ΨΥΧΟΛΟΓΙΑ

Πώς να βοηθήσεις ένα παιδί να διαχειριστεί τον θυμό του (χωρίς να χάσεις την ψυχραιμία σου)

Frustrated little toddler iStock

Είναι φυσιολογικό για τα παιδιά να δυσκολεύονται κατά καιρούς να διαχειριστούν το θυμό τους. Όμως, με τη σωστή καθοδήγηση μπορούν να μάθουν το πώς.

Ο θυμός είναι ένα φυσιολογικό, υγιές συναίσθημα. Ωστόσο, πολλά παιδιά δυσκολεύονται να καταλάβουν τη διαφορά μεταξύ του συναισθήματος του θυμού και της επιθετικής συμπεριφοράς. Η απογοήτευση και ο θυμός μπορούν γρήγορα να μετατραπούν σε ασέβεια, επιθετικότητα και ανεξέλεγκτες εκρήξεις θυμού, εάν τα παιδιά δεν μάθουν πώς να αντιμετωπίσουν τα συναισθήματά τους. Όταν αφεθεί ανεξέλεγκτη, η παιδική επιθετικότητα, μπορεί να οδηγήσει σε πρόσθετα προβλήματα. Συνέχισε να διαβάζεις για να μάθεις πώς μπορείς να βοηθήσεις ένα παιδί να αναγνωρίζει και να διαχειρίζεται με υγιή τρόπο τον θυμό του.

Πώς να βοηθήσεις ένα παιδί να διαχειριστεί το θυμό του Pexels

Το αίσθημα του θυμού δεν είναι το ίδιο με μια θυμωμένη συμπεριφορά

Είναι σημαντικό για κάθε παιδί να μάθει να αναγνωρίζει ακόμα και αρνητικά συναισθήματα, όπως ο θυμός και η απογοήτευση. Δοκίμασε να πεις: «Είναι εντάξει να νιώθεις θυμό, αλλά δεν είναι εντάξει να χτυπάς». Βοήθησε το να καταλάβει ότι έχει τον έλεγχο των πράξεών του, ακόμα κι όταν νιώθει θυμό. Μερικές φορές, η επιθετική συμπεριφορά πηγάζει από μια ποικιλία άβολων συναισθημάτων, όπως η λύπη ή η αμηχανία. Επομένως, είναι σημαντικό να βοηθήσεις το παιδί να εξερευνήσει γιατί νιώθει θυμό.  Η συζήτηση για τα συναισθήματά του, με την πάροδο του χρόνου θα το βοηθήσει να τα αναγνωρίζει καλύτερα.

Διαχείριση θυμού με παράδειγμα προς μίμηση

Ο καλύτερος τρόπος για να διδάξεις σε ένα παιδί πώς να αντιμετωπίζει τον θυμό, είναι να του δείξεις πώς αντιμετωπίζεις εσύ τα πράγματα όταν νιώθεις θυμό. Αν σε παρακολουθεί να χάνεις την ψυχραιμία σου, πιθανότατα θα κάνει το ίδιο. Αλλά, αν σε δουν να αντιμετωπίζεις τα συναισθήματά σου με πιο ευγενικό τρόπο, θα το δεχτούν και αυτό. Αν και είναι σημαντικό να προστατεύεις ένα παιδί από τα περισσότερα προβλήματα των ενηλίκων, είναι υγιές να τους δείξεις πώς χειρίζεσαι συναισθήματα, όπως ο θυμός ή απογοήτευση.  Επίσης, μην διστάσεις να αναγνωρίσεις την ευθύνη για τη συμπεριφορά σου, όταν χάνεις την ψυχραιμία σου μπροστά του. Ζήτα συγγνώμη και συζητήστε τι έπρεπε να κάνεις. 

Κανόνες θυμού

Οι περισσότερες οικογένειες έχουν ανεπίσημους οικογενειακούς κανόνες σχετικά με το ποια συμπεριφορά είναι αποδεκτή και ποια όχι. Σε κάθε περίπτωση, είναι σημαντικό να υπάρχουν και να περιγράφουν τις προσδοκίες σου. Οι κανόνες θυμού πρέπει να επικεντρώνονται γύρω από τη συμπεριφορά με σεβασμό προς τους άλλους. Κανόνες γύρω από τη σωματική επιθετικότητα, τις βρισιές και την καταστροφή περιουσίας, είναι σημαντικοί για να καταλάβει κάθε παιδί ότι δεν μπορεί να πετάξει πράγματα, να σπάσουν πράγματα ή να ξεσπάσουν λεκτικά ή σωματικά όταν είναι θυμωμένο.

Οι υγιείς τρόποι αντιμετώπισης

Τα παιδιά πρέπει να γνωρίζουν κατάλληλους τρόπους αντιμετώπισης του θυμού τους. Αντί να πεις για παράδειγμα «Μην χτυπάς τον Γιωργάκη», εξήγησε τι μπορεί και επιτρέπεται να κάνει όταν νιώθει θυμό. Μπορείς επίσης να δημιουργήσεις ένα «κιτ ηρεμίας» για τις φορές που είναι αναστατωμένο. Ένα κουτί με αντικείμενα όπως ένα βιβλίο ζωγραφικής με μαρκαδόρους, την αγαπημένη του κρέμα ή χαλαρωτική μουσική, μπορούν να το βοηθήσουν να ηρεμήσει. Ένα time out μπορεί επίσης να φανεί εξαιρετικά χρήσιμο. Το να απομακρυνθεί από μια κατάσταση και να αφιερώσει λίγα λεπτά για να ηρεμήσει, μπορεί πραγματικά να βοηθήσει.

Οι συνέπειες

Οι θετικές συνέπειες, όπως ένα σύστημα ανταμοιβής για τις φορές που ακολουθεί τους κανόνες, μπορούν να παρακινήσουν ένα παιδί να προσπαθήσει να διαχειριστεί τον θυμό του όταν είναι αναστατωμένο. Από την άλλη, είναι εξίσου σημαντικό να υπάρχουν και αρνητικές συνέπειες, για τις φορές που παραβαίνει τους κανόνες. Όταν τα παιδιά δυσκολεύονται να θέσουν υπό έλεγχο τον θυμό τους ή η συμπεριφορά τους φαίνεται να επιδεινώνεται, είναι σημαντικό να αναζητήσεις επαγγελματική βοήθεια. Ένας εκπαιδευμένος επαγγελματίας μπορεί να αποκλείσει τυχόν υποκείμενα προβλήματα ψυχικής υγείας και να προσφέρει βοήθεια στη δημιουργία ενός σχεδίου διαχείρισης συμπεριφοράς.