Ο Προμηθέας Αλειφερόπουλος φέρνει φως και φλόγα
- 3 ΜΑΡ 2017
Τον γνώρισα για πρώτη φορά τη μέρα της συνέντευξης. Δεν το λέω τυχαία αυτό. Το λέω γιατί είναι από εκείνης της μαγιάς τους ανθρώπους που είναι σαν να τους ξέρεις χρόνια, που είναι σαν να τα πίνατε μόλις χθες. Αυτό είναι το πρώτο πράγμα που σε γοητεύει σ’ αυτόν, μαζί με το χιούμορ του, τα μάτια του τα οποία λάμπουν κάθε φορά που μιλάει για τη φωτεινή γυναίκα του, τη σκηνοθέτιδα, Φαίδρα Τσολίνα, το παιδί που μας αποκάλυψε ότι περιμένει και την δουλειά του ηθοποιού την οποία ασκεί με μεγάλη αγάπη και αφοσίωση. Τι άλλο με γοήτευσε; Ότι οι συμμετοχές του σε παραγωγές του εξωτερικού δεν ήταν γι’ αυτόν τόσο σημαντικές όσο για π.χ. η ταινία μικρού μήκους «Έκδυσις» που πριν από 2 χρόνια έκανε με τη σύζυγό του η οποία κέρδισε στη Δράμα το βραβείο πρωτοεμφανιζόμενου σκηνοθέτη.
Γιατί σε ονόμασαν Προμηθέα;
Ο πατέρας μου λατρεύει τη μυθολογία και επειδή του άρεσε πολύ η ιστορία του Προμηθέα, επειδή έδωσε απλόχερα πράγματα στο κόσμο, μου έδωσε συμβολικά αυτό το όνομα. Γενικά μου πέρασε μία καλώς εννοούμενη αρχαιολατρεία. Από μικρός διάβαζα και εγώ μυθολογία.
Και η ηθοποιία πώς μπήκε στη ζωή σου;
Τα πρώτα ερεθίσματα ήταν από το σχολείο. Είχα μία καθηγήτρια την κυρία Δεναξά στην πρώτη γυμνασίου με την οποία έκανα μία φορά την εβδομάδα αρχαίο δράμα, για την ακρίβεια δίδασκε κωμωδίες του Αριστοφάνη. Και είχε δημιουργήσει έναν όμιλο με τον οποίο ανέβαζε παράσταση επάνω στο έργο. Εγώ ήμουν στο μάθημα όχι στον όμιλο γιατί προτιμούσα να παίζω μπάσκετ. Η καθηγήτρια έψαχνε για να ψαρέψει δύο ρόλους, τον Άδικο και το Δίκαιο λόγο. Την πρώτη φορά έβαλε να διαβάσει ένας συμμαθητής μου. Την επόμενη μέρα η καθηγήτρια ζήτησε μαζί με αυτόν τον συμμαθητή μου να διαβάσει ένας ακόμα… Και για κάποιο άγνωστο λόγο, εκεί είναι το τυχαίο, σήκωσα εγώ το χέρι μου που μέχρι τότε δεν το έκανα. Και επειδή ο συμμαθητής μου υποδυόταν το ρόλο όσο διάβαζε, το έκανα και εγώ. Δηλαδή αντέδρασα σ’ αυτό που έκανε αυτός. Και η καθηγήτρια ενθουσιάστηκε και μας κάλεσε στον Όμιλο. Εγώ δε θα πήγαινα αν δεν μου έδινε το κίνητρο ένας άλλος συμμαθητής μου όταν μου είπε ότι στην παράσταση Νεφέλες που θα ανέβαζε η καθηγήτρια, υπήρχαν πολλά κορίτσια (γέλια). Έτσι απέκτησα κίνητρο για να ξεκινήσω πρόβες, όταν όμως ανέβηκα στη σκηνή να παίξω κάτι έγινε μέσα μου… Έγινε έκρηξη.
Τι σου προσφέρει το να είσαι ηθοποιός;
Είδα πρόσφατα την ταινία Patterson του Jim Jarmoush και με έπιασε μια τεράστια θλίψη με την καθημερινότητα και την επαναληπτικότητα της ζωής του πρωταγωνιστή. Αυτό λοιπόν που μου προσφέρει το να είμαι ηθοποιός είναι καταρχάς να μην έχω μία βαρετή επαναληπτικότητα. Κάθε παράσταση είναι κάτι καινούριο όπως και να το δεις, παρόλο που για πολλούς και αυτό έχει μία επανάληψη όταν για π.χ. επαναλαμβάνεις τα ίδια λόγια.
Αυτό που βλέπω σε σένα είναι αυτό που δεν βλέπω σε πολλούς συναδέλφους σου: θετική ενέργεια, χαρά, φως… Πώς το έχεις πετύχει;
Από τη φύση μου είμαι ανοιχτός. Έχω περάσει όμως μεγάλη φάση στα πρώτα χρόνια της ζωής μου ως ηθοποιός που θεώρησα ότι μόνον μέσα από το σκοτάδι μπορώ να δημιουργήσω . Ότι αν δεν αντλήσω από τη θλίψη και τη μαυρίλα δεν υπάρχει τίποτα. Μάλλον όμως περνούσα μία κατάθλιψη και είχα καταλήξει ότι έτσι μαύρη είναι η ενήλικη ζωή, ότι κάποτε ήμουν χαρούμενος αλλά τώρα θα είναι όλα μαύρα. Φυσικά ζήτησα βοήθεια. Υπάρχει κάτι πολύ ελκυστικό στη μελαγχολία και ακόμα με γοητεύει και πάντα έχω μια ροπή προς αυτό. Απλώς η γυναίκα μου με άλλαξε πολύ, γιατί είναι ένας άνθρωπος πολύ χαρούμενος. Στο παρελθόν ερωτευόμουν γυναίκες που ήταν μελαγχολικές και μεγαλύτερές μου. Τη γυναίκα μου όταν την γνώρισα δεν την πήρα σοβαρά. Σκέφτηκα ότι είναι πολύ χαρούμενη για μένα, πολύ ελαφριά. Όμως με τον καιρό όταν την γνώριζα μου θύμιζε ότι πρέπει να χαίρομαι και τη ζωή μου.
Γιατί όμως κάποιοι ηθοποιοί όταν μιλάνε δημόσια βγάζουν «μαυρίλα»;
Γιατί μπορεί να υπάρχει ένας τεράστιος φόβος και ένα άγχος για τη δημόσια εικόνα τους. Ομολογώ ότι εγώ όσο περνάει ο καιρός δεν τα έχω αυτά. Δεν νομίζω ότι το είχα ποτέ πάρα πολύ και έχω αποφασίσει ότι δεν θέλω να μαυρίζω στη ζωή μου. Ωστόσο τον ηθοποιό σαν φύση, τον αγαπώ και τον πονάω και όταν είδα την τελευταία παράσταση του Βασίλη του Παπαβασιλείου που παίζει και ο Γιάννος ο Περλέγκας RELAX… MYNOTIS, έκλαιγα σα μωρό. Γιατί μιλούσε για τη δουλειά μας αλλά πώς νιώθουμε εμείς γι’αυτήν. Aυτή τη φύση του ηθοποιού που προέβαλε αυτή η παράσταση την αγαπώ και την πονάω και δεν μπορώ να την κοροϊδέψω ούτε να την κρίνω. Το ζητούμενο για μένα είναι να μη χαριεντίζομαι και όσο γίνεται να μην είμαι αυτάρεσκος με αυτή τη φύση μου, ως ηθοποιού.
Είσαι όμως αυτάρεσκος;
Ένας άνθρωπος που του αρέσει να τον βλέπουν 600 άτομα την ώρα που υποδύεται κάποιον, ας μη γελιόμαστε, είναι αυτάρεσκος. Το φυσιολογικό είναι να μη σου αρέσει να σε κοιτανε 600 άτομα. Όταν ήμουν 5 χρονών και είχαμε πάει να δούμε τον Μορμόλη είχα πει στη μαμά μου ότι και εγώ μπορώ να το κάνω αυτό. Ε, καταλαβαίνεις ότι κάτι παίζει… (γέλια)
Διάβασα στο Wikipedia για σένα…
Έχω σελίδα στο Wikipedia; Είμαι λήμμα; (γέλια)
Ναι, κανονικά! Διάβασα λοιπόν εκεί, ότι έχεις ταξιδέψει πολύ
Γενικά όσο μου επέτρεπε η οικονομική μου δυνατότητα μου άρεσε να ταξιδεύω. Γιατί δεν είμαι από πλούσια οικογένεια, ούτε είχα την ευχέρεια να σπουδάσω στο εξωτερικό όπως ήθελα γιατί το αρχικό μου όνειρο ήταν να σπουδάσω κινηματογράφο περισσότερο από το να γίνω ηθοποιός. Εγώ πάντα θεωρούσα οτι η μπαταρία γεμίζει με τα ταξίδια αυτή ήταν η οπτική μου. Για χρόνια όποτε έκανα κάποιο guest στην τηλεόραση ήταν για να κάνω κάποιο ταξίδι έτσι ταξίδεψα πρώτη φορά Ασία, μετά με την Φαίδρα, τη σύζυγό μου φύγαμε για Αγγλία για να σπουδάσει κινηματογράφο και καθίσαμε εκεί τελικά δυόμιση χρόνια.
Όμως τελικά προέκυψε δουλειά για σένα στην Αγγλία
Είχα πάρει την απόφαση να φύγω χωρίς χρήματα, δηλαδή πήγαινα εκεί για να πιάσω μια δουλειά οπουδήποτε είχα στο μυαλό μου να δουλέψω σε μπεργκεράδικο γιατί μ’ αρέσει να μαγειρεύω. Και μετά κάναμε στην Επίδαυρο μια παράσταση και με πήρανε απ’ έξω, μια casting director στη σειρά «Bοργίες» και έτσι έπαιξα για 7 επεισόδια και εξασφάλισα οικονομικά αυτά τα χρόνια και έπειτα ταξιδέψαμε.
Πήγαμε Σκοτία εκεί γύρω- γύρω, πήγαμε Μαρόκο όπου κάναμε ένα road trip και γνώρισα ανθρώπους από όλο τον κόσμο, δηλαδή κολλητή παρέα ήταν ένας Βραζιλιάνος, ένας Αμερικάνος, ένας Ινδός και εγώ έπαιζα στα ταινιάκια τους γιατί αυτοί είναι όλοι κινηματογραφιστές και ταυτόχρονα ό,τι σπουδές έκανε η Φαίδρα τις έκανα και εγώ μαζί της, δηλαδή μπορεί να μην έχω πτυχίο αλλά ο,τι έκανε το έκανα μαζί της. Της Φαίδρας της αρέσει να μοιράζεται τα πάντα το οποίο είναι πολύ σημαντικό. Πήγα και στην Ινδία και έκανα coaching σε ηθοποιούς μιας ανεξάρτητης ινδικής ταινίας.
Δηλαδή;
Επειδή οι πιο πολλοί σκηνοθέτες είναι κινηματογραφιστές και δεν έχουν καμία εμπειρία να δουλεύουν με ηθοποιούς για τον τρόπο, τους κώδικες που μπορεί να χρησιμοποιήσουν ακόμα και την ικανότητα να αφουγκραστούν τι χρειάζεται ο ηθοποιός για να αποδώσει καλύτερα το ρόλο, κάτι που τον άλλον τον κλειδώνει αντί να τον ανοίξει, εγώ βοηθούσα σε αυτό και έδινα και ιδέες όσο μπορούσα υποκριτικά ώστε να μπορεί να βγει αυτό που έπρεπε.
Συμμετείχες στη χολιγουντιανή ταινία «Τα δύο πρόσωπα του Ιανουαρίου», με Kirsten Dunst και Viggo Mortensen. Πώς το έζησες;
Ήταν μια πάρα πολύ ωραία εμπειρία, αλλά στην Ελλάδα προφανώς και κάνουμε οι ηθοποιοί πολύ πιο απαιτητικά πράγματα. Το ωραίο ήταν που βγήκαμε για ποτά με τον Viggo και τρώγαμε βρώμικο στην Κωνσταντινούπολη. Αυτές ήταν ωραίες αναμνήσεις.
Τι άλλο θα κάνεις στο εξωτερικό;
Έχω κρατήσει κάποιες επαφές αλλά δεν έχω μάθει να κυνηγάω τα πράγματα πολύ επειδή ίσως και σαν ηθοποιός μπήκα σε μία πιο παθητική θέση επειδή τον ηθοποιό τον ζητάνε. Ο τρόπος που κάνουν δημόσιες σχέσεις στο Λονδίνο δε μου άρεσε καθόλου . Πήρα ωραία πράγματα από εκεί αλλά το πώς λειτουργεί το σύστημα με τους ηθοποιούς εκεί δε μου άρεσε. Μου έλεγαν συνέχεια sell yourself, πήγαινε δες την παράσταση και περίμενε το σκηνοθέτη. Αυτό έκαναν όλοι: περίμεναν να γλείψουν τον σκηνοθέτη έξω απ’ την παράσταση. Εγώ δεν μπορώ να το κάνω αυτό, δεν είναι στο χαρακτήρα μου.
Το θέμα του χρόνου σε αγχώνει σε σχέση με το επάγγελμα σου;
Είναι ύπουλο πράγμα ο χρόνος. Απ’ την μια με αγχώνει γιατί σκέφτομαι πως κάποια όνειρα μου φεύγουν. Η δουλειά μου έχει αυτό το υπέροχο πράγμα, ότι όσο μεγαλώνεις ή όσο γερνάς μπορείς να κάνεις άλλους ρόλους. Στο σινεμά, που είναι η μεγάλη μου αγάπη οι φάτσες όταν αποκτούν ρυτίδες γίνονται και πιο ενδιαφέρουσες και αυτό είναι πολύ παρήγορο γενικά. Επίσης η γνώση που αποκτάς και αυτή η «μαλακότητα», όπως λέμε οι ηθοποιοί, στα πράγματα είναι πολύ χρήσιμη.
Δηλαδή λες πως ο χρόνος λειτουργεί και σαν γλύπτης επάνω σου;
Φυσικά, αν τον αφήνεις και δεν είσαι σαν πέτρα που σπάει. Αν σκεφτώ τον χρόνο πάνω στους άλλους μου προκαλεί μελαγχολία κάποιες φορές γλυκιά μελαγχολία. Είναι όμορφο με τον χρόνο όμως το να βλέπεις πως γίνεσαι πιο μαλακός και πιο ανοιχτός με τους ανθρώπους.
Ποια είναι η πιο σπουδαία συμβουλή που σου έχουν δώσει στο θέατρο;
Ο Λευτέρης Βογιατζής μου είχε πει κάτι που το έχω σαν φυλαχτό: πως πρέπει να την παραφυλάς την λέξη. Είναι σπουδαία συμβουλή για μας τους ηθοποιούς.
Πριν από λίγες ημέρες ολοκλήρωσες τις παραστάσεις σου για την παράσταση Φλόρενς Φόστερ Τζενκινς – Ενθύμιο. Έναν αντίστοιχο συμβιβασμό σαν να αυτόν που έκανε ο πιανίστας της Φλόρενς θα έκανες εσύ;
Όλο το έργο είναι απ΄την πλευρά του πιανίστα όπου εκείνος είναι πλέον γέρος και αναπολεί τι έζησε στα χρόνια του δίπλα στην Φλόρενς, οπότε το έργο είναι μια αναδρομή σε αυτά τα χρόνια και στο ερώτημα του γιατί ξόδεψα όλα αυτα τα χρόνια με αυτή την γυναίκα. Εγώ πάντα έλεγα στην ζωή μου πως θα κάνω πάντα ότι γουστάρω να κάνω όσο έχω ευθύνη μόνο για τον εαυτό μου αλλά επειδή σιγά σιγά οι ευθύνες αλλάζουν, γιατί η γυναίκα μου είναι 4 μηνών, προφανώς θα χρειαστεί να κάνω κάποιους συμβιβασμούς.
Τι σε ευαισθητοποιεί εσένα κοινωνικά;
Η πολιτική ορθότητα. Για μένα το πιο ρατσιστικό είναι ο ψυχαναγκασμός ότι δεν μπορούμε να πούμε κάτι που θέλουμε πάνω σε ένα πρόβλημα μη τυχόν και φανεί κάπως. Εμένα με εξοργίζει, ότι για μερικά πράγματα δεν μπορούμε να κάνουμε ούτε χιούμορ. Αν κάτι μου αρέσει στους Άγγλους, είναι ο σαρκασμός και το χιούμορ με το οποίο μπορούν να καυτηριάσουν κάτι. Αυτό είναι κάτι τρομερά δημιουργικό και δεν βρίσκω ίχνος ρατσισμού ή κοροϊδίας. Δεν είναι bullying είναι η ελευθερία που μου δίνει η τέχνη να σχολιάσω μερικά πράγματα. Και επειδή το χιούμορ είναι τέχνη και απελευθερώνει πρέπει να μπορούμε να λέμε μερικά πράγματα και να μη σκεφτόμαστε μη θίξουμε την όποια μειονότητα. Για μένα είναι ρατσιστικό, αυτό ακριβώς, ότι πρέπει να προσέχουμε την κάθε μας λέξη όταν μιλάμε για μειονότητες. Φυσικά παίζει πάντα ρόλο η ενέργεια που βάζεις πίσω από τα πράγματα. Μπορείς να πεις ό,τι θες, αρκεί να μην έχεις την πρόθεση να «τρυπήσεις» τον άλλον άσχημα. Από την άλλη, με κερδίζει σε κάποιον ο αυτοσαρκασμός του.
Τι είναι για σένα η Μαρία Αλιφέρη εκτός από θεία σου;
Είναι σαν δεύτερη μάνα μου, είναι αδελφή του πατέρα μου. Ήταν μια πολύ έντονη παρουσία στην οικογένεια. Το σπίτι της αποτελούσε το μέρος συνάντησης για τα ξαδέρφια γιατί μπορούσαμε να κάνουμε ό,τι θέλουμε. Αυτό ήταν στην αρχή για μένα η Μαρία, μετά πήρε το ρόλο του πιο πνευματικού καθοδηγητή. Έχει παίξει πολύ σπουδαίο ρόλο για μένα από αυτήν την άποψη.
Με τον μπαμπά σου ποια είναι η σχέση σου;
Είμαι παιδί χωρισμένων γονιών και αγόρι μεγαλωμένο από γυναίκες, από τον πατέρα μου πήρα πολλά ο οποίος ήταν μια δυναμική παρουσία, είχα έναν τρυφερό πατριό όμως η αλήθεια είναι ότι οι γυναίκες καθόριζαν τη ζωή μου ως παιδί.
Και η μητέρα σου τι ρόλο έπαιξε στη ζωή σου;
Ήταν διακριτική και μετά τα 18 μου επενέβαινε μόνο όταν της ζητούσα κάποια συμβουλή. Η μαμά μου με έμαθε να σκέφτομαι πιο συναισθηματικά.
Στην οικογένεια σου είχατε 3 διαζύγια. Εσύ πώς πήρες την απόφαση να παντρευτείς και μάλιστα τόσο μικρός;
Μπορεί να ήταν και αντίδραση. Πάντως οφείλω να πω ότι στον δεύτερο γάμο της μητέρας μου έζησα και τα καλά χρόνια του γάμου δηλαδή έχω καλές εικόνες από μία σχέση. Επίσης και οι παππούδες μου ήταν πολύ δεμένοι μεταξύ τους και ήταν παράδειγμα σχέσης για μένα. Ήταν ερωτευμένοι μέχρι το τέλος. Και αυτό μου έχει δώσει μια πίστη, ότι μπορεί να είναι και διαφορετικά τα πράγματα απ’ ότι εγώ τα είδα. Από την άλλη ήταν και τι σου εμπνέει και αυτός που έχεις απέναντι σου. Επειδή στην οικογένεια μου υπήρχαν αυτά τα πολλά διαζύγια δεν μου είχε δημιουργηθεί η έννοια ότι ο γάμος είναι κάτι που θα κρατήσει για πάντα οπότε και για μένα δεν είχε ένα τέτοιο ειδικό βάρος, οπότε μου το ενέπνευσε μετά ένας άλλο άνθρωπος, εμένα μου το ενέπνευσε αυτό η Φαίδρα και ξέχασα όλους τους φόβους μου.
Πόσο καιρό είστε μαζί;
Είμαστε 7 χρόνια μαζί και οφείλω να σου ομολογήσω ότι σ’ αυτή μου τη σχέση έχω πάντα μία πίστη ακόμα και στις σκοτεινές μας περιόδους γιατί με βοήθησε να μη βιώνω τα πράγματα ως τραγικά.
Ποια είναι τα όνειρά σου, τώρα που σε μερικούς μήνες θα γίνεις πατέρας;
Είναι περίεργη φάση γιατί είναι κάτι που περιμένεις και δεν μπορείς να το συνειδητοποιήσεις κιόλας απλώς σε βάζει σε μια αναθεώρηση των πραγμάτων χωρίς να έχεις μια ουσιαστική επαφή ακόμα μαζί του. Εγώ σαν άνθρωπος και σαν άντρας έχω αρκετή επαφή με τον συναισθηματικό μου κόσμο και είναι κάτι που περιμένω με αγωνία. Θα ήθελα να γίνω καλός πατέρας, είναι κάτι που ονειρεύομαι, και θέλω παιδιά. Θεωρητικά τουλάχιστον θέλω κι άλλα παιδιά αλλά προς το παρόν είμαι λίγο χαμένος με την εγκυμοσύνη.
Και οι επαγγελματικοί σου στόχοι;
Πάντα θέλω να κάνω ταινίες που θα απευθύνονται σε ευρύτερο κοινό. Καταλαβαίνω ότι όσο περνάει ο καιρός οι πιθανότητες μειώνονται, παρολ’ αυτά το όνειρο αυτό παραμένει όχι μόνον υποκριτικά αλλά και σκηνοθετικά. Προς το παρόν όμως βρίσκομαι στον πλανήτη εγκυμοσύνη (γέλια).
Κατά τα άλλα θα ήθελα να είμαι έντιμος σ’ αυτό που κάνω και οι εκπτώσεις μου να είναι επίσης έντιμες. Θα ήθελα να είμαι ειλικρινής απέναντι στον εαυτό μου και το κοινό μου.
Φωτογραφίες: Φραντζέσκα Γιαϊτζόγλου – Watkinson
* Ευχαριστούμε πολύ το Little Tree Books & Coffee, Καβαλλότι 2, Ακρόπολη, για τη φιλοξενία!