Pierre Cardin: Ο τελευταίος couturier της υψηλής ραπτικής
- 29 ΔΕΚ 2020
Ήταν τη δεκαετία του ’70 που ο Pierre Cardin επισκέφθηκε τη NASA. Εκεί δοκίμασε και τη διαστημική στολή που θα φορούσε ο πρώτος άνθρωπος που θα πατούσε στη Σελήνη, ο Neil Amstrong. Από τότε, μαγεύτηκε με το διάστημα. Όπως ίσχυε και για πολλούς άλλους σχεδιαστές εκείνης της δεκαετίας, το διάστημα ιντρίγκαρε πολύ τον Pierre Cardin. Ήταν το άγνωστο του μέλλοντος και της πιθανής ζωής εκτός Γης, που έκανε τον Γάλλο (με ιταλική καταγωγή) σχεδιαστή μόδας να θαμπωθεί τόσο απ’ αυτό. Την εποχή που ο φουτουρισμός στη μόδα και οι ανορθόδοξες σιλουέτες ξεκινούσαν να αποτελούν μέρος της μόδας των 60s και των 70s, ο Cardin κατάφερε να εκμεταλλευτεί τη στιγμή και να επικεντρώσει όλο το ενδιαφέρον σ’ αυτό. Στο να δημιουργήσει «άγνωστες» σιλουέτες (εμπνευσμένος από το άγνωστο του μέλλοντος), που ξέφευγαν από τα κλισέ.
Τα ρούχα του ήταν πρωτοποριακά σε τέτοιο βαθμό, ώστε να μην προσδιορίζονται ως προς το φύλο. Κάπως έτσι, οι απροσδιόρητες σιλουέτες στις δημιουργίες του Cardin, γέννησαν τη αυτό που σήμερα είναι γνωστό σε όλου μας ως “genderless fashion” (=μόδα χωρίς φύλο). Χωρίς να βάζει ταμπέλες, τα ρούχα του Cardin ήταν ελεύθερα προς μετάφραση. Αυτό δείχνει το εύρος της φαντασίας και δημιουργικότητας του τελευταίου σχεδιαστής μόδας, από την Χρυσή Εποχή της haute couture. Του τελευταίου αυθεντικού couturier.
Το όραμα του Pierre Cardin ήταν η επανάσταση της μόδας
Ο άνθρωπος που μέχρι και τα 97 του χρόνια πήγαινε στο γραφείο κάθε μέρα, ήταν αυτός που έκανε τη μόδα εμπορική. Ως τότε η μόδα ήταν μόνο για την ελίτ. Δεν μπορούσαν όλοι να έχουν πρόσβαση στις δημιουργίες γνωστών οίκων μόδας, γιατί πολύ απλά η έννοια της Υψηλής Ραπτικής που ίσχυε ως τότε στη μόδα, δεν προέβλεπε τη μαζική παραγωγή ρούχων. O Pierre Cardin, λοιπόν, έφερε την επανάσταση στη μόδα, επιτρέποντας την μαζική παραγωγή ρούχων των ready-to-wear συλλογών. Μέχρι και το 1959, αυτό δεν ήταν ένα μοτίβο που ακολουθούσαν οι οίκοι μόδας. Η «εμπορευματοποίηση» της μόδας ήταν κάτι που ξεκίνησε από τον Cardin. Πράγμα που άλλαξε ολωσδιόλου την έννοια που είχε το ένδυμα ως τότε στις ζωές των ανθρώπων. Αυτή του η επιχειρηματική καινοτομία βέβαια, είχε και αντίκτυπο. Η απόφασή του να παράγει ρούχα σε τέτοια πλατφόρμα, τον έκανε να χάσει τη θέση του από το αναγνωρισμένο συνδικάτο Υψηλής Ραπτικής στο οποίο άνηκε ως τότε.
AP Photo / Ronald Zak, File
Φυσικά, αυτό ήταν ένα μικρό τίμημα που έπρεπε να πληρώσει με σκοπό να φέρει την επανάσταση στη μόδα. Παράγοντας ρούχα μαζικά, ο Pierre Cardin έκανε τη μόδα ένα «διεθνές χόμπι» με το οποίο μπορούσαν πλέον να ασχοληθούν όλοι. Κατάφερε να «βάλει» τη μόδα στα σπίτια όλων των ανθρώπων. Αυτό βέβαια δεν σήμαινε ότι η «εκτός ορίων» ματιά του απέναντι στη μόδα ήταν λιγότερο ηχηρή. Η αισθητική του Pierre Cardin συνέχισε να έχει την ίδια καινοτόμα αντιμετώπιση, όπως και τα πρώτα χρόνια της ίδρυσης του οίκου (το 1950).
Η προσοχή στην κατασκευή και οι επιρροές από την αρχιτεκτονική
Ο Pierre Cardin, ήταν πάνω απ’ όλα σχεδιαστής Υψηλής Ραπτικής. Ήταν ένας πραγματικός couturier. Και η αγάπη του για την κατασκευή ρούχων ήταν μια που αποκαλύφθηκε από τα πρώτα χρόνια της ζωής του.
O Cardin, ο οποίος γεννήθηκε σε πόλη της Ιταλίας το 1922, αλλά μετακόμισε στη Γαλλία σε ηλικία 2 ετών, ήθελε από πάντα να ασχοληθεί με τη μόδα. Προερχόμενος από μια ευκατάστατη οικογένεια γαιοκτημόνων, ο πατέρας του ήθελε να σπουδάσει αρχιτεκτονική. Αν και ξεκίνησε να ράβει και να ασχολείται με το ένδυμα από τα 17 το 1945, μετακόμισε στο Παρίσι για να σπουδάσει αρχιτεκτονική. Παρ’ όλα αυτά, οι σπουδές του στην αρχιτεκτονική απέβησαν εξαιρετικά χρήσιμες αργότερα, όταν άρχισε να ασχολείται με τον σχεδιασμό ρούχων σε επαγγελματικό επίπεδο. «Λόγω των γνώσεών του στην κατασκευή, τη ραπτική αλλά και στις γλυπτικές και αρχιτεκτονικές αναλογίες, ο Cardin είναι ο μόνος couturier στο Παρίσι, εκτός του Balenciaga, που όχι μόνο είναι πραγματικός σχεδιαστής, αλλά και εξαιρετικός “κόφτης-ράφτης”», είχε γράψει ένας δημιοσιογράφος μόδας το 1958.
AP Photo / Dave Caulkin
Η προσοχή, λοιπόν, που έδινε στην κατασκευή των ρούχων του ήταν ο λόγος που οι ογκώδεις και συχνά απρόσμενες σιλουέτες των ρούχων του είχαν τόση επιτυχία. Γιατί ήταν άρτιες κατασκευαστικά.
Η αισθητική του
Η αρχιτεκτονική, η αγάπη του για το διάστημα και τον φουτουρισμό ήταν οι βασικές πηγές έμπνευσης των πρώτων χρόνων της καριέρας του σχεδιαστή. Αυτό τον βοήθησε να αποκτήσει και το signature “Cardin look” του, με τα πλέον φημισμένα “Space Age Looks” του (1966) να αποτελούν από τις πιο διάσημες δημιουργίες του.
Getty Images / Keystone/Hulton Archive
Τα ρούχα του Pierre Cardin ήταν αδρά επηρεασμένα από τη γεωμετρία. Τα ρούχα του περιλάμβαναν γεωμετρικά και bold μοτίβα. Οι γραμμές τους έμοιαζαν σχεδόν με γλυπτά. Οι καθαρές και μίνιμαλ σιλουέτες των ρούχων του είχαν ξεκάθαρες αναφορές στην αρχιτεκτονική, πράγμα που έκανε ακόμα πιο εντυπωσιακό το τελικό αποτέλεσμα.
Getty Images / Alain Dejean/Sygma
Σαν δεινός μόδιστρος αλλά και οραματιστής της μόδας, η επιτυχία ήταν σίγουρη. Αυτό επιβεβαιώνεται όχι μόνο από τις επιχειρήσεις του που αξίζουν δισεκατομμύρια, αλλά και από το ίδιο του ταλέντο. Μαθήτευσε δίπλα στους καλύτερους. Πριν ξεκινήσει τον οίκο του δούλεψε στο πλευρό της Elsa Schiaparelli και έπειτα κέντρισε το ενδιαφέρον του Christian Dior. Μαζί με τον Dior δούλεψαν στην σιλουέτα του “New Look”, το ’47, με τον γνωστό σχεδιαστή να του ζητάει τελικά να αναλάβει την καλλιτεχνική διεύθυνση του οίκου. Ο ίδιος όμως αρνήθηκε την τελευταία στιγμή, ιδρύοντας τελικά τον δικό του οίκο μόδας.
Getty Images / Reg Lancaster/Express
Ο Pierre Cardin ήταν ο πρώτος σχεδιαστής μόδας που έραψε τα αρχικά του ονόματος του (logo) στα ρούχα του
Αλλά ήταν η τόλμη με την οποία αντιμετώπιζε την καριέρα του αλλά και τις δημιουργίες του που τον έκαναν τελικά να ξεχωρίσει. Για τον Pierre Cardin όλο αυτό ήταν μια περιπέτεια. «Κάθε φόρεμα είναι και μια περιπέτεια μέσα από ιδέες», είδε γράψει το 1964, στη Vogue.
Τα ρούχα του Cardin ήταν πολλές φορές «εκτός πραγματικότητας» -ειδικά για την εποχή εκείνη-, αλλά δεν θα μπορούσε να κάνει κάτι διαφορετικά. Η δημιουργικότητά του δεν σταματούσε να «τρέχει» ποτέ.
«Δεν μου αρέσει να σταματάω. Μου αρέσει να αποδεικνύω τον εαυτό μου συνεχώς»
