OPINIONS

Η κινηματογραφική Marvel σπανίως φέρθηκε σωστά στη Black Widow

Μετά από δέκα χρόνια και ένα ρόστερ 22 ταινιών ως τότε, το Marvel Cinematic Universe (MCU) αποφάσισε να σκοτώσει τη Black Widow στο “Avengers: Endgame”. Ήταν μία αμφιλεγόμενη απόφαση που η Marvel δεν είχε πάρει εξαρχής μπαίνοντας στη διαδικασία παραγωγής της ταινίας. Ο Christopher Markus και ο Stephen McFeely, οι σεναριογράφοι της ταινίας, είχαν θέσει μεταξύ τους κάποιους όρους κατά τη διάρκεια της ανάπτυξης του “Avengers: Infinity War” που τους οδήγησαν εκεί: Κάποιος από τους αγαπημένους μας ήρωες θα θυσίαζε τον εαυτό του στον πλανήτη Vormir για να διεκδικηθεί η πολυπόθητη Soul Stone και οι επικρατέστερες επιλογές θα ήταν η Natasha Romanoff ή ο Clint Barton.

Και ο κλήρος έπεσε τελικά στη Black Widow, βγάζοντας από τη μέση ουσιαστικά την πρώτη γυναίκα υπερηρωίδα του Marvel Cinematic Universe. Χωρίς να έχει καν προηγηθεί η σόλο ταινία για την οποία παρακαλούσε η πλειοψηφία των φαν από όταν άρχισαν να μπαίνουν τα θεμέλια για τη συνάντηση των Avengers. Και το καλύτερο; Όταν το “Endgame” έκανε πρεμιέρα, η αόρατη αυτή σόλο ταινία είχε επιτέλους πάρει το πράσινο φως από το στούντιο, άρα ο αιφνιδιαστικός θάνατος της Natasha δε συσχετιζόταν με κάποιο αίτημα της Scarlett Johansson να αποχωρήσει από το MCU.

Το “Black Widow” που κυκλοφορεί αυτές τις ημέρες στις ελληνικές αίθουσες είναι τελικά ένα prequel χρονικά τοποθετημένο μεταξύ “Civil War” και “Infinity War”, με μία Natasha μπαρουτοκαπνισμένη και σε φυγή, χωρίς τους φίλους που έμαθε με τα χρόνια να έχει, αλλά παρέα με μία οικογένεια που είχε κάποτε ξεγράψει. Η Yelena, μία εκπληκτική Florence Pugh (Little Women), ως μόνιμο πλέον μέλος του MCU στον ρόλο μίας νεαρής γυναίκας που μεγάλωσε μαζί με τη Natasha στο πρόγραμμα των Black Widows, επικοινωνεί με την πρώην «αδερφή» της για να της αποκαλύψει έναν εφιάλτη: Το πρόγραμμα των Widows υπάρχει κρυφά ακόμα και στρατολογεί συνεχώς ορφανά κορίτσια για να απειλούν κυβερνήσεις και ανθρώπους υπό τις διαταγές του διαβόητου Στρατηγού Dreykov. Μιλάμε ξεκάθαρα για trafficking γυναικών δηλαδή που ενορχηστρώνει ένας μεγαλομανής πρώην πράκτορας της Σοβιετικής Ένωσης για να έχει τον πλανήτη στην παλάμη του.

Black Widow

Μετά από μία εχθρική πρώτη συνάντηση και κάμποσα σπασμένα ντουλάπια σε ένα διαμέρισμα της Βουδαπέστης, οι δύο γυναίκες σκέφτονται ότι ήρθε η ώρα να σκοτώσουν μία για πάντα τον Dreykov, αλλά για να τους εντοπίσουν θα χρειαστούν τη βοήθεια των παλιών κηδεμόνων τους. Του Alexei (David Harbour) και της Melina (Rachel Weisz). Δύο πράκτορες της Σοβιετικής Ένωσης που είχαν διεισδύσει στα κυβερνητικά σχέδια των Ηνωμένων Πολιτειών κάποτε στο Οχάιο, παριστάνοντας τους Αμερικανούς πολίτες μαζί με τα κορίτσια. Εάν το επιχείρημα αυτοθυσίας της Natasha στο “Endgame” ήταν το γεγονός ότι ο Hawkeye είχε οικογένεια και εκείνη όχι, το “Black Widow” τής προσφέρει μία διαφορετική, απρόσμενη για εκείνη οπτική. Η δική της οικογένεια δεν ήταν μόνο οι Avengers, αλλά και οι άνθρωποι που έστω και συγκυριακά είχαν γίνει το αγαπημένο κομμάτι των παιδικών της χρόνων.

Η πρόθεση πίσω από την ταινία είναι ευγενής και η Johansson αφοσιώνεται απολύτως στην εσωτερική ζωή της Natasha. Όση τουλάχιστον από αυτή μάς επιτρέπει να διακρίνουμε το “Black Widow”. Γιατί μετά την αναίτια αναμονή των δέκα ετών μέχρι να αποκτήσει τη δική της σόλο ταινία, το Marvel Cinematic Universe παρέδωσε τελικά μία ταινία που δε φτιάχτηκε να εξυπηρετήσει μονάχα την ίδια. Η ευκαιρία του στούντιο για έναν κατάλληλο αποχαιρετισμό στην πρώτη γυναίκα Avenger, δεν αφιερώνει επαρκή χρόνο στις εσωτερικές της διαδικασίες. Αντίθετα έχει περισσότερο στο νου της να συστήσει τη γυναίκα που θα πάρει τη σκυτάλη της.

Η Marvel έχει μόνο να κερδίσει από το ταλέντο της Pugh που ηλεκτρίζει κάθε της σκηνή στην ταινία ως Yelena, και οι περισσότεροι είχαμε προβλέψει ότι το “Black Widow” θα ήταν το πρώτο πέρασμα ενός χαρακτήρα που θα εκτελούσε μελλοντικά, με κάποιον τρόπο, τα χρέη της Natasha στο MCU. Η ταινία όμως δίνει τέτοια έμφαση στη νέα Widow που ξεχνάει τι χρωστάει το στούντιο στην «αδερφή» της.

Η Natasha Romanoff εμφανίστηκε για πρώτη φορά στο “Iron Man 2”, μία ταινία νωρίς στην ιστορία του MCU, που είχε σεξουαλικοποιήσει τρομερά τον χαρακτήρα.

«Κοιτάς πίσω στο “Iron Man 2” και ενώ ήταν πολύ fun και είχε τρομερές στιγμές, ο χαρακτήρας είναι τόσο σεξουαλικοποιημένος», είπε η Johansson πρόσφατα σε συνέντευξή της. «Μιλούσαν γι’ αυτή σα να είναι κάποιο απόκτημα ή αντικείμενο – σαν “piece of ass”. Αναφέρεται κι ο Tony έτσι σε εκείνη κάποια στιγμή. [Είχε πει] “θέλω λίγο απ’ αυτό”. Κάποια στιγμή την αποκαλεί “κομμάτι κρέας”. Ίσως εκείνη την περίοδο κάτι τέτοιο έμοιαζε με κομπλιμέντο. Γιατί ο τρόπος σκέψης μου ήταν διαφορετικός. Ίσως η αυτοεκτίμησή μου μετριόταν σε σχέση με τέτοια σχόλια και, όπως συμβαίνει σε πολλές νεαρές γυναίκες, βρίσκεις τον εαυτό σου και κατανοείς την αξία σου. Αυτά αλλάζουν τώρα. Τώρα οι άνθρωποι, τα νεαρά κορίτσια, λαμβάνουν ένα πολύ πιο θετικό μήνυμα και είναι υπέροχο το να είσαι μέρος αυτής της μετάβασης, να βγαίνεις στην άλλη της μεριά, και να είσαι μέρος εκείνης της παλιάς ιστορίας αλλά να έχεις κάνει πρόοδο. Να έχεις εξελιχθεί».

Πόσο όμως έχει πραγματικά προσπαθήσει το MCU για την Πρώτη του Κυρία;

Black Widow

Στο “Age of Ultron”, μία ταινία του Joss Whedon που αμφιβάλλω αν θα μπορέσει να δουλέψει για κάποιο μεγάλο στούντιο στο κοντινό μέλλον μετά τις αποκαλύψεις σχετικά με τη συμπεριφορά του στα σετ του “Buffy the Vampire Slayer” και του “Justice League”, η Natasha παρουσιάστηκε περίπου σε σχέση με τον συνεργάτη της, Hulk, σε μία “Πεντάμορφη και το Τέρας” απόπειρα από αυτές που διαχρονικά προτιμάει να γράφει ο Whedon. Σε μία σκηνή του ζευγαριού, η Black Widow λέει στον σύντροφό της σχετικά με το πρόγραμμα των Widows:

«Σε στειρώνουν. Είναι αποτελεσματικό. Ένα λιγότερο πράγμα για να ανησυχείς, το ένα πράγμα που μπορεί να έχει σημασία περισσότερο από μια αποστολή. Κάνει τα πάντα ευκολότερα – ακόμη και το να σκοτώνεις. Εξακολουθείς να πιστεύεις ότι είσαι το μόνο τέρας στην ομάδα;».

Γνωρίζοντας το συνολικό arc της Natasha, μίας γυναίκας δηλαδή που προσπαθεί να εξιλεωθεί για το παρελθόν της ως στυγνή εκτελέστρια, το γενικό συμπέρασμα για τη σκέψη της δεν είναι ότι αισθάνεται τέρας συγκεκριμένα επειδή δε μπορεί να κάνει παιδιά. Είναι τόσο άτσαλα γραμμένος ο διάλογός της όμως, που εύκολα μπορεί να καταλάβει κανείς ακριβώς αυτό. Ότι μία γυναίκα είχε μόλις μειωθεί σε σύστημα αναπαραγωγής. Ανάμεσα επίσης στις 19 ταινίες με πρωταγωνιστές άνδρες που προηγήθηκαν της δικής της σόλο ταινίας, η Black Widow εμφανίστηκε σε μία από τις καλύτερες, το “Captain America: The Winter Soldier”, όπου το προσωπικό της πόστερ είχε κατηγορηθεί για τη σμίκρυνση της μέσης της και την ενίσχυση τους στήθους της.

Black Widow poster

Παραδόξως, η ταινία που έδωσε χώρο στη Johansson να δουλέψει – έστω και ξανά μεταξύ ενός μεγάλου ρόστερ – με το βάρος του χαρακτήρα της, ήταν η ταινία που τη σκότωσε. Το “Endgame” μας παρουσίασε την πιο τρισδιάστατη εκδοχή της Natasha που είχαμε δει ως τότε, πριν την πετάξει από τον γκρεμό για χάρη του Hawkeye.

Η διαχείριση της Black Widow δεν είναι έκπληξη.

Εάν υποθέσουμε ότι ο Kevin Feige, το μεγάλο πια κεφάλι του Marvel Cinematic Universe από τον Σεπτέμβριο 2015, είναι έτοιμος να δώσει στις γυναίκες της Marvel τη θέση που τους αξίζει στη μικρή και τη μεγάλη οθόνη – το “Captain Marvel” και τώρα το “Black Widow” πήραν έγκριση υπό τη δική του ηγεσία – ο CEO της Marvel Entertainment, Ike Perlmutter, που είχε μέχρι πρόσφατα τον έλεγχο, σίγουρα δεν ήταν.

Όπως είχε φανεί από emails που είχα διαρρεύσει μεταξύ του Perlmutter και του πρώην στελέχους της Sony Pictures, Michael Lynton, ο πρώτος δεν πίστευε στις ταινίες με κέντρο τις γυναίκες υπερηρωίδες γιατί κάποτε στο Μεξικό είχαν αποτύχει το “Electra”, το “Catwoman” και το “Supergirl”. Δεν ξέρω τι συναισθήματα τρέφει για το 1 δις που έβγαλε παγκοσμίως για την εταιρεία του το “Captain Marvel”, αλλά φαντάζομαι όμορφα.

Σύμφωνα με το Variety επίσης, ο Perlmutter δεν πίστευε ότι «τα κοριτσίστικα προϊόντα θα πουλούσαν», γι’ αυτό και το 2015 είχε ζητήσει να ελαττωθεί η παραγωγή παιχνιδιών με τη Black Widow.

Και με τον Feige στα ηνία ωστόσο – και έχοντας δει πια το σόλο “Black Widow” – δε φαίνεται να υπάρχει κάποιος φανταστικός λόγος που η ιστορία της ταινίας δε μπορούσε όντως να τοποθετηθεί γραμμικά στον χρόνο όπου εκτυλίσσεται, μεταξύ δηλαδή “Civil War/Infinity War”. Με τη Yelena πλέον τόσο έντονα στην εικόνα του τελικού αποτελέσματος, η ταινία μοιάζει να ενδιαφέρεται περισσότερο για τη συνέχεια ενός brand, παρά για την ηρωίδα που έφερε το όνομά του.

Για τη Natasha Romanoff ήταν μάλλον πάντοτε αργά.