ΜΗΤΡΟΤΗΤΑ

Μιλήσαμε με την πρόεδρο του συλλόγου «Μονογονεϊκή Οικογένεια και Γυναίκα» Ειρήνη Τσεσμελή για το πώς είναι να μεγαλώνεις ένα παιδί μόνη

Unsplash

Η μονογονεϊκή οικογένεια δεν είναι ένα φαινόμενο τωρινό. Είναι μία μορφή οικογένειας που υπάρχει όσο υπάρχουν και οι ανθρώπινες κοινωνίες σχεδόν. Στο μυαλό μας γίνεται πάντα εικόνα στη μορφή μιας οικογένειας που προκύπτει με αρχηγό μία γυναίκα μετά από ένα διαζύγιο. Δεν είναι όμως μόνο αυτό. Συνομιλήσαμε με την Πρόεδρο του συλλόγου «Μονογονεϊκή Οικογένεια και Γυναίκα – Γυναίκα Πυρήνας Οικογένειας», Ειρήνη Τσεσμελή και της ζητήσαμε να μας απαντήσει σε κάποια βασικά ερωτήματα που αφορούν μία όλο και πιο κοινή μορφή οικογένεια. Σύμφωνα με τα στοιχεία της Εθνικής Στατιστικής Αρχής και της Eurostat το 2012 οι μονογονεΐκες οικογένειες αποτελούσαν ήδη το 21,9% των οικογενειών στην Ελλάδα.

Η Ειρήνη Τσεσμελή μάς έδωσε τον ορισμό της μονογονεϊκής οικογένειας και διαβάζοντάς τον θα καταλάβεις το εύρος της. «Κοινός παρονομαστής για τον ορισμό της μονογονεϊκής οικογένειας είναι ο γονέας ανεξαρτήτως φύλου, που ασκεί εν τοις πράγμασι και κατ΄ αποκλειστικότητα τη γονική μέριμνα, εξασφαλίζει την μόνιμη διαμονή, την επιμέλεια, την φροντίδα, την ανατροφή, την επίβλεψη, την εκπροσώπηση, και την άσκηση όποιας δικαιοπραξίας, ενός ή περισσοτέρων ανήλικων & άγαμων τέκνων έως και την ενηλικίωσή τους 18 ετών, είτε έως την ηλικία των 24ετών εφόσον είναι σπουδαστές δημόσιας ή ιδιωτικής εκπαίδευσης, στις περιπτώσεις χηρείας, ελεύθερης συμβίωσης χωρίς σύμφωνο συμβίωσης, τέκνου γεννημένου εκτός γάμου, διαζευγμένου, ανάθεσης κατόπιν δικαστικής απόφασης ή διαμεσολάβησης, αποδεδειγμένης διάστασης και υιοθεσίας. Σε όλες τις περιπτώσεις και αυτή των διαζευγμένων για να γίνει πιο απλό μόνο ένας από τους δυο γονείς δηλώνει στη φορολογική του δήλωση τα προστατευόμενα τέκνα του. Αυτός είναι που δικαιούται και το οικογενειακό επίδομα», σημειώνει η πρόεδρος του Συλλόγου «Μονογονεϊκή Οικογένεια και γυναίκα».

Μονογονεϊκή Οικογένεια Αντώνης Morgan Κωνσταντουδάκης

Η Ειρήνη Τσεσμελή αποφάσισε να ασχοληθεί σε συλλογικό επίπεδο με τη μονογονεϊκή οικογένεια όταν βρέθηκε υποψήφια (με το κόμμα της Νέας Δημοκρατίας) σε βουλευτικές εκλογές στα Νότια Προάστια, όπου έχει την έδρα του και ο Σύλλογος. Τότε ήταν που «ήρθαν πάρα πολλές γυναίκες που μου εξέθεσαν τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν και μου ζήτησαν να τις θυμηθώ. Έδωσα λοιπόν μια υπόσχεση ότι θα κάνω ότι χρειαστεί για να βοηθήσω», όπως λέει η ίδια.

«Δεν σας κρύβω ότι κι εγώ ανήκω σε μονογονεϊκή οικογένεια από το 2013 και αντιμετώπισα πάρα πολλές δυσκολίες, αλλά δεν είχα σκεφτεί ποτέ ότι είναι τόσες πολλές οι οικογένειες που δοκιμάζονται και μέσα στα δικά μου προβλήματα επιβίωσης δεν σκέφτηκα ότι μπορεί να υπάρχουν κι άλλοι με παρόμοια και μεγαλύτερα. Μέσα λοιπόν από την ανάγκη του κόσμου ιδρύθηκε ο “Σύλλογος Μονογονεϊκή Οικογένεια και Γυναίκα” για να υποστηρίξει για να στηρίξει για να διεκδικήσει τα δίκαια και τα σωστά. Διότι η οικογένεια είναι ο πυρήνα της κοινωνίας και τα παιδιά μας το αύριο της χώρας μας. Στα δικά τους χέρια θα παραδώσουμε την σκυτάλη της ζωής της κοινωνίας της Ελλάδας», συμπληρώνει.

Οι διαφορές που αντιμετωπίζουν οι μονογονεϊκές οικογένειες στην Ελλάδα με την Ευρώπη, είναι σημαντικές, όπως επισημαίνει η Ειρήνη Τσεσμελή. Μέσα από τον «Σύλλογο Μονογονεϊκή Οικογένεια και Γυναίκα», έχει βάλει στόχο να πετύχει ακριβώς αυτό, τη διεκδίκηση δικαιωμάτων που σε άλλες χώρες της Ευρώπης θεωρούνται αυτονόητα.

Μονογονεϊκή Οικογένεια Unsplash

«Η πραγματικότητα είναι ότι σχεδόν σε όλες τις Ευρωπαϊκές χώρες έχουν προβλεφθεί για τις μονογονεϊκές οικογένειες και θεσμικό πλαίσιο και κράτος πρόνοιας που έχει μεριμνήσει για τον γονέα και για τα παιδιά του, για τις ανάγκες τις οικογένειάς του. Κάθε μήνα λαμβάνουν σχεδόν έναν μισθό από επίδομα μονογονεϊκής οικογένειας και επίδομα διατροφής που δίνει το κράτος. Έτσι κι εμείς στον Σύλλογό μας έχουμε έρθει σε επαφή με τα αρμόδια Υπουργεία και έχουμε ζητήσει αυτά που ακριβώς που δικαιούνται όλες οι Οικογένειες που συγκαταλέγονται στις Κοινωνικά Ευπαθείς Ομάδες. Είναι σκοπός του Συλλόγου μας
η εξασφάλιση των ορθών και δίκαιων αιτημάτων των ανθρώπων, που το κράτος οφείλει να καλύψει και να μεριμνήσει επιτελούς. Έχουμε ζητήσει ένα ολοκληρωμένο νομοσχέδιο που να καλύπτει τις ανάγκες και να εξασφαλίζει τα δικαιώματα και την ψυχική υγεία των παιδιών του μονογονέα», σημειώνει η Ειρήνη Τσεσμελή.

Οι μεγάλες προκλήσεις

Ως αρχηγός μονογονεϊκής οικογένειας η ίδια έχει εμπειρία των προκλήσεων που χρειάζεται να αντιμετωπίσει στην Ελλάδα μία γυναίκα ή ένας άνδρας που θα βρεθεί σε αυτή τη θέση. «Θα σας πώ ότι όταν γίνεσαι μονογονέας από διαζύγιο ίσως είναι η πιο δύσκολη, κατά την άποψή πολλών, μορφή. Όταν υπάρχει θάνατος ο πόνος είναι τεράστιος αλλά με τα χρόνια καταλαγιάζει. Το διαζύγιο είναι μια απότομη αλλαγή, μια αποχώρηση βίαια, ένας μικρός θάνατος, όμως στις περισσότερες περιπτώσεις έχει επαναλαμβανόμενες επαφές με τσακωμούς, δικαστήρια, που ανακινούν συναισθήματα στεναχώριας, θυμού, πίκρας και ψυχικού πόνου που πολλές φορές οδηγεί σε αυτοάνοσα και άλλες ασθένειες, ενώ αρκετά περιστατικά έχουν οδηγήσει στον θάνατο αλλά ποτέ δεν έχει καταγραφεί», θα σημειώσει η ίδια.Την ρώτησα λοιπόν, ποιες ήταν οι μεγαλύτερες προκλήσεις που η ίδια αντιμετώπισε και που την οδήγησαν να ασχοληθεί περαιτέρω με το ζήτημα των μονογονεϊκών οικογένειών.

«Είμαι αρχηγός μονογονεϊκής οικογένειας, βέβαια τα παιδιά μου τώρα είναι μεγάλα και ευχαριστώ τον Θεό και την Παναγία που μου τα χάρισε. Άλλωστε όλοι οι αγώνες για τα παιδιά μας γίνονται για να τους εξασφαλίσουμε μια καλή ήσυχη και αξιοπρεπή ζωή στα πρώτα τους χρόνια και ότι καταφέρνουμε για ένα καλύτερο αύριο. Μας έχουν κάνει ανέκδοτο τις Ελληνίδες Μανές. Οι μεγαλύτερες λοιπόν προκλήσεις είναι το θέμα της διαβίωσης και της επιβίωσης όταν μπαίνεις σε μια καινούρια κατάσταση», σημειώνει η Ειρήνη Τσεσμελή.

«Έχεις να αντιμετωπίσεις τα πάντα που σε πολλές περιπτώσεις φρόντιζε ο πατέρας. Το οικονομικό είναι το μεγαλύτερο πρόβλημα που απορρέει μέσα από το επαγγελματικό. Στην προκειμένη εάν το κράτος πρόνοιας είχε εξασφαλίσει την άμεση επαγγελματική αποκατάσταση με εύρεση εργασίας όλα τα άλλα θα τα λύναμε», συμπληρώνει.

Η ίδια νιώθει απαραίτητο να διευκρινήσει ότι «Ο λόγος που στεκόμαστε στην διατροφή που πλήθος γυναικών δεν λαμβάνει είναι γιατί οι περισσότερες γυναίκες είναι άνεργες και δεν έχουν που την κεφαλή κλίνη. Το κράτος, λοιπόν, υποχρεούται να δίνει επίδομα στήριξης της Μονογονεϊκής Οικογένειας μέχρι να εξασφαλίσει θέση εργασίας».

Η εργασία ένα ζήτημα «αγκάθι» στη μονογονεϊκή οικογένεια

Στο ζήτημα της εργασίας υπάρχει μία επιπλέον πρόκληση. «Βέβαια εάν τα παιδιά είναι μικρά θα πρέπει κάποιος να τα φροντίζει που έχουν γίνει πλέον κάποιες σημαντικές κινήσεις και οι δημοτικοί παιδικοί σταθμοί δίνουν προτεραιότητα στις μονογονεϊκές οικογένειες», τονίζει η Ειρήνη Τσεσμελή.

«Πρέπει να υπάρχουν δομές που να εξασφαλίζουν την ψυχολογική στήριξη στα παιδιά΄ και στον μονογονέα γιατί το ψυχολογικό κομμάτι είναι εξίσου σημαντικό για να μπορεί η οικογένεια ενωμένη με τα μέλη που απαρτίζουν την νέα μορφή να ανταπεξέλθει.

Είναι μια σειρά από προβλήματα που εάν δεν εξασφαλιστεί το οικονομικό κομμάτι παρασέρνει όλους τους υπόλοιπους τομείς της ζωής όλων των μελών της μονογονεϊκής οικογένειας.

Θέλουμε λοιπόν σε ένα γενικό πλαίσιο το πιο απλό εργασία για να γίνουν κι όλα τα άλλα. Λέω γενικό πλαίσιο διότι είναι το βασικό για να εξασφαλιστεί το οικονομικό διότι είναι το πρωταρχικό αναγκαίο συστατικό για να καλυφθούν οι βασικές πρώτες ανάγκες κάθε ανθρώπου. Οι γυναίκες είναι δυνατές αγωνίστριες και όταν είσαι μάνα είσαι πάντα στην πρώτη γραμμή, πάντως καιρού. Ό,τι δικαιούμαστε, τα ορθά και τα δίκαια ζητάμε, για μια ανθρώπινη κοινωνία», καταλήγει η πρόεδρος του «Συλλόγου Μονογονεϊκή Οικογένεια και Γυναίκα».

Μονογονεϊκή Οικογένεια Αντώνης Morgan Κωνσταντουδάκης

Η εργασία είναι ένας τομέας αγκάθι όπως καταλαβαίνεις στην υπόθεση μονογονεϊκή οικογένεια. «Ένα πολύ μεγάλο πρόβλημα για το οποίο έχουμε ήδη προβεί σε ενέργειες ακόμη και σχετικά με την νομοθεσία που έχουμε ζητήσει να θεσμοθετηθεί σχετικά με τα δικαιώματα στο εργασιακό και εργατικό δίκαιο για τις μονογονεϊκές οικογένειες. Δεν υπάρχει και είναι επιτακτική ανάγκη για να λύσει πολλές παθογένειες και προβλήματα», μου απαντά όταν τη ρωτώ αν υπάρχουν διακρίσεις στην αγορά εργασίας για τις γυναίκες αρχηγούς μονογονεϊκής οικογένειας.

Πανδημία και μονογονεϊκή οικογένεια

Η Ειρήνη Τσεσμελή μου μίλησε και για την περίπτωση της πανδημίας και πώς αυτή έχει επηρεάσει τις μονογονεϊκές οικογένειες. Μαζί ενημερώνει για την πρωτοβουλία του Συλλόγου να πραγματοποιηθεί μια δημογραφική έρευνα που θα ρίξει φως στο πόσες είναι οι μονογονεϊκές οικογένειες στην Ελλάδα.

«Στις μονογονεϊκές οικογένειες ήταν στραβό το κλίμα το έφαγε και ο γάιδαρος», θα μου πει για την περίοδο της πανδημίας. «Εξαιρετικά δύσκολα. Ανεργία, κανένα πραγματικό εισόδημα, επιδόματα που θα βοηθούσαν έστω εάν δεν υπήρχαν τα πλασματικά εισοδήματα και δεν λαμβάνονται από πολλές οικογένειες. Δηλαδή όταν λαμβάνεις το οικογενειακό επίδομα γίνεσαι “πλούσιος” και δεν δικαιούσαι το επίδομα κοινωνικής αλληλεγγύης», σημειώνει για τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν αυτή την περίοδο οι μονογονεϊκές οικογένειες.

«Το Ευρωπαϊκό Ταμείο Στήριξης δίνει κάθε χρόνο σε όλα τα κράτη μέλη χρήματα για τις κοινωνικά ευπαθή ομάδες. Εμείς δεν γνωρίζουμε πόσοι είμαστε για αυτό και ο Σύλλογός μας με την εταιρεία MRB και την ευγενική χορηγία της ΔΕΗ και τον πρόεδρο της Γιώργο Στασση που στήριξε την πρωτοβουλία μας, κάνουμε μια ερευνά δημογραφική για πρώτη φορά στην Ελλάδα για τις Μονογονεϊκές Οικογένειες. Για να δούμε πόσες είμαστε και να δικαιούμαστε αυτά που πρέπει. Μπορείτε να μπείτε στην σελίδα μας www.monogoneikioikogenia.gr και να λάβετε μέρος ανώνυμα για να μπορέσουμε να ζητήσουμε αυτά που δικαιούμαστε και από το κράτος και από τους φορείς και από την Ευρωπαϊκή Ένωση», συμπληρώνει η Ειρήνη Τσεσμελή.

«Εμείς ως Σύλλογος έχουμε σταθεί δίπλα στις μονογονεϊκές οικογένειες έχουμε βοηθήσει σε συνεργασία με όλους τους Δήμους στην Ελλάδα για να καλυφθούν οι βασικές πρώτες ανάγκες, έχουμε παρέμβει στον το υπουργείο Εσωτερικών για την εξασφάλιση στέγης για να μην διώχνουν οι εκμισθωτές τις οικογένειες εν καιρό πανδημίας, στον ΟΑΕΔ για προγράμματα για τις γυναίκες και τις μονογονεϊκές οικογένειες, έχουμε ζητήσει laptop για την εκπαίδευση των παιδιών, έχουμε ζητήσει την ειδική μεταχείριση για τα κόκκινα δάνεια, έχουμε ζητήσει το επίδομα για την μονογονεϊκή οικογένεια, έχουμε αιτηθεί για πρόβλεψη εργατικού πλαισίου για τις μονογονεϊκές οικογένειες κλπ. Πολλά έχουν γίνει πραγματικότητα και άλλα είναι εν εξελίξει», καταλήγει για τα βήματα που έχουν ήδη γίνει για να προστατευθούν οι μονογονεϊκές οικογένειες την περίοδο της πανδημίας και όχι μόνο.

Η ίδια τονίζει ότι οι δίαυλοι επικοινωνίας με την πολιτική ηγεσία και όχι μόνο της χώρας είναι ανοιχτοί. Αναφέρεται στην Δόμνα Μιχαηλίδου, τον Γιάννη Βρούτση, τη Νίκη Κεραμέως, τη Δώρα Μακρή, τον Τάκη Θεοδωρικάκο και τη Μαρία Συρεγγέλα αλλά και τον διοικητή του ΟΑΕΔ, Σπύρο Πρωτοψάλτη, τον Πρόεδρο της ΔΕΗ, Γιώργο Στάσση και τον Δήμαρχο Αλίμου -εκεί έχει την έδρα του ο σύλλογος- Ανδρέα Κονδύλη, ως τους ανθρώπους που έχουν ακούσει κι έχουν προσπαθήσει ή έχουν κάνει πράξη όσα οι μονογονεϊκές οικογένειες ζήτησαν. Φυσικά έπεται συνέχεια. Η Ειρήνη Τσεσμελή είναι σίγουρη γι’ αυτό. Κι είναι επίσης σίγουρη ότι οι αγώνες των μονογονεϊκών οικογένειων για να εξασφαλίσουν τα δικαιώματά τους, θα συνεχιστούν ακάθεκτοι.