ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΕΙΣ

Η Άννα Κουτσαφτίκη δεν ξέρει τι πάει να πει Μουρμούρα

Με όρους καραντίνας το τηλεφωνικό μας ραντεβού δόθηκε την ώρα του κύριου Τσιόδρα. Στις 6 το απόγευμα μίας Τετάρτης στην άλλη άκρη του ακουστικού βρισκόταν η Άννα Κουτσαφτίκη. Μία γελαστή φωνή. Αυτό άκουσα. Ήξερα δηλαδή από την πρώτη καλησπέρα πως πρόκειται για έναν χαμογελαστό άνθρωπο. Αισιόδοξος άνθρωπος. Ήταν ο πρώτος άνθρωπος, εκτός του κοντινού μου περιβάλλοντος, με τον οποίο συνομίλησα εκείνες τις ημέρες. Έπρεπε να της έχω μιλήσει λίγο νωρίτερα. Θα γλίτωνα δόσεις προσωπικής μαυρίλας. Και σ’ το λέω και σ’ το υπογράφω.

Στις μέρες της καραντίνας

«Περίεργες ημέρες. Ανάμεικτα τα συναισθήματα και για εμένα, όπως και για όλο τον κόσμο. Βίωσα την καραντίνα όμορφα από την άποψη ότι ήμουν υγιής εγώ και οι δικοί μου άνθρωποι. Μπόρεσα και είχα ελεύθερο χρόνο για τον εαυτό μου, για το παιδί μου, για τον άνδρα μου. Τα κοινότοπα που λέει όλος ο κόσμος και τα είχαμε ξεχάσει. Ανακάλυψα εκ νέου τον χρόνο, μπόρεσα να ξεκουραστώ, να διαβάσω και να είμαι με τους ανθρώπους που αγαπώ. Είχαμε την πολυτέλεια να επανατοποθετηθούμε. Η μεγαλύτερη δυσκολία ήταν ότι δεν μπορούσα να βρεθώ με τη μητέρα μου.

Μου έλειψε η φυσική της παρουσία. Και το ότι δεν μπορούσα να βρεθώ με αγαπημένους μου ανθρώπους με δυσκόλεψε αρκετά. Ήξερα πως όλο αυτό έχει ημερομηνία λήξεως. Αυτό που με ζόρισε περισσότερο ήταν ο φόβος και η αγωνία για το μετά, για το από ‘δω και πέρα. Για το επόμενο βήμα που θα φέρει ο κορονοϊός, για τα επακόλουθά του στον παγκόσμιο χάρτη. Δεν έπαθα πανικό. ‘’Απαγόρευσα’’ και στους δικούς μου ανθρώπους να πανικοβληθούν. Προσπάθησα πάρα πολύ ώστε να επικρατήσει η λογική. Σε οικονομικό επίπεδο το μόνο σίγουρο είναι ότι θα ζοριστούμε όλοι. Θα το περάσουμε σε συλλογικό επίπεδο».

«Ο πολιτισμός δεν είναι πολυτέλεια»

Η Άννα ξέρει να ισορροπεί ανάμεσα στη λογική και την αισιοδοξία με τρόπο αξιοσημείωτο. Ένας υπέροχος συνομιλητής, από αυτούς που απολαμβάνεις να ακούς γιατί έχουν σκέψη δομημένο και όμορφο λόγο. Μία καλλιτέχνις με ουσία και ουσιαστικές ανησυχίες. Η ανάλυση για το κίνημα ‘’Support Art Workers’’ αποδεικνύει την παραπάνω παραδοχή.

«Ήταν μία ανθρώπινη αντίδραση. Οι εργαζόμενοι στον χώρο της Τέχνης είμαστε σκληραγωγημένα όντα. Οι συνθήκες στην Ελλάδα δεν ήταν ποτέ ιδανικές. Πρόκειται για μία αυθόρμητη συλλογική αντίδραση με μία φωνή που φωνάζει για τα αυτονόητα, για την επιβίωσή μας. Και δεν μιλάμε για επιβίωση μόνο στο οικονομικό κομμάτι αλλά και στο καλλιτεχνικό. Νιώθουμε ότι είμαστε τρομακτικά απροστάτευτοι αυτή τη στιγμή. Ούτως ή άλλως είναι η φύση της δουλειάς τέτοια που η αβεβαιότητα είναι συνεχής. Μία κραυγή για το αυτονόητο δικαίωμα που έχουμε ως ανθρώπινα όντα και ως πλάσματα που προσφέρουν με τον τρόπο τους στο σύνολο κάτω από πολύ αντίξοες συνθήκες. Ο πολιτισμός δεν είναι πολυτέλεια. Ο πολιτισμός είναι τόσο απαραίτητος όσο το οξυγόνο που αναπνέουμε.

Χωρίς πολιτισμό, χωρίς τέχνη δεν μπορεί να υπάρξει ανθρώπινη κοινωνία.

Η Τέχνη πάντα καταπιάνεται με τα πολύ σημαντικά ζητήματα της ζωής. Καταπιάνεται με τα μυστήρια της ζωής. Την αγάπη, τον έρωτα, την απώλεια. Αυτά δεν θα σταματήσουν ποτέ να υπάρχουν γιατί η τέχνη είναι κομμάτι της ζωής μας και η ζωή μας τα περιλαμβάνει όλα. Επειδή όμως η ζωή γεννά ατελείωτα ερωτήματα και η τέχνη επίσης είναι πολλές φορές που ανακουφίζει. Η Τέχνη καλύπτει όλα τα ηλικιακά πεδία του ανθρώπου, όλες τις εκφράσεις και τις εκφάνσεις του. Για αυτό και θα συνεχίσει να υπάρχει, όσο υπάρχει ο άνθρωπος. Η Τέχνη είναι ένας συνδετικός κρίκος ανάμεσα στη γη και τον ουρανό. Λέγονται τεράστιες αλήθειες μέσα από τους ρόλους. Πολλές φορές το έχω νιώσει αυτό επί σκηνής. Με ένα τρόπο είναι σαν να ενώνεται ο θεός με τον άνθρωπο. Είναι ένα σκαλοπάτι που βοηθά τον άνθρωπο να έρθει σε επαφή με το θείο».

Η επιστροφή στη «Μουρμούρα»

Το 2017 η Άννα Κουτσαφτίκη παίρνει έναν από τους πρωταγωνιστικούς ρόλους στην εξαιρετικά επιτυχημένη σειρά του Alpha «Μην Αρχίζεις τη Μουρμούρα». Η Άννα γίνεται η Ξένια, η Θεσσαλονικιά καθηγήτρια Γερμανικών, σύζυγος του Μπάμπη (Σπύρου Τσεκούρα) και μαμά της έφηβης Σοφούλας. Τρεις σεζόν μετά αποτελούν ένα από τα πιο χαρακτηριστικά ζευγάρια της σειράς.

Άννα Κουτσαφτίκη

«Τα γυρίσματα της Μουρμούρας ξεκίνησαν στις 18 Μαΐου. Θα γυρίσουμε τέσσερα επεισόδια που αφορούν στον κορονοϊό. Ήταν μία κοινή βαθιά επιθυμία να ξορκίσουμε όλο αυτό μέσα από το χιούμορ. Να το δούμε μέσα από ένα φίλτρο χιουμοριστικό για να αφαιρέσουμε λίγο από το βάρος που μας έχει πλακώσει. Τα γυρίσματα θα συνεχιστούν όλο το καλοκαίρι για να προβληθούν την επόμενη σεζόν. Είναι σίγουρο πως η Μουρμούρα συνεχίζεται και του χρόνου. Το δράμα και η κωμωδία είναι οι δύο όψεις του ίδιου νομίσματος στη ζωή, στη σκηνή και στην κάμερα. Συνήθως, ο άνθρωπος έχει ανάγκη να διακωμωδήσει τις καταστάσεις τις βαθιά τραγικές. Τις καταστάσεις που αφορούν στο τραγικό της ανθρώπινης φύσης και το γελοίο. Αυτά πάνε μαζί για αυτό και θεωρώ την κωμωδία σπουδαίο είδος και σύνθετο. Πιο σύνθετο από το δράμα.

Είναι πολύ πιο δύσκολο μέσα από το πρίσμα του κωμικού να καταφέρεις να επεξεργαστείς τα τραγικά συμβάντα της ανθρώπινης ζωής από το να τα επεξεργαστείς μέσω των τραγικών έργων. Όταν μπήκα στη Μουρμούρα διαπίστωσα γιατί πηγαίνει τόσο καλά όλα τα χρόνια προβολής της. Η παραγωγή είναι πάρα πολύ δεμένη. Όλοι οι άνθρωποι που απαρτίζουν τη Μουρμούρα είναι δεμένοι κι αυτό είναι πάρα πολύ σημαντικό για μια συλλογική δουλειά.

Η «Μουρμούρα» είναι ένα κομμάτι δικό μου, δικό σου, δικό τους. Είναι μία αναπαραγωγή της καθημερινότητας ιδωμένη μέσα από ένα κωμικό φίλτρο.

Ο Έλληνας που ζει μία ζωή με τόσα προβλήματα έχει μεγάλη ανάγκη να νιώσει πως στο γυαλί υπάρχει και κάποιος άλλος που περνά τα ίδια με εκείνον. Έχει ανάγκη να γελάσει και να αφαιρέσει το βάρος από όσα καθημερινά ζει. Νομίζω πως αυτός είναι ένας από τους βασικούς λόγους που ο κόσμος αγαπά τη Μουρμούρα».

Κωμωδία, αγάπη μου

Η πλειοψηφία των θεατρικών της ρόλων ήταν δραματικοί για αυτό και η Μουρμούρα ήταν μία ευκαιρία να επιστρέψει στο είδος που αγαπά πολύ και της ταιριάζει ακόμα περισσότερα, θα προσθέσω εγώ.

«Την κωμωδία την αγαπώ πάρα πολύ. Τα έχω χορτάσει βέβαια και τα δύο είδη. Από φοιτήτρια στο Θέατρο Τέχνης οι δάσκαλοί μου με διάλεγαν οι μισοί για να παίξω σε κωμωδία και οι άλλοι μισοί σε δράμα. Επιθυμούσα διακαώς από μικρή να μπορώ να δοκιμάζομαι και στα δύο είδη γιατί έτσι ολοκληρώνεται ένας ηθοποιός. Ήταν πάντα επιδίωξή μου. Πριν από τη Μουρμούρα υπήρξαν χρόνια που δεν είχα αγγίξει την κωμωδία και μου είχε λείψει πάρα πολύ.

Ήμουν και είμαι πάρα πολύ χαρούμενη που συμμετέχω στη Μουρμούρα. Ήταν μία σειρά που επέλεγα να παρακολουθήσω ως τηλεθεατής γιατί λάτρευα την αισθητική της, τους ηθοποιούς και το χιούμορ της. Δεν μου είχε περάσει ποτέ από το μυαλό ότι θα ανήκω στο δυναμικό της κάποια στιγμή».

Το τέλειο δίδυμο

«Η γνωριμία μου με τον Σπύρο (σσ Τσεκούρα) πάει πολύ πίσω. Ήμασταν πιτσιρίκια. Είχαμε μπει μαζί στο Τέχνης. Από τότε εκτιμούσε πολύ ο ένας τον άλλο. Ήμασταν στην ίδια παρέα. Τον ξέρω πολλά χρόνια τον Σπύρο, είναι αδελφική η σχέση μας χωρίς αυτό να σημαίνει πως δεν έχουμε διαφωνίες. Επειδή γνωριζόμαστε και τόσο καλά, υπάρχει πεδίο ελεύθερο για να διαφωνήσουμε κι αυτό είναι πάρα πολύ σημαντικό.

Σε κάποια πράγματα έχουμε διαφορετική προσέγγιση αλλά στο τέλος ο δικός μου τρόπος παντρεύεται με τον δικό του και αλληλοσυμπληρωνόμαστε. Βρίσκουμε τη χρυσή τομή» θα πει για τον «σύζυγο»-συμπρωταγωνιστή της εξηγώντας τη χημεία που διαπερνά τις οθόνες μας κατά την προβολή κάθε επεισοδίου. Αν κάπου έπρεπε να μπει το «περνάμε καλά κι αυτό βγαίνει προς τα έξω» τώρα είναι η κατάλληλη στιγμή.

Είναι αυτές οι συνεργασίες που μπορείς να τις χαρακτηρίσεις καρμικές. Ο κατάλληλος άνθρωπος την κατάλληλη στιγμή στο κατάλληλο σημείο. «Γελάμε πάρα πολύ στα γυρίσματα. Είμαι μεγάλος χάχας, υπάρχει τρομακτικό πρόβλημα με ‘μενα (γέλια). Είμαι σαν το παιδάκι που δεν πρέπει να γελάσει και γελάει. Υπάρχει αυτοσχεδιασμός στη Μουρμούρα. Μία σοφή ισορροπία. Η ‘’γραμμή’’ αυτή ξεκινά από τον σκηνοθέτη και τη σεναριογράφο μας.

Είναι και οι δύο καταπληκτικοί άνθρωποι που ξέρουν πάρα πολύ καλά τι θέλουν αλλά επιτρέπουν στον ηθοποιό να αφεθεί στη στιγμή και να προσθέσει στον ρόλο του την προσωπικότητά του. Γίνονται προτάσεις σκηνικές και υποκριτικές από εμάς. Ο Διονύσης Φερεντίνος, ο σκηνοθέτης μας, έχει την ευφυΐα και να είναι στο τιμόνι της οργάνωσης της κάθε σκηνής ώστε να μην χάσει την κεντρική της ιδέα και να μας επιτρέπει να αυτοσχεδιάσουμε».

Η αγάπη της Ξένιας για τον Μπάμπη. Ταυτιστείτε ελεύθερα

Την Ξένια την ενοχλούν πολλά στον Μπάμπη αλλά έχω την αίσθηση πως την ίδια στιγμή αγαπιούνται τόσο βαθιά που οι διαφωνίες υπάρχουν για να διατηρηθεί η σπίθα ανάμεσα στο ζευγάρι και βαλτώσουν. Αυτό που σίγουρα την εκνευρίζει είναι ότι είναι ανοργάνωτος ενώ εκείνη είναι τέρας οργάνωσης -εξού και frau το παρατσούκλι της.

Την ενοχλεί ότι δεν εξωτερικεύει τη ρομαντική του διάθεση όσο εκείνη θα ήθελε. Και σίγουρα το κόλλημά του με τη μητέρα του. Αυτά είναι τα πιο ισχυρά. Όμως, όλα αυτά συνθέτουν ένα Μπάμπη που η Ξένια τελικά αγαπά πολύ δυνατά. Συνθέτουν την προσωπικότητα ενός άνδρα παλαιάς κοπής, με την πολύ ουσιαστική έννοια. Όχι, ότι είναι συντηρητικός και εκτός εποχής αλλά έχει κάποιες αρχές που τη γοητεύουν και την κάνουν να νιώθει ασφαλής. Τον ρόλο μου τον σκέφτομαι συνέχεια. Έχω ‘’κλέψει’’ ατάκες από φιλικά ζευγάρια πολλές φορές. Δουλεύω πράγματα.

Αυτό μπορεί να συμβεί σε έναν ηθοποιό ανά πάσα ώρα και στιγμή μέσα στην ημέρα του, ιδιαίτερα όταν έρχεται σε επαφή με έναν ρόλο για τόσο καιρό. Είναι ένα κομμάτι δικό μου ο ρόλος πια. Μπορεί να σου συμβεί κάτι στο σπίτι σου και να σκεφτώ την Ξένια, κάνω αυτόματη αναγωγή. Έχει τύχει να πάρουμε τη σεναριογράφο και να της προτείνουμε ιδέες ανάλογα με όσα μας έχουν συμβεί. Αυτή η διαδικασία βοηθά στο να κρατηθεί ζωντανή και η σχέση του ηθοποιού με τον ρόλο του αλλά και η σχέση όσων δουλεύουμε μαζί. Οι φίλοι μου και οι άνθρωποι που με σταματάνε στον δρόμο δίνουν παραγγελιές. Εκεί καταλαβαίνεις πόσο πολύ έχει ταυτιστεί ο τηλεθεατής με τους ήρωες της σειράς».

Κεφάλαιο μεταγλωττίσεις

Διαβάζοντας για την Άννα Κουτσαφτίκη ανακάλυψα και μία ακόμα συναρπαστική πλευρά της. Η ενασχόλησή της με τις μεταγλωττίσεις είναι η πληροφορία που συμπληρώνει καλλιτεχνικό προφίλ της. «Τα τελευταία έχω αρχίσει να ασχολούμαι με τις μεταγλωττίσεις. Δεν το είχα σκεφτεί ποτέ γιατί είχα τη μεγάλη ευλογία να παίζω ασταμάτητα στο θέατρο και πολύ σπουδαίους ρόλους και η ζωή μου ήταν όλη το θέατρο. Κάποια στιγμή έκανα ένα δοκιμαστικό μέσω ενός γνωστού της αδερφής μου. Είπα ‘’θα το κάνω, ας το δοκιμάσω’’ έτσι απλά.

Πήγα πάρα πολύ καλά στο δοκιμαστικό και ξεκίνησα να κάνω πάρα πολλές μεταγλωττίσεις. Ανακάλυψα έναν νέο, υπέροχο και τρομερά δημιουργικό κόσμο, ο οποίος με βοήθησε και πάρα πολύ στην υποκριτική. Με έκανε να ξαναβρώ μία χαμένη παιδικότητα που την είχα χάσει λίγο, κυρίως λόγω των συνθηκών που επικρατούν στο θέατρο. Η μεταγλώττιση σε φέρνει σε επαφή με ένα πολύ δημιουργικό σου κομμάτι. Το χαίρομαι, το αγαπώ πάρα πολύ. Έχοντας σπουδάσει τραγούδι, έχω έντονα μουσικό αυτί και μπορώ και αλλάζω και φωνές και κάνω διάφορα. Χαίρομαι τόσο πολύ. Νιώθω σαν μικρό παιδί. Η ιστορία της μεταγλώττισης με ξεκουράζει ψυχικά σε απίστευτο βαθμό. Χαίρομαι πάρα πολύ γιατί ξέρω ότι απευθύνεται σε παιδιά και ξέρω ότι θα τους δώσω χαρά, κάτι που είναι τρομερά ανακουφιστικό».

Θέλω να μπω στα άδυτα. Θέλω αποκαλύψεις. Προσπαθώ να καταλάβω αν έχω αναγνωρίσει τη φωνή της σε κάποια από τις ταινίες που έχω κατά καιρούς όταν με προλαβαίνει: «στην ταινία Boss Baby έκανα τη μαμά και στη σειρά που παρουσιάζεται αυτή τη στιγμή στο Netflix κάνω πάνω από έξι ρόλους. Κάνω πιτσιρίκια αγοράκια, κοριτσάκια, μεγαλύτερες σε ηλικία. Είναι ρόλοι. Αυτό είναι το καταπληκτικό και δεν του φαίνεται αρχικά.

Πρόκειται για μία κανονική σύνθεση ρόλου και είναι και μία διαφορετική διαδικασία από ό,τι το θέατρο, το σινεμά ή η τηλεόραση. Είναι ένας ρόλος που θα πρέπει να τον αποδώσεις πατώντας στη σύνθεση ρόλου που έχει κάνει ο συνάδελφος στο εξωτερικό. Έχει τύχει να κάνω πρωταγωνιστικό ρόλο στην ταινία Κούμπο και στην Αμερική ήταν η Charlize Theron που είχε δανείσει τη φωνή της. Θα πρέπει να πατήσεις στο πρωτότυπο αλλά να βγάλεις και το ελληνικό αίσθημα».

Μία βαθιά καλλιτεχνική φύση

«Το τραγούδι είναι η δεύτερη αγάπη μου. Πρώτο βάζω το θέατρο και μετά ακολουθεί το τραγούδι. Το έχω σπουδάσει. Έχω κάνει και μιούζικαλ και οπερέτες αλλά έτσι όπως ήρθαν τα πράγματα στη ζωή μου ασχολήθηκα περισσότερο με το θέατρο. Με εκφράζει το τραγούδι σε πολύ μεγάλο βαθμό.

Ήμουν άκρως καλλιτεχνική φύση από μικρή. Ανήκω σε αυτή την κατηγορία των εκνευριστικών παιδιών (γέλια) που ξέρουν από μικρά τι θέλουν να κάνουν.

Από τριών ετών έπαιζα πιάνο χωρίς να ξέρω τις νότες και τραγουδούσα. Στο Δημοτικό έγραφα έργα και τα ανεβάζαμε, κυρίως κωμωδίες. Μετά μπήκα στο θεατρικό εργαστήρι της Κηφισιάς. Δεν υπήρχε περίπτωση. Το είχα δηλώσει και στους γονείς μου ότι θα γίνω ηθοποιός και τραγουδίστρια. Το ήξερα. Δεν ξέρω πώς να το εξηγήσω. Υπάρχει ένα διάχυτο καλλιτεχνικό ένστικτο στην οικογένειά μου και κάποια μέλη έχουν ακολουθήσει καλλιτεχνικά επαγγέλματα.

Η γιαγιά μου ήταν δασκάλα αλλά έπαιζε τρία μουσικά όργανα. Είχα κάποια ακούσματα αλλά δεν είναι ότι μεγάλωσα σε έναν κύκλο αμιγώς καλλιτεχνικό. Δεν υπάρχει χαμένος χρόνος. Το ζητούμενο είναι να είσαι σε επαφή με την ανάγκη σου. Πολλές φορές το περιβάλλον μας μάς αποτρέπει από αυτή την επαφή με τον εαυτό μας και μπορεί να θάψουμε κάποια ταλέντα με τα οποία μας έχει προικίσει ο θεός. Αν υπάρχει κάτι που αγαπάμε πρέπει να το ακολουθήσουμε. Πρέπει να πράξουμε σε όποια ηλικία κι αν είμαστε. Ζωή με απωθημένα, δεν είναι ζωή».

Έχουν περάσει ήδη 40 λεπτά. Μιλά με την ίδια όρεξη και γελά πολύ συχνά. Μία γελαστή φωνή. Το συμπέρασμα είχε βγει από το πρώτο λεπτό. Στο 40ό το συμπέρασμα ήταν επικυρωμένο. «Για πες μου ποιο τραγούδι θα μπορούσε να είναι το soundrack των ημερών που διανύσαμε;» ρωτώ πριν το αντίο και το ευχαριστώ.

Σφυρίζουμε στον άνεμο φίλε μου κι όλα θα πάνε καλά. Με ανθρώπους εκεί έξω σαν την Άννα Κουτσαφτίκη είμαι βέβαιη πως όλα θα πάνε καλά. Είμαι βέβαιη σου λέω, μην αρχίζεις τη μουρμούρα.