ΨΥΧΟΛΟΓΙΑ

Γίνεται το στρες να σε αφήσει με δύο τρίχες στο κεφάλι;

Η ψυχοσυναισθηματική μας κατάσταση επηρεάζει το σώμα μας και συνδέεται άρρηκτα με τα λεγόμενα ‘ψυχοσωματικά’ νοσήματα, όπως είναι οι διάφορες δερματολογικές παθήσεις (πχ. διάφορες τριχοπτώσεις, ψωρίαση, λεύκη κλπ). Ακριβώς το ίδιο ισχύει και για τα μαλλιά μας. Πώς συμβαίνει αυτό;

Από τη Μυρτώ Μπεχράκη, Ψυχολόγο-Ψυχοθεραπεύτρια

Η Υγεία των Μαλλιών

Η γενεσιουργός αιτία των νόσων που αφορούν το τριχωτό της κεφαλής βρίσκεται στο συγκερασμό οργανικών παθήσεων (πχ. αναιμίες, προβλήματα με τον θυρεοειδή κ.α), κληρονομικών, περιβαντολλογικών (πχ κακή διατροφή/αυστηρές δίαιτες, μολύνσεις από μύκητες) καθώς και ψυχολογικών παραγόντων. Συχνά, οι ψυχολογικοί παράγοντες αναφέρονται ως ‘στρες’. Όμως, είναι σημαντικό να γνωρίζουμε ότι στρες δεν είναι μόνο το άγχος, αλλά ένας όρος που εμπερικλείει όλα τα αρνητικά συναισθήματα όπως τη χρόνια θλίψη, τον ανείπωτο θυμό ή τον έντονο φόβο.

Η δερματολόγος Dr. Μπεχράκη Βασιλική βάσει της κλινικής της εμπειρίας αναφέρει πως οι παθήσεις των μαλλιών σχετίζονται με περιόδους όπου ο ασθενής έχει βιώσει μια πολύ δύσκολη συναισθηματική κατάσταση. Παραδείγματος χάριν:

  • Εγκυμοσύνη – Αποβολή – Τοκετός

  • Θάνατος αγαπημένου προσώπου, αιφνίδιος ή μετά από ασθένεια

  • Σοβαρές χειρουργικές επεμβάσεις

  • Απόλυση – οικονομική ανέχεια

  • Διαζύγιο – χωρισμός

Πώς επηρεάζονται τα μαλλιά μας;

Όπως αναφέρει η Dr. Μπεχράκη Βασιλική, η πιο συνήθης κλινική εικόνα που σχετίζεται με τις παραπάνω καταστάσεις είναι η συνεχόμενη τριχόπτωση.

Βασικό κριτήριο που δηλώνει παθογένεια είναι η απώλεια τουλάχιστον 50-100 τριχών την ημέρα για μεγάλο χρονικό διάστημα. Επίσης, είναι πιθανό να πέσουν τα μαλλιά απότομα και τμηματικά, δημιουργώντας άτριχες ‘τρύπες’ στο κεφάλι (γυροειδής αλωπεκία).

Άλλες μορφές τριχόπτωσης είναι η μόνιμη ή παροδική αραίωση των τριχών στο μπροστινό επάνω μέρος της κεφαλής (ανδρογενιτική/ουλωτική αλωπεκία) ή και να ασπρίσουν τελείως εν μια νυκτί (Σύνδρομο της Μαρίας Αντουανέτας). Τέλος, μπορεί να αλλάξει η ποιότητα της τρίχας και να γίνει πιο αδύναμη, να σπάει εύκολα ή ακόμα και να αλλάξει μορφή (από κατσαρό να γίνει ίσιο).

Μαλλιά και Ψυχολογία

Μια άλλη κλινική πάθηση που σχετίζεται με τα μαλλιά και έχει αποκλειστικά ψυχολογικά αίτια είναι η τριχοτιλλομανία. Αυτή η διαταραχή ξεκινά κυρίως στη παιδική ηλικία και ίσως συνεχιστεί την ενήλικη ζωή αν δεν αντιμετωπιστεί. Οφείλεται σε εσωτερικευμένο άγχος (πχ. ζήλια λόγω γέννησης αδερφού, ακαδημαϊκές δυσκολίες, κοινωνική απομόνωση, ενδο-οικογενειακή βία κλπ).

Η βασική συμπεριφορά είναι πως το άτομο τραβάει τακτικά τρίχες από τα μαλλιά του ή από όπου αλλού (πχ. φρύδια, βλεφαρίδες, μασχάλες) προκειμένου να χαλαρώσει.

Το αποτέλεσμα είναι να υπάρχει σημαντική απώλεια τριχών, οι οποίες είτε δεν υπάρχουν καθόλου είτε είναι κομμένες από τη ρίζα. Έτσι λόγω της ντροπής που αισθάνεται ο ασθενής, θα χρησιμοποιεί μαντήλια, περούκες ή καπέλα για να κρύβει τα κενά.

Το χαρακτηριστικό αυτής της διαταραχής είναι πως ο ασθενής δυσκολεύεται πάρα πολύ να μην ενδώσει στη παρόρμησή του. Ακριβώς μετά το τράβηγμα, νοιώθει ευχάριστα, με μια βαθιά αίσθηση ικανοποίησης και ανακούφισης. Όμως, μετά τη ‘τελετουργία’, βιώνει έντονη ενοχή, ντροπή, μειωμένη αυτοπεποίθηση και φόβο μην ‘αποκαλυφθεί’.

Συμπέρασμα:

Είναι σημαντικό να γνωρίζουμε ότι η υγεία των μαλλιών μας έχει άμεση σχέση με τη ψυχολογική μας κατάσταση και είναι πιθανό το άγχος μας να εκδηλωθεί εκεί. Όποιο και αν είναι το πρόβλημα, οφείλουμε να αποταθούμε στον αντίστοιχο θεράποντα ιατρό, προκειμένου να ξεκινήσουμε θεραπεία και έτσι να σπάσουμε τον φαύλο κύκλο των αρνητικών συναισθημάτων.