WOMAN TODAY

Ζέτα Δούκα και Σοφία Μπεκατώρου αιτούνται την διατήρηση της μη συναίνεσης στον ορισμό του βιασμού. Ακόμα ένα ευχαριστώ

24Media Αγγελική Καλαμαρά

Η Σοφία Μπεκατώρου και η Ζέτα Δούκα είναι δύο γυναίκες που έγραψαν ιστορία με το θάρρος τους να μιλήσουν για τις τραυματικές τους εμπειρίες κατονομάζοντας τους άνδρες που τις προκάλεσαν, πυροδοτώντας την έναρξη του κινήματος #MeToo και στην Ελλάδα, χρόνια αφού αυτό ανέτειλε στις ΗΠΑ.

Η Σοφία Μπεκατώρου ήταν εκείνη που αποκάλυψε το όνομα του ανθρώπου που ασέλγησε σε βάρος της, ενώ η Ζέτα Δούκα αποκάλυψε την λεκτική, ψυχική και σωματική κακοποίηση που βίωσε σε συνεργασία της στο θέατρο. Το θάρρος τους, λειτούργησε ως εφαλτήριο για πολλά θύματα που μπόρεσαν με τη σειρά τους να μοιραστούν τις εμπειρίες τους, ζητώντας οι θύτες να βρεθούν αντιμέτωποι με τη δικαιοσύνη.

Η Σοφία Μπεκατώρου και η Ζέτα Δούκα αναγνώρισαν την ευθύνη που έφερε αυτή τους η κίνηση. Την αναγνωρίζουν ακόμα και σήμερα και δεν την αποποιούνται. Κι αυτό μας κάνει να τις αγαπάμε διπλά. Ο ρόλος τους δεν εξαντλήθηκε απλά στο να ανοίξουν τον δρόμο του #MeToo στην Ελλάδα. Θέλουν μια κοινωνία όπου η κουλτούρα του βιασμού θα έχει εκλείψει. Και κάνουν ό,τι περισσότερο μπορούν γι’ αυτό.

Με αφορμή δημοσιεύματα που αναφέρονται σε πρόταση της νομοπαρασκευαστικής επιτροπής για εξάλειψη της μη συναίνεσης του παθόντος από τον ορισμό του βιασμού, η Ζέτα Δούκα και η Σοφία Μπεκατώρου ένωσαν τις δυνάμεις τους για να μιλήσουν για τις αλλαγές που χρειάζεται ο ποινικός κώδικας. Με μόνη διαφορά ότι οι αλλαγές αυτές, πρέπει να γίνονται με γνώμονα την πρόοδο της κοινωνίας. Μιας κοινωνίας που περισσότερο από ποτέ στη μετά #MeToo εποχή θέλει να έχει το δικαίωμα στην κάθαρση. Δεν χρειάζεται άλλη ατιμωρησία. Και η έλλειψη της λέξης «συναίνεση» στον ορισμό του βιασμού συνεπάγεται ατιμωρησία.

Με μηνύματά τους στους προσωπικούς τους λογαριασμούς στο Instagram, η Σοφία Μπεκατώρου και η Ζέτα Δούκα μίλησαν για το θέμα της συναίνεσης και μιας ενδεχόμενης απαλοιφής της από το νομικό πλαίσιο του βιασμού και ανακοίνωσαν τη δημιουργία ενός petition μέσω του οποίου καλούν για αλλαγές στο νομικό πλαίσιο που θα μας πάνε μπροστά και όχι πίσω.

Η κοινή ανακοίνωση που υπογράφουν Σοφία Μπεκατώρου και Ζέτα Δούκα

«Το όχι ειναι όχι! Το κίνημα #metoo εξαπλώθηκε ταχύτατα σε όλη την Ελλάδα, γιατί η κοινωνία έκρυβε μια μεγάλη πληγή μέσα της. Άνθρωποι στα μήκη και πλάτη της Ελλάδας άρχισαν να σπάνε τη σιωπή και να μιλούν, παίρνοντας κουράγιο να αντισταθούν σε κάθε μορφή κατάχρησης εξουσίας και άσκησης βίας. Αποδείχθηκε ότι πλέον η κοινωνία μας χρειάζεται εκσυγχρονισμένους νόμους, που να διαφυλάττουν τα ανθρώπινα δικαιώματα και την αρμονική συνύπαρξη όλων μας», αναφέρει αρχικά η ανακοίνωσή τους.

«Σύμφωνα όμως με πληροφορίες που είδαν το φως της δημοσιότητας τις τελευταίες ημέρες, εφόσον αυτές ευσταθούν, μεταξύ των προτεινόμενων από την αρμόδια επιτροπή αλλαγών στον ποινικό κώδικα, συμπεριλαμβάνονται η απάλειψη του στοιχείου της συναίνεσης στον ορισμό του βιασμού και η μείωση του πλαισίου της ποινής για τον ομαδικό βιασμό.

Το όχι – η μη συναίνεση – πρέπει να εισακούγεται και να μη χωράει αμφισβήτηση η αλήθεια του!

Ο ομαδικός βιασμός είναι η μέγιστη απαξίωση της ανθρώπινης ζωής και αξιοπρέπειας.

Τα θύματα πρέπει να προφυλάσσονται και να μπορούν να καταθέτουν με αξιοπρέπεια.

Τα ανήλικα θύματα επιβάλλεται να αντιμετωπίζονται με την μέγιστη προσοχή και να αποφεύγεται η επανάληψη του τραύματός τους από τις αλλεπάλληλες καταθέσεις.

Κάθε μορφή βίας πρέπει να αποδοκιμάζεται από το νόμο διότι η παραγραφή κακουργημάτων της γενετήσιας αξιοπρέπειας σβήνει μόνο στα χαρτιά και όχι στην ψυχή μας.

Κάθε αλλαγή νόμου που δεν λαμβάνει υπ’ όψιν του τα προβλήματα της εποχής, πόσο μάλλον μετά από ό,τι έχει συμβεί και ομολογηθεί τον τελευταίο καιρό, μας σπρώχνει σε ένα τέλμα στο οποίο γρήγορα θα βουλιάξουμε.

Τώρα είναι η στιγμή που οφείλουμε να ενώσουμε ξανά τις φωνές μας και να διεκδικήσουμε τις αλλαγές του ποινικού κώδικα που μας πηγαίνουν μπροστά και όχι πίσω ως κοινωνία, ως πολίτες , ως ανθρώπους!», καταλήγει η ανακοίνωση που υπογράφουν η Ζέτα Δούκα και η Σοφία Μπεκατώρου.

Την αίτησή τους μπορείς να την υπογράψεις εδώ.

Τι αναφέρουν στην αίτησή τους και ποιοι ακόμα την υπογράφουν

Η αίτηση απευθύνεται στον υφυπουργό Δικαιοσύνης κ. Γ. Κώτσηρα και μεταξύ άλλων αναφέρει: «Με το από 19-3-21 υπόμνημα που σας υποβάλαμε κατά τη διάρκεια της μεταξύ μας συνάντησης, ζητήσαμε την ολόπλευρη ενίσχυση της προστασίας των θυμάτων σεξουαλικής κακοποίησης. Καταθέσαμε συγκεκριμένες και στοχευμένες προτάσεις ώστε να διασφαλίζεται η έννομη προστασία των προσώπων αυτών και να τιμωρηθούν εγκλήματα τα οποία στην πλειονότητά τους μένουν -δυστυχώς- στην αφάνεια».

«Όλο αυτό το διάστημα είχαμε την πεποίθηση και τις διαβεβαιώσεις ότι η Πολιτεία θα ανταποκρινόταν θετικά. Το ίδιο ελπίζει και το σύνολο της ευαισθητοποιημένης κοινής γνώμης», συνεχίζει η αίτηση. «Ωστόσο, προς μεγάλη μας έκπληξη, τις τελευταίες ημέρες δημοσιοποιούνται αντίθετες πληροφορίες σχετικά με τις επικείμενες τροποποιήσεις του Ποινικού Κώδικα. Εάν επαληθευτούν, θα σημάνουν δραματική διττή υποχώρηση όσον αφορά την προστασία των δικαιωμάτων του ανθρώπου στη χώρα μας: αφενός, περαιτέρω αποδυνάμωση της προστασίας των θυμάτων τέτοιων εγκλημάτων και, αφετέρου, σαφές μήνυμα ατιμωρησίας προς τους δράστες», αναφέρουν επιπλέον η Ζέτα Δούκα και η Σοφία Μπεκατώρου που συνυπογράφουν την αίτηση με τους Γιώργο Γεραρή, Σπύρο Μπιμπίλα, Μαριλένα Παναγιωτοπούλου και Κλειώ Παπαντολέων.

«Αξιότιμε κ. Υφυπουργέ, ειλικρινώς ελπίζουμε ότι οι πληροφορίες και τα δημοσιεύματα των ημερών δεν ανταποκρίνονται στην πραγματικότητα. Ελπίζουμε ακόμα ότι το Υπουργείο σας θα σκεφτεί σοβαρά τις παρεμβάσεις στις οποίες τελικώς θα προβεί, οι οποίες θα έχουν και τεράστιο συμβολικό βάρος, όποια κατεύθυνση και εάν ακολουθήσουν», επισημαίνουν.

Η σημασία της «μη συναίνεσης του παθόντος»

Δεν ήταν τόσο μακρινό το παρελθόν κατά το οποίο διατυπώθηκε το κοινωνικό αίτημα να χωρέσει ο όρος που αφορά τη συναίνεση στον ορισμό του βιασμού. Το 2019 όταν ψηφίστηκαν αλλαγές στον ποινικό κώδικα ήταν που η εισαγωγή της μη συναίνεσης του παθόντος ως κριτήριο για τον νομικό ορισμό του βιασμού (Όποιος επιχειρεί γενετήσια πράξη χωρίς τη συναίνεση του παθόντος, τιμωρείται με κάθειρξη έως 10 έτη) χαιρετίστηκε ως ιστορική νίκη του γυναικείου κινήματος και του κινήματος ανθρωπίνων δικαιωμάτων από τη Διεθνή Αμνηστία.

Χαιρετίστηκε γιατί η έννοια της συναίνεσης είναι βασική στον ορισμό του βιασμού. Κι αυτό γιατί οχυρώνει νομικά το βασικό δικαίωμα που πλήττεται κατά το έγκλημα του βιασμού, το δικαίωμα στη σεξουαλική αυτονομία και τη σωματική ακεραιότητα κάθε ανθρώπου. Η απουσία συναίνεσης, ο ορισμός του βιασμού μόνο ως μία πράξη που τελείται υπό απειλή σωματικής βίας ή συνοδεία σωματικής βίας, αφήνει ατιμώρητους όσους απλά προσπέρασαν τα όχι μας. Και τα όχι, είναι όχι, ακόμα κι όταν τα λέμε στον σύντροφο ή τον σύζυγό μας.

Είχαμε συμφωνήσει τουλάχιστον στα βασικά ως ώρας κι αυτά τα βασικά ίσως μας τα αλλάξουν. Και μετά; Αν απουσιάσει ο όρος συναίνεση από τον ορισμό του βιασμού, το σεξ χωρίς συναίνεση, μένει απλά σεξ. Δεν λαμβάνει κάποια άλλη διάσταση. Δεν μπορείς πλέον νομικά να το χαρακτηρίσεις βιασμό. Κι ας είναι. Κι ας τον βίωσες. Και το όχι, κατά τα στερεότυπα, θα γίνει και πάλι ίσως, στο βάθος, θα εκλειφθεί ως ναι.