OPINIONS

Η Aaliyah δεν προστατεύεται από τη βία ούτε μετά θάνατον

AP Photo/Jim Cooper

Η Aaliyah άξιζε πάντοτε καλύτερα. Αλλά τι ακριβώς συνεπάγεται το «καλύτερα»;

Η τραγουδίστρια έχασε τη ζωή της σε ηλικία 22 ετών, τον Αύγουστο του 2001, όταν το αεροπλάνο στο οποίο επέβαινε μαζί με άλλους 8 επιβάτες είχε πέσει και πιάσει φωτιά σχεδόν αμέσως μετά την απογείωσή του στις Μπαχάμες. Και όπως τόσοι που φεύγουν πάνω στην ακμή τους, η Aaliyah θα είναι για πάντα παγωμένη στον χρόνο: νέα, πανέμορφη και με την ιδέα των ανεκπλήρωτων προοπτικών και ονείρων άρρηκτα συνδεδεμένη πια με την κληρονομιά της.

Η κληρονομιά της, βέβαια, δε θα μπορούσε να είναι πιο χειροπιαστή απ’ όσο στην παραγωγή της τελευταίας δεκαετίας στην urban μουσική. Τα 3 της άλμπουμ, το Age Is Nothing But a Number, το One In a Million και το Aaliyah, είχαν ευρύτατη αποδοχή από κοινό και κριτική στην εποχή τους – και στο φουτουριστικό single της Try Again που είχε κυκλοφορήσει το 2000 είχαν υποκλιθεί οι πάντες, από τον George Michael ως τον DMX – όμως ο ήχος της είναι αναμφισβήτητα παρών στο σήμερα, σχεδόν διαπεραστικά.

Aaliyah Catherine McGann/Getty Images

Το Wild Side της Normani έχει σαφείς αναφορές παραγωγικά από το One in a Million του 1996, ενώ σκηνές του μουσικού κλιπ του κομματιού στέκεται ευθέως εικονογραφικά πάνω στο Try Again. Η Mahalia και η Ella Mai υιοθέτησαν το tomboy στιλ της, ειδικά εκείνων των πρώτων της κλιπ της Aaliyah, στο What You Did, και η Kash Doll, ανερχόμενη ράπερ από το Ντιτρόιτ, έχει αποκαλέσει την Aaliyah είδωλό της.

Ο Frank Ocean την είχε τιμήσει διασκευάζοντας – όπως είχε κάνει η ίδια η Aaliyah αντίστοιχα – το τραγούδι των Isley Brothers At Your Best (You Are Love) από το 1976. Η Ciara την έχει αναφέρει ως τεράστια επιρροή, η Tinashe τής έχει πολύ δίκαια πιστώσει το chill vibe της R&B, και η Ariana Grande που εδώ και χρόνια έχει ενσωματώσει ακριβώς το vibe αυτό στον ήχο της – πιο προφανές από ποτέ στο άλμπουμ της, Positions – χρησιμοποίησε sample του One In a Million στο κομμάτι της West Side.

Η Aaliyah ανήκε στη γενιά της σέξι, επιδέξιας R&B, των Boyz II Men, του πρώιμου Usher και των TLC, αλλά τραγουδούσε πάνω σε εναλλακτικά beats, με συγκρατημένο κούλνες, χωρίς τις καθιερωμένες κορώνες των ημερών της, γλιστρώντας πάνω στις νότες. Ακούγοντας ξανά το One In a Million που ανέβηκε επιτέλους πέρσι στο Spotify μετά από δύο δεκαετίες εκτός κυκλοφορίας μαζί με τα άλλα δύο άλμπουμ της, είναι ξεκάθαρο: Ο δίσκος ακούγεται σα να είχε προβλέψει το μέλλον. Η Aaliyah, ο Timbaland και η Missy Elliot, το άγνωστο ως τότε ντούο μουσικών που είχαν κάνει την παραγωγή του πριν γίνουν μεγαθήρια της μουσικής, είχαν ηχογραφήσει το σήμερα.

Τα άλμπουμ της δεν είχαν γίνει διαθέσιμα ως τώρα γιατί ο ιδρυτής της δισκογραφικής Blackground Records, Barry Hankerson, θείος επίσης της Aaliyah, υποστηρίζει ότι η μητέρα της δεν ήθελε να επανακυκλοφορήσουν τα τραγούδια της, κάτι που εκείνος είχε αποφασίσει να σεβαστεί. Ίσως η περσινή επέτειος του θανάτου της θεωρήθηκε κατάλληλο timing για να κυκλοφορήσει ξανά η μουσική της, πάντως δεν ήταν η μοναδική αφορμή για να συζητηθεί ξανά η Aaliyah όσο η νεότερη γενιά ανακάλυπτε τα τραγούδια της.

Την ίδια περίοδο ξεκινούσε η δίκη του R. Kelly στο Μπρούκλιν της Νέας Υόρκης, όπου ο τραγουδιστής και παραγωγός κατηγορείτο για την ηγεσία εγκληματικού δικτύου που κακοποιούσε ανήλικα κορίτσια. Οι κατηγορίες trafficking και απάτης που του είχαν αποδοθεί – και για οποίες καταδικάστηκε συνολικά – είχαν σε σημαντικό βαθμό αναφερθεί ήδη στο Surviving R.Kelly, το αναγνωρισμένο ντοκιμαντέρ του Lifetime όπου θύματά του είχαν εξιστορήσει τις κακοποιητικές εμπειρίες τους δίπλα του.

Στο πλαίσιο της υπόθεσης, η εισαγγελία είχε αποκαλύψει στοιχεία ότι η Aaliyah ήταν μόλις 12 ετών όταν γνώρισε τον R. Kelly και ότι την παντρεύτηκε στα 15 για να την πείσει να κάνει έκτρωση. Σύμφωνα με την έρευνα, ο δράστης είχε επίσης ενορχηστρώσει τη δωροδοκία ενός κυβερνητικού αξιωματούχου, ώστε να δημιουργηθεί μία ψεύτικη ταυτότητα και να μπορέσει να μεταβληθεί η ηλικία της Aaliyah στα 18 έτη στην άδεια γάμου τους.

Όσο η ιστορία της Aaliyah αφορά τις μουσικές της ικανότητες, το χάρισμά της, την ομορφιά της και το πώς κατέκτησε τις καρδιές μιας γενιάς, τόσο αφορά επίσης την επιμονή της, την ανθεκτικότητά της και τον θρίαμβο απέναντι στην τραγωδία και τη θυματοποίηση που θα μπορούσαν να την είχαν καταστρέψει. Ενώ η ικανότητά της να ξεπερνά τα εμπόδια ήταν απόδειξη του μεγαλείου της, ήταν επιπλέον και μία υπενθύμιση του πώς η κουλτούρα και οι άνθρωποι γύρω της συνέχιζαν να την απογοητεύουν, επιτρέποντας στον R. Kelly να συνεχίσει ανενόχλητος την καριέρα του.

Η Aaliyah, όπως τόσες γυναίκες, είχε χρειαστεί να είναι πιο δυνατή απ’ όσο θα έπρεπε στη ζωή της. Μετά θάνατον όμως δεν μπορεί να έχει την ίδια ευκαιρία, άρα η προστασία της κληρονομιάς της επαφίεται σε αυτούς που έχουν τον έλεγχο του brand της.

Όταν ανακοινώθηκε λοιπόν η λίστα των συνεργατών για το Unstoppable, το πρώτο μεταθανάτιο άλμπουμ της με νέα, ακυκλοφόρητη ως τώρα μουσική, έμεινα εμβρόντητη μαζί με χιλιάδες ακόμη fans της. Η λίστα δεν αποτελείται μονάχα από αποκλειστικά ανδρικά ονόματα – Chris Brown, Drake, Future, The Weeknd, Ne-Yo, Snoop Dogg, Timbaland.

Αρκετοί από τους συμμετέχοντες έχουν επιδείξει τοξική ή και βίαιη συμπεριφορά εναντίον γυναικών.

Η βιαιότητα του Chris Brown είναι ευρέως καταγεγραμμένη. Ο Snoop Dogg έχει υπάρξει προαγωγός. Ο Future έχει γίνει πολλές φορές στόχος για τους μισογύνικους στίχους του (Any time I got you, girl you my possession/Even if I hit you once, you part of my collection). Ο Drake είναι κολλητός φίλος με τον Baka Not Nice, έναν ράπερ που είχε συλληφθεί κάποτε για βιαιοπραγία εναντίον γυναίκας και για trafficking (καταδικάστηκε μονάχα για την πρώτη καθώς το θύμα δεν ήθελε να καταθέσει σε σχέση με το trafficking), και παρότι είχε νιώσει την ανάγκη να μας δείξει ότι έχει κάνει τατουάζ την Aaliyah, ένιωσε επίσης την ανάγκη να χρησιμοποιήσει sample του R. Kelly σε κομμάτι του.

Μετά την ανακοίνωση των συντελεστών οι υπεύθυνοι του estate της καταδίκασαν το πρότζεκτ σε ένα tweet που ξεκινούσε με #IStandWithAaliyah, το οποίο έκανε στη συνέχεια retweet η Missy Elliot.

Πραγματικά, πού είναι οι γυναίκες συντελεστές στο νέο αυτό άλμπουμ της, ειδικά όταν τόσες από τις σημερινές σταρ έχουν επηρεαστεί και εμπνευστεί από την Aaliyah;