ΥΓΕΙΑ

5 απρόβλεπτοι παράγοντες που μπορεί να μειώσουν το προσδόκιμο ζωής σου

iStock

Γνωρίζεις ήδη τα βασικά για μια μακρά και υγιή ζωή: ισορροπημένη διατροφή με φρούτα, λαχανικά, άπαχες πρωτεΐνες και δημητριακά ολικής άλεσης, τακτική αερόβια άσκηση και ενδυνάμωση, αποφυγή καπνίσματος και διατήρηση υγιούς βάρους.  

Όμως, κάποιοι παράγοντες που επηρεάζουν το προσδόκιμο ζωής μπορεί να ξεφεύγουν από τον έλεγχό σου. Έρευνες δείχνουν ότι ακόμα και γεγονότα της παιδικής ηλικίας μπορούν να έχουν μακροπρόθεσμες συνέπειες: για παράδειγμα, όσοι είχαν γονείς που χώρισαν πριν τα 18 έχουν 61% υψηλότερο κίνδυνο εγκεφαλικού αργότερα στη ζωή, σύμφωνα με μελέτη του 2025 στο PLoS One. Σύμφωνα με ειδικούς, υπάρχουν 5 απροσδόκητοι παράγοντες που μπορεί να μειώσουν το προσδόκιμο ζωής σου.

5 παράξενοι παράγοντες που μπορεί να μειώσουν το προσδόκιμο ζωής σου

5 απροσδόκητοι παράγοντες που μπορεί να μειώσουν το προσδόκιμο ζωής σου

1. Η συχνή χρήση αντιβιοτικών

Η υπερβολική χρήση αντιβιοτικών για κρυολόγημα, γρίπη ή COVID-19 μπορεί να βλάψει τη μακροζωία. Όπως εξηγεί ειδικός, τα αντιβιοτικά στοχεύουν μόνο βακτηριακές λοιμώξεις και η κατάχρησή τους διαταράσσει το έντερο, αυξάνοντας τον κίνδυνο χρόνιων ασθενειών όπως καρδιαγγειακά και καρκίνος. Μελέτη σε 37.000 γυναίκες άνω των 60 έδειξε ότι όσες χρησιμοποίησαν αντιβιοτικά για 2 ή περισσότερους μήνες είχαν 16% υψηλότερο γενικό κίνδυνο θανάτου και 49% υψηλότερο κίνδυνο από καρδιακές παθήσεις.

2. Το να παραλείπεις το πρωινό γεύμα

Έρευνα δείχνει ότι ένα μεγαλύτερο πρωινό και μικρότερο δείπνο μπορεί να υποστηρίξει τη μακροζωία και να μειώσει τον κίνδυνο διαβήτη, καρδιαγγειακών παθήσεων και Αλτσχάιμερ. Το μεταβολικό σου ρολόι λειτουργεί καλύτερα νωρίς μέσα στην ημέρα, ενώ το αργοπορημένο φαγητό διαταράσσει την ευαισθησία στην ινσουλίνη και την απομάκρυνση κατεστραμμένων κυττάρων. Ακόμα και η μεταφορά του 5% των θερμίδων από το δείπνο στο πρωινό μπορεί να μειώσει τον κίνδυνο θανάτου από διαβήτη ή καρδιοπάθειες έως και 4%.

3. Το να σταματάς όλες τις δραστηριότητες μετά τη συνταξιοδότηση

Η πρόωρη ή απότομη συνταξιοδότηση χωρίς πνευματική, κοινωνική ή σωματική δραστηριότητα αυξάνει τον κίνδυνο άνοιας, καρδιακών παθήσεων και πρόωρου θανάτου. Μελέτες δείχνουν ότι η μνήμη μπορεί να φθίνει έως και 38% ταχύτερα μετά την έξοδο από την εργασία, ενώ ο κίνδυνος θανάτου αυξάνεται ήδη γύρω στα 62. Η συμμετοχή σε χόμπι, κοινωνικές δραστηριότητες ή μερική εργασία διατηρεί το μυαλό ενεργό και βελτιώνει τη μακροζωία.

4. Η κοινωνική απομόνωση

Η έλλειψη κοινωνικών επαφών, ιδιαίτερα στην 3η ηλικία, μπορεί να επηρεάσει σοβαρά τη σωματική και ψυχική υγεία. Η παρατεταμένη κοινωνική απομόνωση αυξάνει τα επίπεδα κορτιζόλης και νορεπινεφρίνης, προκαλώντας φλεγμονή, εξασθένηση του ανοσοποιητικού, υψηλή αρτηριακή πίεση και διαταραχές ύπνου.

Για να αντιμετωπίσουν το στρες της απομόνωσης, κάποιοι στρέφονται σε ανθυγιεινές συνήθειες, όπως κάπνισμα, υπερβολικό αλκοόλ ή κακή διατροφή. Μελέτη του 2023 σε 1,3 εκατ. άτομα έδειξε ότι η κοινωνική απομόνωση σχετίζεται με 33% υψηλότερο κίνδυνο θανάτου.

Ο ακανόνιστος ύπνος

Η ποιότητα και η συνέπεια του ύπνου είναι κρίσιμη για τη μακροζωία. Οι ενήλικες χρειάζονται περίπου 7 ώρες κάθε βράδυ, ενώ η τακτική ώρα ύπνου και ξυπνήματος έχει μεγαλύτερη σημασία από τις ώρες συνολικά. Ακανόνιστα ωράρια διαταράσσουν τον μεταβολισμό, την ευαισθησία στην ινσουλίνη και τις ορμόνες της όρεξης.

Μελέτη του 2024 σε πάνω από 60.000 άτομα έδειξε ότι όσοι τηρούσαν σταθερό πρόγραμμα ύπνου είχαν 48% χαμηλότερο κίνδυνο θανάτου από κάθε αιτία, συμπεριλαμβανομένων καρκίνου και καρδιοπαθειών, σε σύγκριση με όσους κοιμόντουσαν ακανόνιστα.

Exit mobile version