ΥΓΕΙΑ

Άνοια: 5 προειδοποιητικά σημάδια που πρέπει να προσέξεις

iStock

Όταν δεν θυμάσαι πού έχεις παρκάρει, ξεχνάς ποια ημέρα της εβδομάδας είναι ή βρίσκεις τα γυαλιά σου στο ψυγείο (συμβαίνει), δεν είναι ασυνήθιστο να αναρωτηθείς εάν αυτά τα κενά μνήμης είναι προειδοποιητικά σημάδια για κάτι πιο σοβαρό, όπως η άνοια.

Η άνοια είναι ένα σύνδρομο –συνήθως χρόνιας ή προοδευτικής φύσης– που οδηγεί σε επιδείνωση της γνωστικής λειτουργίας, πέρα από αυτό που θα μπορούσε να αναμένεται από τις συνήθεις συνέπειες της βιολογικής γήρανσης. Επηρεάζει τη μνήμη, τη σκέψη, τον προσανατολισμό, την κατανόηση, τον υπολογισμό, την ικανότητα μάθησης, τη γλώσσα και την κρίση.  Η έκπτωση στη γνωστική λειτουργία, συνήθως συνοδεύεται και περιστασιακά προηγείται από αλλαγές στη διάθεση, τον συναισθηματικό έλεγχο, τη συμπεριφορά ή τα κίνητρα. Η άνοια προκύπτει από μια ποικιλία ασθενειών και τραυματισμών που επηρεάζουν πρωτίστως ή δευτερογενώς τον εγκέφαλο, όπως η νόσος του Αλτσχάιμερ ή το εγκεφαλικό.

Επί του παρόντος αποτελεί την 7η κύρια αιτία θανάτου, μεταξύ όλων των ασθενειών και μία από τις κύριες αιτίες αναπηρίας και εξάρτησης μεταξύ των ηλικιωμένων παγκοσμίως. Έχει σωματικές, ψυχολογικές, κοινωνικές και οικονομικές επιπτώσεις, όχι μόνο για τα άτομα που ζουν με άνοια, αλλά και για τους φροντιστές τους, τις οικογένειες και την κοινωνία γενικότερα. Συχνά υπάρχει έλλειψη συνειδητοποίησης και κατανόησης της άνοιας, με αποτέλεσμα τον στιγματισμό και τα εμπόδια στη διάγνωση και τη φροντίδα. Όλα τα παραπάνω υποδεικνύουν τη σημασία της αντιμετώπισης της και τη μείωση του κινδύνου εμφάνισής της.

Και ενώ η απλή αφηρημάδα, είναι κάτι που μπορεί να συμβεί σε όλους μας, οι ειδικοί προειδοποιούν ότι ορισμένα σημάδια, αξίζουν την προσοχή μας. Αν και μέχρι σήμερα δεν υπάρχει θεραπεία, η έγκαιρη διάγνωση της άνοιας έχει πολλά πλεονεκτήματα, καθώς μπορεί να βοηθήσει στην επιβράδυνση της εξέλιξής της και στη βελτίωση της ποιότητας ζωής.

Έχοντας αυτό κατά νου, διάβασε παρακάτω για 5 πρώιμα προειδοποιητικά σημάδια άνοιας.

Δυσκολεύεσαι με τις καθημερινές δραστηριότητες

Εάν κάτι που ήταν εύκολο για εσένα, όπως το να ετοιμάσεις ένα γρήγορο δείπνο ή να συνδεθείς στον τραπεζικό σου λογαριασμό, σου φαίνεται ξαφνικά «βουνό», θα μπορούσε να είναι μια κόκκινη σημαία. Η δυσκολία στον προγραμματισμό ή στην επίλυση προβλημάτων, όπως το να ακολουθήσεις τα βήματα μιας συνταγής ή να πληρώσεις τους λογαριασμούς, μπορεί να είναι ένα προειδοποιητικό σημάδι άνοιας. Τα πρώιμα προειδοποιητικά σημάδια άνοιας μπορεί να είναι ανεπαίσθητα και μπορεί να διαφέρουν από άτομο σε άτομο.

Χάνεσαι εύκολα

Το να χάνεσαι σε μια περιοχή που ξέρεις πολύ καλά ή να χάνεις την αίσθηση του χρόνου, είναι και τα δύο προειδοποιητικά σημάδια ότι κάτι μπορεί να συμβαίνει. Εάν αποπροσανατολίζεσαι συχνά, φρόντισε να κλείσεις ένα ραντεβού με το γιατρό σου για να μάθεις τι συμβαίνει.

Τα δάχτυλά σου δεν φαίνεται να λειτουργούν

Οι λεπτές κινητικές δεξιότητες επηρεάζονται από την άνοια. Οι ειδικοί υποστηρίζουν ότι το πρώτο πράγμα που μπορεί να παρατηρήσει κάποιος με άνοια σε πρώιμο στάδιο, είναι ότι δυσκολεύεται να δέσει τα κορδόνια του ή να κουμπώσει το πουκάμισό του. Ενώ το πρόβλημα με τις κινητικές δεξιότητες είναι κάτι που πρέπει να ελεγχθεί ιατρικά, δεν υπάρχει λόγος πανικού. Δεν θα εξελιχθούν όλες οι γνωστικές διαταραχές στην πιο σοβαρή μορφή, όπως η άνοια.

Δεν μπορείς να βρεις τη λέξη που ψάχνεις

Όλοι μπορεί να κολλήσουμε σε μια λέξη που έχουμε στο μυαλό, αλλά δεν θυμόμαστε ακριβώς ποια είναι. Ωστόσο αν διαπιστώσεις ότι αυτό συμβαίνει τακτικά, θα μπορούσε να είναι ένα σημάδι ότι ήρθε η ώρα να αναζητήσεις ιατρική αξιολόγηση. Γλωσσικές δυσκολίες, όπως το να δυσκολεύεσαι να βρεις τις σωστές λέξεις ή το να επαναλαμβάνεις τις ίδιες λέξεις ή φράσεις, είναι χαρακτηριστικό γνώρισμα της άνοιας.

Είσαι κυκλοθυμική

Και πάλι, η κυκλοθυμία από μόνη της δεν είναι σημάδι άνοιας. Ωστόσο αλλαγές στη συνηθισμένη σου διάθεση ή συμπεριφορά σου, όπως το να απομονώνεσαι, να είσαι πιο ευερέθιστη ή ανήσυχη, είναι σημάδια που μπορεί να κάνουν μια έγκαιρη διάγνωση ακόμα πιο χρήσιμη.