Η Δρ. Αθηνά Βούρτση μελετά πάνω από 9.500 μαστογραφίες κάθε χρόνο και είναι πολύ περήφανη γι’ αυτό
- 24 ΟΚΤ 2025
Η Δρ. Αθηνά Βούρτση επέλεξε να αφιερώσει την καριέρα και την εξειδίκευσή της στην απεικόνιση του μαστού, για το καλό μας. Με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα Πρόληψης κατά του Καρκίνου του Μαστού, η κορυφαία ειδική ακτινοδιαγνώστρια μαστού και ιδρυτική πρόεδρος της Ελληνικής Εταιρείας Απεικόνισης Μαστού και δίνει ουσιαστική γνώση για το πού βρισκόμαστε αυτή τη στιγμή σε σχέση με τη νόσο.
Μια εξέταση μαζί της αρκεί για να καταλάβεις πόσο «γεννημένη» είναι γι’ αυτό στο οποίο έχει αφοσιωθεί. Εσείς, ποια χαρακτηριστικά θα θέλατε να έχει η γιατρός από τα χείλη της οποίας θα κρεμόσασταν για την κατάσταση της υγείας σας; Να είναι σχολαστική, να έχει βαθιά γνώση του αντικειμένου, να είναι η ψύχραιμη φωνή που εξηγεί τα πάντα χωρίς καν να χρειαστεί να το ζητήσεις. Να έχει μια ανθρώπινη προσέγγιση αλλά συνάμα επιστημονική. Να εμπνέει εμπιστοσύνη, όχι από ένστικτο, αλλά από υψηλό αίσθημα ευθύνης, γνώση και ενσυναίσθηση. Η Αθηνά Βούρτση είναι αυτή ακριβώς η γιατρός, η οποία από το 1997 έχει επικεντρωθεί σε όλο το φάσμα των απεικονιστικών εξετάσεων του μαστού. Το Athena Medical, το διαγνωστικό κέντρο που έχει δημιουργήσει, αναπτύχθηκε από ομάδα επιστημόνων με προσανατολισμό και εξειδίκευση στην πρόληψη και στις παθήσεις του γυναικείου πληθυσμού.
Η επιλογή της Δρ. Αθηνάς Βούρτση να αφοσιωθεί στον εν λόγω τομέα προήλθε από το ενδιαφέρον της για τη γυναίκα και την πρόληψη του καρκίνου, αλλά και από τις προκλήσεις που προσφέρει το αντικείμενο αυτό. «Είναι ένας τομέας της Ακτινολογίας όπου μας δίνει την ευκαιρία να συνδυάζουμε την τεχνολογία αιχμής με την ιατρική γνώση και εμπειρία, ώστε να προσφέρουμε έγκαιρη διάγνωση στις γυναίκες που εξετάζουμε». Οι συνεχείς τεχνολογικές εξελίξεις και η εφαρμογή της εξατομικευμένης προσέγγισης την ενθουσιάζουν σαν επιστήμονα και την βοηθούν να συνεχίζει να βελτιώνεται.
– Στο βιογραφικό σας διαβάζω ότι κάθε χρόνο μελετάτε πάνω από 9.500 μαστογραφίες.
Ισχύει και είμαι πολύ περήφανη γι’ αυτό. Η εμπειρία που αποκτάς με την επανάληψη και τη μελέτη χιλιάδων μαστογραφιών είναι ανεκτίμητη.
– Ποια είναι η μεγαλύτερη πρόκληση που αντιμετωπίζετε ως ειδική ακτινοδιαγνώστρια μαστού;
Η μεγαλύτερη πρόκληση που ενέχει η εξειδίκευσή μου είναι στο να ανιχνεύω και να αναγνωρίζω πολύ μικρές αλλοιώσεις πού έχουν άτυπη εικόνα ή που μπορεί να είναι ελάχιστα εμφανείς, ειδικά σε γυναίκες με πυκνούς μαστούς. Η ευθύνη να μην διαφύγει κάποια κακοήθεια, αλλά και να μην υπάρξουν ψευδώς θετικά ευρήματα, είναι τεράστια.
– Από την εμπειρία σας, πόσο προσέχει η Ελληνίδα την υγεία του στήθους της;
Αθηνά Βούρτση: «Τα τελευταία χρόνια παρατηρείται σημαντική πρόοδος στην πρόληψη και την ενημέρωση. Πολλές γυναίκες είναι συνεπείς στον προληπτικό τους έλεγχο, ιδιαίτερα μετά τα 40 έτη».
Ωστόσο, υπάρχουν ακόμα κενά, κυρίως σε γυναίκες από απομακρυσμένες περιοχές με χαμηλό μορφωτικό επίπεδο. Παρατηρούμε ότι αυτές οι γυναίκες φοβούνται τη διάγνωση, με αποτέλεσμα να αποφεύγουν τον έλεγχο. Ο φόβος αυτός συνοδεύεται μερικές φορές και από την πεποίθηση ότι «ενώ είμαι καλά και δεν έχω κληρονομικό ιστορικό δεν χρειάζεται να κάνω έλεγχο». Από την άλλη γυναίκες που έχουν ζήσει κοντά σε ασθενείς με καρκίνο μαστού είναι συνήθως ευαισθητοποιημένες και απολύτως συνεπείς με τις εξετάσεις τους.
– Ο καρκίνος του μαστού, με την πάροδο των χρόνων, αφορά όλο και πιο πολλές νεαρές γυναίκες. Γιατί συμβαίνει αυτό;
Περίπου το 5-10% των περιπτώσεων καρκίνου του μαστού εμφανίζονται σε γυναίκες κάτω των 40 ετών, ενώ δυστυχώς τα τελευταία χρόνια παρατηρείται αύξηση κατά 2,8% ετησίως των περιστατικών. Η αύξηση αυτή φαίνεται να οφείλεται σε συνδυασμό διαφόρων παραγόντων:
- Γενετική προδιάθεση – Σημείο κλειδί αποτελεί το οικογενειακό και το ατομικό ιστορικό. Δηλαδή γυναίκες με οικογενειακό ιστορικό ή μεταλλάξεις σε γονίδια όπως BRCA1/2 έχουν αυξημένο κίνδυνο να νοσήσουν ακόμη και από την ηλικία των 20-30 ετών.
- Αλλαγές στον τρόπο ζωής – Καθιστική ζωή, κακή διατροφή, αυξημένο σωματικό βάρος και κατανάλωση αλκοόλ αποτελούν παράγοντες που ενοχοποιούνται ότι μπορεί να συμβάλλουν επιβαρυντικά.
- Ορμονικοί παράγοντες – Η καθυστερημένη τεκνοποίηση ή η μη τεκνοποίηση, καθώς και η πρώιμη εμμηναρχή.
- Περιβαλλοντικοί παράγοντες – Η έκθεση σε διάφορους περιβαλλοντικούς παράγοντες όπως η μόλυνση του περιβάλλοντος, διάφορες χημικές ουσίες, ενοχοποιούνται όλο και περισσότερο.
– Πόσο πιθανό είναι μία γυναίκα να τα κάνει όλα σωστά και πάλι, να διαγνωστεί με καρκίνο του μαστού;
Αθηνά Βούρτση: «Η αλήθεια είναι πως, ναι, ακόμη και μια γυναίκα που ζει υγιεινά, δεν έχει γνωστούς παράγοντες κινδύνου και είναι απολύτως συνεπής στους προληπτικούς ελέγχους της, μπορεί να διαγνωστεί με καρκίνο του μαστού».
Αυτό συμβαίνει γιατί το μεγαλύτερο ποσοστό των καρκίνων είναι σποραδικοί, δηλαδή προκύπτουν τυχαία χωρίς να υπάρχουν γνωστοί επιβαρυντικοί παράγοντες. Ωστόσο, αυτό δεν μειώνει καθόλου την αξία της πρόληψης. Ο υγιεινός τρόπος ζωής και ο προληπτικός έλεγχος αυξάνει την πιθανότητα να εντοπίσουμε την νόσο σε πρώιμο στάδιο, όπου η θεραπεία είναι πιο αποτελεσματική και η πρόγνωση σαφώς καλύτερη.
– Υπάρχει κάτι που παρατηρείται να έχει αλλάξει τα τελευταία χρόνια, στον τρόπο που αντιμετωπίζουν οι γυναίκες τον καρκίνο του μαστού;
Θα έλεγα ότι τα τελευταία χρόνια παρατηρούμε μια σημαντική αλλαγή στη στάση των γυναικών απέναντι στην νόσο και αυτό είναι ιδιαίτερα ενθαρρυντικό. Η συνεχής ενημέρωση έχει βοηθήσει καθοριστικά στην απομυθοποίηση του καρκίνου του μαστού και αυτό φαίνεται, ότι οι γυναίκες συζητούν ανοιχτά για την εμπειρία τους, στηρίζουν η μία την άλλη, και δεν νιώθουν ότι πρέπει να κρύβουν τις αλλαγές που φέρνει στο σώμα τους. Επίσης, οι γυναίκες σήμερα είναι πιο αποφασισμένες να συμμετέχουν ενεργά στις θεραπευτικές αποφάσεις. Πολλές ξεκινούν και ενημερώνουν άλλες γυναίκες, είτε μέσα από τα social media είτε συμμετέχοντας σε διάφορες καμπάνιες.
– Επιστημονικά, πόσο κοντά βρισκόμαστε στην πλήρη αντιμετώπιση του καρκίνου του μαστού, μέσω πχ ενός φαρμάκου ή εμβολίου; Ποια θα είναι η συμβολή της τεχνητής νοημοσύνης;
Ο καρκίνος του μαστού δεν είναι ενιαία νόσος αλλά αποτελείται από διαφορετικούς τύπους με ξεχωριστή βιολογική συμπεριφορά. Αυτό σημαίνει ότι δεν υπάρχει η δυνατότητα να αναπτυχθεί ένα φάρμακο ή εμβόλιο για όλους τους ασθενείς. Έως σήμερα έχουν γίνει σημαντικά βήματα με τις στοχευμένες θεραπείες και τις ανοσοθεραπείες με σκοπό την πρόληψη των υποτροπών και την βελτίωση της πρόγνωσης των ασθενών μας. Όσο για την τεχνητή νοημοσύνη η συμβολή της είναι τεράστια και θα παίξει σημαντικό ρόλο στη διάγνωση, στην ανάλυση δεδομένων που μπορούν να οδηγήσουν σε πιο στοχευμένες θεραπείες αλλά και στην ανάπτυξη προγνωστικών στοιχείων που θα μπορούν να προβλέψουν την πορεία της νόσου, την πιθανότητα υποτροπής ή την ανταπόκριση στη θεραπεία, βοηθώντας τους ογκολόγους να παίρνουν πιο ακριβείς και εξατομικευμένες αποφάσεις.
Φραντζέσκα Γιαϊτζόγλου Watkinson
– Υπάρχουν γυναίκες που εξακολουθούν να μην κάνουν μαστογραφία. Οι πιο συνηθισμένοι λόγοι που αναφέρονται είναι ότι πονάνε, ότι φοβούνται το αποτέλεσμα ή ότι το αμελούν. Τι θα θέλατε να τους πείτε;
Ναι κατανοώ απόλυτα ότι η μαστογραφία σε κάποιες γυναίκες προκαλεί ενόχληση ή ήπιο άλγος το οποίο όμως διαρκεί μόνο λίγα δευτερόλεπτα. Το όφελος όμως από την έγκαιρή διάγνωση είναι μεγάλο και αυτό που θα ήθελα να πω σε κάθε γυναίκα που διστάζει να κάνει μαστογραφία είναι ότι: ο καρκίνος του μαστού μπορεί να αντιμετωπιστεί αποτελεσματικά- αλλά μόνο αν διαγνωστεί έγκαιρα!
Τέλος, σε όσες γυναίκες αμελούν να κάνουν τον ετήσιο έλεγχο τους, θα ήθελα να υπενθυμίσω ότι η μαστογραφία είναι μια απλή, γρήγορη εξέταση.
Αθηνά Βούρτση:«Μην περιμένετε να νιώσετε κάποιο σύμπτωμα για να ελέγξετε τους μαστούς σας. Η πρόληψη είναι πράξη αγάπης για εσάς και τους αγαπημένους σας».
– Υπάρχει κάποιος μύθος γύρω από την υγεία του μαστού- αλλά και τον καρκίνο του μαστού- που έχετε παρατηρήσει ότι επικρατεί;
Πολύ συχνά ακούμε γυναίκες να μας λένε: Αφού δεν έχω οικογενειακό ιστορικό καρκίνου του μαστού, δεν κινδυνεύω να εμφανίσω την νόσο. Ωστόσο, αν και το οικογενειακό ιστορικό αυξάνει τον κίνδυνο, η πλειοψηφία των περιπτώσεων καρκίνου του μαστού (περίπου 70-80%) αφορά γυναίκες χωρίς γνωστό οικογενειακό ιστορικό.
Αυτό σημαίνει ότι οποιαδήποτε γυναίκα μπορεί να εμφανίσει καρκίνο του μαστού, και γι’ αυτό ο τακτικός έλεγχος είναι σημαντικός για όλες, ανεξαρτήτως ιστορικού.
Φραντζέσκα Γιαϊτζόγλου Watkinson
– Το Athena Medical διέπεται από τη φιλοσοφία του One Stop Breast Clinic. Πείτε μας λίγα λόγια για το όραμα που είχατε δημιουργώντας το.
Έχοντας όλα αυτά τα χρόνια ζήσει το άγχος των ασθενών μου, όραμα μου ήταν να αναπτύξω ένα πρότυπο κέντρο μαστού, το One Stop Breast Clinic όπου όλες οι εξετάσεις και οι επεμβατικές πράξεις μπορούν να προγραμματιστούν σε μία μόνο επίσκεψη. Δηλαδή, ενώ για την συνολική διαδικασία απαιτούνται περίπου 3 εβδομάδες, στο κέντρο μας, ο απαιτούμενος χρόνος από τη διάγνωση έως την ιστολογική ταυτοποίηση και την σταδιοποίηση είναι μόλις 3 ημέρες. Αυτό μειώνει σημαντικά το άγχος και την ταλαιπωρία που προκαλεί η αναμονή και ο προγραμματισμός των ιατρικών εξετάσεων, ενώ έχει τεράστια αξία για την γυναίκα που διαμένει εκτός Αθηνών στο να μην απομακρύνεται από την οικογένεια της και τις καθημερινές υποχρεώσεις.
