Καριέρα ή οικογένεια: Το ψευτοδίλημμα που καμία άλλη γυναίκα δεν χρειάζεται
- 22 ΙΟΥΛ 2025
Ζούμε σε μια εποχή που οι γυναίκες βρίσκονται επιτέλους, στο επίκεντρο της κοινωνικής και οικονομικής συζήτησης. Από την ενίσχυση της παρουσίας τους σε ηγετικές θέσεις μέχρι την αυξανόμενη επιρροή τους στην οικονομία, οι γυναίκες αλλάζουν το πρόσωπο του κόσμου όπως τον ξέραμε. Αλλά όσο ανεβαίνει το ποσοστό των γυναικών που εργάζονται, και μάλιστα σε υψηλές θέσεις, άλλο τόσο βαθαίνει και η εσωτερική σύγκρουση: Μπορούμε να τα έχουμε όλα; Καριέρα, οικογένεια, προσωπική ζωή, ισορροπία;
Η κατάρρευση της ψευδαίσθησης της τέλειας και ισορροπημένης γυναίκας
Σύμφωνα με τα δεδομένα του Census Bureau και προβλέψεις της Morgan Stanley, το 45% των γυναικών ηλικίας 25-44 ετών στις ΗΠΑ μέχρι το 2030, δεν θα έχουν παιδί. Και δεν πρόκειται για ένα τυχαίο στατιστικό. Οι γεννήσεις μειώνονται παγκοσμίως, όχι μόνο στις ΗΠΑ. Ο λόγος; Οι κοινωνικές και οικονομικές απαιτήσεις έχουν ξεπεράσει την ανθρώπινη ικανότητα για «ισορροπία».
Μια από τις μεγαλύτερες ψευδαισθήσεις που έχουμε υιοθετήσει ως κοινωνία –ειδικά οι γυναίκες– είναι ότι φέρουμε την ευθύνη να τα έχουμε όλα στην εντέλεια. Ότι μπορούμε να είμαστε εξαιρετικές μητέρες, κορυφαίες επαγγελματίες, υποδειγματικές ερωμένες, φίλες, κόρες, και ταυτόχρονα ήρεμες και ισορροπημένες.
Ας είμαστε ειλικρινείς: για πολλές από εμάς, κάθε «ναι» σε έναν τομέα της ζωής σημαίνει ένα «όχι» σε κάποιον άλλο.
Το να μεγαλώνεις ένα παιδί απαιτεί χρόνο, ενέργεια, συναισθηματική διαθεσιμότητα και φυσικά, ένα μεγάλο κομμάτι της δημιουργικής σου δύναμης. Το ίδιο ισχύει και για την επιχειρηματικότητα. Δεν γίνεται να δώσεις το 100% και στα 2 ταυτόχρονα, σε μία κοινωνία που δεν θεωρεί αυτονόητο ότι μια γυναίκα μπορεί να είναι και μητέρα και εργαζόμενη και επιτυχημένη.
Και ακριβώς εδώ έρχεται η μεγάλη αλήθεια: η μητρότητα είναι σήμερα ο βασικότερος παράγοντας που συντηρεί το έμφυλο μισθολογικό χάσμα.
Σύμφωνα με την Ellen Zentner, Chief Economist στη Morgan Stanley, στο παρελθόν το χάσμα οφειλόταν κυρίως σε διαφορές στην εκπαίδευση ή στις επαγγελματικές επιλογές. Η μητρότητα, όμως εξακολουθεί να είναι ο Νο1 λόγος που οι γυναίκες κερδίζουν λιγότερα: πολλές σταματούν να εργάζονται ή μειώνουν τις ώρες τους όταν αποκτούν παιδί.
Και για να σε προλάβω: αυτό είναι ένα δομικό πρόβλημα και όχι ατομική αποτυχία.
Είναι μια μορφή θεσμικής ανισότητας που, όσο κι αν προοδεύουμε, κρατά πίσω όσες γυναίκες θέλουν και τολμούν να διεκδικήσουν και τα 2: επαγγελματική ταυτότητα και μητρότητα. Γιατί οι γυναίκες δεν έχουν τη θεσμική/κοινωνική/οικογενειακή στήριξη που απαιτείται.
Η επιλογή που δεν είναι πάντα επιλογή
iStock
Σίγουρα, πολλές φορές οι αποφάσεις δεν είναι πλήρως συνειδητές. Η ζωή απλώς συμβαίνει. Παιδιά έρχονται απρόσμενα, καριέρες αλλάζουν κατεύθυνση από εκεί που έμοιαζαν «στρωμένες». Όμως ίσως το κρίσιμο δεν είναι η απόλυτη ελευθερία, αλλά η επίγνωση. Να ξέρεις ποιο είναι το κόστος κάθε απόφασης.
Η κουλτούρα μας όμως, στέλνει αντιφατικά μηνύματα: «Μείνε σπίτι με το παιδί σου, αλλά φρόντισε να φτιάξεις κάτι δικό σου». Ή το αντίστροφο: «Χτίσε καριέρα, αλλά καιρός να κάνεις οικογένεια».
Αποτέλεσμα; Γενιές γυναικών που νιώθουν ότι διαρκώς χρωστάνε είτε στον εαυτό τους, είτε στους άλλους, είτε στα όνειρά τους.
Και όχι, το να παραδεχτεί μια μητέρα πως κάποιες φορές ένιωσε θυμό, εσωτερική σύγκρουση ή απλώς αναρωτήθηκε «τι θα γινόταν αν τα πράγματα είχαν γίνει αλλιώς» δεν σημαίνει πως δεν αγαπά το παιδί της. Σημαίνει ότι ζει μέσα σε ένα σύστημα που την κάνει να νιώθει ότι πρέπει να είναι τα πάντα για όλους.
Γυναίκες στο τιμόνι της παγκόσμιας οικονομίας
Η αλήθεια είναι ότι οι γυναίκες οδηγούν την οικονομία. Σύμφωνα με στοιχεία της Morgan Stanley:
- Ελέγχουν περίπου $7 τρισεκατομμύρια του ΑΕΠ στις ΗΠΑ.
- Είναι οι βασικές καταναλώτριες στο 72% των νοικοκυριών.
- Αποκτούν περισσότερα πτυχία από τους άνδρες.
- Είναι πλέον οι βασικές οικονομικές υποστηρίκτριες σχεδόν στο 40% των αμερικανικών νοικοκυριών.
Καθώς περισσότερες γυναίκες επιλέγουν να είναι single και οικονομικά ανεξάρτητες, η επιρροή τους μεγαλώνει. Οι τομείς που ωφελούνται; Από τη μόδα και την ομορφιά, μέχρι την αυτοκινητοβιομηχανία, τα κτηματομεσιτικά και τη γαστρονομία.
Και οι επιχειρήσεις; Εκεί που η ποικιλομορφία συναντά το κέρδος
Μελέτες δείχνουν ότι οι εταιρείες με ισότιμη εκπροσώπηση των φύλων όχι μόνο λειτουργούν πιο δίκαια, αλλά έχουν και καλύτερες αποδόσεις. Το Holistic Equal Representation Score (HERS), είναι ένας δείκτης που μετράει την ουσιαστική ισότητα φύλων σε όλα τα επίπεδα: από τους εργαζομένους μέχρι τα Διοικητικά Συμβούλια. Οι εταιρείες με υψηλό HERS είχαν κατά 3,1% καλύτερη απόδοση τα τελευταία 8 χρόνια.
Η ποικιλομορφία δεν είναι μόδα. Είναι στρατηγική. Και το μέλλον, αν θέλουμε να είναι πρακτικά βιώσιμο, χρειάζεται τις γυναίκες παντού. Όχι για να «συμπληρώνουν» κενά, αλλά για να ηγούνται.
Μια καλύτερη κοινωνία με συνειδητές επιλογές
Η λύση δεν είναι να σταματήσουμε να κυνηγάμε τα όνειρά μας. Ούτε να επιλέγουμε ανάμεσα σε καριέρα ή οικογένεια.
Η λύση ίσως είναι κάθε γυναίκα να απορρίψει μια για πάντα την τοξική ιδέα ότι μπορεί ή οφείλει να τα κάνει όλα τέλεια. Να διεκδικεί ουσιαστική στήριξη και συνεισφορά και να μην επιτρέπει άλλο την πεποίθηση πως αν επιλέξει οικογένεια και καριέρα, θα πρέπει να πληρώσει κάποιο υψηλό τίμημα.
Γιατί η πρόοδος δεν έρχεται όταν όλες οι γυναίκες κάνουν το ίδιο. Έρχεται όταν κάθε γυναίκα έχει το δικαίωμα να ζήσει τη ζωή που εκείνη επιλέγει.
