PROFILE

Αμαλία Καβάλη: 5 πράγματα που δεν ξέρεις για τη νικήτρια του βραβείου Μελίνα Μερκούρη

Papadakis Press Κώστας Μοσχόπουλος

Από το 2007, το θεατρικό βραβείο Μελίνα Μερκούρη απονέμεται σε νέες ηθοποιούς του θεάτρου. Η φετινή απονομή ήταν διπλή, καθώς το διοικητικό συμβούλιο του Ιδρύματος Μελίνα Μερκούρη και η κριτική επιτροπή αποφάσισαν να απονείμουν δύο βραβεία, καθώς τα δύο προηγούμενα χρόνια λόγω της πανδημίας δεν είχε πραγματοποιηθεί η σχετική τελετή. Η νικήτρια του βραβείου Μελίνα Μερκούρη για τη σεζόν 2021 – 2022 είναι η Αμαλία Καβάλη.

Η Αμαλία Καβάλη διακρίθηκε για τους ρόλους της στα έργα Ο γιατρός της τιμής του, του Πέδρο Καλντερόν ντε λα Μπάρκα και Πόσο κοστίζει να ζεις; της Μαρτίνα Μάγιοκ, που σκηνοθέτησε ο Θωμάς Μοσχόπουλος στο Θέατρο Πόρτα. Για την προηγούμενη θεατρική σεζόν (2020 – 2021) βραβεύτηκε η Σοφία Κόκκαλη για την παράσταση Το σχολείο των γυναικών του Μολιέρου που σκηνοθέτησε ο Έκτορας Λυγίζος για το Φεστιβάλ Αθηνών και Επιδαύρου.

Την καρφίτσα της Μελίνας Μερκούρη απένειμε η προηγούμενη κάτοχός της, η ηθοποιός Δήμητρα Βλαγκοπούλου, στη Σοφία Κόκκαλη, που με τη σειρά της την παρέδωσε στην Αμαλία Καβάλη. Οι δύο νικήτριες θα κρατήσουν την καρφίτσα από 6 μήνες ως την επόμενη απονομή. Υποψήφιες ήταν ακόμα η Αμαλία Αρσένη, η Μαρία Μοσχούρη, η Κίττυ Παϊταζόγλου και η Ελένη Μπούκλη, ενώ το βραβείο συνοδεύεται και από χρηματικό έπαθλο.

Η Αμαλία Καβάλη στην ομιλία της αποδεχόμενη το βραβείο από το Ίδρυμα Μελίνα Μερκούρη, αναφέρθηκε στον αγώνα των καλλιτεχνών κόντρα στην υποβάθμιση των πτυχίων τους που τελέστηκε με την ψήφιση σχετικού Προεδρικού Διατάγματος. «Η Μελίνα Μερκούρη είπε χαρακτηριστικά “Bring the Marbles back”, εγώ θα πω “Bring back our degrees”», σημείωσε η ηθοποιός.

Πόσα ξέρεις για την Αμαλία Καβάλη;

Από οικονομολόγος, ηθοποιός

Η Αμαλία Καβάλη όπως και πολύς ακόμα κόσμος, γι’ αλλού ξεκίνησε κι αλλού η ζωή την πήγε. Σπούδασε οικονομικά στο Πανεπιστήμιο του Αμπερντίν στη Σκωτία, συνέχισε με δεύτερο πτυχίο στο UCL στο Λονδίνο, έγινε ερευνήτρια στο Πανεπιστήμιο του Cambridge και λίγο πριν αποφασίσει να αφιερωθεί σε μία ακαδημαϊκή καριέρα, γύρισε πίσω στην Ελλάδα για να γίνει ηθοποιός.

«Ηθελα να αφοσιωθώ στην υποκριτική γιατί πίστευα ότι ήμουν πολύ πρακτική και ήθελα να επιτρέπω στον εαυτό μου την έκφραση. Στα οικονομικά κανέναν δεν ενδιαφέρει το να εκφραστείς. Οπότε αυτό το στοιχείο της προσωπικότητάς μου είχε μπει σε σουρντίνα. Επειτα είχα άγχος για το αν θα επιβιώσω σε αυτό το επάγγελμα. Ομως θυμάμαι πάντα τα λόγια της δασκάλας μου Κάτιας Γέρου, η οποία έλεγε ότι δεν πρέπει να είμαστε μονοδιάστατοι άνθρωποι και ότι μπορούμε να υπάρξουμε σε πολλά επαγγέλματα», έλεγε στην Καθημερινή η Αμαλία Καβάλη.

Ο ρόλος της Ουρανίας στις Άγριες Μέλισσες

Η Αμαλία Καβάλη έχει ξεκινήσει να δουλεύει στο θέατρο από το 2008. Το ευρύ κοινό τη γνώρισε, ωστόσο, μέσα από το τηλεοπτικό φαινόμενο που δημιούργησε η σειρά του ANT1, Άγριες Μέλισσες. Η Αμαλία Καβάλη υποδύθηκε την Ουρανία, τη μοδίστρα του Διαφανίου, έναν ρόλο για τον οποίο μπήκε στη διαδικασία να μάθει να ράβει, έναν ρόλο που απόλαυσε και αποχαιρέτησε με χαρά όταν ήρθε η ώρα να ολοκληρωθεί η σειρά.

«Ήταν εύκολο να κλείσω το κεφάλαιο Άγριες Μέλισσες, δεν δυσκολεύτηκα. Μου άρεσε πολύ η τηλεόραση, μου αρέσει και θα ξανακάνω κάποια στιγμή. Δεν είναι ότι ρίχνω μαύρη πέτρα, πέρασα καλά. Ήταν όμως τρία χρόνια πολύ έντονα, πολύ όμορφα και είχα ανάγκη να πάρω μια ανάσα πριν κάνω ένα επόμενο βήμα ξανά», είχε πει χαρακτηριστικά η Αμαλία Καβάλη στην εκπομπή Καλύτερα δε γίνεται.

Για την τηλεοπτική της απουσία φέτος και την αναγνωρισιμότητά που έφερε στη ζωή της ο ρόλος της Ουρανίας, είχε μιλήσει πιο πρόσφατα και στην εκπομπή Ποιος είναι Πρωινιάτικα.

«Δεν με δυσκόλεψε η αναγνωρισιμότητα που πήρα από τις Άγριες Μέλισσες. Οι άνθρωποι στο δρόμο με χαιρετούσαν σαν να έβλεπαν κάποιον δικό τους που τον αγαπούν πάρα πολύ. Οι προτάσεις που μου έγιναν φέτος για την τηλεόραση δεν ήταν αυτές που θα ήθελα», είχε πει χαρακτηριστικά.

Η Αμαλία Καβάλη χαρτογράφος

Η Αμαλία Καβάλη έχει δημιουργήσει μία διαφορετική σελίδα στο Instagram, με όνομα X.art.ες. Πρόκειται για μία σελίδα που εντοπίζει σπίτια που κάποτε κατοικούνταν από καλλιτέχνες. Η έμπνευση ήρθε κατά τη διάρκεια της καραντίνας και τους μεγάλους περιπάτους που προέκυπταν με κάθε χρήση του κωδικού 6. Για την δραστηριότητά της αυτή είχε μιλήσει η ηθοποιός στο OneMan και τη Μάρω Παρασκευούδη.

«Υπήρχαν κάποια ψήγματα από την Αγγλία και τη Σκωτία που έχω μείνει. Εκεί περπατούσες και έβλεπες ότι εδώ έμενε ο τάδε, παρακάτω ο δείνα και με έναν τυχαίο τρόπο μπορούσες να ανακαλύψεις την καλλιτεχνική ζωή του Λονδίνου για παράδειγμα, χωρίς αυτό να ορίζεται από τα δικά σου προσωπικά γούστα. Μου άνοιγε κάπως τη βεντάλια γιατί δεν το καθόριζα εγώ, αλλά ο δρόμος», είχε εξηγήσει για την αρχική της έμπνευση για τους Xartες που ήταν το English Heritage blue plaques.

Ανακάλυψε τα σπίτια των καλλιτεχνών ερευνώντας και περπατώντας, χτυπώντας κουδούνια και ζητώντας πληροφορίες. Η αναγνωρισιμότητα λόγω των Άγριων Μελισσών τής φάνηκε πολύ χρήσιμη, όπως έλεγε.

«Πολλοί άνθρωποι όμως είναι εξ αρχής ιδιαιτέρως γενναιόδωροι, τους αρέσει το θέμα και θέλουν να βοηθήσουν, ή τους αρέσει που κάποιος θέλει τη βοήθειά τους και συνδέονται σε έναν κοινό στόχο. Αυτό το βλέπω και στη σελίδα στο Instagram, αρκετό από το υλικό της έρευνας σήμερα, είναι συνεισφορά των ακόλουθων του λογαριασμού», σημείωνε η Αμαλία Καβάλη.

Οι WOM.A που την εμπνέουν

Μαζί με άλλες γυναίκες της τέχνης δημιούργηαν τις Women In Arts (WOM.A) με τις οποίες ετοιμάζουν το πρώτο τους πολυθεματικό φεστιβάλ στις 30 Μαΐου. Η Αμαλία Καβάλη είναι ένας ενεργός πολίτης, μία ενεργή καλλιτέχνιδα που συμμετέχει όσο περισσότερο μπορεί σε όσα η ίδια επιθυμεί να αλλάξει στον κόσμο γύρω της. Το φεστιβάλ στο οποίο συμμετέχει με την ομάδα των WOM.A, επικεντρώντεται στη θηλυκότητα, την ορατότητα και την προσβασιμότητα. Το φεστιβάλ θα διεξαχθεί από τις 30 Μαΐου έως και την 1η Ιουνίου στον Σύλλογο Ελλήνων Αρχαιολόγων, στο Θησείο.

«Στο πρώτο φεστιβάλ των WOM.A για μένα αρκεί να καθίσουμε και να συζητήσουμε όλα αυτά τα θέματα. Να μιλήσουμε για τα προσκόμματα που συναντάμε και το πώς θα τα ξεπεράσουμε. Θέλουμε να λειτουργήσει ως ένας ασφαλής χώρος, ως μέρος ενδυνάμωσης και προώθησης του καλλιτεχνικού μας έργου και πάνω από όλα ευχόμαστε να είναι μια τριήμερη υπέροχη γιορτή», είχε πει μεταξύ άλλων η Αμαλία Καβάλη στη Lifo. Με το «αυτά τα θέματα» αναφερόταν στα ζητήματα της ισότητας φύλων στην Ελλάδα, την εργασιακή και οικονομική επισφάλεια που συνοδεύει τα καλλιτεχνικά επαγγέλματα, την ίση πρόσβαση των γυναικών καλλιτεχνών στον χώρο κ.α.

Από τα video που έχει δημιουργήσει η WOM.A μπορείς να πάρεις μία πρώτη εικόνα σχετικά με την υποεκπροσώπηση των γυναικών και στην τέχνη. Στο Αρχαίο Θέατρο της Επιδαύρου από το 1954 πραγματοποιήθηκαν 501 παραστάσεις, από τις οποίες τις 476 σκηνοθέτησαν άνδρες και τις 25 γυναίκες. Από την ίδρυση της Λυρικής Σκηνής, όπερες έχουν διευθύνει 590 άνδρες μαέστροι και μόλις 10 γυναίκες, ενώ στην Ελληνική Ακαδημία Κινηματογράφου από το 2010 έχουν βραβευθεί για διεύθυνση φωτογραφίας 10 άνδρες και 1 γυναίκα, στο μοντάζ 10 άνδρες και 2 γυναίκες, στη μουσική 9 άνδρες και 1 γυναίκα, στον ήχο 18 άνδρες και 2 γυναίκες.

Οι φορές που έχει μιλήσει για το πώς είναι να είσαι γυναίκα

Το να είσαι γυναίκα που ζει σε έναν πατριαρχικό κόσμο είναι κάτι που απασχολεί όχι μόνο την Αμαλία Καβάλη, αλλά όλες μας. Κι είναι τόσο διαφορετική η εμπειρία των γυναικών σε αυτόν τον κόσμο, που ακόμα και τα μικρά παραδείγματα αποκαλύπτουν χάσματα μεταξύ των δύο φύλων και της πορείας τους στον κόσμο. Ένα τέτοιο μικρό παράδειγμα είχε χρησιμοποιήσει η Αμαλία Καβάλη για να μιλήσει για τη σεξουαλική παρενόχληση. Μιλώντας στην εκπομπή Καλύτερα δε γίνεται είχε αναφερθεί σε έναν διάλογο που είχε με τον σύντροφό της.

«Έχουμε ζήσει πολύ μέσα στο πετσί μας το κομμάτι της διάκρισης. Ρώτησα λοιπόν τον σύντροφο μου, “πόσες φορές σε έχει κάποιος πιάσει ή χουφτώσει χωρίς τη θέληση σου;” Και μου είπε “Ποτέ”. Για εμάς, όμως, το να ανέβουμε σε ένα λεωφορείο όταν ήμασταν έφηβες, νεαρές ενήλικες και ακόμα και σήμερα και να θεωρείς ότι κάποιος μπορεί να σε χουφτώσει λίγο και να το περάσεις ότι δεν το έκανε επίτηδες, υπερβαίνει τον διψήφιο αριθμό. Είναι τόσο συχνό που το θεωρούμε δεδομένο», έλεγε χαρακτηριστικά η Αμαλία Καβάλη.