Η υποκρισία του να απαγορεύεις τη γύμνια στο κόκκινο χαλί των Καννών
- 13 ΜΑΙ 2025
Προσπαθώ να θυμηθώ την τελευταία φορά που το γυναικείο ντύσιμο δεν αποτέλεσε ταμπού για τα στερεοτυπικά κοινωνικά πρότυπα. Στην εποχή μας γίνεται ακατάσχετα λόγος για την ελευθερία λόγου (ναι, ο Donald Trump είναι ελεύθερος να «μοιράζει» fake news και γελοιότητα κάθε φορά που ανοίγει το στόμα του) και την ελευθερία γενικά. Αλλά πότε οι γυναίκες ήταν πραγματικά ελεύθερες; Για να διεκδικήσουν το δικαίωμα της ψήφου, έπρεπε να παλέψουν. Για να αποκτήσουν κάποια δικαιώματα, έπρεπε να κάψουν τα σουτιέν τους (μια πράξη που από τους anti-woke, χλευάζεται ακόμα και σήμερα). Για το δικαίωμα να κάνουν ό,τι θέλουν με το σώμα τους ακόμα προσπαθούν. Άρα γιατί να μπορούν να φοράνε ό,τι θέλουν;
Γιατί να επιτρέπεται στις γυναίκες να ντύνονται «χυδαία» και σαν «τσ@@@@@»; Γιατί να νιώθουν θηλυκές ή σεξουαλικά όντα και όχι να δείχνουν συνετές και «άνθρωποι του Θεού»; Ο δικός μου Θεός, μου έμαθε την ισότητα, μου έμαθε ότι πρέπει να νοιαζόμαστε για τον συνάνθρωπό μας και να τον βοηθάμε όταν το έχει ανάγκη, όχι να τον κλωτσάμε όταν είναι ήδη πεσμένος. Όχι, όμως. Όταν έχουμε να κάνουμε με τις γυναίκες (και να ‘ταν μόνο αυτές) τα πράγματα αλλάζουν. Εκεί υπάρχουν κανόνες και μάλιστα αυστηροί. Εκεί δεν μπορούμε να είμαστε ίσοι.
Μην νομίζεις ότι έχει σημασία αν είσαι superstar. Είσαι μία αγαπητή διασημότητα, αρκεί να μην δείχνεις τα βυζιά σου ή τα οπίσθιά σου. Πρέπει να δείχνεις χαρούμενη. Νέα. Σέξι (μόνο αν είσαι αδύνατη, αν είσαι χοντρή τότε κλείσου στο σπίτι σου μέχρι να γίνεις κι εσύ αδύνατη). Πρέπει να δείχνεις λαμπερή. Αψεγάδιαστη. Και πάνω απ’ όλα «κόσμια».
Πρέπει η γυναίκα να σέβεται το πού βρίσκεται και να ντύνεται σωστά για την περίσταση. Μην και βγεις στον δρόμο με καυτή φούστα. Αν σε βιάσουν είναι δικό σου το φταίξιμο. Φορούσες μήπως στρινγκ όταν σε βίαζαν; Τα ‘θελες και τα πάθες. Κανένας νόμος δήθεν ισότητας δεν ισχύει για τις γυναίκες και αυτό είναι κάτι που επιβεβαιώνεται διαρκώς.
Δυστυχώς, το επιβεβαιώνει και ένας θεσμός που θα έπρεπε να επικροτεί την ελευθερία όλων των μορφών, ειδικά όσον αφορά τη δημιουργική ελευθερία, κάτι που για πολλούς εκφράζεται μέσω του ντυσίματος. Στο φεστιβάλ Καννών δεν υπάρχει ελευθερία πια. Υπάρχει μόνο υποκρισία. Τι κι αν αυτός ο θεσμός τιμά τις τέχνες (άρα και την ελευθερία της έκφρασης); Όσον αφορά το ντύσιμο των γυναικών στο κόκκινο χαλί, κατά το φεστιβάλ Καννών, πρέπει να γυρίσουμε πάλι πίσω στα 50s. Κάπως έτσι, μεταφράζω εγώ τον κανόνα που «έσκασε» σαν βόμβα 24 ώρες πριν την έναρξη του φεστιβάλ. «Όχι στα βυζιά και τα οπίσθια στο χαλί! Σας θέλουμε ευπρεπείς!», είναι το πίσω κείμενο.
Ο κορυφαίος ευρωπαϊκός κινηματογραφικός θεσμός απαγορεύει τη γύμνια και τα ογκώδη φορέματα με μακριές ουρές, που «καθυστερούν τη ροή» στις γυναίκες που θα περπατήσουν στο χαλί. Ολόκληρες βιομηχανίες (της μόδας, της showbiz, του marketing) βασίζεται σε αυτό το κόκκινο χαλί, αλλά όχι, κυρία μου! Δεν μπορείτε να ντύνεστε έξαλλα και να μας καθυστερείτε!
Η Βella Hadid στο φεστιβάλ Καννών το 2023 / Vianney Le Caer/ΑP Photo
Η υποκρισία σε όλο της το μεγαλείο, από έναν θεσμό που προωθεί τις τέχνες. Κάποτε οι τέχνες δεν ήταν καθοδηγούμενες από τον καπιταλισμό, αλλά χρησιμοποιούνταν για να ειπωθούν όσα δεν επιτρέπονταν να ειπωθούν φωναχτά (για παράδειγμα ήταν καταφύγιο για ελεύθερη και πολιτική έκφραση επί Χούντας). Το 2025, που είμαστε «ελεύθεροι», ένας θεσμός αποφάσισε να φιμώσει τη μόδα.
Το φεστιβάλ Καννών είναι μια μικρογραφία της σύγχρονης κοινωνίας. Αυτής που τάχα μου θέλει η γυναίκα να είναι ελεύθερη να κάνει και να ντύνεται όπως θέλει, αλλά με το που φανερώσει το στήθος, το δέρμα, τον εαυτό της όπως θέλει, την επιπλήττει για τη «χυδαιότητά» της.
Τι γίνεται, λοιπόν, τώρα; Πώς συνεχίζεται ένας θεσμός με αυτά τα δεδομένα; Στην ιστορία της μόδας και της ποπ κουλτούρας έχει αποτελέσει μέσο διαμαρτυρίας, ειδικά για τα γυναικεία δικαιώματα και τη θέση της γυναίκας στη βιομηχανία του κινηματογράφου; Αν θες τη γνώμη μου, ο νέος ενδυματολογικός κανόνας είναι μια φανταστική ευκαιρία για τις γυναίκες που θα παρευρεθούν στο φεστιβάλ Καννών να σπάσουν το απαράδεκτο dress code και να καταπατήσουν κάθε ψήγμα καθωσπρεπισμού στον οποίο τις υποβάλλει.
Ο ίδιος θεσμός που κακομεταχειρίζεται τους καλεσμένους του στο red carpet (θυμάσαι το σκηνικό με την Kelly Rowland πέρσι) και που έχει ήδη απαγορεύσει από τις γυναίκες να φοράνε φλατ στο χαλί. Αν μη τι άλλο, οι άνδρες με τα βαρετά, στερεοτυπικά tuxedos τους, είναι προστατευμένοι. Πού να απαγόρευαν τα παπιγιόν στο κόκινο χαλί. Εκεί οι άντρες θα απαιτούσαν ανάκληση της απόφασης ή θα την έγραφαν στα παλιά τους τα παπούτσια.
Η Irina Shayk στις Κάννες το 2023 / Vianney Le Caer/ΑP Photo
Οι δηλώσεις της διοργάνωσης πάντως, είναι τραγελαφικές. Σε statement, αναφέρεται ότι «ο στόχος μας δεν είναι να ελέγξουμε την ενδυμασία ακριβώς, αλλά να απαγορεύσουμε την πλήρη γύμνια, σύμφωνα με τo θεσμικό πλαίσιο της εκδήλωσης και του γαλλικού νόμου». Η χώρα που είναι γνωστή για την σχετική χαλαρή προσέγγισή της απέναντι στη σεξουαλικότητα και τη γύμνια (στην τηλεόραση και τον Τύπο), ξαφνικά έχει νόμους που την απαγορεύουν; Κάτι μου βρωμάει.
Η Kendall Jenner στο Φεστιβάλ Καννών, το 2016 / Joel Ryan/ΑP Photo
Μήπως η απαγόρευση της γύμνιας στο κόκκινο χαλί του φεστιβάλ Καννών, είναι marketing;
Λένε ότι και η αρνητική δημοσιότητα είναι δημοσιότητα. Μήπως όλο αυτό, γίνεται τελικά για έξτρα διαφήμιση; Γιατί δυσκολεύομαι να πιστέψω ότι θα απαγορεύσουν από τις μεγάλες stars να περπατήσουν στο red carpet του φεστιβάλ Καννών, ακόμα κι αν το ρούχο τους δείχνει «δέρμα». Υπάρχουν πολλοί σοβαροί λόγοι για να μην συμβεί αυτό και η λέξη- κλειδί είναι μια: χορηγοί.
H Heidi Klum στις Κάννες, το 2023 / Scott Garfitt/ΑP Photo
Πολλά από τα μοντέλα που παρευρίσκονται κάθε χρόνο στο κόκκινο χαλί του φεστιβάλ Καννών, υπηρετούν ως ambassadors μερικών από τα μεγαλύτερα brands (ομορφιάς, μεγάλων οίκων μόδας και κοσμημάτων κ.ο.κ.). Τι θα κάνουν αυτές οι γυναίκες εμπρός σε αυτόν τον σαχλό κανονισμό; Τι θα φορέσουν, αν το ρούχο που είχαν επιλέξει μήνες πριν, δεν ακολουθεί το dress code; Δεν θα φωτογραφηθούν στο χαλί; Πώς θα διαφημιστούν τα brands, λοιπόν; Δεν πιστεύω ότι αυτό θα εφαρμοστεί στις Kendall Jenners και Bella Hadids αυτού του κόσμου.
Το πολύ πολύ να τους πουν να «ρίξουν» κάτι από πάνω τους, για να μην φαίνεται το στήθος ή τα οπίσθιά τους. Ίσως αυτό να εφαρμοστεί στις λιγότερο «σημαντικές» καλεσμένες του θεσμού, όπως σε κάποιες influencers, ώστε να δημιουργηθεί «σούσουρο» στα media για να φανεί ότι ο θεσμός ακολουθεί τους νόμους που επιβάλλει στις καλεσμένες του.
Η Ilona Staller aka "Cicciolina"στις Κάννες το 1988 / Rolf Neeser/RDB/ullstein bild via Getty Images/Ιdea Image
Από την άλλη, όλα είναι πιθανά γιατί, για να μην ξεχνάμε, το φεστιβάλ Καννών το 2015 απαγόρευσε στις γυναίκες να φοράνε φλατ στο κόκκινο χαλί. Συγκεκριμένα, σε πολλές γυναίκες δεν επετράπη να μπουν σε προβολή στο φεστιβάλ επειδή δεν φορούσαν ψηλοτάκουνα, ανάμεσά τους και γυναίκες με προβλήματα υγείας που φορούσαν φλατ παπούτσια για ιατρικούς λόγους.
Αλλά το θέμα δυστυχώς, δεν είναι μόνο το φεστιβάλ Καννών. Είναι γενικό και εντάσσεται στο ευρύτερο πρόβλημα των σεξιστικών dress codes που οι γυναίκες αντιμετωπίζουν διαρκώς από την ημέρα που γεννιούνται.
H Bella Hadid στο Φεστιβάλ Καννών, το 2016 / Joel Ryan/ΑP Photo
Από τα 50s και τα 60s, που οι γυναίκες καταπιέζονταν κοινωνικά να φοράνε φούστες και καλσόν και τους απαγορευόταν να ντύνονται «ανήθικα», μέχρι τα εργασιακά περιβάλλοντα και τα σχολεία στα 70s (αλλά και τα πιο πρόσφατα χρόνια), όπου άρχισαν να εισάγονται κανόνες ενδυμασίας μόνο για τις γυναίκες, το γυναικείο ντύσιμο βρίσκεται διαρκώς στο στόχαστρο. Όσο κι αν η μόδα προσπαθεί να το απενοχοποιήσει μέσα από τα σουτιέν με τους κώνους και τα διάφανα φορέματα που γιορτάζουν το γυναικείο σώμα, η κοινωνία δεν είναι ακόμα έτοιμη για την πραγματική γυναικεία απελευθέρωση. Εμείς όμως, δεν θα καθίσουμε ήσυχες.
Όσο μας κρίνουν ως «ανήθικες» και «προκλητικές», θα συνεχίσουμε να «καίμε τα σουτιέν μας» ή ακόμα καλύτερα, να μην φοράμε καθόλου.
