#ΤΟΖΗΣΑΜΕ

Πήγα σε μια VR παράσταση για τον Oppenheimer, φόρεσα τα γυαλιά και μπήκα μέσα (κυριολεκτικά) στην ιστορία

Ελίνα Γιουνανλή

Όλοι πιστεύουμε ότι ξέρουμε τι σημαίνει VR. Μια εικονική πραγματικότητα. ΟΚ. Αλλά, ξέρεις τι συμβαίνει όταν φοράς τα γυαλιά VR και δεν αντιλαμβάνεσαι πού τελειώνει η πραγματικότητά και πού αρχίζει το VR (το εικονικό δηλαδή); Είναι ό,τι καλύτερο μπορεί να συμβεί σε ένα θεατή που θέλει κάτι λίγο πιο σύγχρονο στο θέατρο. Μια διαφορετική αφηγηματική γλώσσα. 

Πήγα στο Μουσείο Μπενάκη για μια διαδραστική εγκατάσταση εικονικής και επαυξημένης πραγματικότητας (VR & AR) σε σκηνοθεσία της Γιολάντας Μαρκοπούλου (που έχει τεράστια εμπειρία στο θέατρο). Δεν είχα ιδέα τι με περίμενε. Με είχαν προϊδεάσει ότι θα παρακολουθήσω ένα κομμάτι της ιστορίας της γέννησης της πρώτης ατομικής βόμβας από τον φυσικό J. Robert Oppenheimer σε μια εμβυθιστική εμπειρία. Μπήκα σε ένα ειδικά διαμορφωμένο χώρο, φόρεσα μια άσπρη ρόμπα και χάθηκα σε ένα άλλο σύμπαν.

Μου είχαν μιλήσει για την επιτυχημένη πρώτη παρουσίαση της VR εγκατάστασης στο Λιμάνι της Θεσσαλονίκης, στο πλαίσιο του νεοσύστατου τμήματος Immersive-All Around Cinema του 63ου Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης. Δεν μπορούσα να φανταστώ ότι το White Dwarf θα ήταν το εισιτήριό μου για την ανατολική όχθη του ποταμού Μοτογιάσου στη Χιροσίμα της Ιαπωνίας. Φορώντας τα VR γυαλιά πήγα πίσω στο χρόνο. Βρέθηκα στις 6 Αυγούστου 1945. Όταν η πρώτη ατομική βόμβα εξερράγη και ισοπεδώθηκε η ανθρωπότητα.  

Φορώντας τα VR γυαλιά μου έμαθα την ιστορία της Sadako Sasaki, ήταν δύο ετών όταν οι Ηνωμένες Πολιτείες έριξαν την ατομική βόμβα στην Χιροσίμα. Πέθανε από λευχαιμία εξαιτίας της βόμβας του Oppenheimer. Ήταν μόλις 12 ετών. Πριν πεθάνει έφτιαξε περισσότερα από 1000 origami για να πραγματοποιηθεί η ευχή της. Ήθελε να ζήσει. Ειρηνικά.

Μέσα στη VR performance/installation ήταν και δυο μικρά παιδιά. Ήταν συγκλονιστικό να τα βλέπεις να μαθαίνουν ιστορία παίζοντας σε μια διαδραστική παράσταση. Ρωτήσα την Γιολάντα Μαρκοπούλου τι σημαίνει ο τίτλος. Μου είπε ότι ο Λευκός Νάνος είναι ένα αστέρι που εξάντλησε την ενέργεια του και σβήνει. Χωρίς θόρυβο. Χωρίς έκρηξη.

Η Γιολάντα Μαρκοπούλου γύρισε μια ταινία με ηθοποιούς στο θέατρο Προσκήνιο (ο πυρήνας του έργου είναι η στερεοσκοπική 360 ταινία εικονικής πραγματικότητας –η οποία στέκει και ως αυτόνομο έργο) που εμείς την είδαμε με τη βοήθεια της εικονικής πραγματικότητα (VR). Επέλεξε έτσι να την αφηγηθεί.«Mε το που ανοίγει η πόρτα και ο θεατής εισέρχεται στον ειδικά διαμορφωμένο χώρο, βυθίζεται αμέσως στο σύμπαν του έργου πριν ακόμη βάλει τα γυαλιά VR και αποκτά ένα ρόλο ενώ εξερευνά τον χώρο καθ΄ όλη τη διάρκεια του έργου, βιώνοντας μία εμπειρία που θολώνει τα όρια μεταξύ εικονικής και φυσικής πραγματικότητας. Γίνεται συμμέτοχος σε “ένα επιστημονικό πείραμα” και καλείται να πάρει θέση απέναντι στα φλέγοντα ζητήματα της χρήσης της πυρηνικής ενέργειας». 

Γιατί να δεις τον Λευκό Νάνο;

Μόλις βάλεις τα VR γυαλιά (και κάσκα το λες), μπαίνεις στα παπούτσια ενός ήρωα μέσα στο ίδιο το περιβάλλον του έργου και βιώνεις την εμπειρία όντας κομμάτι της ιστορίας. Υπάρχει μια εφήμερη συμμετοχικότητα/συλλογικότητα που χαρακτηρίζει αυτή την εμπειρία. Οι θεατές μπαίνουν στην εγκατάσταση ανά ομάδες των 6 ή και παραπάνω ατόμων, υπάρχουν στιγμές όπου σχετίζονται μεταξύ τους. 

Μέσα σε 30 λεπτά μαθαίνεις ιστορία κι έρχεσαι αντιμέτωπος με ηθικά ερωτήματα. ΑΧΑΣΤΗ εμπειρία. 

Infο: Η διαδραστική VR εγκατάσταση White Dwarf παρουσιάζεται ανά μία ώρα εντός των ωρών λειτουργίας του Μουσείο Μπενάκη, Πειραιώς 138, μέχρι τις 10 Δεκεμβρίου.