ΨΥΧΟΛΟΓΙΑ

Τοξική θετικότητα: Όταν το «όλα καλά» γίνεται επικίνδυνο

Pexels

Η τοξική θετικότητα απορρίπτει κάθε συναίσθημα, που δεν είναι αποκλειστικά θετικό ή ευχάριστο. Είναι μια προσέγγιση στη ζωή που επιτρέπει «μόνο θετική ενέργεια», στιγματίζοντας τους ανθρώπους που αντιμετωπίζουν δύσκολες καταστάσεις. Πώς μπορείς να την αναγνωρίσεις και πώς θα την αποφύγεις;

Τι ακριβώς είναι η τοξική θετικότητα

Pexels

Η τοξική θετικότητα, μπορεί να είναι επιβλαβής τόσο για το σώμα, όσο και για το μυαλό. Φαντάσου την ως μια αφήγηση που στοχεύει να σε κάνει να νιώθεις καλά και να σε κάνει να βλέπεις τη θετική πλευρά των πραγμάτων. Τίποτα κακό μέχρι εδώ σωστά; Ωστόσο, όλη αυτή η θετικότητα, είναι στην ουσία ένα προσωπείο. Μια μάσκα για να κρύψεις τα αρνητικά σου συναισθήματα, με τρόπο μη φυσικό ή νοητικά υγιή. Η τοξική θετικότητα μπορεί να είναι δύσκολο να γίνει αντιληπτή, ειδικά από ανθρώπους φύσει αισιόδοξους.

Γράφοντας για το The Psychology Group, οι Samara Quintero και Jamie Long, βοηθούν στον προσδιορισμό του τρόπου με τον οποίο η τοξική θετικότητα, είναι στην πραγματικότητα επικίνδυνη. Όπως εξηγούν, δεν πρόκειται για μια πεποίθηση, η οποία είναι απλώς ευχάριστη. Ορίζουν την τοξική θετικότητα ως υπερβολική και αναποτελεσματική υπεργενίκευση μιας χαρούμενης, αισιόδοξης στάσης απέναντι σε οποιαδήποτε κατάσταση. Οι ίδιοι σημειώνουν περαιτέρω ότι η τοξική θετικότητα έχει ως αποτέλεσμα την άρνηση, την ελαχιστοποίηση και την ακύρωση της αυθεντικής, ανθρώπινης, συναισθηματικής εμπειρίας.

Τοξική θετικότητα: Η παγίδα του «όλα συμβαίνουν για κάποιο λόγο»

Μερικές φορές οι καταστάσεις μας ξεπερνάνε. Η ζωή δεν είναι λουλούδια και ουράνια τόξα. Είναι απόλυτα υγιές και φυσιολογικό να επιτρέπεις στον εαυτό σου δει την αλήθεια. Εάν καμουφλάρεις αρνητικά συναισθήματα με ροζ κορδέλες, το άγχος μπορεί εύκολα να καταβάλει το σώμα και το μυαλό σου. Και αν πείσεις τον εαυτό σου ότι «όλα συμβαίνουν για κάποιο λόγο», μπορεί απλά να μην αντιμετωπίζεις μια κατάσταση, την στιγμή που θα έπρεπε.

Πώς μπορείς λοιπόν να καταλάβεις τη διαφορά ανάμεσα στην αισιοδοξία και στην τοξική θετικότητα;

Τα ενδεικτικά σημάδια της τοξικής θετικότητας

  • Κρύβεις ή συγκαλύπτεις τα αληθινά σου συναισθήματα
  • Προσπαθείς «απλώς να τα βγάλεις πέρα» απορρίπτοντας αρνητικά συναισθήματα
  • Νιώθεις ενοχές για τα συναισθήματά σου
  • Υποβιβάζεις τις εμπειρίες άλλων ανθρώπων
  • Προσπαθείς να δώσεις θετική προοπτική σε καταστάσεις (π.χ. «θα μπορούσε να είναι χειρότερα») αντί να επικυρώσεις μια συναισθηματική εμπειρία
  • Ντροπιάζεις ή τιμωρείς τους άλλους επειδή εκφράζουν απογοήτευση ή οτιδήποτε άλλο εκτός από θετικότητα
  • Αποφεύγεις καταστάσεις που σε ενοχλούν με ένα απλό «έτσι είναι τα πράγματα» ή «γίνονται αυτά»

Οι αρνητικές συνέπειες που μπορεί να έχει η τοξική θετικότητα

Εάν βρίσκεις τον εαυτό σου ένοχο για οποιοδήποτε από τα παραπάνω, είναι καιρός να επαναξιολογήσεις τα πράγματα. Διατηρώντας μια στάση «όλα καλά» κινδυνεύεις να κάνεις  ακόμη πιο δύσκολη τη σύνδεση με τους γύρω σου. Με το να κρύβεις τα πραγματικά σου συναισθήματα, δημιουργείς ουσιαστικά μια περσόνα με έλλειψη ενσυναίσθησης.

Το να κοιτάς τη θετική πλευρά δεν είναι ελάττωμα. Ο κόσμος είναι γεμάτος από αισιόδοξους και απαισιόδοξους ανθρώπους. Μια λεπτή ισορροπία φωτός και σκότους. Αυτό που τονίζουν, ωστόσο, οι ειδικοί, είναι ότι όταν αναζητάς το καλό σε μία κακή κατάσταση ή εμπειρία, πρέπει να αναγνωρίζεις τη φύση της. Επίσης, η αισιοδοξία δεν πρέπει να είναι αυτοσκοπός. Σε τελική ανάλυση, ο καλύτερος τρόπος για να διαδώσεις θετικότητα, είναι να επιτρέπεις στον εαυτό σου -και τους γύρω σου- να νιώθετε συμπόνια.

Πώς μπορείς να αποφύγεις την τοξική θετικότητα

Για αρχή, προσπάθησε να εκθέσεις τον εαυτό σου σε ένα πλήρες φάσμα συναισθημάτων, με υγιή τρόπο. Παρακάτω, οι ειδικοί παρέχουν τρεις συγκεκριμένες συμβουλές το πώς μπορείς να πετύχεις κάτι τέτοιο:

1. Κατέγραψε το σύνολο των συναισθημάτων σου γύρω από τα αγαπημένα σου πρόσωπα

Το κλειδί για την καλλιέργεια της συναισθηματικής νοημοσύνης, είναι να εκφράζεις τα αληθινά σου συναισθήματα, με τρόπο φυσικό και ειλικρινή. Στην πράξη, αυτό μπορεί να είναι δύσκολο με άτομα που δεν γνωρίζεις καλά, αλλά μπορείς να ξεκινήσεις με φίλους και συγγενείς. Ακόμα όμως κι αν δεν υπάρχουν άνθρωποι στη ζωή σου, με τους οποίους αισθάνεσαι ότι μπορείς να είσαι ευάλωτη, μπορείς να είσαι ειλικρινής με τα συναισθήματά σου. Απλώς κάνε την αρχή. Αν δεν δείξεις ότι είσαι στενοχωρημένη για κάτι, τότε κανένας γύρω σου δεν θα το κάνει. Εκφράζοντας τα γνήσια συναισθήματά σου, σπας αυτόν τον φαύλο κύκλο.

2. Μην φοβάσαι να πεις ότι δεν είσαι καλά

Η Elyse Fox, ακτιβίστρια και ιδρύτρια του Sad Girls Club, ενός μη κερδοσκοπικού οργανισμού, που επικεντρώνεται στην παροχή πόρων ψυχικής ευεξίας, ενθαρρύνει τους ανθρώπους στο δίκτυό της να βιώσουν και να εκφράσουν όλα τα συναισθήματά τους. Συμπεριλαμβανομένων των αρνητικών, όπως ο θυμός και η θλίψη. «Πρέπει να βιώσεις όλα τα συναισθήματα που υπάρχουν, για να θεραπεύσεις», υπογραμμίζει η Fox. «Δεν μπορείς να βάλεις απλώς μια μάσκα». Είναι εντάξει να νιώθουμε ανασφάλεια, ή να ανησυχία για το μέλλον.

3. Επανεξέτασε τον τρόπο με τον οποίο σκέφτεσαι τα αρνητικά συναισθήματα

Δεν χρειάζεται καν να τα προσδιορίζεις ως «αρνητικά» συναισθήματα. Τα συναισθήματα λύπης και θυμού δεν είναι εγγενώς αρνητικά. Είναι απλώς απαντήσεις σε αυτό που συμβαίνει, Όταν προκύψουν αυτά τα συναισθήματα, χρησιμοποίησε τα ως δείκτες. Καθώς αφαιρείς τις αρνητικές συσχετίσεις που έχεις γύρω από τα συναισθήματά σου, υπενθύμισε στον εαυτό σου, ότι τα συναισθήματα είναι αλληλένδετα και πολύπλοκα. Επιτρέπεται να έχεις πολλά συναισθήματα. Ακόμα κι αν βιώνεις έναν ακατάστατο συνδυασμό ευτυχίας και ενοχής, ή δυστυχίας και ενθουσιασμού, ή όλα τα παραπάνω, αναγνώρισε τα. Είναι ο αποτελεσματικός τρόπος για να σταματήσεις την εξάπλωση της τοξικής θετικότητας.