OPINIONS

Ο Μητροπολίτης Κοζάνης ακούει γυναικοκτονία και γελάει. Κανένας σεβασμός, σεβασμιώτατε

Istock

Εμπρός πίσω. Ζούμε στο χωριό που κάποτε ονειρευόταν ο Περίανδρος Πόπωτας δεν εξηγείται αλλιώς. Στη θέση του Περίανδρου Πόπωτα βάλε τον Μητροπολίτη Σερβιών και Κοζάνης, Παύλο. Εκείνος θα σου τα πει σωστά, μέσα στον οίκο του Θεού, ντυμένος με τα ιερά του άμφια και θα σε ξεμπερδέψει μία για πάντα με τον όρο γυναικοκτονία, ίσως και λοιπούς «νεολογισμούς».

Ζούμε σε έναν κόσμο όπου κάποιοι αναρωτιούνται γιατί χρειάζεται ο φεμινισμός, πόσο ίσες θέλουν να είναι πια οι γυναίκες, φοβούνται ότι το #MeToo τους απαγορεύει το φλερτ κι ότι ο όρος γυναικοκτονία υποτιμά, ως άνθρωπο, τη γυναίκα. Ζούμε παραλλήλως σε έναν κόσμο όπου συνεχίζουμε να μετράμε πτώματα αδελφών μας, γυναικών. 13 γυναικοκτονίες έχουμε μετρήσει το 2021. Αλλά για τον Μητροπολίτη Σερβιών και Κοζάνης Παύλο, το γεγονός ότι εμείς τις αποκαλούμε γυναικοκτονίες έχει κάνει όλη την οικουμένη να γελάει μαζί μας. Μόνο που κανείς από εμάς δεν γελάει. Εμείς κλαίμε και πληγώνουμε περισσότερο τα μάτια μας με αυτά που διαβάζουμε.

Η γυναικοκτονία: Ένας παλιός όρος που ο Μητροπολίτης Κοζάνης θεωρεί νεολογισμό

«Φτιάξαμε έναν καινούριο όρο εμείς οι Έλληνες για τις γυναίκες, για να τις εμπαίζουν και αυτές το πιστεύουν. Γυναικοκτονία, λέει. Πού να ακουστεί στον νομικό ποινικό κόσμο ανά την οικουμένη και να γελάσει ή μάλλον να καγχάσει. Γυναίκα δεν είσαι άνθρωπος; Είσαι άνθρωπος, εικόνα του Θεού. Αφού δεν είσαι άνθρωπος τι είσαι;», είπε από άμβωνος ο Μητροπολίτης Σερβιών και Κοζάνης Παύλος.

γυναικοκτονία Μητροπολίτης Κοζάνης Παύλος O Μητροπολίτης Κοζάνης Παύλος το 2014. / Χρήστος Μπόνης/ Eurokinissi
O Μητροπολίτης Κοζάνης Παύλος το 2014.

Ας γράψω εδώ για χάρη του παραλογισμού του μητροπολίτη, αλλά και για χάρη της γνώσης που είναι και δύναμη παράλληλα, ότι τη λέξη γυναικοκτονία δεν την εφήυραμε στην Ελλάδα. Μη βλέπεις που, ως γνωστόν, όταν εμείς είχαμε πολιτισμό οι άλλοι έτρωγαν βελανίδια. Είναι μια λέξη που πρώτη φορά χρησιμοποιήθηκε στην Αγγλία το 1801 για να περιγράψει τον φόνο μίας γυναίκας. Το 1848 μπήκε στο νομικό λεξικό Wharton. Το 1976 η Diana Russell δημοσίευσε τον όρο στο Crimes Against Women Tribunal. Ο όρος γυναικοκτονία είναι παλιός, όπως ίσως θα χαρακτήριζα και τα μυαλά τα οποία αρνιούνται να τον δεχτούν ως υπαρκτό.

Ας γράψω εδώ για τους ίδιους λόγους ότι ο νομικός ποινικός κόσμος σε άλλες χώρες μια χαρά άκουσε τον όρο και δεν κάγχασε. Στο Μεξικό από το 2007, η γυναικοκτονία έχει θεσμοθετηθεί ως ξεχωριστό αδίκημα, ενώ έχει αναγνωριστεί και σε άλλες χώρες της Λατινικής Αμερικής.

Ο Μητροπολίτης Κοζάνης έχει την συμβουλή του ενός εκατομμυρίου: Κρατήστε το στόμα σας κλειστό

Πάμε τώρα παρακάτω στο κρεσέντο του μισογυνισμού που ακολούθησε από τον Μητροπολίτη Σερβιών και Κοζάνης Παύλο. Ούτε λίγο, ούτε πολύ, ο Μητροπολίτης, προέτρεψε τις γυναίκες να κρατούν το στόμα τους κλειστό. Πώς λέμε από την άλλη πλευρά της γης, αυτή της πραγματικής σημερινής ζωής ότι πρέπει να μιλάμε, πρέπει να μην ανεχόμαστε κακοποιητικές συμπεριφορές είτε είμαστε θύματα αυτών είτε είμαστε μάρτυρες; Ε, καμία σχέση. Στον πλανήτη του ιερού ναού της Κοζάνης όπου ο Μητροπολίτης έκανε το κήρυγμά του, τα ρολόγια την τελευταία μέρα του Οκτώβρη δεν γύρισαν μία ώρα, αλλά έναν αιώνα πίσω.

«Μου λένε γυναίκες πως, σεβασμιότατε, οι άντρες μας πολλές φορές μας ταπεινώνουν. Στο χέρι σας είναι να μεταδώσετε, να μεταγγίσετε αυτό που είστε. Έλεγαν οι μανάδες μας, ακούστε παιδιά μου, εμείς οι γυναίκες ό,τι θέλουμε κάνουμε, αρκεί σε κάποια στιγμή να έχουμε το στόμα μας κλειστό και μετά θα γίνει αυτό που εμείς θέλουμε. Έχει δύναμη η γυναίκα, γιατί έχει αισθήματα που δεν έχει ο άνδρας», είπε αρχικά ο Μητροπολίτης.

«Εκεί φτάσαμε». Και πάλι καλά που φτάσαμε

Στη συνέχεια σε κάτι που θα έμοιαζε με fun fiction κείμενο του Κώστα Μανιάτη, συνέχισε και με παράδειγμα συγκεκριμένο την υποτίμηση των γυναικών. Μην τυχόν κι αφήσει περιθώρια παρεξήγησης των λεγομένων του.

Όπως είπε, ένας νέος ο οποίος τον επισκέπτεται συχνά, πρόσφατα του ανέφερε ότι η μητέρα του έφυγε από το σπίτι γιατί ο πατέρας του έκανε μία παρατυπία. «Και πού πάει, τον ρώτησα 60-κάτι χρονών γυναίκα; Στη Θεσσαλονίκη για να γραφτεί σε μια σχολή. Εκεί φτάσαμε, και δεν λέει το παιδί μου, το σπλάχνο μου», είπε ο Μητροπολίτης.

Και το χειρότερο απ’ όλα είναι πως δεν ξέρω αν όντως φαίνονται τόσο παράλογα, τόσο πίσω στον χρόνο  τόσο άκαιρα όσα είπε ο Μητροπολίτης, όταν εμείς μετράμε πτώματα, ή αν εκφράζουν μεγάλο μέρος της κοινωνίας στην οποία ζούμε.

13η γυναικοκτονία στη χώρα μας. «Η βία έχει μπει μέσα στα σπίτια»

Εν είδει απάντησης ήρθε να με αποτελειώσει μία είδηση του ΣΚΑΪ. Σε αυτόν μίλησε η ψυχολόγος Στέλλα Αργυρίου με αφορμή τη 13η γυναικοκτονία στη χώρα μας το 2021. «Η βία έχει μπει μέσα στα σπίτια. Πρέπει να υπάρχει υποστηρικτικό περιβάλλον, για  να μπορέσει η μάνα, η σύζυγος, η σύντροφος να στηριχθεί για να εγκαταλείψει το δυνάστη. Δολοφονούνται και αφήνουν πίσω υποχρεώσεις αφήνουν πίσω παιδιά. Πρέπει αυτές οι γυναίκες να υποστηριχτούν από την πολιτεία», ανέφερε η ψυχολόγος. Η ίδια σημείωσε ότι τον Απρίλιο στατιστικά είχαν δείξει ότι μέσα στην πανδημία αναζητήθηκε 163 εκατ. φορές στο ίντερνετ το «πώς να χτυπήσω τη γυναίκα μου χωρίς να το καταλάβει κανείς».

Βέβαια η συντάκτρια της επίμαχης αυτής έρευνας, που είχε δημοσιευθεί τον Αύγουστο του 2020 στο MSNBC, Katerina Standish, είχε αναγνωρίσει ότι η μεθοδολογία της δεν ήταν σωστή. Τα αποτελέσματα μπορεί να ήταν λιγότερα, πάντως η έμφυλη βία αυξήθηκε σημαντικά την περίοδο της πανδημίας.

Οι γυναίκες πρέπει να έχουν έναν υποστηρικτικό μηχανισμό, ανέφερε ξεκάθαρα η ψυχολόγος. Ο υποστηρικτικός αυτός μηχανισμός σίγουρα δεν είναι η Μητρόπολη Κοζάνης, θα προσθέσω εγώ.

Εμπρός πίσω, σε έναν κόσμο που από τη μιά φοβάται ότι χάνει τον ρόλο του φύλου του και από την άλλη σκοτώνεται για το φύλο του και μόνο. Γυναίκες σκοτώνονται γιατί αποφάσισαν ότι οι συμβουλές της παλιάς γενιάς και του Μητροπολίτη Κοζάνης Παύλου, όχι απλά δεν δίνονται για την ευτυχία τους, αλλά θέτουν σε κίνδυνο τη ζωή τους. Γιατί αποφάσισαν να πάρουν τη ζωή του στα χέρια του, νωρίς, αργά, όποτε ήταν έτοιμες τέλος πάντων. Κι εμείς αντί να αγκαλιάζουμε όσες το κάνουν και γλιτώνουν αναρωτιόμαστε από άμβωνος πού πάει αυτός ο κόσμος και πώς καταντήσαμε έτσι τέλος πάντων.

Ο κόσμος του πίσω

Εμπρός πίσω σε έναν κόσμο που τολμά ακόμα να λέει σε κάθε τόνο «καθίστε φρόνιμα» σε ψυχές που κάθε μέρα τρέμουν, σε σώματα κακοποιημένα, σε ζωές εγκλωβισμένες στο φόβο, σε ανθρώπους για τους οποίους το σπίτι δεν είναι το ασφαλές καταφύγιό τους αλλά ο τόπος των βασανιστηρίων τους.

Εμπρός πίσω σε έναν κόσμο τόσο καλά κρατημένο σε πατριαρχικές δομές εξουσίας που μας έπειθε για καιρό ότι οι γυναίκες είναι κάποιο μίασμα, ότι οι γυναίκες δεν μπορούν να είναι πνευματικοί ηγέτες, ότι οι γυναίκες δεν μπορούν να είναι όχι απλά ηγέτες αλλά και οι μόνες που μπορούν να έχουν λόγο στο σώμα τους.

Έναν κόσμο που ανάμεσα στα θυμιατά και τα λιβάνια του και τις μπουνιές και τις κλωτσιές κακοποιητικών πατέρων, συζύγων, συντρόφων, αγνώστων που «προκαλέσαμε», μας καλλιεργούσε συνέχεια την εικόνα της «Δούλας και Κυράς» που σιωπώντας και ύπουλα φυτεύοντας σπόρους και ιδέες στο κεφάλη του Κύρη μας, θα ζούσαμε ζωή χαρισάμενη ή έστω θα ζούσαμε.

Εμπρός πίσω σε έναν κόσμο που μέχρι σήμερα αρνείται να δει το αυτονόητο και μας πετά την ευθύνη. Δεν πάει να ψάχνει ο άντρας πώς θα σε χτυπήσει χωρίς να αφήσει σημάδια, δεν πάει να σε πατάει με το μηχανάκι και να σε μαχαιρώνει, δεν πάει να σε πετάει στον γκρεμό, δεν πάει να σε βιάζει εκμεταλλευόμενος την εξουσία του; Εσύ φταις βρε κουτό που δεν μπόρεσες να τους μεταγγίσεις αυτό που είσαι. Εσύ φταις για κάθε σφαλιάρα γιατί κάτι του έκανες. Και φυσικά πώς θα το πεις; Πού να το πεις; Αφού εσύ φταις. Κάτσε φρόνιμα και κράτα το στόμα σου κλειστό λοιπόν. Αυτός είναι ο κόσμος του πίσω.

Κερδίζοντας όλες μαζί τον ζωτικό μας χώρο

Εμπρός στον κόσμο που σε κάθε τόνο επιμένει να λέει «Να μιλάμε». Εμπρός στον κόσμο που μία γυναίκα (το χέρι της σφίγγω νοερά) έφυγε στα 60 κάτι της και πήγε να σπουδάσει και δεν άφησε καμία άλλη φορετή ενοχή να την κρατήσει πίσω. Εμπρός στον κόσμο όπου ο σεβασμός για τον όρο οικογένεια κερδίζεται και δεν προεξοφλείται. Εμπρός στον κόσμο όπου η αγάπη κερδίζει το σκοτάδι και τον σκοταδισμό. Η αγάπη για τον εαυτό μας, η αυτοκυριαρχία μας, το εγώ μας το ολόκληρο που ηθελημένα γίνεται εμείς, όταν το εμείς αξίζει.

Εμπρός στον δρόμο που η αυτοδιάθεση και η συναίνεση είναι αυτονόητες. Εμπρός στον κόσμο που επιτέλους για τις συμπεριφορές τους φταίνε οι θύτες κι όχι τα θύματα. Εμπρός στον κόσμο που κανείς δεν θα σωπάσει απέναντι στη βία. Σου κρατάω το χέρι, κράτα κι εσύ το δικό μου. Ας βγούμε από εδώ, από τον μεσαίωνα. Βοήθησέ με και σε βοηθάω κι εγώ να κερδίσουμε ζωτικό χώρο, πετώντας από πάνω μας όλες τις ενοχές που μας φόρτωσαν, όλες τις ευθύνες που δεν ήταν δικές μας, όλα τα «σώπα» που ακούσαμε, όλα τα «πρόσεχε», όλους έναν έναν κάθε εφιάλτη μας.

Ας πάμε τα ρολόγια μας μια ώρα μπρος. Ας ζήσουμε επιτέλους. Απλά να ζήσουμε ζητάμε.