OPINIONS

Έχει όντως σημασία αν η Cate Blanchett «φόρεσε» τη σημαία της Παλαιστίνης;

Neilson Barnard/Getty Images

Γιατί νιώθουμε απογοήτευση ή χαρά  όταν οι celebrities «μιλούν» για την Παλαιστίνη; Μήπως η απαίτηση μας να μιλούν οι διάσημοι καλλιτέχνες και οι influencers για κάθε πολιτικό και κοινωνικό θέμα είναι λανθασμένη; Μας νοιάζει τόσο τι πιστεύουν οι διασημότητες για το Ισραήλ και τη Γάζα — ή οτιδήποτε άλλο; Και κυρίως, είναι η σιωπή μια επιλογή στην παρούσα φάση; Δύσκολες (ή και όχι τόσο) ερωτήσεις. Εξαρτάται ποιον ρωτάς και τι απάντηση σε ικανοποιεί. Ας πούμε, προσωπικά νιώθω ότι οι διασημότητες δεν πρέπει να είναι η ηθική πυξίδα των μαζών. 

Η πίεση να μιλήσουν οι άνθρωποι με τεράστιες πλατφόρμες έχει ενταθεί, γιατί, για κάποιους, η σιωπή ισοδυναμεί με την αποδοχή της γενοκτονίας. Βέβαια, για κάποιους άλλους θεωρείται πατρονάρισμα κάθε χασμουρητό ή πράσινη φόδρα σε κόκκινο χαλί. Τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης μάς δημιουργήσαν την προσδοκία ότι κάθε βίντεο, κάθε tweet, κάθε post πρέπει να είναι μια 100% άψογη δήλωση και να περιλαμβάνει τις βιωμένες εμπειρίες όλων. Και οι άνθρωποι με πολλούς followers νιώθουν την άφατη πίεση να ικανοποιήσουν τους followers τους και να μην κατηγορηθούν ως προνομιούχοι.

Και νιώθουν και την οργή των ανώνυμων followers που διαφωνούν (γιατί η άποψη πλέον μεταβολίζεται με το δίπολο «συμφωνώ/διαφωνώ»). Παραδείγματα; Η ισραηλινή ηθοποιός Gal Gadot, που προκάλεσε αντιδράσεις για τα tweets της υπέρ της πατρίδας της. Η Βella και η Gigi Hadid, οι οποίες ως μισές Παλαιστίνιες μπορούν να αντλήσουν από τις προσωπικές τους εμπειρίες για να μιλήσουν για τα τρέχοντα γεγονότα. Αλλά, όταν παρακολούθησαν μια διαδήλωση υπέρ της Παλαιστίνης στη Νέα Υόρκη, η  ισραηλινή κυβέρνηση καταδίκασε τις ενέργειές τους ως αντισημιτικές.  Και το Hollywood διχάζεται για τη σύγκρουση Ισραήλ-Χαμάς.

Η Susan Sarandon και η Cynthia Nixon υψώνουν τις φωνές τους για να υποστηρίξουν την Παλαιστίνη, αλλά πολλοί άλλοι πληρώνουν ακριβό τίμημα για να μιλήσουν ακόμη και για κατάπαυση του πυρός (υπάρχει λογοκρισία). Το Ισραήλ απολάμβανε ιστορικά ένθερμη υποστήριξη στο Hollywood.

Δεν μπορούν εύκολα οι διάσημοι ηθοποιοί να μιλήσουν για το Ισραήλ ως καταπιεστή των Παλαιστινίων (η πολιτική του Νετανιάχου υποστηρίζεται από τις ΗΠΑ που δεν αναγνωρίζει καν τον όρο γενοκτονία).

Είναι ειρωνικό ότι υπάρχει πιο ανοιχτή συζήτηση για τον σιωνισμό στο Ισραήλ από ό,τι επιτρέπεται στο Hollywood.

Επί εβδομάδες, ο Mark Ruffalo είχε ξεκαθαρίσει ότι τα σχόλιά του υπέρ της Παλαιστίνης δεν είχαν καμία σχέση με τον αντισημιτισμό, αλλά μετά από εκτεταμένες πιέσεις, απέσυρε τις  αρχικές του επικρίσεις για το Ισραήλ. Η Rihanna επικρίθηκε όταν έγραψε στο Instagram ότι «η καρδιά μου ραγίζει από τη βία που βλέπω να επιδεικνύεται μεταξύ Ισραήλ και Παλαιστίνης». Ακόμη και η Selena Gomez, η γυναίκα με τους περισσότερους followers στο Instagram, επικρίθηκε ως «ουδέτερη» αφού εξέφρασε την επιθυμία να «προστατεύσουν ΟΛΟΥΣ τους ανθρώπους, ειδικά τα παιδιά».

Μεταξύ εκείνων που πλήρωσαν το τίμημα επειδή μίλησαν είναι η Susan Sarandon. Η βραβευμένη με Όσκαρ ηθοποιός και ακτιβίστρια εκδιώχθηκε  από το United Talent Agency (UTA) μετά τα σχόλια που έκανε σε συγκέντρωση υπέρ των Παλαιστινίων στη Νέα Υόρκη. η ηθοποιός Melissa Barrera απολύθηκε από την ταινία Scream VII και την εταιρεία παραγωγής Spyglass Media λόγω αναρτήσεων στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης που ερμηνεύτηκαν ως αντισημιτικές. 

Πολλοί καλλιτέχνες συνεχίζουν να παίρνουν θέση. Οι Bradley Cooper, Alfonso Cuarón, Selena Gomez, Janelle Monáe, Lupita Nyong’o, Jenna Ortega, Joaquin Phoenix, Mark Ruffalo και Mark Rylance ήταν μεταξύ των περισσότερων από 260 που υπέγραψαν επιστολή, καλώντας τον Joe Biden και το Κογκρέσο να ζητήσουν άμεση κατάπαυση του πυρός στη Γάζα.

Ένα δοκίμιο του Simon Sebag Montefiore για το περιοδικό Atlantic υποστηρίζει ότι οι αριστεροί διανοούμενοι χρησιμοποιούν μια μοντέρνα αλλά ψεύτικη ιδεολογία, την «αποαποικιοποίηση», για να δικαιολογήσουν τη δολοφονία Ισραηλινών αμάχων.

Δεν τολμούν πολλοί ηθοποιοί να ζητήσουν κατάπαυση του πυρός για να τεθεί τέλος στους φονικούς βομβαρδισμούς, που έχουν σκοτώσει χιλιάδες ανθρώπους στην Παλαιστίνη, επειδή φοβούνται τις επιπτώσεις στην καριέρα τους. Κι όμως, το κοινό τους πιέζει να μιλήσουν, να κάνουν δηλώσεις υποστήριξης, καταδίκης ή συμπαράστασης. Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι η καμπάνια #BlockOut2024 που ζητά από εμάς να μπλοκάρουμε τους influencers και τους διάσημους καλλιτέχνες, που σιωπούν. Το να μιλάμε ανοιχτά, όπως κάθε πράξη που κάνουμε, έχει συνέπειες. 

Είναι το φόρεμα της Cate Blanchett μια επίδειξη αλληλεγγύης για την Παλαιστίνη;

Παρατηρώ από το χασμουρητό της Μαρίνας Σάττι στην Eurovision κι έπειτα, κάποια delulu status και συζητήσεις στα social media με χρήστες που πιστεύουν ότι η αστυνόμευση των δηλώσεων των διασημοτήτων, είναι ο καλύτερος τρόπος για να έχουν προσωπικά επιρροή σε θέματα που τους ενδιαφέρουν βαθιά, καθώς δεν έχουν αρκετή εξουσία/ αρκετό κοινό/ αρκετή δημοφιλία για να επηρεάσουν με τις δικές τους αναρτήσεις.

Το φόρεμα της Cate Blanchett στις Κάννες είναι μια υπενθύμιση ότι η μόδα είναι μια μορφή διαδήλωσης. Ενώ πόζαρε στους φωτογράφους, η Cate Blanchett σήκωσε το πίσω μέρος του φορέματός της για να αποκαλύψει την πράσινη φόδρα. Και έχει στρέψει πλέον τη συζήτηση στις Κάννες στη Γάζα. Οι Κάννες είχαν προληπτικά απαγορεύσει τις διαμαρτυρίες για την Παλαιστίνη κατά τις 11 ημέρες της εκδήλωσης. 

Η Cate Blanchett χρησιμοποιεί εδώ και καιρό την πλατφόρμα της για να υποστηρίξει τα δεινά των ανθρώπων στη Γάζα – μιλώντας πρόσφατα στην Ολομέλεια του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου ως Πρέσβειρα Καλής Θέλησης της Υπηρεσίας Προσφύγων του ΟΗΕ, ζήτησε «άμεση ανθρωπιστική κατάπαυση του πυρός» στη Γάζα. Έχει μιλήσει ανοιχτά για τη σύγκρουση στη Γάζα. Τον Οκτώβριο, εντάχθηκε στο Artists4Ceasefire υπογράφοντας μια επιστολή που απευθυνόταν στον Πρόεδρο των ΗΠΑ, καλώντας τον να ζητήσει κατάπαυση του πυρός στο Ισραήλ και τη Γάζα.

H Cate Blanchett αν μιλήσει ανοιχτά στις Κάννες για τη γενοκτονία στη Γάζα, μπορεί να κάνει τη διαφορά. Ο μέσος Έλληνας χρήστης του Facebook δεν ξέρω τι νομίζει ότι πετυχαίνει όταν την κράζει. Btw, Ισπανία, Νορβηγία και Ιρλανδία αναγνώρισαν σήμερα το ανεξάρτητο κράτος της Παλαιστίνης, με ισχύ από τις 28 Μαΐου.

Η Cate Blanchett με την κίνηση αυτή έδειξε ότι η λογοκρισία γύρω από το θέμα της Παλαιστίνης είναι ένα τεράστιο ζήτημα για το οποίο κανείς δεν τολμά να μιλήσει.

Ναι, έχει σημασία η πράσινη φόδρα της στα κόκκινα χαλιά. Είναι μια πολιτική στάση ζωής που απαιτεί να μη φιμώνεται η άποψη κανενός. Εκτός κι αν ζούμε σε κάποια δυστοπία και δεν το έχουμε καταλάβει ακόμη και πρέπει όλοι να συμφωνούμε και να σκύβουμε το κεφάλι μας δουλοπρεπώς.