Γιατί η απαγόρευση μιας διαφήμισης με «ανθυγιεινά αδύνατα» μοντέλα δεν είναι η λύση

Μια διαφήμιση της Zara, απαγορεύτηκε στην Αγγλία, λόγω του ότι η καμπάνια του brand κρίθηκε ότι προωθούσε μη ρεαλιστικά και επικίνδυνα πρότυπα σώματος, καθώς χρησιμοποιούσε μοντέλα που θεωρήθηκαν υπερβολικά αδύνατα. Συγκεκριμένα, ο ρυθμιστικός φορέας διαφήμισης στο Ηνωμένο Βασίλειο (ASA – Advertising Standards Authority), απαγόρευσε τη διαφήμιση λόγω ανησυχιών για την προώθηση ανθυγιεινών προτύπων σωματότυπων. Το αποτέλεσμα ήταν η απομάκρυνση της καμπάνιας από τα έσα ενημέρωσης, μια κίνηση που είχε ως στόχο να προστατέψει το κοινό από πιθανές αρνητικές επιρροές για την εικόνα του σώματος.

Όλο αυτό, με κάνει να σκέφτομαι τα εξής: Από τη μία, το βρίσκω σωστό να προστατεύουμε τους ανθρώπους από πρότυπα που μπορεί να βλάψουν την αυτοεκτίμησή τους. Από την άλλη, όμως, δεν μπορώ να μην σκέφτομαι πόσο υποκριτικό είναι να εστιάζουμε τόσο πολύ σε αυτό, όταν όλη η μόδα είναι προσκολλημένη σε στερεότυπα που ορίζουν το αδύνατο αποκλειστικά, ως το «ιδανικό».

Νιώθω ότι η απαγόρευση της διαφήμισης της Zara, είναι θεατρινίστικη. Ο αποδιοπομπαίος τράγος μιας βαθιά προβληματικής βιομηχανίας που προωθεί λανθασμένα πρότυπα ομορφιάς, εδώ και δεκαετίες.

To πρόβλημα δεν είναι τα «ανθυγιεινά αδύνατα» μοντέλα

Έχω μεγαλώσει «μέσα» στη μόδα και έχω βιώσει στο πετσί μου όλη τη δημιουργικότητα και τοξικότητα ταυτόχρονα, που χαρακτηρίζει τον χώρο αυτό, πράγμα που δεν μπορεί να μην επηρεάσει έναν άνθρωπο. Έχω κρίνει τον εαυτό μου γιατί δεν δείχνω με έναν συγκεκριμένο τρόπο, γιατί δεν είμαι πολύ ξανθιά, γιατί δεν έχω πράσινα μάτια και πλούσια, μακριά μαλλιά και γιατί δεν έχω το «τέλειο» αδύνατο σώμα. Σκέψεις που έχουν επηρεάσει με ένα βαθύτερο τρόπο το self worth και την αγάπη για τον εαυτό μου.

Από την άλλη, η μόδα, με έχει βοηθήσει να ανακαλύψω οτιδήποτε θεωρητικά (και με βάση τα κοινωνικά πρότυπα) με κάνει διαφορετική, να τ’ «αγκαλιάσω» και τ’ αγαπήσω, ενώ ανακάλυψα τη δημιουργικότητά μου, μέσω αυτής. Το σώμα μου όμως, δεν το αγάπησα ποτέ λόγω της μόδας και των προτύπων που προωθεί.

Όλη μου τη ζωή, ακούω και διαβάζω πώς ένας χοντρός ή ένας πολύ αδύνατος άνθρωπος, είναι μια ανθυγιεινή εικόνα, ένα κακό πρότυπο, ένα παράδειγμα προς αποφυγή. Ποτέ όμως, δεν μου εξήγησε κανείς ότι όλα αυτά είναι ρευστά.

Ότι δεν υπάρχουν κανόνες στο πώς «πρέπει» να δείχνει και πόσο πρέπει να ζυγίζει κάθε άνθρωπος, γιατί κάθε άνθρωπος είναι (surprise-surpise) διαφορετικός. Κάθε άνθρωπος έχει τη δική του ιστορία, έχει διαφορετικό DNA, έχει διαφορετικό σωματότυπο, οργανισμό κ.ο.κ.

Κανείς δεν έχει το δικαίωμα να κρίνει αν κάποιος/α δείχνει υγιής ή όχι, όταν δεν γνωρίζει την προσωπική του ιστορία.

Το θέμα λοιπόν, με την απαγόρευση της διαφήμισης της Zara, δεν είναι να «κατηγορήσουμε» τα αδύνατα σώματα. Το θέμα είναι η μόδα να σταματήσει να προωθεί αυτές τις εικόνες, αποκλειστικά.

Δεν θεωρώ τις εικόνες της καμπάνιας Zara προβληματικές (αλήθεια έχεις δει τις καμπάνιες του οίκου Balenciaga τελευταία;), γιατί η βιομηχανία τις προωθούσε ανέκαθεν. Ιδανικά, η συζήτηση θα έπρεπε να εστιάζει στο να προωθήσουμε την αποδοχή όλων των σωμάτων, με υγιή πρότυπα με όλα τα είδη ομορφιάς, χωρίς να στιγματίζουμε ή να εξιδανικεύουμε κανέναν τύπο σώματος.

Η μόδα, αυτή που με έμαθε ότι μπορώ να εκφράζομαι με όποιον τρόπο θέλω, οφείλει να είναι πιο προοδευτική και να γιορτάζει όλους τους σωματότυπους, αντί να «εγκλωβίζει» ανθρώπους σε στεγανά και μη ρεαλιστικές προσδοκίες.

Πρέπει να υπάρχει παντού εκπροσώπηση όλων των σωμάτων και όταν αυτό συμβαίνει, να μην μιλάμε γι’ αυτό σαν να είναι κάτι «σπουδαίο» ή «πρωτοποριακό». Να γίνει τόσο φυσιολογικό που να μην το προσέχει κανείς. Φωτογραφίσεις, πασαρέλες, τηλεόραση, social media.

Θέλουμε inclusivity και κανονικότητα. Όχι άλλες «πρωτιές» και «ειδικές περιπτώσεις».

Έχω κουραστεί, λοιπόν, με αυτή τη μόδα. Με τη μόδα που είναι τόσο προσκεκλημένη σε αυτές τις αντιλήψεις. Η διαφήμιση της Zara δεν είναι το πρόβλημα. Το πρόβλημα είναι όλη η βιομηχανία. Αυτό το ζήτημα, είναι σαν ένα «μαύρο σύννεφο» που δεν φαίνεται να φεύγει ποτέ από πάνω της.

Ειδικά τώρα, σε μια εποχή που φάρμακα για απώλεια βάρους χρησιμοποιούνται εκτός θεραπευτικού πλαισίου, μοιάζει κάπως παράδοξο να θεωρείται αυτό κοινωνικά αποδεκτό, ενώ την ίδια στιγμή καταδικάζουμε τα «ανθυγιεινά αδύνατα» μοντέλα στην καμπάνια της Zara. Αντί να εστιάζουμε σε πιο υγιείς προσεγγίσεις που περιλαμβάνουν αποδοχή και κανονικοποίηση όλων των σωματότυπων.

Η μόδα λοιπόν, που θα μπορούσε να ηγηθεί αυτής της αλλαγής, οφείλει να κάνει περισσότερα από το να ρίχνει «κλεφτές ματιές» στο body positivity. Ο χώρος αυτός έχει μια καλή ευκαιρία να γίνει πιο υπεύθυνος, ως προς τα πρότυπα που προωθεί. Αυτό προϋποθέτει βέβαια, αλλαγές σε βάθος, όχι μόνο σε επιφανειακό επίπεδο -αλλαγή νοοτροπίας, όχι μόνο αλλαγή εικόνας.

Το κίνημα του body equality, είναι πιο επίκαιρο από ποτέ, γιατί προωθεί ακριβώς αυτή την ισότητα στην εκπροσώπηση των σωματότυπων, σπάζοντας τα δεσμά των στερεοτύπων. Και όσο κι αν φαίνεται ουτοπικό τώρα, κάθε μικρό βήμα προς αυτή την κατεύθυνση είναι σημαντικό.

Χρειάζεται περισσότερη ενημέρωση, περισσότερη εκπαίδευση και πάνω από όλα, περισσότερες εικόνες με όλα τα σώματα. Γιατί μόνο τότε θα μπορούμε να μιλήσουμε πραγματικά για μια βιομηχανία που σέβεται και αγκαλιάζει την αληθινή ομορφιά.