ΤΟ Α

Ο προφυλακτήρας

Unsplash/24 Media

Είναι δύο χρόνια τώρα που ο πίσω προφυλακτήρας του αυτοκινήτου μου έχει σπάσει. Στην αρχή είχε ξεκουμπωθεί, μετά ράγισε, μετά έσπασαν οι βάσεις, τώρα φτερουγίζει κάθε φορά που η ταχύτητα ανεβαίνει πάνω από τα 70 χλμ/ώρα κι έτσι η Αγγελική πολύ περήφανα δηλώνει πως ο Αιμίλιος (έτσι λένε το αυτοκίνητο) πετάει.

Παραδόξως, δεν ξεκολλάει, δεν πέφτει, όση πίεση κι αν του ασκεί ο άνεμος και η ταχύτητα, εκείνος απλώς φτερουγίζει και κάνει και αρκετή φασαρία, την οποία ομολογώ πως έχω συνηθίσει. Κατά διαστήματα έχουμε προσπαθήσει να τον δέσουμε, να τον καρφώσουμε, να τον επισκευάσουμε, κάποια στιγμή τον είχα πιάσει με tire up, σε μια άλλη τον είχα περάσει όλο με κολλητική ταινία, γενικά δεν κόπτομαι ιδιαίτερα για την εμφάνιση του αυτοκινήτου μου όπως αντιλαμβάνεστε, όμως πριν λίγες μέρες αποφάσισα τελικώς να τον αλλάξω όσο κι αν τελικά κοστίσει.

Πώς και το αποφάσισες, με ρώτησε ο Ηλίας, φίλος μου 20 χρόνια και προσωπικός μου μηχανικός, όταν τον πήρα τηλέφωνο. Ξέρεις, Ηλία, δεν είναι τόσο ότι με ενοχλεί που είναι σπασμένος. Δεν αγχώνομαι κιόλας όταν παρκάρω το αμάξι κάθε μέρα στην Κυψέλη όπου μια φορά την εβδομάδα το βρίσκεις ελαφρώς (ή και βαρέως) τρακαρισμένο. Είναι που κάθε μέρα όταν κατεβαίνω την εθνική, πρέπει να αντιμετωπίζω τους άλλους οδηγούς που με καταδιώκουν σαν σε ανθρωποκυνηγητό για να αρχίσουν τις περίεργες χειρονομίες από το παράθυρο προκειμένου να με προειδοποιήσουν για έναν προφυλακτήρα που ξέρω εδώ και δύο χρονια ότι είναι σπασμένος.

Από τότε που έμεινα έγκυος εκτός σχέσης και αποφάσισα να κρατήσω το παιδί μόνη μου, προφανώς και αντιμετώπισα (και αντιμετωπίζω ακόμα) αρκετές δυσκολίες

Κάθε μέρα. Κουνάω το κεφάλι μου συγκαταβατικά, τους κάνω thumbs up και χτυπάω με την παλάμη μου το στέρνο για ευχαριστώ και συνεχίζω τη ζωή μου. Μέχρι τον επόμενο. Δεν θα είχε ιδιαίτερο ενδιαφέρον αυτή η ιστορία, αν δε μου θύμιζε συχνά κάτι άλλο -όσο λάθος κι αν ακούγονται οι αναλογίες.

Από τότε που έμεινα έγκυος εκτός σχέσης και αποφάσισα να κρατήσω το παιδί μόνη μου, προφανώς και αντιμετώπισα (και αντιμετωπίζω ακόμα) αρκετές δυσκολίες. Πριν το κάνω, δεν ήξερα ακριβώς τι με περιμένει, όπως κανένας γονιός πριν αποκτήσει το πρώτο του παιδί δεν ξέρει, όσα ανίψια κι αν έχει, όσο χρόνο κι αν έχει περάσει με παιδιά ως τρίτος. Είτε είναι σε ζευγάρι, είτε μόνος του, είτε έχει βοήθεια από παππούδες και γιαγιάδες, είτε έχει αρκετά λεφτά για να εξασφαλίσει τη βοήθεια αυτή full time. Η γονεϊκότητα εκτός από ευλογία όπως συχνά χαρακτηρίζεται, είναι και μεγάλο πακέτο και μην ακούτε τις χαρούμενες μανούλες που τα παρουσιάζουν όλα τέλεια. Είναι μια συνεχής προσπάθεια και απαιτεί συνεχείς υπερβάσεις, είναι εξαντλητική, είναι ψυχοφθόρα, απαιτεί συνεχώς το μάξιμουμ και βέβαια προφανώς και ανταποδίδει.

Ως καλομαθημένη και κοντρόλ φρικ μού πήρε λίγο χρόνο να μάθω να την απολαμβάνω στο φουλ. Η ανησυχία μου ήταν -και παραμένει παρότι το δουλεύω- το κυριότερο πρόβλημα. Ανησυχώ για τα πάντα, από το αν το παιδί έχει λευχαιμία επειδή ξύπνησε μια μέρα χλωμό μέχρι το γιατί τσακώνεται με τους φίλους της και μήπως φταίω εγώ ΚΑΙ για αυτό. Και σε περίπτωση που δεν το γνωρίζετε, (εγώ δεν το γνώριζα πάντως), η ανησυχία δεν είναι αγάπη. Δεν είναι οικειότητα. Δεν είναι νοιάξιμο. Όταν ξεπερνάει το φυσιολογικό, είναι διαλυτική της σχέσης, είναι εξουθενωτική, στο τέλος της μέρας δεν σε φέρνει πιο κοντά στο παιδί σου, αντιθέτως σε απομακρύνει, αλλά κυρίως -ΚΥΡΙΩΣ- δεν σε αφήνει να το απολαύσεις.

Τα πρακτικά προβλήματα του να έχεις ένα παιδί μονος σου τα έχω σχεδόν λύσει με τον έναν τρόπο ή τον άλλον, κάποια απλώς τα έχω δεχτεί. Το να μην ανησυχώ τόσο παραμένει η μεγαλύτερη πρόκληση για μένα ως μητέρα, όμως πιστεύετε στα αλήθεια ότι θα το είχα λύσει αν ο μπαμπάς της ήταν στο κάδρο; Φυσικά και όχι. Το μόνο που φαντάζομαι είναι πως αν ήταν ένας σωστός πατέρας και hands on στην ανατροφή της, θα μοιραζόμουν ισόποσα την ευθύνη που συχνά βαραίνει ασήκωτη στους ώμους του μονογονιού.

Πώς αντιδρούν οι άλλοι για τον δικό μου προφυλακτήρα

Για αυτό και όταν σχεδόν κάθε μέρα, οι άνθρωποι που ξέρω ή τυχαίνει να γνωρίσω, πολύ καλοπροαίρετα, μου επαναλαμβάνουν με κάθε ευκαιρία πόσο πολύ με θαυμάζουν, πόσο ηρωίδα με θεωρούν, πόσο εκείνοι δεν θα μπορούσαν με τίποτα να το κάνουν, νιώθω κάπως όπως όταν οι άλλοι οδηγοί μου κάνουν σήμα για τον προφυλακτήρα. Ένας πλαστικός προφυλακτήρας ενάμισι μέτρο ανεμίζει και χτυπάει τα πίσω φτερά, κάνει θόρυβο και φαίνεται κι από τους δύο (επίσης στραπατσαρισμένους) καθρέφτες μου. Ευχαριστώ για το ενδιαφέρον, αλλά λέτε να μην το έχω προσέξει; Ίσως φταίει που είμαι γυναίκα οπότε αυτομάτως οι περισσότεροι θεωρούν ότι με το που μπαίνω σε αυτοκίνητο το IQ μου πέφτει 30 μονάδες, και μου λείπει κάποιο ένζυμο για να καταλαβαίνω το οφσάιντ.

Μαλακία, γιατί τίποτα από τα δύο δεν συμβαίνει: είμαι εξαιρετική οδηγός και δεν είναι τόσο δύσκολο το οφσάιντ, παιδιά, αν κάποιες γυναίκες δεν το καταλαβαίνουν είναι γιατί ΔΕΝ ΤΙΣ ΝΟΙΑΖΕΙ. Αντιστοίχως, είμαι single parent εδώ και 5 χρόνια, χωρίς δικούς μου γονείς, ξέρω τις προκλήσεις του εγχειρήματος, αλλά ταυτόχρονα ξέρω ότι δεν είναι κάποιου τύπου δική μου αποκλειστικότητα. Ξέρω παντρεμένες μητέρες που περνούν πολύ πιο δύσκολα από μένα αλλά κανείς δεν νιώθει την ανάγκη να τις θαυμάσει ή να τις επαινέσει, γιατί δεν θεωρεί ότι χρειάζεται -κάνουν υποτίθεται το αυτονόητο, το καθήκον τους, επιτελούν το ρόλο. Το 1ο συνέδριο Γονιμότητας και Αναπαραγωγικής Αυτονομίας (wtf) νομίζω απέδειξε ότι η (ελληνική) κοινωνία έτσι το βλέπει.

Μην παρεξηγηθώ, ξέρω ότι οι περισσότεροι το κάνουν με πραγματικά καλή διάθεση. Και ομολογώ ότι ειδικά στην αρχή, αλλά και ακόμα, κάποιες μέρες που όλα μοιάζουν δύσκολα, μια καλή κουβέντα, ένα «μπράβο, τα πας πολύ καλά» χρειάζεται σε όλους μας. Όμως όταν είσαι καλά με τη ζωή σου, και προφανώς καμία ζωή δεν είναι ακριβώς εύκολη, όταν ξεχνάς την «ιδιαιτερότητά» σου, γιατί δεν τη βλέπεις ως ιδιαιτερότητα ή handicap αλλά ως απλώς μια άλλη μορφή οικογένειας, είναι κάπως άβολο να στο θυμίζουν, ειδικά όταν σε κάποιες από αυτές τις εκφράσεις θαυμασμού ή εκτίμησης υποφώσκει και μια αδιόρατη λύπηση. Όταν ξέρεις πως στις μεταξύ τους κουβέντες -καλοπροαίρετα πάντα- λένε «καημένη, μεγαλώνει το παιδί μόνη της».

Ένας σπασμένος προφυλακτήρας είναι, όμως, φτιάχνεται. Το θέμα είναι να μην είσαι παρμπρίζ.

Ακόμα πιο άβολα με κάνει να αισθάνομαι όταν κάποιοι από αυτούς, συνήθως αυτοί που δεν τον ξέρουν καν, νιώθουν ότι πρέπει να κατηγορήσουν τον μπαμπά της, ενίοτε και να τον βρίσουν, που δεν συμμετέχει στο μεγάλωμά της, ανεξάρτητα αν δεν θα μπορούσαν να ξέρουν κατά πόσο ήταν ικανός/έτοιμος/πρόθυμος να το κάνει. Αφού δε φόρεσε προφυλακτικό (λες και οι ίδιοι δεν το έχουν παραλείψει ποτέ) θα έπρεπε να επωμιστεί σώνει και καλά τη δική μου απόφαση να το κρατήσω παρότι δεν ήμασταν καν σε μόνιμη σχέση. Νομίζω κάπως έτσι το σκέφτονται. Τους το λέω κάποιες φορές: δεν έχω καμία κακία ή πικρία με τον μπαμπά της. Κατά τη γνώμη μου, το να αποχωρήσει εξαρχής από τη ζωή μας είναι το πιο υπεύθυνο πράγμα που έχει κάνει. Και είμαι σίγουρη, παρότι δεν μπορώ να γνωρίζω, ότι του έχει κοστίσει, με διάφορους τρόπους. Με θαυμάζουν και για αυτό που λέω, αλλά φυσικά δεν με πιστεύουν. Αποκλείεται μια μητέρα μόνη να μην νοσταλγεί κάποια στιγμή τον πατέρα του παιδιού της ακόμα κι αν θα ήταν ακατάλληλος.

Ο κίνδυνος εδώ είναι διπλός. Καταρχάς να ιδεολογικοποιηθεί κάπως η ιδιαιτερότητα. Είμαι μια μητέρα μόνη, θαυμάστε με, το κάνω παντιέρα και αρκούμαι σε αυτό, δεν είναι καν ανάγκη να είμαι καλή μητέρα, δεν είναι ανάγκη να είμαι καν κάτι άλλο, είμαι μόνη μητέρα, αυτό φτάνει. Εχμ, πρόβλημα. Κατά δεύτερον, με τον ίδιο τρόπο που κινδυνεύουν οι γονείς να προβάλουν πάνω στα παιδιά τους τη δική τους δυσαρέσκεια για οτιδήποτε, έτσι και η λύπηση/συγκαταβατικότητα των άλλων may grow on you.

Ένας σπασμένος προφυλακτήρας είναι, όμως, φτιάχνεται. Το θέμα είναι να μην είσαι παρμπρίζ.