ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ ΓΥΝΑΙΚΩΝ

Αφγανιστάν: Οι παρουσιάστριες αναγκάστηκαν να υπακούσουν στους Ταλιμπάν και να κρύψουν τα πρόσωπά τους

@2022 Ebrahim Noroozi/AP Images

Οι Ταλιμπάν έχουν διατάξει τις γυναίκες παρουσιάστριες δελτίων ειδήσεων στο Αφγανιστάν, να καλύπτουν τα πρόσωπά τους στον «αέρα» προκειμένου να συνεχίσουν να κάνουν τη δουλειά τους. Η απαγόρευση αυτή έρχεται σε συνέχεια της οδηγίας της κυβέρνησης των Ταλιμπάν στο Αφγανιστάν, προς όλες τις γυναίκες να καλύπτουν τα πρόσωπά τους όταν βρίσκονται σε δημόσιο χώρο.

Ο Akif Muhajir, εκπρόσωπος Τύπου του υπουργείου Διάδοσης της Αρετής και Πρόληψης της Αμαρτίας των Ταλιμπάν, είπε στο Al Jazeera ότι οι αρχές είχαν ενημερώσει ήδη εδώ και μέρες όλα τα κανάλια της χώρας ότι οι γυναίκες στο προσωπικό τους θα πρέπει να καλύπτουν το πρόσωπό τους όταν βρίσκονται στον «αέρα». Όπως είπε, το hijab ή η μαντίλα είναι απαραίτητα για τις Μουσουλμάνες γυναίκες και κάπως έτσι οι γυναίκες παρουσιάστριες του Αφγανιστάν θα λειτουργούν σαν πρότυπα για όλες τις γυναίκες της χώρας.

Ακόμα ένας παράλογος κανόνας στο Αφγανιστάν για τις γυναίκες

Σε περίπτωση που δεν έχεις λιποθυμίσει ακόμα σκεπτόμενη ότι ζεις σε έναν κόσμο όπου υπάρχει ένα τέτοιο υπουργείο και που, ακόμα χειρότερα, οι γυναίκες αναγκάζονται από τους έχοντες την εξουσία να «κρύβονται» για να διατηρήσουν τη δουλειά τους (που σε αυτή την περίπτωση τουλάχιστον δεν τους έχει απαγορευτεί), έλα να συνεχίσουμε.

Η Mahira είναι μία από τις παρουσιάστριες που αναγκάστηκαν να καλύψουν το πρόσωπό τους και μίλησε στο Al Jazeera (το οποίο άλλαξε το όνομά της για λόγους ασφαλείας) γι’ αυτό. «Ήταν μία από τις πιο δύσκολες μέρες της ζωής μου», είπε η 27χρονη παρουσιάστρια.

«Ένιωθα λες και δεν είμαι άνθρωπος. Νιώθω ότι έχω κάνει ένα μεγάλο έγκλημα που δικαιολογεί το γιατί ο Θεός με έκανε γυναίκα στο Αφγανιστάν», πρόσθεσε κλαίγοντας η παρουσιάστρια. «Ποιος νόμος στον κόσμο απαιτεί οι γυναίκες να καλύπτουν το πρόσωπό τους στην τηλεόραση; Ακόμα και σε άλλες ισλαμικές χώρες, οι γυναίκες παρουσιάστριες ειδήσεων και όχι μόνο, δεν φορούν μάσκες», επέμεινε η Mahira με θυμό.

Τον ίδιο θυμό εξέφρασε και η 23 ετών Sosan, που ξεκίνησε να δουλεύει το 2019 για να δει τον Αύγουστο του 2021 τους Ταλιμπάν να επανέρχονται στην εξουσία και να κάνουν δυστοπία την καθημερινότητα που ζουν οι γυναίκες στο Αφγανιστάν, παρουσιάστριες ή μη.

«Είχαμε καταφέρει τόσα πολλά, είχαμε πραγματικά ελεύθερα media με ολοένα και αυξανόμενη παρουσία γυναικών σε κάθε τομέα. Αλλά κοιτάξτε πού είμαστε τώρα. Σε μία χώρα που δεν μπορώ καν να διαλέξω τι θα βάλω ή ποια θέματα θα προβάλω», σημείωσε κι εκείνη μιλώντας στο Al Jazeera.

 

Η προσπάθεια για αντίσταση έγινε ακόμα κι αν δεν πέτυχε

Το ελπιδοφόρο σημείο σε όλη αυτή την υπόθεση είναι ότι κάποιες από τις παρουσιάστριες στο Αφγανιστάν αντιστάθηκαν (έστω και για λίγο) απέναντι στην παράλογη πραγματικότητα που έχει γίνει η καθημερινότητά τους. Το έκαναν με την βοήθεια των καναλιών τους, τα οποία επέμειναν να διατηρήσουν την ελευθερία των εργαζομένων τους κόντρα στις απαιτήσεις των Ταλιμπάν.

Στα κανάλια TOLOnews, Shamshad TV και 1TV, την ημέρα που η απαγόρευση τέθηκε σε ισχύ, οι παρουσιάστριες ειδήσεων βγήκαν στον «αέρα» με τα πρόσωπά τους ακάλυπτα. «Οι γυναίκες συνάδελφοί μου ανησυχούν ότι αν καλύψουν τα πρόσωπά τους, το επόμενο βήμα θα είναι να τις σταματήσουν από τη δουλειά», είπε ο διευθυντής ειδήσεων του Shamshad TV, Abid Ehsas στο AFP.

Αυτός είναι κι ο λόγος που τα κανάλια αυτά δεν ακολούθησαν (όσο μπόρεσαν) τον νέο κανόνα των Ταλιμπάν. Κανόνες σαν κι αυτούς, όπως αναφέρει το AFP, είναι που έχουν απομακρύνει πολλές γυναίκες δημοσιογράφους και παρουσιάστριες από το Αφγανιστάν, από τον περασμένο Αύγουστο που οι Ταλιμπάν κατέλαβαν ξανά την εξουσία.

«Η τελευταία αυτή διαταγή ράγισε την καρδιά των παρουσιαστριών και πολλές από αυτές τώρα πιστεύουν οτι δεν έχουν κανένα μέλλον στη χώρα», εκμυστηρεύτηκε στο AFP, παρουσιάστρια που δεν θέλησε να αποκαλύψει το όνομά της.

Σύμφωνα με τον Akif Mohajir, οι γυναίκες παρουσιάστριες που συνεχίζουν να εμφανίζονται με τα πρόσωπά τους ακάλυπτα στον «αέρα» παραβιάζουν τους κανόνες των Ταλιμπάν. «Αν δεν συμμορφωθούν θα μιλήσουμε στους διευθυντές και τους κηδεμόνες των παρουσιαστριών», είπε χαρακτηριστικά στο AFP.

 

«Ο καθένας που ζει σε ένα συγκεκριμένο σύστημα και υπό συγκεκριμένη κυβέρνηση, πρέπει να υπακούει τους κανόνες και τους νόμους αυτού του συστήματος, οπότε πρέπει να ακολουθήσουν τη διαταγή», πρόσθεσε. Οι γυναίκες που δεν ακολουθούν του ενδυματολογικούς κανόνες των Ταλιμπάν χάνουν τη δουλειά τους, ενώ οι Ταλιμπάν μπορούν να τιμωρήσουν και τους διευθυντές τους, αλλά και τους συζύγους ή τους κηδεμόνες των γυναικών που αντιστέκονται.

Οι γυναίκες παρουσιάστριες στο Αφγανιστάν κρύβουν πια τα πρόσωπά τους, αλλά όχι την απελπισία τους

Την τελευταία 20ετία που οι Ταλιμπάν δεν βρίσκονταν στην εξουσία, οι γυναίκες του Αφγανιστάν έκαναν αρκετά βήματα προόδου σε μία βαθιά πατριαρχική κοινωνία. Όταν οι Ταλιμπάν κατέλαβαν το Αφγανιστάν και πάλι, υποσχέθηκαν ένα πιο ήπιο καθεστώς σε σχέση με αυτό που οι κάτοικοί του είχαν γνωρίσει κατά την περίοδο 1996 – 2001, όταν εκείνοι βρίσκονταν και πάλι στην εξουσία.

παρουσιάστριες Αφγανιστάν. Η παρουσιάστρια του TOLOnews Khatereh Ahmadi κρατά το κεφάλι της που έχει καλύψει ακολουθώντας τους κανόνες των Ταλιμπάν. / @2022 Ebrahim Noroozi/AP Images
Η παρουσιάστρια του TOLOnews Khatereh Ahmadi κρατά το κεφάλι της που έχει καλύψει ακολουθώντας τους κανόνες των Ταλιμπάν.

Σταδιακά, ωστόσο, οι γυναίκες αντιμετωπίζουν όλο και περισσότερες απαγορεύσεις. Οι γυναίκες στο Αφγανιστάν απαγορεύεται να ταξιδεύουν μόνες και τα έφηβα κορίτσια απαγορεύεται να παρακολουθήσουν τη δευτεροβάθμια εκπαίδευση. Επιπλέον τώρα όλες οι γυναίκες, παρουσιάστριες και μη, πρέπει να κυκλοφορούν δημοσίως καλύπτοντας τον εαυτό τους, «ιδανικά με την παραδοσιακή μπούρκα», όπως ανέφερε η σχετική οδηγία σύμφωνα με το AFP.

Και μπορεί να μην είναι γνωστό τι έχει συμβεί στο Shamshad TV και 1TV, αλλά στο TOLOnews δυστυχώς η αντίσταση κάμφθηκε, την επόμενη μέρα από την τελική ημερομηνία που οι Ταλιμπάν έδωσαν στα κανάλια για να συνετιστούν. «Το TOLOnews υπέκυψε στις πιέσεις των Ταλιμπάν κι είπε πως όλες οι παρουσιάστριες που εμφανίζονται στην τηλεόραση χωρίς να καλύπτουν το πρόσωπο, πρέπει να αναζητήσουν άλλη δουλειά», όπως είπε η παρουσιάστρια του καναλιού, Khatereh Ahmadi, στο AFP.

«Μας είπαν: Είστε υποχρεωμένοι να το κάνετε. Πρέπει να το κάνετε», είπε ο διευθυντής του καναλιού, Khpolwak Sapai, στο ίδιο μέσο. Όλοι οι άνδρες στο κανάλι, σε συμπαράσταση προς τις γυναίκες, εμφανίστηκαν φορώντας μάσκες στον «αέρα». «Με κάλεσαν στο τηλέφωνο και μου είπαν με αυστηρούς όρους να το κάνω. Άρα, δεν υπάρχει άλλη επιλογή από το να το κάνουμε, μας υποχρεώνουν και μας αναγκάζουν», πρόσθεσε ο διευθυντής του TOLOnews.

Ο Akif Mohajir από πλευράς του δήλωσε ικανοποιημένος που «τα τηλεοπτικά δίκτυα άσκησαν ορθά την ευθύνη τους». Και μιλώντας για τηλεόραση να σου θυμίσω ότι στο Αφγανιστάν έχουν πάψει να προβάλλονται σειρές στις οποίες παίζουν γυναίκες. Έχουμε σίγουρα 2022;