Σου αρέσει να κρίνεις τους πάντες και τα πάντα; Κακό για όλους, καλό για σένα
- 22 ΝΟΕ 2020
Κρίσιμα τα πράγματα. Όπως όλα, έτσι και η πολλή εξυπνάδα έχει δύο όψεις. Μία που σε πάει μπροστά και μία πίσω. Γιατί το να είσαι δηκτική ή επικριτική, το να θεωρείς γενικότερα ότι είσαι επιφορτισμένη με αυτή την αποστολή να υψώνεις τον δίκαιο πέλεκύ σου πάνω από τα κεφάλια των ανθρώπων ακόμα κι αν δεν έχουν εκφράσει την παραμικρή διάθεση για κάτι τέτοιο, μπορεί, σύμφωνα με επιστημονική έρευνα να μαρτυρά πνευματική οξύτητα, ωστόσο παραμένει μία ενοχλητική στάση ζωής, εκτός αν, τι να πω, πληρώνεσαι γι’ αυτό.
Κρίση, σε πιάνει κρίση;
Όπως αναφέρει λοιπόν η μελέτη που δημοσιεύεται στην Επιθεώρηση της Πειραματικής Ψυχολογίας και έχει επιμεληθεί ο David Lick, μεταδιδακτορικός ερευνητής στο τμήμα Ψυχολογίας του πανεπιστημίου της Νέας Υόρκης, οι έξυπνοι άνθρωποι όχι μόνο δεν αποφεύγουν, αλλά είναι και πιο επιρρεπείς στο να κρίνουν στερεοτυπικά τις συμπεριφορές των άλλων. Σε πρώτη φάση τουλάχιστον το μυαλό τους δεν τους προστατεύει από την παγίδα της επίκρισης, ίσα ίσα.
«Οι ανώτερες γνωστικές ικανότητες συχνά σχετίζονται με θετικά αποτελέσματα, όπως είναι τα ακαδημαϊκά κατορθώματα και η κοινωνική ευκινησία του ατόμου. Ωστόσο, αυτό που έδειξε η έρευνά μας είναι πως μερικές γνωστικές ικανότητες μπορούν να οδηγούν σε αρνητικές συνέπειες, αφού, όπως αποδεικνύεται, οι άθρωποι που είναι πιο έμπειροι στην ανίχνευση των διαφόρων μοτίβων είναι πιο γρήγοροι στο να αφομοιώνουν και να εφαρμόζουν τα κοινωνικά στερεότυπα», αναφέρει ο επικεφαλής της μελέτης.
Πώς συνδέεται η εξυπνάδα με την επίκριση;
Το πόρισμα είναι αποτέλεσμα της συμμετοχής 1257 συμμετεχόντων σε 6 πειράματα τα οποία πραγματοποιήθηκαν online. Σ’ αυτά συμπεριλήφθηκε η αξιολόγηση μίας σειράς χαρακτηριστικών ανδρικών προσώπων, όπως η μεγάλη μύτη και άλλα τέτοια, τα οποία υποτίθεται πως σχετίζονται με αρνητικά στερεότυπα. Αυτό που αποδείχθηκε είναι πως τα άτομα με υψηλότερη νοημοσύνη, θα έδιναν λιγότερα χρήματα και άρα θα εμπιστεύονταν λιγότερο τα πρόσωπα εκείνα με τα πιο ιδιαίτερα χαρακτηριστικά, αφού τα συσχετίζουν με αρνητικές συμπεριφορές.
Αλλά υπάρχουν και καλά νέα, αφού όπως αναφέρει ένας εκ των επιστημόνων που έχουν συγγράψει τη μελέτη, τα πιο έξυπνα άτομα είναι κι αυτά που μπορούν τελικα να παλέψουν πιο εύκολα την προκατάληψη, εφόσον εκτεθούν νοητικά σε πιο ανοιχτόμυαλες και λίγοτερο επικριτικες πληροφορίες αντιλήψεις. Να και το καλό της υπόθεσης.
