5 σημάδια που φανερώνουν συναισθηματική κακοποίηση σε μια σχέση
- 19 ΔΕΚ 2025
Όλοι συμφωνούμε ότι η σωματική βία δεν έχει καμία θέση σε καμία σχέση. Όμως τι γίνεται με τις πιο «αθόρυβες» μορφές κακοποίησης; Εκείνες που δεν αφήνουν σημάδια στο σώμα, αλλά διαλύουν σταδιακά την αυτοεκτίμηση, την ψυχική ισορροπία και την αίσθηση ασφάλειας;
Η συναισθηματική κακοποίηση είναι πιο συχνή απ’ όσο νομίζουμε και συχνά περνά απαρατήρητη, ακόμα και από το ίδιο το άτομο που τη βιώνει. Αν αναρωτιέσαι αν αυτό που ζεις είναι απλώς «μια δύσκολη φάση» ή κάτι πιο σοβαρό, τα παρακάτω σημάδια αξίζουν την προσοχή σου.
Οι καβγάδες είναι φυσιολογικοί, η κακοποίηση όχι
Σε κάθε σχέση υπάρχουν διαφωνίες. Υπάρχουν μέρες έντασης, στιγμές εκνευρισμού, περίοδοι απομάκρυνσης. Όλα αυτά είναι ανθρώπινα. Αυτό που δεν είναι φυσιολογικό και δεν πρέπει ποτέ να θεωρείται αποδεκτό, είναι η κακοποίηση – είτε σωματική είτε συναισθηματική. Το ερώτημα είναι: πού τελειώνει η «δύσκολη σχέση» και πού αρχίζει η συναισθηματική κακοποίηση;
Ποια είναι τα σημάδια συναισθηματικής κακοποίησης σε μια σχέση;
1. Είναι συνεχώς κακόκεφος/η και πάντα φταις εσύ
Δεν μιλάμε για περιστασιακή κακή διάθεση. Μιλάμε για μια μόνιμη αίσθηση ότι «κάτι έκανες λάθος», χωρίς ποτέ να ξέρεις τι. Προσπαθείς να είσαι προσεκτική, να μην προκαλείς, να αποφεύγεις εντάσεις, αλλά τίποτα δεν λειτουργεί. Νιώθεις ότι περπατάς σε τεντωμένο σκοινί και ότι κάθε κουβέντα μπορεί να γίνει αφορμή για έκρηξη. Αν η παρουσία του σου δημιουργεί μόνιμο άγχος ή κόμπο στο στομάχι, αυτό είναι σοβαρό καμπανάκι.
2. Διαφωνεί με τα πάντα και σε υποτιμά
Στη συναισθηματική κακοποίηση ό,τι κι αν πεις, εκείνος/η λέει το αντίθετο. Τα βλέπει όλα άσπρο ή μαύρο, χωρίς αποχρώσεις. Δεν ακούς ποτέ φράσεις όπως «κατά τη γνώμη μου». Οι απόψεις του/της παρουσιάζονται ως απόλυτες αλήθειες, ενώ οι δικές σου υποβαθμίζονται. Μπορεί να σε αποκαλεί αφελή, ανόητη/ο ή «υπερβολική/ο», ρίχνοντας σταδιακά την αυτοεκτίμησή σου. Το πιο περίεργο; Δημόσια μπορεί να είναι γοητευτικός/η και ευγενικός/η. Έτσι, όταν προσπαθείς να μιλήσεις σε άλλους, συχνά νιώθεις ότι κανείς δεν σε πιστεύει.
3. Σε υποψιάζεται συνεχώς χωρίς λόγο
Σε κατηγορεί ότι κάνεις πράγματα για να τον/την πληγώσεις. Υπονοεί ότι φλερτάρεις, ότι κρύβεις κάτι, ότι δεν είσαι ειλικρινής, χωρίς καμία πραγματική ένδειξη. Αυτή η μόνιμη καχυποψία δεν είναι «ζήλια από αγάπη». Είναι τρόπος ελέγχου που σε κάνει να απολογείσαι συνεχώς για πράγματα που δεν έκανες.
4. Δεν μπορείς να του/της μιλήσεις
Έχεις προσπαθήσει να συζητήσεις τα προβλήματα της σχέσης. Να εξηγήσεις πώς νιώθεις. Κάθε φορά όμως καταλήγει σε καταστροφή. Σε κατηγορεί, σε ειρωνεύεται, γελοιοποιεί τις ανησυχίες σου και τελικά τις χρησιμοποιεί εναντίον σου. Έτσι, σταματάς να μιλάς. Μαθαίνεις να «φιλτράρεις» τις σκέψεις σου και να αμφισβητείς τον ίδιο σου τον εαυτό.
5. Νιώθεις παγιδευμένη/ος και μπερδεμένη/ος
Στη συναισθηματική κακοποίηση δεν είσαι χαρούμενη/ος, αλλά δεν βλέπεις και καθαρά τις επιλογές σου. Έχεις γίνει ειδικός στο να βλέπεις τα πάντα από τη δική του/της οπτική. Υφίστασαι bullying και gaslighting, σου λέει ότι είσαι υπερβολική/ος, ότι «τα φαντάζεσαι», ότι εσύ φταις για όλα. Παρ’ όλα αυτά, πιστεύεις ότι αν δείξεις αρκετή κατανόηση και αγάπη, θα αλλάξει.
Ο φαύλος κύκλος της συναισθηματικής κακοποίησης
Αν αναγνωρίζεις τον εαυτό σου στα παραπάνω σημάδια, πρέπει να ξέρεις:
- Δεν είναι φυσιολογικό.
- Δεν είναι εντάξει.
- Και δεν είσαι υπερβολική/ος.
Η συναισθηματική κακοποίηση σπάνια σταματά από μόνη της. Συνήθως ακολουθεί κυκλικό μοτίβο: ένταση, έκρηξη, προσωρινή ηρεμία και ξανά από την αρχή. Με τον χρόνο, συχνά κλιμακώνεται και μπορεί να οδηγήσει ακόμη και σε σωματική βία.
