Η Philogist_ina είναι η φιλόλογος που θα σου μάθει (καλύτερα) ελληνικά στο Instagram
- 9 ΦΕΒ 2023
Η Χριστίνα Καραθανάση είναι η Χριστίνα η Philologist-ina, όπως συστήνεται η ίδια μέσω του site της philologist-ina.gr. Παράλληλα διατηρεί έναν λογιαριασμό στο Instagram μέσω του οποίου μας μαθαίνει τη σωστή ορθογραφία των λέξεων, τη σωστή σύνταξη φράσεων, αλλά και συνώνυμες λέξεις για άλλες που χρησιμοποιούμε συχνά. Νομίζω ότι η πρώτη φορά που εμφανίστηκε στο feed μου ήταν αναρωτόμενη «Παρεμπιπτόντως ή Παρεπιπτόντως;» για να εξηγήσει γιατί το σωστό είναι το πρώτο. Ε, έτσι απλά με κέρδισε.
Η Χριστίνα η Philogoist-ina σε ένα διάλειμμα ανάμεσα στο να σου λύνει τις φιλολογικές σου απορίες στο Instagram, αλλά και στο να δημιουργεί εκπαιδευτικό υλικό για μαθητές και στο να διδάσκει ως φιλόλογος στον ιδιωτικό τομέα, βρήκε τον χρόνο να μιλήσει στο LadyLike για το πώς αποφάσισε να δημιουργήσει τη σελίδα της στο Instagram, για το αν την ακολουθούν στα social media οι μαθητές της, για τα λάθη που κάνουμε εκεί, για το τι πρέπει να αλλάξει για να μιλάμε επιτέλους καλύτερα ελληνικά, αλλά και για το ποια είναι τα λάθη που δεν αντέχει να ακούει.
Τη σημερινή Παγκόσμια Ημέρα Ελληνικής Γλώσσας, που γιορτάζεται την 9η Φεβρουαρίου, την θλιβερή επέτειο θανάτου του Διονύσιου Σολωμού εμείς δίνουμε τον λόγο σε μία φιλόλογο, για να μας μιλήσει για τη γλώσσα που ενώνει όλους μας, αλλά και τους μύθους της.
Πότε αποφάσισες να γίνεις φιλόλογος;
Πάντα ήμουν! Φυσικά με την ευρεία έννοια της λέξης, καθώς αγαπούσα από μικρή τη μελέτη της ελληνικής γλώσσας. Η ιδέα απόκτησης ενός πτυχίου στο αντικείμενο ωρίμασε, όσο ωρίμαζα κι εγώ. Τελειώνοντας το σχολείο ήξερα ότι αυτό ήταν που θέλω να κάνω. Μετά την ολοκλήρωση των σπουδών μου, ασχολήθηκα ενεργά με το επάγγελμα και ήδη μετράω σχεδόν μία δεκαετία στον χώρο.
Παράλληλα, το ενδιαφέρον μού κέντρισε η συγγραφή σχολικών βοηθημάτων, καθώς θεωρώ πολύ δημιουργική διαδικασία την εκπόνηση εκπαιδευτικού υλικού.
Χριστίνα Καραθανάση
Πώς ξεκίνησε η ιδέα για το profile philologist-ina όπως και για το site σου;
Ήδη τους πρώτους μήνες της πανδημίας, καλλιεργήθηκε μέσα μου η ιδέα να δημιουργήσω μία ιστοσελίδα εκπαιδευτικού περιεχομένου, τη Philologist-ina.gr, ώστε να έχουν πρόσβαση σε υλικό καθηγητές και μαθητές. Σε συνέχεια της ιστοσελίδας, δημιουργήθηκε και ο λογαριασμός στο Instagram, περίπου 3 χρόνια πριν. Στον λογαριασμό αυτό, μπορεί να δει, όποιος το επιθυμεί, αναρτήσεις που παρουσιάζουν συχνά λάθη στον προφορικό και γραπτό λόγο, με σκοπό να βελτιώσει την έκφρασή του. Επιπλέον, αναρτώνται λέξεις που σπανίζουν, ώστε να εμπλουτίσει το λεξιλόγιο του.
Ποιο είναι το λάθος που βλέπεις να κάνουμε συχνότερα στα social media;
Δεδομένου ότι οι χρήστες των social media ποικίλλουν και το μορφωτικό επίπεδο του καθενός διαφέρει, είναι λογικό να παρατηρούνται λάθη στη χρήση του λόγου -κατά βάση του γραπτού-. Αναμφίβολα ένα σύνηθες λάθος είναι η χρήση της προστακτικής έγκλισης. Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι ότι ακούμε και διαβάζουμε συχνά «Παρήγγειλε τώρα!» αντί για το ορθό «Παράγγειλε τώρα!».
Οι μαθητές σου στην τάξη σε ακολουθούν στα social media; Τι σχόλια σου κάνουν;
Συνεργάζομαι με μαθητές των τελευταίων τάξεων του λυκείου. Επομένως, με ένθερμους υποστηρικτές των social media! Με ακολουθούν και με στηρίζουν. Δεν είναι λίγες οι φορές που θα σχολιάσουν εν ώρα μαθήματος: «Α, ναι! Αυτό το ανεβάσατε πριν λίγες μέρες» ή «Αποθήκευσα αυτό που ανεβάσατε, για να το χρησιμοποιήσω στην έκθεση». Είναι μεγάλη η χαρά μου γι’ αυτό. Ακριβώς επειδή ήθελα εξ αρχής να αναδειχθεί κι αυτή η πλευρά των Μέσων Κοινωνικής Δικτύωσης, η εκπαιδευτική. Οι νέοι περνούν τον ελεύθερό τους χρόνο σε κάποιο από αυτά τα μέσα και είναι ευτύχημα να αποκομίζουν γνώσεις παράλληλα.
Χριστίνα Καραθανάση
Ποιοι είναι οι μεγαλύτεροι μύθοι για την ελληνική γλώσσα;
Η ελληνική γλώσσα είναι σπουδαία. Ιδίως η αρχαία ελληνική γλώσσα. Αυτό είναι κάτι το οποίο πιστεύουμε οι περισσότεροι Έλληνες και μας κάνει να αισθανόμαστε υπερηφάνεια. Ίσως σε αυτό να οφείλεται και η διάδοση διάφορων μύθων σχετικά με αυτή, που αναδεικνύουν τη σπουδαιότητά της, αλλά δε βασίζονται σε επιστημονικά τεκμήρια.
Λόγου χάρη, οι περισσότεροι έχουμε ακούσει τη φράση «Η αρχαία ελληνική είναι η πλουσιότερη γλώσσα στον κόσμο». Είναι πράγματι έτσι; Όχι.
Σύμφωνα με γλωσσολόγους, η αρχαία ελληνική γλώσσα μετράει λιγότερες από 200.000 λέξεις (λιγότερες δηλαδή από εκείνες της αγγλικής γλώσσας). Βέβαια, το γεγονός αυτό δεν είναι κάτι που μπορεί να μειώσει το κύρος της και να θέσει υπό αμφισβήτηση την προσφορά της και στις υπόλοιπες γλώσσες του κόσμου.
Οι σημερινοί ενήλικες μιλούν καλά ελληνικά; Τι είναι αυτό που μας λείπει περισσότερο για ένα πλούσιο και σωστό λεξιλόγιο;
Σήμερα, κάποιοι ενήλικες μιλούν καλά ελληνικά και κάποιοι άλλοι όχι. Είναι ένα φαινόμενο, όμως, που δεν σχετίζεται αποκλειστικά με τη σημερινή εποχή. Συνέβαινε και θα συνεχίσει να συμβαίνει, διότι υπάρχουν άνθρωποι που αδυνατούν να κατανοήσουν την ελληνική γλώσσα και να εφαρμόσουν τους κανόνες της, άνθρωποι που απέχουν εξ ανάγκης από εκπαιδευτικά προγράμματα και άνθρωποι που απλώς αδιαφορούν γι’ αυτήν.
Τις περισσότερες φορές αυτό που λείπει είναι ένα κίνητρο για μάθηση και αυτό-βελτίωση. Το θετικό της υπόθεσης είναι ότι πλέον υπάρχουν κάποια μέσα (κυρίως τεχνολογικά), τα οποία μπορούν να συμβάλλουν στην ατομική πρόοδο του καθενός. Αν κάποιος τα αξιοποιήσει ή όχι είναι άλλο θέμα.
Τι πιστεύεις ότι πρέπει να γίνει καλύτερα στην εκπαίδευση ώστε να μιλούν σωστά ελληνικά οι αυριανοί ενήλικοι;
Να γίνει η μάθηση μαθητοκεντρική. Να τεθεί ο μαθητής στο κέντρο της διαδικασίας και να προσαρμοστεί το εκπαιδευτικό πρόγραμμα στις ανάγκες του. Όχι το αντίθετο. Είναι βασικό να υπάρξει ένα περιβάλλον σύγχρονο και καινοτόμο, στο οποίο θα προωθείται η κριτική σκέψη και η δημιουργικότητα. Με την αξιοποίηση και εναλλακτικών μεθόδων διδασκαλίας είναι εφικτό να προσεγγιστούν και οι πιο απόμακροι μαθητές.
Στην προσωπική σου ζωή ποιο λάθος δεν αντέχεις να ακούς; Ποιο είναι αυτό για το οποίο θα διακόψεις και θα διορθώσεις έναν συνομιλητή σου;
Πραγματικά, δε μου αρέσει να διακόπτω και να διορθώνω λάθη που εντοπίζω εν τη ρύμη του λόγου. Συνήθως, αναφέρω στη συζήτηση το λάθος που έγινε, διατυπώνοντάς το με ορθό τρόπο και με την ελπίδα ότι θα το αντιληφθεί ο συνομιλητής μου και θα το διορθώσει μόνος του.
Βέβαια, θα είμαι ειλικρινής και θα πω ότι δεν αντέχω να ακούω: «Στις μία». Είναι θέμα λογικής. Είναι ενικός, αφού είναι μία. Όπως δε θα πω «Στις Μαρία», έτσι δεν μπορώ να πω και «Στις μία», αλλά «Στη μία».
Πόση δύναμη έχει η γλώσσα; Μπορεί να αντιμετωπίσει κοινωνικά προβλήματα όπως η έμφυλη βία, να συμβάλλει στην εξάλειψη των διακρίσεων, στην κατάργηση των στερεοτύπων και με ποιον τρόπο;
Είχα διαβάσει κάποτε ότι η ελευθερία και η γλώσσα είναι αλληλένδετες έννοιες σε ένα πολιτισμένο περιβάλλον. Οι άνθρωποι σκεφτόμαστε με λέξεις, νιώθουμε με λέξεις και εκφραζόμαστε με λέξεις. Κάθε φορά που ακούμε ή διαβάζουμε μια λέξη, δημιουργούμε αισθήματα και δεχόμαστε την επίδρασή τους.
Πώς αλήθεια να αντιμετωπιστεί ένα κοινωνικό φαινόμενο, χωρίς να οριστεί και να διευκρινιστεί κάθε πτυχή του; Σε κάθε περίπτωση, η γλώσσα έχει τη δύναμη να προσδώσει στα φαινόμενα που ταλαιπωρούν μια κοινωνία τις πραγματικές τους διαστάσεις. Μέσω αυτής θα γίνει επίκληση στη λογική, αλλά και στο συναίσθημα του δέκτη, ώστε να προβληματιστεί γι’ αυτά και να λάβει θέση απέναντί τους.
Χριστίνα Καραθανάση
Υπάρχει μία λέξη που θα ήθελες να καταργήσεις από το λεξιλόγιό μας;
Ίσως τη «δεισιδαιμονία». Μου προκαλεί ένα δέος κι έναν τρόμο η συγκεκριμένη λέξη και θεωρώ ότι είναι πηγή μεγάλων συμφορών.
Ποια λέξη δεν θα ήθελες να χαθεί ποτέ και ποια ξεχασμένη λέξη θα επανέφερες στη στιγμή και γιατί;
Υπάρχει μία λέξη η οποία ακούγεται όλο και συχνότερα τελευταία, προκαλώντας ευχάριστα συναισθήματα. Η λέξη αυτή είναι η «ενσυναίσθηση», δηλαδή η ικανότητά μας να μοιραζόμαστε από κοινού και να βιώνουμε σε πρώτο πρόσωπο τα συναισθήματα ενός τρίτου. Είναι σπουδαίο που γίνεται προσπάθεια να καλλιεργηθεί αυτή η δεξιότητα, ήδη από μικρή ηλικία.
Από την άλλη μία λέξη που δεν ακούγεται συχνά είναι η «αλεξιθυμία» , η οποία χαρακτηρίζει τη δυσκολία κάποιων ανθρώπων να κατανοήσουν και να εκφράσουν τα συναισθήματά τους. Στην αντιμετώπισή της, μάλιστα, θεωρώ πως έχει ρόλο και η γλώσσα, εφόσον αποτελεί το κύριο μέσο έκφρασης.
Χριστίνα Καραθανάση
