Μήπως σαμποτάρεις τον εαυτό σου; Οι συμπεριφορές που εμποδίζουν την επιτυχία σου
- 5 ΜΑΙ 2022
Θέλεις να προχωρήσεις στο επόμενο στάδιο σε μία ή περισσότερες πτυχές της ζωής σου, ωστόσο, αισθάνεσαι ότι κάτι ή κάποιος συνεχώς σε εμποδίζει. Μήπως όμως αυτός ο «κάποιος» δεν είναι ένα τρίτο πρόσωπο; Μήπως είσαι εσύ που σαμποτάρεις τον εαυτό σου, βάζοντας μικρές και αόρατες παγίδες στην πορεία σου;
Τι ακριβώς συμβαίνει όταν σαμποτάρεις τον εαυτό σου;
Για να είμαστε δίκαιοι, σε κάποιο βαθμό και κάποια στιγμή της ζωή μας, όλοι μπορεί να σαμποτάρουμε τον εαυτό μας. Μπορεί να είναι μια προπόνηση στο γυμναστήριο που συνεχώς αναβάλλεις. Μπορεί να είναι η αργοπορία σου σε ένα σημαντικό, επαγγελματικό ραντεβού. Συχνά είναι δύσκολο να ξεπεράσουμε τα δικά μας «θέματα». Αλλά όταν η συμπεριφορά αυτο-σαμποτάζ επαναλαμβάνεται, μπορεί να κάνει τα πράγματα δύσκολα σε κάθε τομέα της ζωής. Το να κατανοήσεις γιατί συμβαίνει αυτό και πώς μπορείς να το αντιμετωπίσεις, μπορεί να σε κάνει να ξεκλειδώσεις τις πραγματικές σου δυνατότητες.
Ως αυτο-σαμποτάζ μπορεί να θεωρηθεί ένα μοτίβο σκέψεων και συμπεριφορών στις οποίες συμμετέχεις, συχνά χωρίς καν να το γνωρίζεις, που δημιουργεί εμπόδια στην επίτευξη των στόχων σου. Στην πραγματικότητα είναι ένας προστατευτικός μηχανισμός που δημιουργείται από την ψυχή σου, για να σε κρατά ασφαλή από οποιονδήποτε πιθανό κίνδυνο ή βλάβη. Αυτό που μας είναι οικείο, είναι αυτό που ο ψυχισμός μας θεωρεί ασφαλές. Με άλλα λόγια, μπορεί να μην έχεις καν επίγνωση της αυτοκαταστροφικής σου συμπεριφοράς.
Σημάδια που μαρτυρούν ότι σαμποτάρεις τον εαυτό σου
Η αυτοκαταστροφική συμπεριφορά εκδηλώνεται με διαφορετικό τρόπο για τον καθένα. Εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από το πλαίσιο. Γενικότερα, όμως, μπορεί να σχετίζεται με:
- αναβλητικότητα
- αποφυγή ευθυνών, ακόμα κι αν είναι επειδή «ξεχνάς»
- αθέτηση υποσχέσεων ή μη τήρηση δεσμεύσεων
- έλλειψη κατάλληλης προετοιμασίας
- ανισορροπία μεταξύ επιθυμιών και πράξεών
- καθυστερημένη εμφάνιση σε σημαντικά ραντεβού ή συναντήσεις
- παραίτηση όταν τα πράγματα γίνονται πιο δύσκολα
- χρήση ουσιών
5 λόγοι για τους οποίους μπορεί να σαμποτάρεις τον εαυτό σου
Το αυτο-σαμποτάζ δεν είναι μια κατάσταση από μόνη της, αλλά μπορεί να είναι σημάδι πολλών πραγμάτων. Ακολουθούν μερικές αιτίες συμπεριφοράς αυτο-δολιοφθοράς:
Το σύνδρομο του απατεώνα
Εάν έχεις συναισθήματα αμφιβολίας για τον εαυτό σου ή πιστεύεις ότι δεν αξίζεις, λόγω του συνδρόμου του απατεώνα (imposter syndrome), μπορεί να προτιμήσεις να «παίξεις άμυνα», αντί να διακινδυνεύεις κάποιος να ανακαλύψει ότι είσαι «απατεώνας». Αυτό, φυσικά, δεν ισχύει, αλλά μπορεί να νιώθεις έτσι, ανεξάρτητα την εκπαίδευση, την εμπειρία και τα επιτεύγματά σου.
Η λήψη αποφάσεων σε δυσκολεύει
Η αμφιθυμία αναφέρεται στο να έχεις ανάμεικτα συναισθήματα για κάποιον ή κάτι. Να μην είσαι σίγουρη για το επόμενο βήμα που πρέπει να κάνεις. Ποια απόφαση πρέπει να πάρεις. Μπορεί να σε κάνει να νιώθεις ότι βρίσκεσαι σε μια δύσκολη κατάσταση και όλες σου οι επιλογές να παρουσιάζουν τις δικές τους προκλήσεις. Όταν σαμποτάρεις τον εαυτό σου, ασυνείδητα μετακινείς τα πράγματα προς τη μία ή την άλλη κατεύθυνση. Αυτό μπορεί να δημιουργήσει συναισθηματική υπερφόρτωση ή άγχος, σχετικά με τη λήψη αποφάσεων.
Ο φόβος της επιτυχίας
Ένα άτομο μπορεί να αυτο-σαμποτάρει τον εαυτό του, από φόβο μήπως πετύχει. Αυτό μπορεί να ακούγεται μπερδεμένο, αλλά η επιτυχία έρχεται με πολύ μεγαλύτερη ευθύνη και ανάληψη κινδύνων. Ένα άτομο μπορεί να φοβάται την πρόσθετη πίεση της επιτυχίας. Συνήθως, η αυξημένη επιτυχία επιφέρει έναν αριθμό αλλαγών και μπορεί να συνοδεύεται με μια αίσθηση απώλειας ή φόβου για το άγνωστο.
Φόβος για το τι σκέφτονται οι άλλοι
Δεν είναι ασυνήθιστο να σαμποτάρεις τον εαυτό σου, για να αποφύγεις το άγχος που προέρχεται από τις προσδοκίες των άλλων. Υποσυνείδητα, ένα άτομο μπορεί να φοβάται την απόρριψη από συνεργάτες, φίλους ή αγαπημένα πρόσωπα, εάν δεν πετύχει τους στόχους του. Για κάποιους, αυτή η πίεση μπορεί να οδηγήσει σε σκέψεις ή συμπεριφορές που καταλήγουν σε αυτο-σαμποτάζ.
Αποφυγή συναισθηματικού πόνου
Κανένας δεν απολαμβάνει συναισθήματα όπως η λύπη, η αμηχανία ή η ντροπή. Το αυτο-σαμποτάζ, ωστόσο, μετριάζει τον κίνδυνο αντιμετώπισης της συναισθηματικής δυσφορίας. Μπορεί να σε κάνει να πεις εύκολα «δεν ήταν γραφτό να γίνει», αντί να αντιμετωπίσεις τα αρνητικά συναισθήματα μιας αποτυχίας.
Πώς μπορείς να σταματήσεις να σαμποτάρεις τον εαυτό σου;
Η συνειδητοποίηση της τάσης του αυτο-σαμποτάζ μπορεί να σε βοηθήσει προκειμένου να αναλάβεις δράση. Οι ειδικοί συμβουλεύουν:
Επαναπλαισίωση
Ο πιο αποτελεσματικός τρόπος για να σταματήσεις το αυτο-σαμποτάζ, είναι να αλλάξεις την αφήγησή σου γύρω από αυτό. Μόλις αρχίσεις να το βλέπεις ως άμυνα του εγκεφάλου σου, προκειμένου να μείνεις ασφαλής, τότε μπορείς να αναπτύξεις τις κατάλληλες δεξιότητες για να παρατηρήσεις τι συμβαίνει και τι φοβάσαι. Όταν γνωρίσεις τους φόβους σου, μπορείς να αρχίσεις να τους αντιμετωπίζεις.
Παρατήρησε τα μοτίβα
Ο τρόπος που κάνουμε ένα πράγμα, είναι ο τρόπος που κάνουμε τα πάντα. Ξεκινώντας να γράφεις ένα ημερολόγιο, μπορεί να σε βοηθήσει να εντοπίσεις μοτίβα που εμφανίζονται συνεχώς. Αν βρεθείς σε παρόμοιες καταστάσεις περισσότερες από μία φορές – είτε πρόκειται για μια ονειρεμένη συνέντευξη για δουλειά, για μακροχρόνια σχέση ή μια διαμάχη που δεν επιλύεται ποτέ – αναρωτήσου γιατί. Γιατί κατέληξα ξανά εδώ; Εάν αισθάνεσαι ότι οι εμπειρίες σου παίζονται σε λούπα, το αυτο-σαμποτάζ μπορεί να είναι ο λόγος.
Βρες εναλλακτικές
Κάτω από το αυτο-σαμποτάζ, υπάρχει συχνά ένα άβολο συναίσθημα που θέλεις να αποφύγεις: Φόβος αποτυχίας, επιτυχίας, εγκατάλειψης, δέσμευσης ή ανεπάρκειας. Αφού προσδιορίσεις τι είναι αυτό που φοβάσαι αυτό, κατέγραψε με ποιους τρόπους θα τον αντιμετώπιζες. Από εκεί, ο εντοπισμός τριών εναλλακτικών ενεργειών μπορεί να σε βοηθήσει να πλησιάσεις τους στόχους σου.
Κάνε μικρές αλλαγές
Εάν το αυτο-σαμποτάζ είναι ένα μοτίβο που επαναλαμβάνεται για μεγάλο χρονικό διάστημα – ας πούμε, χρόνια – θα είναι δύσκολο να αρχίσεις να ενεργείς διαφορετικά. Προσπάθησε να το κάνεις μικρά βήματα αλλαγής και αναγνώρισε ότι θα χρειαστεί χρόνος. Οι μεγάλες αλλαγές στη συμπεριφορά ξεκινούν με πολύ μικρές αλλαγές στη συμπεριφορά.
Επένδυσε σε έναν θετικό εσωτερικό διάλογο
Μόλις αποκτήσεις μια πιο θετική αντίληψη για τον εαυτό σου, μπορείς να σταματήσεις να σαμποτάρεις τον εαυτό σου και να εργάζεσαι για τη ζωή που θέλεις. Μπορεί να σου φανεί χρήσιμο να σημειώνεις τις μη χρήσιμες σκέψεις που κάνεις κατά τη διάρκεια της ημέρας. Σημείωσέ τα στο ημερολόγιο ή στο τηλέφωνό σου. Στη συνέχεια, κάνε μια σκέψη που είναι πιο ευθυγραμμισμένη με το πώς θέλεις να νιώθεις. Το “αυτό είναι αδύνατο”, γίνεται “αυτό είναι κάτι νέο, και μαθαίνω πώς να το κατέχω”. Όταν αλλάζεις την εσωτερική σου αφήγηση, η εξωτερική πραγματικότητα μπορεί να αρχίσει να αντανακλά αυτή την αλλαγή.
Αναζήτησε βοήθεια
Το να σαμποτάρεις τον εαυτό σου μπορεί να γίνει αρκετά περίπλοκο. Σε αυτή την περίπτωση δεν χρειάζεται να το αντιμετωπίσεις μόνη σου. Ένας επαγγελματίας ψυχικής υγείας μπορεί να σε βοηθήσει να εξερευνήσεις τα πρότυπα σκέψης σου και να κατανοήσεις πώς οδηγούν σε ορισμένες συμπεριφορές.
