Ρωτήσαμε Boomers, Gen Xers, millennials και Gen Zers πότε έμαθαν για την αντισύλληψη και πόσο εύκολα αγοράζουν προφυλακτικά

Τα στατιστικά δείχνουν ότι το 55% των εφήβων δεν χρησιμοποιούν προφυλακτικό συστηματικά, μόλις το 6%, αναφέρει χρήση αντισυλληπτικών χαπιών και 15% χρησιμοποιούν τη διακεκομμένη συνουσία περιστασιακά ή ως μόνη μέθοδο, αναφέρεται στην ιστοσελίδα του μαιευτηρίου Μητέρα. Η αντισύλληψη είναι ένα πεδίο στο οποίο εδώ και χρόνια αποκτάμε γνώσεις σχεδόν κατά τύχη, μοιραία πιστεύουμε μύθους που την αφορούν και καμιά φορά πληρώνουμε και τίμημα για τους μύθους που πιστεύουμε. Από το 1964 μέχρι σήμερα το σημείο που ταυτίζουμε όλοι με τις βασικές γνώσεις μας, το σχολείο, αρνείται να μας διαπαιδαγωγήσει για το θέμα. Αλλά περνώντας τα χρόνια οι πληροφορίες έρχονται από παντού. Έχει λοιπόν αλλάξει κάτι στις γνώσεις μας;

Ρώτησα γυναίκες κι άντρες Boomers, Gen Xers, millennials και Gen Zers μία σειρά από απορίες σε σχέση με την αντισύλληψη θέλοντας να διαπιστώσω αν όσο περνάνε τα χρόνια οι γνώσεις μας στο θέμα αντισύλληψη έχουν αλλάξει, ποιες ήταν οι πηγές ενημέρωσης κάθε γενιάς, αν η ντροπή που συνόδευε το να προμηθευτείς τη μέθοδο αντισύλληψης της επιλογής σου έχει επιτέλους εξαλειφθεί, πώς μοιραζόταν η ευθύνη της αντισύλληψης ανάμεσα στα φύλα και πόσο η αντίληψη αυτή έχει αλλάξει στον χρόνο.

Από τους Boomers ως την Gen Z πόσο έχουν αλλάξει οι γνώσεις μας και όσα νιώθουμε οι ίδιοι για την αντισύλληψη;

Boomers: Η γενιά που έζησε τη σεξουαλική απελευθέρωση μέσα στον συντηρητισμό των γύρω της

• Μπορεί στην Ελλάδα η σεξουαλική επανάσταση των 60s να άργησε πάνω από μία δεκαετία να έρθει, αλλά ήρθε. Με τη Μεταπολίτευση αναπτύχθηκε κίνημα που διεκδικούσε το δικαίωμα στην αντισύλληψη και την άμβλωση, η οποία τελικά νομιμοποιήθηκε το 1986. Η γενιά που έζησε αυτά τα πρώτα χρόνια διεκδικήσεων στην αυτοδιάθεση και την ελευθερία στον έρωτα ήταν οι Boomers (1946- 1964).

«Έμαθα για την αντισύλληψη στην ηλικία των 20 ετών, από τον γυναικολόγο μου, ο οποίος με εφοδίασε και με ένα μικρό κατατοπιστικό βιβλίο» μού λέει η Β.Ν., γεννημένη στη δεκαετία του ’50 που μοιάζει να ήταν μία περίπτωση τυχερή που έμαθε για την αντισύλληψη από το πλέον κατάλληλο πρόσωπο. Οι μύθοι για την αντισύλληψη είναι αντιστρόφως ανάλογοι της σωστής ενημέρωσης και για τη B.N. ένας από αυτούς τους μύθους που πίστευε για καιρό ήταν «ότι το “τράβηγμα” του άντρα αμέσως πριν την εκσπερμάτωση είναι ασφαλής μέθοδος αντισύλληψης», ενώ ακόμα θεωρούσε «ότι δεν μένει έγκυος η γυναίκα τις μέρες μετά την περίοδο».

Istock

Οι μύθοι κοστίζουν και η Β.Ν. επιβεβαιώνει μιλώντας για το δικό της προσωπικό τίμημα. «Μία έκτρωση σε ανασφαλείς συνθήκες που προκάλεσε σειρά γυναικολογικών προβλημάτων στη συνέχεια». Μπορεί οι νέοι άνθρωποι των 70s και 80s να ήταν σεξουαλικά ενεργοί και να ήθελαν να προστατεύσουν επαρκώς τον εαυτό τους, αλλά η κοινωνία δεν ήταν έτοιμη για μία γυναίκα που θέλει να χρησιμοποιήσει αντισύλληψη.

«Ήταν δυσκολότατο, λόγω των κοινωνικών προκαταλήψεων, βάσει τον οποίων χαρακτηριζόταν “πόρνη” μια γυναίκα που έκανε και απολάμβανε το σεξ. Δεν βρήκα ποτέ το κουράγιο να αγοράσω προφυλακτικά. Ακόμα και τα αντισυλληπτικά χάπια τα ζητούσα με σχετική δυσκολία» – Β.Ν. 

Οι εμπειρίες της Ζ.Χ. που ανήκει στην ίδια γενιά, αντανακλούν αυτές τις κοινωνικές προκαταλήψεις στις οποίες αναφέρθηκε η προηγούμενη συνομιλήτριά μου. «Στα τέλη της δεκαετίας του 70, φοιτήτρια στη Πάτρα ήξερα μόνο το προφυλακτικό. Είχα ακουστά για το χάπι, αλλά επειδή η σχέση μου ήταν σταθερή, δεν χρειαζόμουν μεγαλύτερη κάλυψη. Αστείο: ενώ συνήθως τα αγόραζε ο φίλος μου, μια φορά που ξεμείναμε πήγα ενώ στο περίπτερο κι όταν ζήτησα ένα κουτί προφυλακτικά η περιπτερού σχεδόν με έβρισε φωνάζοντας και δεν μου έδωσε!…Πάτρα 1978», λέει η Ζ.Χ. Ωστόσο δεν πτοήθηκε από το περιστατικό και προμηθευόταν με ευκολία τη μέθοδο αντισύλληψης της επιλογής της, είτε αυτό ήταν προφυλακτικά είτε «αργότερα και το χάπι μέσω γιατρού». «Δεν ένιωθα περίεργα» μού λέει.

Μπορεί η Ζ.Χ. Να μην πίστευε σε «μύθους» για την αντισύλληψη ωστόσο η έλλειψη επαρκούς ενημέρωσης και εκπαίδευσης στις νέες μεθόδους αντισύλληψης που έκαναν τότε την εμφάνισή τους, κόστισαν και σε εκείνη μία ανεπιθύμητη εγκυμοσύνη. «Θα μπορούσα να πω ότι μου στοίχισε την πρώτη ανεπιθύμητη εγκυμοσύνη η δοκιμή χρήσης κολπικού υπόθετου για αντισύλληψη με τον επόμενο σύντροφο, που δεν βολευόταν με το προφυλακτικό. Ήταν κι ένα ερωτικά δυνατό και απρόσμενο σμίξιμο, οπότε το θεώρησα ασφαλές. Δεν είμαι βέβαια σίγουρη αν συνέβη απ’ αυτό ή από κάποια άλλη στιγμή της νέας φάσης», εξηγεί.

Και οι 2 γυναίκες θεωρούν ότι η αντισύλληψη είναι κυρίως δική τους ευθύνη. «Απολύτως. Δεν μπορείς να αφεθείς σ’ έναν άντρα και ό,τι προκύψει» λέει η Β.Ν.

«Βασικά ναι, θεωρώ πως από τη στιγμή που θέλει μια γυναίκα να διαχειρίζεται ελεύθερα την ερωτική της ζωή, είναι υπεύθυνη εκείνη να προφυλάξει την υγεία της»– Ζ.Χ.

Για τη Ζ.Χ. ήταν αυτονόητο ότι θα έπαιρνε προφυλάξεις στις ερωτικές επαφές της και δεν χρειάστηκε να κάνει ποτέ κάποια συζήτηση με έναν σύντροφο, ενώ η έτερη συνομιλήτριά μου έχει ανοίξει τη συζήτηση για την αντισύλληψη «χωρίς ιδιαίτερα θετικό αποτέλεσμα» όπως θα μου πει. Και οι 2 είναι βέβαιες ότι θα μιλούσαν με άνεση σε νέα παιδιά για την αντισύλληψη.

Θεωρούν ότι η δική τους γενιά ήταν αρκετά ενημερωμένη για την αντισύλληψη; «Ήταν μέτρια ενημερωμένη, τουλάχιστον η μέση τάξη της Αθήνας όπου γεννήθηκα και μεγάλωσα, ήξερε τα βασικά. Άλλο αν δεν τα τηρούσαν, οπότε οι ημιπαράνομες εκτρώσεις σάρωναν», θα πει η Ζ.Χ. Ενώ η Β.Ν. Κλείνει τη συζήτησή μας επισημαίνοντας ότι η ικανοποιητική ενημέρωση δεν έχει επιτευχθεί ούτε στη γενιά που τώρα θα ξεκινήσει τη σεξουαλική της ζωή.

«Θεωρώ ότι η σημερινή γενιά δεν είναι ακόμη ικανοποιητικά ενημερωμένη, και ότι χρειάζεται επειγόντως να διδάσκεται επιστημονική σεξουαλική αγωγή στα σχολεία», υποστηρίζει. Αμήν, θα προσθέσω.

Gen X: Η γενιά που μεγάλωσε σε «αυτόματο πιλοτο»

• Οι Gen Xers (1965- 1980) ήταν η πρώτη γενιά που τυπικά προερχόταν από εργαζόμενους γονείς και η πλειοψηφία της γύριζε από το σχολείο σε άδεια σπίτια, χωρίς επίβλεψη για κάποιες ώρες καθώς μεγάλωναν. Ήταν η πρώτη γενιά στην Ελλάδα που είδε τηλεόραση και που κάποια μέλη της μεγάλωσαν έχοντας τους πρώτους προσωπικούς υπολογιστές στο σπίτι. Η γενιά που ενηλικιώθηκε στα 80s όταν η επιδημία του AIDS ξέσπασε στις Η.Π.Α., αυτή που αναγκάστηκε να δει το προφυλακτικό λίγο πιο σοβαρά. 2 άντρες και 2 γυναίκες της Gen X μού μιλούν για τις εμπειρίες τους με το κεφάλαιο αντισύλληψη.

Οι άντρες της Gen X σίγουρα δεν έμαθαν για την αντισύλληψη στο σχολείο. «Από φίλους, περίπου 16 με 17 χρονών» λέει ο Ε.Π., 55 ετών, για τη σεξουαλική διαπαιδαγώγησή του, ενώ ο Τ.Ρ., 53 ετών έμαθε «από τους γονείς και τους φίλους» του. Οι Boomers που μεγάλωσαν και έγιναν γονείς θέλησαν κάτι να αλλάξουν και μίλησαν στα παιδιά τους για την αντισύλληψη, συμπεραίνω. Κι αν ο πρώτος δεν θυμάται να πιστεύει σε κάποιον από τους μύθους για την αντισύλληψη, ο δεύτερος Gen Xer που μου μίλησε πίστευε κάτι τόσο ακραίο που με πείθει ότι όταν κάτι δεν αφορά το δικό σου σώμα τότε οι πιθανότητες να ενημερωθείς σωστά δεν είναι με το μέρος σου. Όταν εξομολογείται τον μύθο που πίστευε δεν μπορώ παρά να γελάσω.

«Πίστευα ότι το σπιράλ είναι σαν το φιδάκι – για τα κουνούπια»– Τ.Ρ.

Παρά το γεγονός ότι οι γνώσεις τους για την αντισύλληψη ήταν περιορισμένες στα βασικά αυτό δεν τους κόστισε σε προσωπικό επίπεδο, ενώ ένα ακόμα κοινό τους ήταν το αίσθημα ντροπής που ένιωθαν αγοράζοντας προφυλακτικά.

«Ντρεπόμουν όπως οποιοσδήποτε έφηβος, αλλά έπαιρνα από το περίπτερο τα προφυλακτικά», λέει ο Τ.Ρ. Και ο Ε.Π. επισημαίνοντας ότι η πρόσβαση στη μέθοδο αντισύλληψης της επιλογής του ήταν πολύ εύκολη, συμπληρώνει: «Ντρεπόμουν αρκετά. Αισθανόμουν άβολα όταν πήγαινα στο περίπτερο επι τούτου». Για εκείνον η αντισύλληψη δεν ήταν ποτέ θέμα ανοιχτής συζήτησης με τις συντρόφους του, ενώ για τον Τ.Ρ. η συζύτηση για την αντισύλληψη δεν ήταν δύσκολο θέμα. «Η γενιά μου σήμερα είναι επαρκώς ενημερωμένη για την αντισύλληψη, τότε (σ.σ. όταν ξεκίνησε η σεξουαλική του ζωή) λιγότερο. Ήταν θέμα ταμπού», σημειώνει ο E.Π. Και οι 2 πάντως συμφωνούν ότι η ευθύνη για την αντισύλληψη είναι μοιρασμένη «50- 50 ανάμεσα στο ζευγάρι». Όσο για το αν θα μιλούσαν με άνεση σε ένα παιδί θα το έκαναν κι οι 2 με ευκολία αν και όπως λέει ο ήδη μπαμπάς Τ.Ρ. «θα λέει “cringe!” και δεν θα με πολυακούσει».

H Β.Χ. Gen Xer και μαμά εφήβου, 47 ετών, μίλησε πρόσφατα στον γιο της για την αντισύλληψη και ξεκινάμε τη συζήτηση από το πώς ήταν αυτή η εμπειρία. «Μίλησα πρόσφατα με τον γύρω στα 15 και κάτι γιο μου, πολύ άνετα από πλευράς μου. Μείναμε στο τεχνικό μέρος, ότι “πρέπει να μάθεις πώς χρησιμοποιείται το προφυλακτικό για το μέλλον”. Για να νιώσει πιο άνετα, του είπα να πάρουν με τον μπαμπά του μια μπανάνα ή ένα αγγούρι, και να κάνει εξάσκηση εκεί με μερικά προφυλακτικά για να ξέρει πώς γίνεται.

iStock

Προφυλακτικό είδε (απ’ όσο ξέρω) πρώτη φορά στο σχολείο, που τους το έδειξε ένας καθηγητής στα πλαίσια της σεξουαλικής εκπαίδευσης, αλλά γέλαγαν όλα και τον έβγαλε έξω. Η δική μας η κουβέντα ήταν εντελώς στεγνή, χωρίς συναισθηματισμούς ή αστεία. Εκείνος βέβαια χασκογέλαγε και ένιωθε ψιλοάβολα, αλλά έμεινε στην κουβέντα. Βέβαια, μιλάω και με ψυχολόγο, οπότε ήξερα πώς να το χειριστώ. Επί της ουσίας, τα παιδιά σήμερα τα μαθαίνουν όλα αυτά από τα social, δεν θέλουν καθοδήγηση σ’ αυτό το μέρος. Οι γονείς έχουν τον ρόλο να τα βοηθήσουν να παίρνουν ώριμες αποφάσεις (όσο είναι αυτό δυνατό)», μού λέει και παρατηρώ ότι στο σχολείο του δικού της παιδιού η διακριτική ευχέρεια του καθηγητή λειτούργησε και τα παιδιά ήρθαν σε επαφή με τη σεξουαλική διαπαιδαγώγηση. Η ίδια πάντως δεν θυμάται πώς έμαθε για την αντισύλληψη, αλλά «σίγουρα όχι από γονείς ή από γιατρό».

Η επίσης Gen Xer Η.Ε., 45 ετών, έμαθε για την αντισύλληψη «Από το Cosmopolitan και κάτι σεμινάρια σεξουαλικής διαπαιδαγώγησης που κάναμε στο Λύκειο, εκείνα τα icky για τη σωστή χρήση προφυλακτικο». Η pop culture άρχισε εκείνη την εποχή να επηρεάζει πολύ τις εμπειρίες και τις γνώσεις των νέων ανθρώπων. Δεν τις προστάτευσε όμως από τους μύθους της αντισύλληψης. Για την Β.Χ. Ο μύθος που την ακολουθούσε για καιρό ήταν «ότι τα αντισυλληπτικά παχαίνουν» και για την Η.Ε. Ήταν αυτός «της διακοπτόμενης συνουσίας» που όμως δεν πίστεψε «για πολύ καιρό». Δεν ξέρω αν ήταν τελικά καλύτερα ενημερωμένη η γενιά που ακολούθησε τους Boomers, αν είχαν περισσότερες επιλογές στην αντισύλληψη ή αν ήταν ο φόβος των ΣΜΝ που τους έστρεψε περισσότερο στο safe sex, πάντως ούτε οι γυναίκες Gen Xers πλήρωσαν κάποιο προσωπικό τίμημα για το γεγονός ότι γιατροί και σχολείο δεν μερίμνησαν επισταμένα για την σεξουαλική διαπαιδαγώγησή τους. Η Η.Ε. ίσως μου δίνει μια απάντηση:

«Είμαι ένα φοβικό άτομο κι αυτό βγαίνει και στην επιλογή σεξουαλικών συντρόφων. Καλό ή κακό, it is what it is. Ήμουν, είμαι και θα είμαι πάντα της safe επιλογής»– Η.Ε., 45 ετών. 

Το ταμπού της προμήθειας των προφυλακτικών που είχε ταλανίσει την προηγούμενη γενιά αλλά και τους λίγο μεγαλύτερούς τους άντρες της γενιάς τους, είχε αρχίσει να εγκαταλείπει τις Gen Xers που ξεπέρασαν τη ντροπή και πολύ εύκολα προμηθεύονταν τη μέθοδο αντισύλληψης της αρεσκείας τους. Οι 2 τους συμφωνούν ότι το σεξ με προφυλάξεις ήταν τόσο αυτονόητο στη δική τους γενιά που δεν χρειάστηκε να ανοίξουν κάποια συζήτηση για την αντισύλληψη με συντρόφους τους. Εκεί που διαφωνούν είναι στο ποιος φέρει την κύρια ευθύνη για την αντισύλληψη. Η Η.Ε. δεν θεωρεί ότι η ευθύνη βαραίνει κυρίως την ίδια, ενώ η Β.Χ. θεωρεί πως «αν το αφήσω στο άλλο μου μισό τη βάψαμε» και αναλαμβάνει τα «βάρη» της αντισύλληψης.

«Η γενιά μου είναι πλέον ενημερωμένη, αλλά στα 15-20 δεν είχε καμία απολύτως ενημέρωση», λέει η Β.Χ. Ενώ η Η.Ε. Παρουσιάζει μια διαφορετική θεώρηση για το θέμα. «Και η αντισύλληψη είναι ένα ταξικό θέμα. Άρα, έχει να κάνει με την ενημέρωση που δόθηκε από γονείς, σχολείο και ευρύτερο περιβάλλον. Αν μια συνομήλική μου μεγάλωσε σε μια μικρή τοπική κοινωνία, όπου το σεξ είναι ταμπού και η αντισύλληψη συνάδει με τις θρησκευτικές καταβολές, ίσως είναι στο σκοτάδι. Η δική μου γενιά είχε α) εφηβική εγκυμοσύνη, β) εκτρώσεις και γ) φουλ αντισύλληψη. Ήταν ξεκάθαρα θέμα επιλογών ποια κουρτίνα διάλεγες», εξηγεί. Κι από τις απαντήσεις που έχω συλλέξει ως τώρα, βλέπω τι εννοεί. Η χωρίς σεξουαλική εκπαίδευση Ελλάδα είναι πολλές μικρές διαφορετικές Ελλάδες ανάλογα με το πού και πώς ζεις.

Milennials: Η γενιά που έλυνε (και γεννούσε) απορίες στην τηλεόραση και το Internet

• Οι Milennials (1981- 1996) ήρθαν αντιμέτωποι με την έκρηξη της τεχνολογίας. Μεγάλωσαν με γονείς που προσπάθησαν να τα πάνε καλύτερα από τους δικούς τους και με μία τηλεόραση μονίμως ανοιχτή σε σειρές μυθοπλασίας στα ιδιωτικά κανάλια όπου το σεξ, οι ανεπιθύμητες εγκυμοσύνες, το προφυλακτικό ήταν μέρος του σεναρίου, μαθαίνοντας άθελά τους τους εραστές τους μέλλοντος τι να προσέχουν. Το σεξ πουλούσε σε τίτλους περιοδικών και οι Milennials προσπαθούσαν να ισορροπήσουν ανάμεσα στις «5 στάσεις που θα σας κάνουν να χαθείτε στην ηδονή» και τη σεξουαλική υγεία τους.

Η pop culture ήταν πίσω από την ενημέρωση της Ρ.Ν., 39 ετών, μαζί με τις φίλες της, για το θέμα αντισύλληψη: «Ειλικρινά θα ήθελα να σου πω ότι θυμάμαι, αλλά δεν θα σου λεγα την αλήθεια. Σίγουρα όχι από κάποιον “επίσημο πυλώνα ενημέρωσης” ή σεξουαλικής διαπαιδαγώγησης. Υποθέτω από φίλες κι απ΄ό,τι έβλεπα σε σειρές και ταινίες. Pop κουλτούρα δηλαδή. Τώρα που το σκέφτομαι, και για τις αμβλώσεις πρώτη φορά άκουσα, στη Λάμψη του Νίκου Φώσκολου», θα μού πει. Για τη 39χρονη Α.Γ, η μαμά της και μία φίλη της ήταν εκείνες που της μίλησαν για την αντισύλληψη. «Για το προφυλακτικό δηλαδή, γιατί για τα αντισυλληπτικά έμαθα από γιατρό όταν χρειάστηκε να τα πάρω για να αντιμετωπίσω μία γυναικολογική κατάσταση, ως θεραπεία δηλαδή όχι ως αντισύλληψη».

Οι διαφορετικές πραγματικότητες των milennials συνεχίζονται στη μαρτυρία της Δ.Π., 35 ετών. «Εγώ γεννήθηκα το 1990. Έμαθα για την αντισύλληψη κάπου στο Λύκειο σε ένα μάθημα βιολογίας (ή βιολόγος ήταν κάπως κουλ και θυμάμαι στο μάθημα για το ανθρώπινο σώμα μας μιλησε λίγα λεπτα γι αυτό). Από γονείς όχι», μου λέει για την πηγή ενημέρωσής της για την αντισύλληψη. O Γ.Γ., 38 ετών, κλείνει τον κύκλο από εκεί που άρχισε καθώς κι εκείνος έμαθε για την αντισύλληψη «Στα χρόνια του σχολείου (θα πω Γυμνάσιο) από τον περίγυρο και τους φίλους και την τηλεόραση, όχι τόσο από γονείς».

Istock

Ο ίδιος παραδέχεται ότι «υπήρχε ελλιπής ενημέρωση» ωστόσο ήταν αρκετή για να μην πιστεύει σε κάποιο μύθο για την αντισύλληψη όπως και η Δ.Π.- το χαρακτηριστικό Millenial παράδειγμα του τα βγάζω πέρα μόνη μου ήρθε στην απάντησή της: «πολύ γρήγορα ξεκίνησα να το ψάχνω μόνη μου και ενημερώθηκα κατάλληλα». Και η Α.Γ. δεν θεωρεί ότι πίστευε σε κάποιο μύθο για την αντισύλληψη Για τη Ρ.Ν. Ο μύθος στον οποίο πίστευε αφορούσε τα αντισυλληπτικά και τη γονιμότητα: «Νομίζω πίστευα τον μύθο γύρω από το ότι η αντισύλληψη επηρεάζει τη γονιμότητα. Και δεν ήθελα και ποτέ να γίνω μάνα, φαντάσου. Είναι αγχωτικό όμως να ακούς ότι η απόφασή σου να μην μείνεις έγκυος μια δεδομένη στιγμή, μπορεί να επηρεάσει το σώμα σου για πάντα. Αγχωτικό και ανακριβές».

Για την Α.Γ. ηταν η μη επαρκής ενημέρωση για τα αντισυλληπτικά που της κόστισε σε προσωπικό επίπεδο «μία ανεπιθύμητη εγκυμοσύνη με το που τα έκοψα». Για τους υπόλοιπους Milennials με τους οποίους μίλησα ευτυχώς η ελλιπής σεξουαλική εκπαίδευση δεν έκρυβε κάποιο κόστος.

Όσο για την 41 ετών σήμερα Θ.Β., ήταν στην αρχή της εφηβείας της όταν μια λίγο μεγαλύτερη φίλη τής άνοιξε τα μάτια για τα βασικά της αναπαραγωγικής διαδικασίας.

«Μέχρι τα 13 μου πίστευα ότι οι γυναίκες μένουν έγκυες αποκλειστικά όταν είναι αδιάθετες, όπως τα σκυλιά».Θ.Β, 41 ετών. 

«Συζητώντας κάτι δικές της ιστορίες, η κουβέντα ήρθε στα προφυλακτικά- για την ακρίβεια, στην απουσία τους από την ερωτική επαφή με το αγόρι της το προηγούμενο βράδυ -, οπότε τής λέω “καλά έτσι κι αλλιώς δεν έχεις περίοδο χθες, οπότε δεν μπορείς να μείνεις έγκυος”. Και τότε ήρθε η αποκάλυψη». 

«Όταν έπαιρνα προφυλακτικά, ντρεπόμουν λίγο ομολογώ», θα μου πει στη συνέχεια ο Γ.Γ. Ενώ το ίδιο αίσθημα ντροπής «ενώ ήξερα ότι έκανα το σωστό» ένιωθε και η Δ.Π. Η Ρ.Ν. Πάλι έκανε τα ψώνια όλης της παρέας, απαλλαγμένη από όποιο αρνητικό συναίσθημα, αποτέλεσμα του «ανοιχτόμυαλού» περιβάλλοντός της όπως θα πει. «Είμαι από τις τυχερές γιατί μεγάλωσα σε ένα αρκετά ανοιχτόμυαλο περιβάλλον και σαν χαρακτήρας δεν είχα τέτοια κολλήματα. Οπότε δεν είχα πρόβλημα να παίρνω τα προφυλακτικά μου όπως ψώνιζα οτιδήποτε άλλο. Δυστυχώς δεν ισχύει για όλα τα κορίτσια αυτό. Είχα φίλες που με έστελναν να πάρω προφυλακτικά για εκείνες, γιατί οι ίδιες ντρεπόντουσαν. Κάτι πολύ λάθος λέει αυτό για το πώς μεγαλώνουν οι έφηβοι στην Ελλάδα. Αν με ρωτάς σερβιέτες και προφυλακτικά θα έπρεπε να είναι δωρεάν σε κάθε σχολείο», μου λέει και φυσικά θα συμφωνήσω, προσθέτοντας στα «πρέπει» και την υποχρεωτική σεξουαλική αγωγή.

Πώς αντιλαμβάνονται οι Milennials την ευθύνη της αντισύλληψης; Βαραίνει εξίσου και τα 2 φύλα ή ένα από τα 2 νιώθει μεγαλύτερο μερίδιο ευθύνης; Οι απόψεις ταυτίζονται. Η ευθύνη είναι κοινή, έτσι την αντιλαμβάνονται όλοι οι συνομιλητές μου.

«Τα κορίτσια γενικά μεγαλώνουμε για να είμαστε πιο “υπεύθυνες” οπότε νομίζω ότι είναι λίγο αναπόδραστο αυτό ακόμα κι αν δεν το συνειδητοποιούμε ότι συμβαίνει. Όμως δεν θέλω να είμαι άδικη, ευτυχώς υπάρχουν αγόρια και άντρες εκεί έξω που φροντίζουν και αγαπάνε τα κορίτσια τους. Γιατί κι αυτό ένα είδος φροντίδας και νοιαξίματος είναι στα μάτια μου», λέει η Ρ.Ν. Και στο ίδιο μήκος κύματος απαντά και η Δ.Π., λέγοντας: «Όχι δεν θεωρώ ότι είναι αποκλειστικά δική μου ευθύνη». «Αμοιβαία» χαρακτηρίζει την ευθύνη της αντισύλληψης και ο Γ.Γ.

Τόσο εκείνος όσο και η Δ.Π. έχουν ξεκινήσει στο παρελθόν ανοιχτές συζητήσεις με συντρόφους τους για το θέμα της αντισύλληψης και δεν θεωρούν ότι ήταν κάτι δύσκολο να κάνουν. Όλοι οι Millenials με τους οποίους μίλησα θεωρούν ότι αν χρειαζόταν να μιλήσουν σε νέα παιδιά για την αντισύλληψη θα το έκαναν με ειλικρίνεια. Άλλοι με περισσότερη κι άλλοι με λιγότερη άνεση, θεωρούν και οι 3 ευθύνη τους να ενημερώσουν σωστά μία επόμενη γενιά.

«Τα παιδιά έχουν τις πιο άβολες ερωτήσεις και είναι το πιο δύσκολο ακροατήριο. Αλλά είναι τόσο αναζωογονητικό όλο αυτό, που νομίζω αυτές οι συζητήσεις μπορεί και πρέπει να γίνονται με την κατάλληλη καθοδήγηση πολύ εύκολα. Είμαι της άποψης ότι όσο πιο απενοχοποιημένα κι ανοιχτά μιλάμε για το σεξ από νωρίς, τόσο πιο υγιείς σεξουαλικά ενήλικες θα έχουμε στο μέλλον», λέει χαρακτηριστικά η Ρ.Ν. Αντανακλώντας τις απόψεις όλων των συνομιλητών.

Όσο για το πόσο ενημερωμένη θεωρούν τη δική τους γενιά, οι Milennials αναγνωρίζουν ότι τα πράγματα πήγαν πιο καλά σε σχέση με τους προγόνους τους, αλλά ότι θα έπρεπε να πάνε και καλύτερα στο μέλλον.

«Καλύτερα σε σχέση με προηγούμενες γενιές, αλλά ας πούμε σε καμία περίπτωση δεν θα παίρναμε “Αριστα 10”. Μπορούμε πάντα καλύτερα», λέει η Ρ.Ν.

Gen Z: Η γενιά που βιώνει την ύφεση του σεξ

• Έρευνες θέλουν τους Gen Zers (1997- 2012) να κάνουν λιγότερο σεξ από τις προηγούμενες γενιές. Ίσως όμως γνωρίζουν πολλά περισσότερα γι’ αυτό. Η γενιά που γεννήθηκε ενώ τα social media υπήρχαν ήδη και μεγάλωσαν σε μία εποχή όπου οι συζητήσεις για το σεξ, την σεξουαλική υγεία, την ελευθερία της αυτοδιάθεσης άνοιγαν πολύ πιο εύκολα. Γνωρίζουν οι σημερινοί 20άρηδες περισσότερα για την αντισύλληψη; Και ντρέπονται άραγε ακόμα να πάρουν προφυλακτικά;

«Για την αντισύλληψη έμαθα από τη μητέρα μου, κατά κάποιον τρόπο γιατί από μικρή ηλικία, είχε αγοράσει για εμένα και τον αδερφό μου ένα βιβλίο που εξηγούσε τα πάντα. Αλλά επειδή κάπως ντρεπόμουν να τη ρωτήσω περισσότερα, διάβαζα μόνο το βιβλίο για να έχω μια εικόνα», λέει η Λ.Β., 28 ετών σήμερα. Και τα βιβλία μπορούν πάντα να είναι μία αξιόπιστη πηγή πληροφόρησης. Η ίδια όμως δεν απέφυγε να ενστερνιστεί για καιρό έναν μύθο που ωστόσο την οδηγούσε στο μονοπάτι του ασφαλούς σεξ με συνέπεια. «Πίστευα πάντα πως αν στην ερωτική επαφή δεν υπάρχει αντισύλληψη, θα μείνω αμέσως έγκυος ή ότι θα κολλήσω κάποιο μικρόβιο», εξηγεί η ίδια για τον μύθο που πίστευε όχι τόσο για την αντισύλληψη όσο για την απουσία της.

Η επιλογή «να προσέχω τόσο εγώ όσο και ο σύντροφός μου» φυσικά έχει προστατέψει τη Λ.Β. Από το όποιο κόστος θα μπορούσε να συνοδεύει τις μη επαρκείς γνώσεις για την αντισύλληψη. Η ίδια αναγνωρίζει τη σημασία της κι αυτό είναι φανερό. Όμως, παρόλο που μεταξύ Boomers και Gen Z μεσολάβησαν δεκαετίες το συναίσθημα της ντροπής που συχνά είδες να εμφανίζεται σε αυτό το κείμενο, συνοδεύει κι έναν άνθρωπο που στηρίζει τόσο πολύ την αντισύλληψη ‘όσο η Λ.Β.

Istock

«Δεν έχω πάει ποτέ να πάρω οποιαδήποτε μέθοδο αντισύλληψης. Για να είμαι ειλικρινής, ντρέπομαι αρκετά αλλά το ξέρω πως είναι λάθος να σκέφτομαι έτσι, ειδικά όταν πρόκειται για την υγεία μας»– Λ.Β.

Ωστόσο χωρίς κανένα ταμπού είχε ανοίξει τη συζήτηση με την αντισύλληψη με συντρόφους της στο παρελθόν. «Όταν ήμουν πιο μικρή, άνοιγα περισσότερο αυτό το θέμα γιατί καμία πλευρά δεν γνώριζε πολλά πράγματα για την αντισύλληψη. Μεγαλώνοντας, δεν έτυχε να το συζητήσω με κάποιον σύντροφό μου γιατί έβλεπα ότι γνώριζε», σημειώνει χαρακτηριστικά.

«Δεν θεωρώ πως είναι μόνο δική μου ευθύνη γιατί και ο άντρας πρέπει να προσέχει εξίσου όπως η γυναίκα. Έχω ακούσει από άντρες φίλους πως αν η γυναίκα λαμβάνει μια μέθοδο αντισύλληψης, δεν χρειάζεται να παίρνει και ο άντρας. Προσωπικά, το θεωρώ λάθος», λέει η Λ.Β. για το πώς αντιλαμβάνεται η ίδια να μοιράζεται η ευθύνη της αντισύλληψης ανάμεσα σε 2 σεξουαλικούς συντρόφους.

Είναι όμως η γενιά της στο σύνολό της αρκετά ενημερωμένη για ένα θέμα που η ίδια βλέπει ως τόσο σημαντικό; «Δεν νομίζω πως είναι αρκετά ενημερωμένη. Και δεν είναι ενημερωμένη από επιλογή, γιατί ίσως δεν θέλουν. Αλλά πιστεύω πως όσο περνάνε τα χρόνια, θα επιλέξουν να μάθουν τι σημαίνει σωστή αντισύλληψη. Ευτυχώς, έχω καλό γυναικολόγο που με ενημερώνει για τα πάντα», υποστηρίζει η Λ.Β.

«Εγώ το παραδέχομαι, δεν γνωρίζω πολλά για την αντισύλληψη. Δεν το συζητάμε μεταξύ μας σαν γενιά»., Κ.Α, 27 ετών.

Θυμάσαι εκείνο το αίσθημα ντροπής όταν κανείς αγοράζει προφυλακτικά; Το ίδιο αίσθημα νιώθει η Λ.Β. Μπροστά στο ενδεχόμενο να έπρεπε να μιλήσει η ίδια για την αντισύλληψη σε ένα νέο παιδί. «Ίσως θα αγόραζα και εγώ ένα βιβλίο, να διαβάσει πρώτα κάποια πράγματα και στη συνέχεια να το συζητούσαμε. Ωστόσο, αν είχα παιδί, θα προτιμούσα να τα μάθαινε από εμένα παρά από τρίτους», καταλήγει.

ΣΧΕΤΙΚΟ ΘΕΜΑ

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΕΙΣ

Οι CLiTTERATEΣ ξέρουν ότι το βάρος της αντισύλληψης πέφτει στις γυναίκες

ΣΧΕΤΙΚΟ ΘΕΜΑ

WELLNESS

Sex education: 10 κοινοί μύθοι για την αντισύλληψη που πρέπει να σταματήσεις να πιστεύεις