Γιατί οι γυναίκες δυσκολεύονται όλο και περισσότερο να γεννήσουν φυσιολογικά;
- 25 ΙΟΥΝ 2025
Η σύγχρονη επιστήμη αναθεωρεί την αντίληψη του τοκετού, καθώς οι αλλαγές στη διατροφή, τον τρόπο ζωής και τα ποσοστά καισαρικής φαίνεται να αλλάζουν σταδιακά τη μορφή του γυναικείου σώματος. Τα τελευταία 150 χρόνια, μια «σιωπηλή», αλλά αξιοσημείωτη αλλαγή συμβαίνει στο ανθρώπινο σώμα και συγκεκριμένα στο γυναικείο. Νέα ευρήματα δείχνουν ότι η λεκάνη των γυναικών γίνεται ολοένα και πιο στενή. Μια εξέλιξη που μπορεί να αλλάξει ριζικά τον τρόπο με τον οποίο γεννιούνται παιδιά στο μέλλον.
Μια μελέτη με περισσότερους από 8.000 συμμετέχοντες από 3 διαφορετικές χώρες κατέληξε στο συμπέρασμα ότι η γυναικεία λεκάνη έχει στενέψει αισθητά μέσα στον τελευταίο ενάμιση αιώνα. Οι επιστήμονες πιστεύουν πως αυτή η αλλαγή συνδέεται με την αύξηση των καισαρικών τομών, αλλά και με μεταβολές στη διατροφή και τον τρόπο ζωής των σύγχρονων γυναικών. Η στενότερη λεκάνη ενδέχεται να κάνει τον φυσικό τοκετό πιο δύσκολο, ενισχύοντας περαιτέρω την τάση για καισαρική. Όμως η ιστορία δεν τελειώνει εδώ.
Η «μαιευτική αντίφαση» – Όταν η εξέλιξη παίζει με 2 κανόνες
Pexels
Η ανακάλυψη αυτή αναζωπυρώνει τη θεωρία της λεγόμενης «μαιευτικής αντίφασης» (obstetrical dilemma): ένα εξελικτικό δίλημμα ανάμεσα σε 2 ανάγκες που συγκρούονται.
Από τη μία, το γυναικείο σώμα χρειάζεται ευρύτερη λεκάνη για να μπορεί να γεννάει παιδιά με μεγάλα κεφάλια (χαρακτηριστικό του ανθρώπινου εγκεφάλου). Από την άλλη όμως, η όρθια δίποδη βάδιση απαιτεί πιο στενή λεκάνη για καλύτερη κινητικότητα και σταθερότητα.
Όπως εξηγεί ο βιολόγος Jonathan Wells, «η εξέλιξη δεν οδηγεί πάντα στην “τέλεια ισορροπία” συχνά πρόκειται για συμβιβασμούς».
Τοκετός: Καισαρικές και αλλαγές στο σώμα
Η αύξηση των καισαρικών τομών παγκοσμίως, ενδέχεται να επιδρά στην ίδια την εξελικτική πορεία του ανθρώπινου σώματος. Παλαιότερα, γυναίκες με πολύ στενή λεκάνη δυσκολεύονταν να γεννήσουν και ήταν λιγότερο πιθανό να επιβιώσουν από γέννα ή να τεκνοποιήσουν ξανά. Σήμερα, με τις καισαρικές, αυτή η φυσική «επιλογή» δεν υφίσταται πια, και το γενετικό αυτό χαρακτηριστικό ίσως διαιωνίζεται.
Παράλληλα, οι αλλαγές στη διατροφή –με λιγότερη φυσική δραστηριότητα και χαμηλότερη πρόσληψη ορισμένων μικροθρεπτικών στοιχείων κατά την παιδική ηλικία– ενδέχεται επίσης να επηρεάζουν την ανάπτυξη της λεκάνης κατά την εφηβεία.
Τι σημαίνει αυτό για την υγεία των γυναικών;
Παρότι η στενότερη λεκάνη ίσως δυσκολεύει τον φυσιολογικό τοκετό, μπορεί παράλληλα να μειώνει την πιθανότητα επιπλοκών, όπως η πρόπτωση πυελικών οργάνων ή η ακράτεια, προβλήματα που συνδέονται με μεγαλύτερη πίεση στην περιοχή της λεκάνης.
Η ιατρική κοινότητα καλείται πλέον να επανεξετάσει τη φροντίδα γύρω από την εγκυμοσύνη και τη γυναικεία υγεία συνολικά, καθώς οι εξελίξεις αυτές δείχνουν ότι το σώμα των γυναικών συνεχίζει να προσαρμόζεται, ακόμα και στον 21ο αιώνα.
Το μέλλον του τοκετού: Η καισαρική ως αναγκαιότητα;
Η γυναικεία λεκάνη αλλάζει, αργά, αλλά μετρήσιμα. Κι αυτό μπορεί να σημαίνει ότι ο τρόπος που γεννούν οι γυναίκες στο μέλλον δεν θα μοιάζει καθόλου με τον φυσικό τοκετό που γνωρίζουμε σήμερα. Αν αυτή η τάση συνεχιστεί, η καισαρική ενδέχεται να μετατραπεί όχι απλώς σε επιλογή, αλλά σε αναγκαιότητα.
Είναι η στιγμή για την επιστήμη να ενσωματώσει τα νέα δεδομένα και να χαράξει στρατηγικές πρόληψης, φροντίδας και ενημέρωσης με βάση όχι μόνο την ιατρική, αλλά και την εξέλιξη.
