόμα μια απογοήτευση, όταν απαγορεύτηκε η είσοδος φιλάθλων γυναικείου φύλου στον προκριματικό του Παγκοσμίου Κυπέλλου μεταξύ Ιράν και Λιβάνου, παρόλο που οι ίδιες είχαν προμηθευτεί έγκυρα εισιτήρια. Οι δυνάμεις ασφαλείας έξω από το γήπεδο δε, φέρεται να χρησιμοποίησαν σπρέι πιπεριού εναντίον όσων επέμεναν να να μπουν στο γήπεδο.