Μπορεί ένα ταμπόν με αίμα περιόδου να διαγνώσει την ενδομητρίωση ή τον καρκίνο της μήτρας;
- 29 ΟΚΤ 2025
Το αίμα περιόδου μπορεί να βοηθήσει στη διάγνωση της ενδομητρίωσης; Συνήθως, χρησιμοποιούμε ούρα, σάλιο και, φυσικά, αίμα που λαμβάνεται από τις φλέβες μας για να ελέγξουμε για μια σειρά ιατρικών παθήσεων. Κι αυτό φαίνεται ότι θα αλλάξει πάρα πολύ σύντομα. Γιατί όχι και ένα υγρό που το ήμισυ του παγκόσμιου πληθυσμού παράγει μηνιαίως για ένα μεγάλο μέρος της ζωής του;
Femtech: Η ανάπτυξη εξετάσεων αίματος που χρησιμοποιούν το αίμα περιόδου
Οι startups (όπως η NextGen Jane) αναλύουν αίμα περιόδου από εθελοντικά δείγματα για την ανίχνευση ασθενειών και ορμονικών αλλαγών. Η μεγάλη έμφαση δίνεται στη διάγνωση γυναικολογικών και αναπαραγωγικών παθήσεων για άτομα που στέλνουν αίμα περιόδου για ανάλυση (που περιέχει κύτταρα και μόρια που αντικατοπτρίζουν την κατάσταση της μήτρας).
Το αίμα περιόδου θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί για την παρακολούθηση των ορμονών, τον έλεγχο για καρκίνο, την παρακολούθηση ασθενειών όπως ο διαβήτης και την ενίσχυση της έρευνας για τα βλαστοκύτταρα. Τα υγρά της περιόδου, τα οποία περιλαμβάνουν όχι μόνο αίμα αλλά και κολπικές εκκρίσεις, τραχηλική βλέννα και ενδομητρικά κύτταρα, θα μπορούσαν να προσφέρουν νέες διαγνωστικές δυνατότητες.
Το γεγονός ότι παραβλέπεται για τόσο καιρό δεν αποτελεί έκπληξη. Οι γυναίκες – το σώμα τους, οι ανησυχίες για την υγεία τους – έχουν υπομελετηθεί λόγω ενός συνδυασμού ιστορικού αποκλεισμού από την κλινική έρευνα, επίμονης προκατάληψης λόγω φύλου και κοινωνικού στιγματισμού γύρω από την έμμηνο ρύση και την αναπαραγωγική υγεία. Πολλά από τα ερευνητικά έργα για την υγεία των γυναικών είναι θλιβερά υποχρηματοδοτούμενα. Οι ερευνητές λένε ότι το αίμα περιέχει κύτταρα και μόρια που αντικατοπτρίζουν τι συμβαίνει στη μήτρα, τα οποία μπορούν να παρέχουν στους γιατρούς πληροφορίες που τα ούρα, το σάλιο και το αίμα που λαμβάνονται από τις φλέβες δεν μπορούν.
Η NextGen Jane είναι μια από τις νεοσύστατες επιχειρήσεις (startups) που συλλέγει χρησιμοποιημένα γυναικεία ταμπόν. Οι τεχνικοί εργαστηρίου αναλύουν DNA, RNA και πρωτεΐνες από τα δείγματα για να ανιχνεύσουν εάν οι γυναίκες μπορεί να την έχουν. Με το αίμα περιόδου ασχολείται και η Theblood , μια γερμανική startup που ιδρύθηκε το 2022 και εξετάζει τη δημιουργία ενός κιτ στο σπίτι για τον έλεγχο των ορμονικών επιπέδων που σχετίζονται με τη γονιμότητα, καθώς και την υγεία του κύκλου και την περιεμμηνόπαυση.
Το ανεκμετάλλευτο διαγνωστικό δυναμικό
Ο μισός παγκόσμιος πληθυσμός αιμορραγεί κάθε μήνα. Γιατί κανείς δεν έχει εξετάσει σοβαρά το αίμα περιόδου ως διαγνωστικό εργαλείο; Η ενδομητρίωση – κατά την οποία ιστός παρόμοιος με το ενδομήτριο τοίχωμα της μήτρας αναπτύσσεται έξω από τη μήτρα σε σημεία γνωστά ως αλλοιώσεις, προκαλώντας έντονο πυελικό πόνο και έντονη αιμορραγία, και δυσκολεύοντας την εγκυμοσύνη. Υπολογίζεται ότι πλήττει περισσότερο από το 10% των γυναικών αναπαραγωγικής ηλικίας. Το Rose project, προσπαθεί να αναπτύξει ένα τεστ για την ενδομητρίωση χρησιμοποιώντας μια κυρίως κυτταρική παρά μοριακή προσέγγιση, αναζητώντας ανωμαλίες σε ολόκληρα τα ζωντανά κύτταρα στο αίμα περιόδου των ατόμων με την ασθένεια.
Το αίμα της περιόδου αποτελεί εδώ και καιρό τον αφανή ήρωα των σωματικών υγρών: παραβλέπεται, υποτιμάται και συχνά περιβάλλεται από στίγμα. Μήπως ήρθε επιτέλους η στιγμή να αλλάξει η αφήγηση; Τον Μάιο, ερευνητές στο ETH Zürich στην Ελβετία παρουσίασαν ένα πρωτότυπο μοντέλο σερβιέτας με έναν μη ηλεκτρονικό αισθητήρα που αλλάζει χρώμα με την παρουσία ορισμένων πρωτεϊνών στο αίμα της περιόδου που θα μπορούσαν να υποδηλώνουν ασθένειες, συμπεριλαμβανομένου ενδεχομένως και του καρκίνου.
Το μέλλον της υγειονομικής περίθαλψης κάνει μια τολμηρή στροφή και η αξιοποίηση αυτού του δυναμικού αποτελεί την ευκαιρία να γίνουν οι διαγνωστικές μέθοδοι πιο προσιτές, λιγότερο επεμβατικές και πιο συμπεριληπτικές.
