Αγγελική Καλαμαρά
ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΕΙΣ

Η Γεωργία Καλτσή ξέρει να λέει για την αναπηρία (της) μόνο σκληρές αλήθειες

ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ: ΑΓΓΕΛΙΚΗ ΚΑΛΑΜΑΡΑ
ΜΑΚΙΓΙΑΖ: ΙΩΑΝΝΑ ΜΕΘΕΝΙΤΗ

Η ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΣΗ ΕΓΙΝΕ ΣΤΟ SELINA THEATROU ATHENS & COWORK

Ήταν 9 Μαρτίου του 2015. Τέσσερις αγαπημένοι φίλοι επιστρέφουν από πάρτι. Βρίσκονται και οι τέσσερις στο ίδιο αυτοκίνητο. Γέλια, πειράγματα, χαρούμενες φωνές. Λίγα λεπτά αργότερα και οι ζωές τους φέρνουν τούμπα και καρφώνονται στην είσοδο μιας τράπεζας. Η Γεωργία Καλτσή κάθεται πίσω από τον οδηγό. Είναι η μόνη από τους τέσσερις που έχει τις αισθήσεις της όμως δεν μπορεί να βοηθήσει κανέναν, ούτε καν το ίδιο της τον εαυτό που καίγεται. Ο Αποστόλης χάνει τη ζωή του, η Ηλιάνα, η Γεωργία και η Αδαμαντία τραυματίζονται σοβαρά και νοσηλεύονται για μήνες.

Η Γεωργία Καλτσή συνεχίζει τη ζωή της σε αναπηρικό αμαξίδιο. Η Γεωργία Καλτσή συνεχίζει τη ζωή της. Δύο προτάσεις που διαβάζονται και βιώνονται ως μια. Απόφαση ζωής όχι να συνεχίσει, αλλά να μην ωραιοποιήσει ποτέ καμία κατάσταση. Και να μην χάσει το πείσμα της για αισιοδοξία. Το πείσμα της για το αύριο.

Χρόνο ψυχολογικής προσαρμογής δεν χρειάστηκε. Ήταν έτοιμη από το πρώτο λεπτό που άνοιξε τα μάτια της μετά από 24 ημέρες σε κώμα. Δεν ξέρει γιατί, δεν μπορεί να δώσει απάντηση, ξέρει όμως ότι η αναπηρία ήρθε στη δική της ζωή για κάποιον λόγο.

Τι κι αν δεν μπορεί να τον ονοματίσει. Η νέα πραγματικότητα δεν χρειάζεται συστάσεις, παρά μόνο δύναμη και επιθυμία. Και τσαγανό. Και υπομονή. Η Γεωργία Καλτσή τα διαθέτει όλα και τα συντροφεύει με ένα χαμόγελο, για να μην ξεχνούν οι γύρω της πως η λύπηση είναι συναίσθημα που δεν της ταιριάζει ιδιοσυγκρασιακά.

Η Γεωργία Καλτσή μάς μιλά για το πώς θυμάται τα όσα έγιναν εκείνο το βράδυ στην Κηφισίας, για τον άνθρωπο-κλειδί στην περίπτωσή της, τις αθλητικές δραστηριότητες που αγαπά, τη νέα σειρά του ΑΝΤ1+, «Στα 4», στην οποία πρωταγωνιστεί, αλλά και τις δυσκολίες της καθημερινότητας και όσα έχει βιώσει και την έχουν φέρει στο σήμερα.

 

«Μου έδιναν 1% πιθανότητα να ζήσω. Οι πνεύμονές μου είχαν διαλυθεί, είχα εσωτερική αιμορραγία και ανέπνεα από μία οπή σε σχήμα 2ευρου. Αρχικά αυτό ήταν το δύσκολο κομμάτι, το να με κρατήσουν στη ζωή.

Ήμουν σε κώμα και λίγο πριν κλείσω μήνα άρχισα να έχω επαφή με το περιβάλλον. Μου μείωναν σταδιακά τα φάρμακα, ώστε να δουν πώς ανταποκρίνεται ο οργανισμός μου.

Αφού ξεπέρασα τον κίνδυνο για τη ζωή μου ακολούθησε ο αγώνας των γιατρών να σώσουν τα πόδια μου. Έκλεισαν τις εγκαυματικές επιφάνειες στα κάτω άκρα μου. Κατά τη διάρκεια του δυστυχήματος φορούσα δερμάτινο μπουφάν, οπότε στο επάνω μέρος του σώματος δεν κάηκα καθόλου.

Ξύπνησα στην εντατική μετά από 24 ημέρες σε κώμα. Ήμουν 21 ετών. Νόμιζα ότι είχα ξυπνήσει το απόγευμα της ημέρας του δυστυχήματος. Όταν στο δωμάτιο μπήκαν ο μπαμπάς και ο θείος μου με τα μαλλιά τους άσπρα, συνειδητοποίησα ότι έχει περάσει καιρός.

Θυμάμαι τα πάντα. Ήμουν η μόνη που είχα τις αισθήσεις μου και έδωσα στοιχεία στους αστυνομικούς που ήρθαν στο σημείο. Μόνο το κινητό του μπαμπά μου έγραψαν λάθος, αυτό ήταν απίστευτο. Τους βρήκαν όλους. Ήρθαν οι γονείς των φίλων μου στο νοσοκομείο και οι γιατροί έλεγαν “δεν έχουμε βρει τους γονείς της Καλτσή και πεθαίνει”.

Όταν με ανέσυραν από το αυτοκίνητο και με γύρισαν μπρούμυτα, κατάλαβα ότι κάτι δεν πάει καλά. Πριν με ανασύρουν και όση ώρα τους μιλούσα δεν μπορούσα να πάρω ανάσα και νόμιζα ότι έφταιγε το μπουφάν μου που είχε κολλήσει πάνω μου. Στην πραγματικότητα, είχα σπάσει. Μέσα στο αυτοκίνητο ήμουν σαν “γάμμα”. Παρέλυσα επί τόπου, οπότε δεν ένιωθα ότι καιγόμουν ζωντανή.

Φόρεμα Peace+Chaos

Από την ώρα που ξύπνησα από το κώμα, είχα μόνο ανοδική πορεία. Μόνο προς τα πάνω. Σε όλη την εξάμηνη νοσηλεία δεν είχα κανένα πισωγύρισμα. Αν δεν ήμουν ένας άνθρωπος μέσα στον αθλητισμό δεν νομίζω ότι ο οργανισμός μου θα είχε αντέξει, ότι θα είχα επιβίωσει.

Στα πρώτα χειρουργεία μπαίναμε και μας έβγαζαν οι γιατροί λίγο πριν πεθάνουμε. Έχω βγει από χειρουργείο καθαρισμού εγκαυμάτων, πριν τα δερματικά μοσχεύματα, με θερμοκρασία 35,6 και κρύωνα πάρα πολύ. Σε μισή ώρα άρχισα να ζεσταίνομαι κι έφτασα 41. Ο οργανισμός μου ήταν σε απόλυτο σοκ.

Οι γιατροί είχαν πολύ δύσκολο αγώνα. Δυο-τρεις φορές τους την έκανα και με ξανάφεραν πίσω.

Για κάποιο λόγο ήρθε στη ζωή μου η παράλυση. Και είναι τόση, ώστε να είμαι σε αμαξίδιο, αλλά να είμαι πλήρως λειτουργική. Δεν πιστεύω ότι είναι μάθημα ή ό,τι δίνεις παίρνεις.

Έτυχε, όπως μπορεί να τύχει στον οποιονδήποτε. Και γιατί όχι σε εσένα και ναι σε κάποιον άλλο. Όλα έτσι όπως μου έρχονται και συνεχίζουν να έρχονται, όπως το πάω και μου αρέσει, λέω ότι για κάποιο λόγο έχει έρθει. Ήρθε σε μένα επειδή θα μπορούσα να αντέξω; Θα μπορούσα να αντεπεξέλθω;

Δεν κόμπλαρα ποτέ που ήμουν σε αμαξίδιο. Δεν με νοιάζει. Δεν είναι ότι γουστάρω, απλά δεν με επηρεάζει, δεν με απασχολεί. Κάνω αυτά που θέλω; Τα κάνω. Δεν μπορείς να ζεις κάθε μέρα με τον φόβο ότι θα πάθεις κάτι.

Ο άνθρωπος που είδα πρώτη φορά ως ανάπηρη, ήταν το καλύτερο παράδειγμα για μένα . Ήρθε στη ζωή μου όταν ήμουν στο κέντρο αποκατάστασης. Ήταν ο Παραολυμπιονίκης Μάκης Καλαράς.

Από την πρώτη στιγμή ήθελα να είμαι λειτουργική και το κατάφερα. Ήρθε στη ζωή μου και ο Μάκης την κατάλληλη στιγμή οπότε η εικόνα του με επηρέασε. Έβλεπα μπροστά μου ένα ζωντανό παράδειγμα του ότι μπορείς να είσαι λειτουργικός. Ο Μάκης έχει χτυπήσει πιο ψηλά στη σπονδυλική στήλη οπότε έχει μεγαλύτερη αναπηρία και όταν με είδε, μου είπε: ό,τι μπορώ να κάνω εγώ, εσύ μπορείς να το κάνεις πολύ πιο εύκολα.

Πριν κλείσουμε έναν χρόνο από το τροχαίο μου κάπως το έφερε η κουβέντα και του είπα ό,τι έγινε στις 9 Μαρτίου. Και διαπιστώνουμε ότι έχουμε χτυπήσει ακριβώς την ίδια ημερομηνία με 21 χρόνια διαφορά. Τίποτα δεν είναι τυχαίο σε αυτή τη ζωή.


Εγώ χτύπησα τόσο, ώστε να μην μπορώ να περπατήσω, αλλά να νιώθω τα πόδια μου. Έχω μειωμένη αισθητικότητα και λόγω των εγκαυμάτων και λόγω της παράλυσης, αλλά έχω αίσθηση όταν με ακουμπάς, όταν ρέει πάνω μου το νερό. Αν χτυπήσω κάπου, πονάω.

Το αμάξι ολίσθησε και η ταχύτητά του έγινε διπλή. Θα το ξαναπώ. Τα αντανακλαστικά του οδηγού λειτούργησαν τέλεια. Το οδόστρωμα είναι ανάποδο. Κατηφορική, αριστερόστροφη στροφή, αλλά το οδόστρωμα έχει ανάποδη κλίση. Σε στέλνει προς τα έξω. Από τη μεσαία λωρίδα, πήγαμε στην αριστερή για να πάρει τη στροφή, έπεσε η μπροστά ρόδα σε φρεάτιο και με το που έγινε αυτό χτύπησε στο κράσπεδο. Ο οδηγός έστριψε το τιμόνι από την άλλη, αλλά επειδή η κλίση είναι λάθος η μούρη του αυτοκινήτου κατέληξε να κοιτάει από εκεί που ερχόμασταν. Χτυπήσαμε στο πεζοδρόμιο και εκτοξευτήκαμε στην είσοδο της τράπεζας.

Την πρώτη εβδομάδα που βγήκα από το νοσοκομείο, άκουσα στις ειδήσεις πως είχε γίνει πάλι τροχαίο ακριβώς εκεί. Τον Αύγουστο έχασε ένας φίλος μου το παιδί του στο ίδιο ακριβώς σημείο. Όταν μετά το νοσοκομείο μίλησα σε μια τηλεοπτική εκπομπή, έβαλαν κάποιες προειδοποιητικές ταμπέλες και άλλαξαν τον τρόπο που ανάβουν τα φανάρια, γιατί είπαν πως μπάρες δεν μπορούν να μπουν.

Φόρεμα Peace+Chaos

Στο σημείο που βρίσκεται η τράπεζα στην οποία καρφώθηκε το αυτοκίνητο, έχουν γίνει πάρα πολλές αλλαγές. Πριν υπήρχε κατάστημα με έπιπλα, κατάστημα με supercars. Συνέχεια έπεφταν αυτοκίνητα και αναγκάζονταν να τα καταστήματα να μεταφέρονται. Αν μπορούσαν να βάλουν εικονίσματα στο σημείο οι άνθρωποι που ήθελαν, αυτή τη στιγμή δεν θα έβλεπες τη γωνία.

Κάθε μέρα περνάω από το σημείο του δυστυχήματος, είναι δίπλα στο σπίτι μου. Δεν με στρεσάρει, δεν με στεναχωρεί. Μπορεί να ακούγεται περίεργο, αλλά για εμένα αυτό το σημείο είναι η τελευταία μου ανάμνηση με τους τέσσερις μας μαζί. Μου δίνει δύναμη, πείσμα. Να προσπαθήσω κι άλλο και να μην τα παρατάω.

Δεν υπάρχει μέρα που να μην μας έχω στο μυαλό μου εμάς τους τέσσερις μέσα στο αυτοκίνητο. Μου στοίχισε ότι εγώ ήμουν στο νοσοκομείο και ο φίλος μου κηδεύτηκε χωρίς να είμαι εκεί και χωρίς να το ξέρω. Δεν είχα καν την ευκαιρία να τον αποχαιρετήσω και η τελευταία φορά που τον ακούμπησα, η τελευταία φορά που ήμασταν μαζί και χαρούμενοι ήταν μέσα στο αυτοκίνητο.

Φυσικά και στεναχωριέμαι, αλλά πεισμώνω. Πρέπει να γίνουν αλλαγές και γουστάρω που είμαι λιθαράκι, ώστε να τις επιτύχουμε. Να είμαι μια πέτρα που θα συμπαρασύρει κάποιους που το έχουν ανάγκη, αυτό θέλω.

Βλέπω λύσεις κι όχι προβλήματα. Το πρόβλημα είναι εκεί οπότε αυτό που αλλάζει είναι ο τρόπος που ο κάθε άνθρωπος το αντιμετωπίζει. Το θέμα είναι να μην εγκλωβίζεσαι, αλλά να ζεις.

Total outfit Maje, Attica

Ήμουν πάντα αθλητική. Μπάσκετ έπαιζα και πριν γίνω ανάπηρη. Όταν βγήκα από το νοσοκομείο από τα πρώτα πράγματα που έκανα ήταν να πάω στην ομάδα μπάσκετ με αμαξίδια. Φρίκαρα λίγο στην αρχή αλλά συνέχισα. Μετά από δύο χρόνια, είπα να δοκιμάσω ξιφασκία. Πήγα με τον συμπαίκτη μου, τον Πάνο Τριανταφύλλου, ο οποίος είναι παραολυμπιονίκης. Είμαι μέλος της Εθνικής Ομάδας Ξιφασκίας με αμαξίδιο.

Επειδή κάνω training σε ανθρώπους, ήθελα να δοκιμάσω τα αθλήματα, ώστε να ξέρω τι να τους προτείνω ανάλογα με την αναπηρία τους. Στον σύλλογο “Περπατώ” έχουμε κάνει πολλές εκπαιδεύσεις. Εκεί εκπαιδεύτηκα κι εγώ.

Κάθε αναπηρία έχει διαφορετική προσέγγιση, διαφορετική αποκατάσταση, διαφορετική λειτουργικότητα.

Πηγαίνω σε σχολεία και μιλάω στα παιδιά για την αναπηρία. Παίζουμε μπάσκετ, συζητάμε, τους δείχνω βίντεο από τα διάφορα σπορ που έχω κατά καιρούς δοκιμάσει. Τα παιδιά δείχνουν μεγάλο ενδιαφέρον. Θέλουν να μάθουν.

Μεγάλη μερίδα του κόσμου, όταν ακούει τη λέξη ανάπηρος, αμέσως σκέφτεται έναν άνθρωπο καθηλωμένο σε αμαξίδιο που δεν μπορεί να κουνήσει χέρια και πόδια και δεν είναι καθόλου λειτουργικός. Κι αυτό συμβαίνει γιατί δεν βλέπουμε γύρω μας ανθρώπους με αναπηρία.

Μεγάλωσα στη Ναύπακτο. Εκεί έμενε και μένει ο Ντίνος. Τον έβλεπα πάντα με το αναπηρικό αμαξίδιο από τότε που ήμουν παιδάκι. Οδηγούσε, ήταν πλήρως λειτουργικός. Είχα αυτή την εικόνα στο μυαλό μου και δεν μου φαινόταν ως κάτι διαφορετικό. Μόνο όταν εξοικειωθούμε με την εικόνα θα πάμε παρακάτω.

Αναπηρία-σεξουαλικότητα. Υπάρχει τεράστιο ταμπού στην ελληνική κοινωνία και είναι ένα θέμα το οποίο θίγουμε και Στα 4, τη νέα σειρά που θα προβληθεί στη streaming πλατφόρμα ΑΝΤ1+ σε σενάριο του Θέμη Γκυρτή».


Η υπόθεση

Οκτώ μήνες μετά από ένα σοβαρό ατύχημα που την άφησε παράλυτη, η Στέλλα προσπαθεί να προσαρμοστεί στη νέα της ζωή ως ανάπηρη, με όπλο το αμαξίδιό της και σύμμαχο το πείσμα και τον αυτοσαρκασμό της.

Μια μέρα, η Στέλλα ξυπνά και αναλαμβάνει δράση, αποφασισμένη να ζήσει τη ζωή της χωρίς συμβιβασμούς, σύμφωνα με τους δικούς της όρους. Μετακομίζει στο διαμέρισμα που πάντα ονειρευόταν, φοράει τα αγαπημένα της ψηλά τακούνια, χορεύει, φλερτάρει και ζει την κάθε στιγμή χωρίς να ενδιαφέρεται για την άποψη των άλλων.

Το «Στα 4» σπάει τα στερεότυπα και γίνεται η μοναδική σειρά στην Ελλάδα με βασικό χαρακτήρα ένα άτομο με αναπηρία. Ο κωμικός χαρακτήρας της σειράς είναι ένα ακόμη ιδιαίτερο, πρωτότυπο στοιχείο, καθώς το «Στα 4» προβάλλει με θετική διάθεση και σαρκαστικό πνεύμα κάθε πλευρά της ζωής σε αναπηρικό αμαξίδιο στη χαοτική και αφιλόξενη Αθήνα.

«Από τα πιο συχνά πράγματα που με ρωτάνε, είναι αν μπορώ να κάνω παιδιά. Σύντροφοί μου έχει τύχει να με ρωτήσουν πώς θα με πιάσουν, αν πονάω.

Δεν έχει αλλάξει τίποτα. Όλοι οι άνθρωποι, όπως κι αν είναι, όπως κι αν μοιάζουν, έχουν σεξουαλικές ανάγκες.

Υπάρχει και ο διαχωρισμός ειδικές ανάγκες, ειδικές ικανότητες, άτομα με αναπηρία. Το ότι θέλω εγώ κι εσύ να ανέβουμε στον πρώτο όροφο, είναι κάποια ειδική ανάγκη; Δεν είναι. Για να ανέβουμε όμως στον πρώτο όροφο υπάρχουν μόνο σκάλες. Άρα; Αυτομάτως για εμένα που είμαι σε αναπηρικό αμαξίδιο το να ανέβω στον πρώτο όροφο γίνεται ειδική ανάγκη. Κάποιος άλλος μου έχει προκαλέσει μια ειδική ανάγκη γιατί δεν έχει σκεφτεί ότι πρέπει όλοι οι άνθρωποι να έχουμε πρόσβαση στον πρώτο όροφο.

Στην πραγματικότητα, η κοινωνία σε καθιστά ανάπηρο.

Εγώ, ελάχιστα πράγματα δεν μπορώ να κάνω. Είμαι ανάπηρη όμως; Είμαι, ενώ έχω φουλ λειτουργικότητα. Το ότι δεν είναι όλοι οι χώροι προσβάσιμοι, είναι λάθος της κοινωνίας και αναγκάζει όλους εμάς τους ανθρώπους με αναπηρία να μην μπορούμε να ζήσουμε φυσιολογικά.

Η μετακίνηση στην Αθήνα είναι πολύ δύσκολη. Υπάρχουν Δήμοι που έχουν κάνει προσπάθειες να γίνουν πιο φιλικοί, αλλά και πάλι είναι άθλος να κινείσαι. Στην Ερμού περπατάς εσύ και παθαίνεις διάστρεμμα, πώς να κινηθώ εγώ;

Για την πρόσβαση στην Ακρόπολη δώσαμε μάχη. Μιλήσαμε με εκπροσώπους της UNESCO προκειμένου να τους πείσουμε πως αυτό πρέπει να γίνει και να μείνει.

Λόγω των social media υπάρχει μια μεγαλύτερη ταχύτητα στα αντανακλαστικά της κοινωνίας. Γίνονται προσπάθειες, αλλά χρειάζονται ακόμα πολλά να γίνουν.

Κρίμα, νέα κι όμορφη κοπέλα. Αυτό είναι από τα λίγα προσβλητικά κομπλιμέντα που μου έχουν κάνει. Το άκουσα την πρώτη μέρα που βγήκα έξω τσουλώντας με το αμαξίδιο.

Ακόμα αναρωτιέμαι πώς στα 21 μου διαχειρίστηκα όλη αυτή τη νέα πραγματικότητα με αυτόν τον τρόπο. Πολλές φορές απορώ με τον εαυτό μου και ακόμα δεν έχω απάντηση. Ακόμα κι αν γύριζα τον χρόνο πίσω, πάλι έτσι θα το έβλεπα και πάλι τις ίδιες αποφάσεις θα έπαιρνα.

Ήταν πάρα πολύ σκληρό γιατί το δυστύχημα συνέβη στο πικ της ζωής μου. Χαστούκι και στο μηδέν. Αν έπεφτα εγώ, θα πέφταμε όλοι. Ήμουν ο συνδετικός κρίκος των τεσσάρων που βρισκόμασταν μέσα στο αυτοκίνητο. Απλά περίμενα να κλείσω, να ανοίξω τα μάτια μου και να πάω στην επόμενη ημέρα και να σημειώσω πρόοδο.

Θα ήμουν εγωίστρια αν δεν το έκανα. Έβλεπα τη φίλη μου να μην μπορεί να εστιάσει, γιατί είχε χτυπήσει στο κεφάλι, έβλεπα τους γιατρούς να αγωνίζονται κι εγώ θα καθόμουν να κλαίω; Είχα πείσμα από την πρώτη στιγμή, αλλά όταν ήρθε ο Μάκης όλα φωτίστηκαν.


Δεν έχω θυμώσει ποτέ στον Αποστόλη. Δεν βρίσκω λόγο να αποδώσω ευθύνες. Γιατί να του κρατήσω κακία;

Πίεσα πολύ τους γονείς μου για να το ξεπεράσουν. Είναι ακόμα φορές που όταν φεύγω από τη Ναύπακτο η μαμά μου με αποχαιρετά και βουρκώνει. Όχι, γιατί δεν θα με ξαναδεί, αλλά για την κατάστασή μου.

Ήμουν πολύ σκληρή μαζί τους στην αρχή. Δεν μπορώ να κρυβόμαστε πίσω από ένα πρόβλημα και να μην το αντιμετωπίζουμε. Μου αρέσει να πικάρω τον κόσμο θετικά, για να επιτύχω την εξέλιξη.

Total outfit Tommy Hilfiger, Golden Hall

Αν δεν έχεις θέληση και είσαι αρνητικός, το μόνο που συμβαίνει είναι ότι χάνεις. Δεν είπε κανένας ότι είναι εύκολο. Σίγουρα χρειάζεται προσπάθεια».

Τα πράγματα είναι δύσκολα, αλλά όχι ακατόρθωτα. Ας κρατήσουμε αυτό.