Δεν ανέβασα τίποτα από τις διακοπές μου στα social media και αναρωτιέμαι αν πήγα στ’ αλήθεια. Ποστάρω άρα υπάρχω;
- 27 ΑΥΓ 2025
Πριν λίγο καιρό, διάβασα ένα άρθρο στους NY Times όπου η συντάκτρια- συγγραφέας, Rachel Feintzeig, αναφερόταν στη σχέση της-μας με τα social media, τη μνήμη και την ανάγκη επιβεβαίωσης ακόμη κι αν αυτή αφορά τις φωτογραφίες από τις καλοκαιρινές διακοπές μας. «Αν δεν ποστάρεις τις καλοκαιρινές διακοπές σου, συνέβησαν στ΄ αλήθεια;»
Στην αρχή γέλασα, μετά, σκεπτόμενη τα δύο τελευταία, δικά μου, καλοκαίρια, άρχισα να ταυτίζομαι κάπως, συνειδητοποιώντας παράλληλα, το βάρος που έχει η διαδικτυακή επιβεβαίωση στη ζωή μας. Σαν να χρειαζόμαστε το ψηφιακό αποτύπωμα για να πείσουμε τους άλλους –και καμιά φορά ακόμη και τον εαυτό μας– ότι όσα ζήσαμε όντως υπήρξαν.
Η ψηφιακή αφήγηση έγινε η «επίσημη» μνήμη μας.
Το περασμένο καλοκαίρι εξαιτίας ενός θέματος υγείας που με έκανε να επιστρέψω εκτάκτως από τις πρώτες καλοκαιρινές διακοπές μου τον Ιούλιο, αποφάσισα να απέχω από τα social media. Η καλοκαιρινή μου άδεια είχε μόλις ξεκινήσει αλλά εγώ, μέσα και μετά από όλα αυτά, δεν είχα καμία όρεξη και ανάγκη να μπω, να χαζέψω, να κάνω scroll και likes, να «ανεβάσω υλικό» στα social media. Οι διακοπές μου ήταν σε βουνό και οι φωτογραφίες ελάχιστες. Αποφάσισα να μην παίρνω μαζί το κινητό μου σ’ όλες τις εξόδους μου, να διαβάζω βιβλία και να έχω φωτογραφική μηχανή για να περιορίσω περισσότερο τη χρήση κινητού (ήθελα να έχω ομολογουμένως, κάτι πιο χειροπιαστό από τη μνήμη του icloud).
Χωρίς κανένα δίλημμα ή εξαναγκασμό, απείχα συνειδητά τουλάχιστον το πρώτο διάστημα. Ένιωθα καλύτερα με τον εαυτό μου και αυτή την επιλογή μου. Ενδεχομένως, περισσότερο παρούσα.
Λίγο πριν ξεκινήσω ξανά δουλειά τον Σεπτέμβρη, άρχισα να αισθάνομαι τύψεις που δεν ανέβασα σχεδόν τίποτα τον Αύγουστο σε συνάρτηση με το άγχος μου για τις ερωτήσεις που θα καλούμουν να απαντήσω (πού ήμουν; γιατί δεν ανέβασα; πέρασα καλά;). Λογικές εν μέρει. Μήπως έπρεπε να ποστάρω κάποια φωτογραφία από κάποιο, περασμένο καλοκαίρι για να δείχνουν όλα οκ;
Φέτος, η αποχή από τα social media έγινε ευθαρσώς αναπολογητικά και χωρίς τύψεις. Η ικανοποίηση της δημοσίευσης, με τα σχόλια, τις καρδούλες, τη γενικότερη αλληλεπίδραση και επικοινωνία ενδεχομένως που προσφέρουν τα so.me, θα ήταν σίγουρα μεγάλη, αλλά, αν κάτι μου έλειπε περισσότερο, αυτό ήταν η ξεγνοιασιά μου. Χωρίς πολύ κινητό, so.me και ίντερνετ για αρκετές ώρες (με βάση πάντα τα δεδομένα μου), mails, ομαδικά chat σε Viber κλπ
Αφήνω εκτός το κομμάτι της σύγκρισης που είναι σχεδόν αναπόφευκτη. Την ίδια στιγμή που οι φωτογραφίες από τις διακοπές κάποιου αποτελούν ανάμνηση χαράς, προκαλούν ενδεχομένως υπαρξιακή κρίση σε κάποιον άλλο. Και το αντίθετο.
«Ακολουθούσα μια κληρονόμο από το Τέξας — μου φαινόταν πολύ συμπαθητική — αλλά 3 χρόνια που την παρακολουθούσα να πλέει με γιοτ σε διάφορους ευρωπαϊκούς προορισμούς, κάτι μου έκανε στο μυαλό. Ξέχασα ότι είμαι επιρρεπής στη ναυτία και… το πιο σημαντικό, ότι δεν έχω κάποιο καταπιστευματικό ταμείο. Γιατί δεν ήμουν σε γιοτ; Πού ήταν το Aperol spritz μου;» γράφει η Feintzeig στο άρθρο της η οποία παρεμπιπτόντως τα τελευταία χρόνια έχει σβήσει τις εφαρμογές των social media από το κινητό της.
Η Jain Edwards, μια Βρετανίδα κωμικός, πόσταρε ένα βίντεο στο Instagram που εξηγεί πώς είναι το 2025 σε κάποιον που βρίσκεται στη δεκαετία του ’90. «Ξέρεις, στις μέρες μας το να βλέπεις φωτογραφίες από τις διακοπές διάφορων ανθρώπων είναι κάτι σαν αγγαρεία που δεν θέλεις πραγματικά να κάνεις, αλλά την κάνεις απλώς για να είσαι ευγενικός» λέει χαρακτηριστικά και συνεχίζει: «Λοιπόν, στο μέλλον, το 2025, αυτό θα κάνεις τον περισσότερο χρόνο σου».
Ίσως λοιπόν, το ερώτημα «πήγα στ’ αλήθεια διακοπές αν δεν ανέβασα τίποτα στα so.me;» να αγγίζει την καρδιά του σύγχρονου τρόπου ζωής μας, όπου η πραγματικότητα μοιάζει να χρειάζεται διαρκώς ψηφιακή επικύρωση για να θεωρείται αυθεντική. Εσωτερικό βίωμα vs εξωτερική αναγνώριση.
Άραγε μπορούμε να αντέξουμε την εμπειρία του παρόντος χωρίς τη μεσολάβηση της οθόνης; Μπορούμε να θυμόμαστε χωρίς να φωτογραφίζουμε; Μπορούμε να περνάμε καλά χωρίς επιβεβαίωση σοσιαλμιντιακή;
Το βίωμα δεν χάνει απαραιτήτως την αξία του επειδή δεν αναρτήθηκε εκείνη τη στιγμή. Αντίθετα, ίσως γίνεται ακόμη πιο πολύτιμο: παραμένει δικό σου, ατόφιο, χωρίς φίλτρα, μακριά από τον αλγόριθμο.
Οι διακοπές που δεν πόσταρα- τα μέρη, οι άνθρωποι, τα φαγητά, οι στιγμές που έζησα- μου φέρνουν στο νου το «μυστικό» ημερολόγιο- αυτό με το λουκετάκι που κράταγα καλά κρυμμένο μέσα σ’ ένα παλιό κουτί από παπούτσια κάτω από το κρεβάτι, στα εφηβικά χρόνια μου∙ εμπειρίες που δεν χρειάζονται μεγάλο κοινό. Τουλάχιστον έτσι το βίωσα εγώ.
Η πραγματική αξία του «εδώ και τώρα» δεν μετριέται σε likes, αλλά σ’ αυτό που έζησες. Η στιγμή σίγουρα υπάρχει, ακόμη κι αν δεν τη μοιραστείς άμεσα ή δημόσια. Μοιράσου τη με όποιον και όποτε θέλεις. Eίναι δική σου.
Κάθε παρόν αξίζει να βιώνεται πριν ή μετά το «μοίρασμα» ή και χωρίς αυτό.
Υπάρχω/ Περνάω καλά κλπ χωρίς (πάντα) να ποστάρω. Καμία δικαιολογία. Καθόλου τύψεις.
