OPINIONS

Είναι οι Έλληνες παρουσιαστές οι πιο τεμπέληδες; Nαι είναι.

Η ερώτηση "ποιο είναι το πρόβλημα της ελληνικής τηλεόρασης" επιδέχεται δεκάδων απαντήσεων. Χαμηλή ποιότητα θεάματος, προχειρότητα στην πλειοψηφία των παραγωγών, έλλειψη πρωτοτυπίας και σκοπού είναι μερικές από τις πιο διαδεδομένες απαντήσεις. Τα τελευταία χρόνια, εξαιτίας της οικονομικής κρίσης, όλες αυτές οι απαντήσεις "δικαιολογούνται" κατά κάποιο τρόπο, ιδίως από την πλευρά των τηλεοπτικών σταθμών, με άξονα την οικονομική στενότητα. Σε έναν βαθμό είναι λογικό. Χωρίς λεφτά είναι πιο δύσκολο να δημιουργήσεις κάτι ποιοτικό. Δεν είναι, όμως, ακατόρθωτο.

Στο σημείο αυτό μπορούμε να δώσουμε μια διαφορετική απάντηση στην πιο πάνω ερώτηση. Το πρόβλημα της ελληνικής τηλεόρασης είναι η συνδυαστική έλλειψη συνοχής και εργατικότητας. Όλα είναι μια χαρά, μέχρι τη στιγμή που θα χρειαστεί να δουλέψεις λίγο παραπάνω και να κάνεις κάποιες θυσίες, προκειμένου να επιτύχει η όποια προσπάθειά σου.

Ας πάρουμε το παράδειγμα του Ράδιο Αρβύλα. Χτες βράδυ, στο τελευταίο εικοσάλεπτο της εκπομπής του ΑΝΤ1, ο Αντώνης Κανάκης ανακοίνωσε ότι επρόκειτο για την τελευταία εκπομπή της χρονιάς, ότι το γνώριζαν από την αρχή της σεζόν και ότι επέλεξαν να το ανακοινώσουν τις γιορτές “που υπάρχει αγάπη και αλληλεγγύη”, “για να μην φάνε πολύ ξύλο”. Προσωπικά δεν γνωρίζω κανέναν που θα ήθελε να δείρει το πάνελ του Ράδιο Αρβύλα για τον συγκεκριμένο λόγο, αλλά αφού έτσι αισθανόταν τα μέλη του, δεν μπορούμε να το αμφισβητήσουμε. Συνεχίζοντας την ανακοίνωση, ο Αντώνης Κανάκης διευκρίνισε ότι η αλλαγή στην εβδομαδιαία μετάδοση της εκπομπής ήταν δική τους απόφαση και όχι του καναλιού, ότι φαίνεται “τρελή απόφαση” με τόσο μεγάλες τηλεθεάσεις και ότι με την νέα χρονιά θα αποφασιστεί η ακριβής συχνότητα των εκπομπών. Ο βασικός λόγος τον οποίο επικαλέστηκε ο παρουσιαστής για την λήψη της απόφασης αυτής ήταν ότι “θέλουμε να κρατήσουμε αυτή την εκπομπή με τον πήχη ψηλά”. Να σημειωθεί ότι η εκπομπή προβαλλόταν στο ξεκίνημά της από Δευτέρα ως Τετάρτη και ότι στη συνέχεια περιορίστηκε μόνο τις Δευτέρες.

Τι είπε ουσιαστικά ο παρουσιαστής; Ότι θέλουμε να κρατήσουμε την ποιότητα, γι’ αυτό περιορίζουμε την ποσότητα. Είναι τόσο λανθασμένη, άραγε, αυτή η σκέψη; Καταρχάς όχι. Στο κάτω κάτω ίσως κρύβονται από πίσω της λόγοι που δεν έχουμε μάθει και που δεν θα μάθουμε. Μετά, όμως, την εύκολη δικαιολογία που ορθώνει το λάβαρο της ποιότητας, έρχεται η σκέψη ότι κάποιος, κάπου, βαριέται να ασχοληθεί επί της ουσίας με την δουλειά του. Η λογική δηλαδή πηγαίνει ως εξής: ξεκινάω κάτι, πηγαίνει καλά, έχει αποδοχή, “τρελή τηλεθέαση”, η οποία εξασφαλίζει την παραμονή στον “αέρα”, την φήμη, τις οικονομικές απολαβές και ό,τι άλλο αυτό συνεπάγεται και μόλις αυτός ο στόχος επιτευχθεί, η δουλειά έχει τελειώσει.

Γιατί να προσπαθήσεις σκληρά να κρατήσεις τον πήχη ψηλά με την ίδια συχνότητα; Αρκεί που τον σήκωσες μια, δυο, τρεις φορές.

Είναι δηλαδή κακομαθημένοι οι Έλληνες παρουσιαστές; Ο δικηγόρος του διαβόλου θα έλεγε στο σημείο αυτό ότι ίσως δεν πληρώνονται καλά ή ότι συντρέχει κάποιος άλλος λόγος για τον οποίο αποθαρρύνονται από το να δουλέψουν λίγο παραπάνω (ή έστω με αληθινό ζήλο) για να κρατήσουν το αρχικό καλό αποτέλεσμα της δουλειάς τους στο ίδιο επίπεδο. Δηλαδή οι ξένοι παρουσιαστές, ο David Letterman (33 χρόνια στον “αέρα” με καθημερινή εκπομπή), ο Johnny Carson (22 χρόνια), ο Conan O’Brien (21 χρόνια συνολικά), ο Jay Leno (21 χρόνια) και ο John Stewart (19 χρόνια), έχουν τις ίδιες απολαβές με τους πανελίστες του Ράδιο Αρβύλα ή με οποιουσδήποτε άλλους παρουσιαστές της ελληνικής τηλεόρασης; Απολαμβάνουν των ίδιων συνθηκών εργασίας; Η απάντηση είναι προφανώς αρνητική. Δεν θα μπω στη διαδικασία σύγκρισης της δουλειάς των εγχώριων και ξένων παρουσιαστών, διότι κάτι τέτοιο θα ήταν άτοπο. Ωστόσο αρνούμαι να πιστέψω ότι, για παράδειγμα, ο Letterman δεν αντιμετώπισε αντίστοιχα – για εκείνον – σοβαρά προβλήματα στην τηλεοπτική του καριέρα. Δεν είχε οικονομική ή άλλη ανάγκη να δουλεύει κάθε μέρα. Το έκανε, όμως. Δεν έριξε την ποιότητα του θεάματος. Δεν έκανε εκπτώσεις σε κανέναν τομέα της δουλειάς του. Απλώς, δεν ήταν οπαδός της ήσσονος προσπάθειας.

Θα χαλάσει δηλαδή ο κόσμος επειδή οι Ράδιο Αρβύλα αποφάσισαν να περιορίσουν ξανά τον αριθμό των εκπομπών τους; Σαφώς και όχι.

Μιλώντας καταρχάς για τον εαυτό μου, έχω να τους παρακολουθήσω από την πρώτη τους σεζόν και – ενδεχομένως – την πρώτη τους εκείνη εκπομπή. Σίγουρα, όμως, το ελληνικό τηλεοπτικό τοπίο δεν έχει ελπίδες να βελτιωθεί αν η κυρίαρχη τάση είναι η μικρότερη δυνατή προσπάθεια, ειδικά σε μια εποχή που οποιοσδήποτε μπορεί να οχυρωθεί πίσω από τη δικαιολογία της ποιότητας, μπροστά στην οποία όλα μπορούν να συγχωρηθούν.