Διεθνής Ημέρα Γυναικών και Κοριτσιών στην Επιστήμη: Οι αριθμοί λένε μία σημαντική αλήθεια
- 11 ΦΕΒ 2024
Η Διεθνής Ημέρα Γυναικών και Κοριτσιών στην Επιστήμη υπενθυμίζει ότι οι γυναίκες και τα κορίτσια διαδραματίζουν καθοριστικό ρόλο στην επιστημονική και τεχνολογική κοινότητα, αλλά και ότι η συμμετοχή τους πρέπει να αυξηθεί. Σύμφωνα με την UNESCO, σήμερα λιγότερο από το 30% των ερευνητών παγκοσμίως είναι γυναίκες. Κι αν αυτό, είναι μόλις ένα από τα ενδεικτικά της κατάστασης ποσοστά.
«Οι γυναίκες και τα κορίτσια φέρνουν τη διαφορετικότητα στην έρευνα, διευρύνουν τη δεξαμενή των επαγγελματιών της επιστήμης και παρέχουν νέες προοπτικές στην επιστήμη και την τεχνολογία, προς όφελος όλων», διαμήνυε ο Γενικός Γραμματέας Ηνωμένων Εθνών, António Guterres σε δήλωσή του στα πλαίσια της Διεθνούς Ημέρας Γυναικών και Κοριτσιών στην Επιστήμη.
Σε πάρα πολλά μέρη του κόσμου, η πρόσβαση των γυναικών και των κοριτσιών στην εκπαίδευση περιορίζεται ή απορρίπτεται εντελώς, παρά το γεγονός ότι υπάρχουν αυξανόμενες ενδείξεις ότι οι προκαταλήψεις λόγω φύλου στην επιστήμη οδηγούν σε χειρότερα αποτελέσματα. Από δοκιμές φαρμάκων που αντιμετωπίζουν το γυναικείο σώμα ως ελάττωμα, έως αλγόριθμους αναζήτησης που διαιωνίζουν προκαταλήψεις και διακρίσεις. Οι ανισότητες και οι διακρίσεις συνεχίζουν να υπονομεύουν τις δυνατότητές τους.
Μελέτη της Ευρωπαϊκής Επιτροπής She Figures 2021, που δημοσιεύτηκε το φθινόπωρο του 2021 και παρακολουθεί το επίπεδο προόδου προς την ισότητα των φύλων στην έρευνα και την καινοτομία από το 2003, επισημαίνει ότι ενώ ο αριθμός των γυναικών μεταξύ των φοιτητών και των αποφοίτων, σε προπτυχιακό και μεταπτυχιακό επίπεδο και διδακτορικό επίπεδο αυξάνεται σταθερά τα τελευταία χρόνια, οι γυναίκες συνεχίζουν να υποεκπροσωπούνται στην μετέπειτα σταδιοδρομία τους στον χώρο της έρευνας και της καινοτομίας.
- Οι γυναίκες αποτελούν λιγότερο από το 1/3 του εργατικού δυναμικού στους τομείς των θετικών επιστημών, της τεχνολογίας, της μηχανικής και των μαθηματικών και ακόμη λιγότερο στους τομείς αιχμής.
- Μόλις 1 στους 5 επαγγελματίες (22%) που ασχολούνται σε τομείς αιχμής όπως με την Τεχνητή Νοημοσύνη είναι γυναίκα.
- Οι γυναίκες λαμβάνουν μικρότερα ερευνητικά κονδύλια και αντιπροσωπεύουν το 33,3% όλων των ερευνητών.
- Μόνο το 12% των μελών των εθνικών επιστημονικών ακαδημιών είναι γυναίκες.
- Οι γυναίκες εξακολουθούν να αντιπροσωπεύουν μόνο το 28% των αποφοίτων μηχανικών και το 40% των αποφοίτων στην επιστήμη των υπολογιστών και την πληροφορική.
- Οι ερευνήτριες τείνουν να έχουν συντομότερη, λιγότερο καλά αμειβόμενη σταδιοδρομία. Το έργο τους δεν παρουσιάζεται ισότιμα σε περιοδικά υψηλού κύρους ενώ συχνά παραβλέπονται για προαγωγή.
Τι (και ποιος) εμποδίζει τις γυναίκες και τα κορίτσια
Πρόσφατη έκθεση των Girls who code και της Logitech, βασίστηκε σε μια έρευνα που διεξήχθη σε 400 άτομα που εργάζονται στον τομέα της τεχνολογίας και της πληροφορικής, με τίτλο «Τι (και ποιος) εμποδίζει τις γυναίκες στην τεχνολογία;». Η έκθεση αναφέρει τα βασικά σημεία στους κύκλους της επαγγελματικής ζωής των γυναικών, που συχνά καθορίζουν εάν τα κορίτσια και οι γυναίκες θα επιλέξουν μια καριέρα στην επιστήμη των υπολογιστών.
Σύμφωνα με την έρευνα, πάνω από τις μισές γυναίκες του δείγματος (60%) είπαν ότι ένας γονέας ή δάσκαλος/ δασκάλα στο γυμνάσιο τις ενθάρρυνε να σπουδάσουν πληροφορική. Για τα κορίτσια, αυτή η έγκαιρη υποστήριξη είναι απαραίτητη. Οι συντάκτες της μελέτης υπογραμμίζουν επίσης, τον ρόλο που παίζει το πάθος ως βασικός μοχλός για την είσοδο των γυναικών στον τομέα της τεχνολογίας. Αυτή η δέσμευση είναι ακόμη πιο αξιοσημείωτη όταν συγκρίνουμε τις απαντήσεις των γυναικών με τις απαντήσεις των ανδρών. Ενώ πάνω από το 1/3 των γυναικών δήλωσαν ότι το πάθος τους για τους υπολογιστές ήταν ο λόγος για να μπουν στο χώρο, μόνο το 26% των ανδρών είπε το ίδιο.
Οι κοινότητες υποστήριξης βοηθούν τις γυναίκες να χειριστούν την κριτική, τον σεξισμό και την απόρριψη που συχνά καλούνται να αντιμετωπίσουν πριν και κατά τη διάρκεια της σταδιοδρομίας τους στην τεχνολογία. Οι εμπειρίες αυτές μπορεί να είναι ένας από τους λόγους για τους οποίους σχεδόν οι μισές γυναίκες που συμμετείχαν στην έρευνα (44%) δήλωσαν ότι συμμετείχαν σε προγράμματα ειδικά για γυναίκες, κατά τη φοίτησή τους στο Πανεπιστήμιο. Στο εργατικό δυναμικό, οι γυναίκες συνεχίζουν να αναζητούν την επικοινωνία και τη δικτύωση, με σχεδόν διπλάσιες γυναίκες (31%) να αναζητούν υποστήριξη μέσω επαγγελματικών δικτύων, σε σύγκριση με τους άνδρες.
Τέλος, εξίσου σημαντική είναι η δράση των αντρών, οι οποίοι συχνά δεν έχουν επίγνωση της απομόνωσης που αντιμετωπίζουν οι γυναίκες στον χώρο εργασίας της τεχνολογίας. Η συντριπτική πλειοψηφία (80%) πιστεύει ότι η εταιρεία τους, δημιουργεί ένα καλό περιβάλλον για τη συμπερίληψη ανδρών και γυναικών εργαζομένων. Ωστόσο, όταν ερωτώνται για τα εμπόδια που αντιμετωπίζουν οι γυναίκες, αναγνωρίζουν περισσότερες από τις προκλήσεις αυτές.
Για να ενισχυθεί, λοιπόν η ισότητα των φύλων στον χώρο της τεχνολογίας και της επιστήμης γενικά, οι άντρες πρέπει να αποκτήσουν μεγαλύτερη αυτογνωσία και να μετατρέψουν τις καλές προθέσεις τους σε ουσιαστική δράση.
