WATCHLIST

5 σύγχρονες, υπέροχες, αντιρατσιστικές ταινίες

«Κανείς δεν γεννιέται μισώντας έναν άλλο άνθρωπο λόγω του χρώματος, των πεποιθήσεών του ή της θρησκείας του. Οι άνθρωποι πρέπει να μάθουν να μισούν, και εφόσον μάθουν να μισούν, μπορούν να μάθουν να αγαπάνε, επειδή η αγάπη έρχεται πολύ πιο φυσικά στην ανθρώπινη καρδιά από το αντίθετό της». Τα λόγια του Nelson Mandela απλώνονται θεραπευτικά πάνω στην αιώνια ανοιχτή πληγή του ρατσισμού, η οποία για άλλη μια φορά άνοιξε κι αιμορραγεί με τη δολοφονία του George Floyd, αποκαλύπτοντας το ασύλληπτο, ανίατο βάθος της.

Οι αντιρατσιστικές ταινίες που έχουμε ανάγκη

Ένα τραύμα που δεν κλείνει, που δεν τίθεται υπό έλεγχο, που πονάει ασταμάτητα και εξαπλώνεται μεταστατικά, σαν τη χειρότερη μορφή κοινωνικού καρκινώματος. Η τέχνη ήταν, είναι και θα είναι ένα μέσο ίασης, πρόληψης και επισήμανσης των συνεπειών που θα μας βαραίνουν ως είδος λόγω του μη σεβασμού στη διαφορά που προκύπτει λόγω χρώματος, καταγωγής, σεξουαλικών προτιμήσεων, θρησκείας, κοινωνικής ή οικονομικής κατάστασης. Το σινεμά έχει κινηθεί σε όλα τα μήκη κύματος κόντρα στον ρατσισμό με ταινίες- σταθμούς για την ιστορία του ως μέσο αφύπνισης. Εστιάζουμε σε 5 από τις πιο πρόσφατες, έχοντας φυσικά πάντα ψηλά τις αξεπέραστες προγενέστερές τους, όπως το «Μαθήματα Αμερικάνικης Ιστορίας», το «Mίσος», το «Πορφυρό Χρώμα» και πολλές ακόμα.

ΒlaKkKlansman (2018)

Η πρόσφατη σοδειά της αμερικανικής κινηματογραφικής παραγωγής χαρακτηρίζεται από το σινεμά των Μαύρων. Δεν είναι μόνο το βραβευμένο με Όσκαρ Καλύτερης Ταινίας “Green Book” εκπρόσωπος αυτής της τάσης, αλλά και το “BlaKkKlansman, το οποίο μίλησε για ρατσισμό με τρόπο λιγότερο κλισέ και προφανή, σίγουρα πιο έξυπνο κι αστείο. Στην ταινία του Spike Lee, ένας νεαρός αφροαμερικανός ντετέκτιβ στα 70s, ο πρώτος που εργάζεται σ’ ένα τοπικό αμερικανικό αστυνομικό τμήμα και καταφέρνει να ξεσκεπάσει τα φιντάνια της Κου Κλουξ Κλαν, παρεισφρέοντας στους κόλπους της.

Θεέ Μου Τι Σου Κάναμε (2014)

Ένα πολύ εύστοχο εύρημα αυτό του σκηνοθέτη Philippe de Chauveron, ο οποίος υπέβαλε ένα συντηρητικό μεσήλικο ζευγάρι Γάλλων αστών σ’ ένα από τους χειρότερους «εφιάλτες» του σύγχρονου μέσου ρατσιστή. Έφτιαξε γι’ αυτούς μια ιστορία όπου οι κόρες του παντρεύονται έναν Εβραίο, έναν Άραβα κι έναν Ασιάτη. Μία πολύ απολαυστική, άκρως διδακτική κωμωδία που θίγει το θέμα αλλιώς.

Gran Torino (2008)

Κάποια χρόνια πριν, όταν ο Clint Eastwood δεν μας έκαιγε ακόμα το μυαλό με δηλώσεις όπως «ο Donald Trump δεν είναι ρατσιστής, ξεπεραστε τό» και ως εκ τούτου δεν έμοιαζε τόσο στον γερο-ρατσιστή της διπλανής πόρτας που υποδύθηκε στον “Gran Torino”, εκείνη την εποχή λοιπόν, υποδύθηκε έναν βετεράνο του πολέμου της Κορέας που ήθελε «να φύγουν όλοι οι ξένοι από τη γειτονιά, να ξεβρωμίσει ο τόπος», ώσπου γίνεται φίλος μ’ έναν νεαρό Ασιάτη γείτονα και πηγαίνοντας από το ειδικό στο γενικό, συνειδητοποιεί πως ο ρατσισμός είναι φτιαγμένος για μεγάλες καταστροφές. Στην πορεία δεν ξέρουμε τι έγινε, πάντως η ταινία του, ηθικολογεί εύστοχα, έστω και με αφέλεια.

Αντιρατσιστικό οσκαρικό θρίλερ, πίστεψέ με, δεν συναντάς συχνά.  Αλλά ο Jordan Peele το ‘κανε το θαύμα του με το πνευματώδες “Get Out”, ένα θέαμα που δεν εξαντλείται στο να σε ανατριχιάσει όπως κάθε φιλόδοξο προϊόν horror ιδιοσυγκρασίας, τούτο ‘δω σε φρικάρει στ’ αλήθεια, όχι επιφανειακά, με εξαιρετικούς χαρακτήρες και κοινωνικά μηνύματα που πονάνε. Όλα ξεκινούν όταν ο Chris, ένας νεαρός Αφροαμερικανός, συνοδεύει τη λευκή κοπέλα του για ένα σαββατοκύριακο στο σπίτι των γονιών της.

Ι’ m Not Your Negro (2016)

Αυτή η μικρή λίστα θα μπορούσε να κλείνει με μια αντιρατσιστική ταινία μυθοπλασίας όπως το “Django ο Τιμωρός» ή μία βασισμένη σε βιβλίο, όπως το «12 Χρόνια Σκλάβος». Το φινάλε, όμως θα γίνει με ένα ντοκιμαντέρ σπάνιο, συγκλονιστικό κι ακόμα πιο απαραίτητο από τα προαναφερόμενα, που παραδίδει αληθινά μαθήματα αμερικάνικης ιστορίας μέσα από τη δράση των πολιτικών ηρώων που ανέδειξαν το Black Power. Η ανισότητα έχει τους ιδίους κανόνες σε όλες τις εκφάνσεις της, αλλά στην πιο ακραία της μορφή, όπως είναι ο διαχωρισμός λευκών και μαύρων μέσα από αληθινά γεγονότα, λιγότερο δραματοποιημένα από το περιβάλλον μιας ταινίας, συνειδητοποιείς πιο βαθιά πως ο κοινωνικός αποκλεισμός, όπως και η καταπάτηση της εννοιας της ελευθερίας, έχει πολλά κεφάλια κι άρα πολλά, διαφορετικά πρόσωπα.