Είδα τον Βασίλη Μπισμπίκη σε μια παράσταση με κομμένα πέη στο εργοστάσιο Πεταλούδα
- 2 ΙΟΥΝ 2025
Κάθε φορά που ο Βασίλης Μπισμπίκης κάνει μια παράσταση με την ομάδα του Cartel Τεχνοχώρος, χρειάζεσαι GPS για να βρεις το θέατρο (τον χώρο που έχει επιλέξει και χρησιμοποιεί για να ανέβει η παράσταση). Αυτή τη φορά, βρέθηκα στις βιομηχανικές εγκαταστάσεις του πρώην εργοστασίου «Κλωσταί Πεταλούδα-Μουζάκης» στο Αιγάλεω. Ναι, φυσικά και σκέφτηκα την Άντζελα Δημητρίου, την πιο διάσημη εργάτρια του εργοστασίου, μόλις είδα την ταμπέλα στην είσοδο. Το συλλογικό ασυνείδητο είναι ανίκητο. Γιατί πήγα σε ένα πρώην εργοστάσιο να δω Σαίξπηρ;
Ο Βασίλης Μπισμπίκης πρωταγωνιστεί σε μια punk σαιξπηρική παράσταση
Ελίνα Γιουνανλή
Γιατί ο Βασίλης Μπισμπίκης επανεκκινεί την ομάδα Cartel μετά από διετή αγρανάπαυση. Η θεατρική ομάδα Cartel εγκαινιάζει το νέο της σπίτι υπό τις σκηνοθετικές οδηγίες του Τσέζαρις Γκραουζίνις που αποφάσισε να διασκευάσει το έργο Ο έμπορος της Βενετίας. Και εγένετο: Οι έμποροι της Βενετίας (ο Λιθουανός σκηνοθέτης αναμετριέται ξανά με έργο του Σαίξπηρ, έχει σκηνοθετήσει στο παρελθόν τα έργα Άμλετ, Βασιλιάς Ληρ, Μάκμπεθ, Το ημέρωμα της στρίγγλας και Ιούλιος Καίσαρας).
Ο Γκραουζίνις τοποθετεί την άνυδρη, δυστοπική Βενετία σε ένα εγκαταλελειμμένο εργοστάσιο, όπου κανείς και τίποτα δεν είναι αυτό που φαίνεται. Ας πούμε, το έργο θυμίζει Σαίξπηρ αλλά δεν είναι Σαίξπηρ (το μόνο ξεκάθαρο σαιξπηρικό είναι η παρενδυσία και η ατμόσφαιρα ονείρου). Είναι σε τρανς (κλείσιμο ματιού) και θέλει να προσφέρει μια βιωματική εμπειρία στον θεατή. Επαναχρησιμοποιείται η υπόθεση, όπως και ο χώρος (έτερος πρωταγωνιστής). Υπάρχει μέχρι και τηλεοπτικό reality show για το κλειδί της καρδιάς της AI Πόρσια, στο οποίο αν οι συμμετέχοντες αποτύχουν κόβουν τα πέη τους (μια ωδή στην τρανς ταυτότητα).
Η υπόθεση του Σαίξπηρ (είναι διάσημο αυτό το έργο γιατί κανείς δεν έχει καταλήξει αν είναι κωμωδία, φάρσα ή τραγωδία. Είναι ασαφή -εσκεμμένα ασαφή- τα όρια) είναι η αφετηρία: Στη Βενετία του 16ου αιώνα ο έμπορος Αντόνιο, θέλοντας να βοηθήσει το φίλο του Μπασάνιο να παντρευτεί μια εύπορη αριστοκράτισσα, δανείζεται χρήματα από τον Σάιλοκ, παρότι ο Εβραίος τοκογλύφος θέτει όρο να πληρωθεί με μια λίβρα από τη σάρκα του Αντόνιο αν εκείνος δεν πληρώσει έγκαιρα το δάνειο.
Ο Βασίλης Μπισμπίκης μοιάζει με τον αντιήρωα Σάιλοκ, αλλά δίνει στον χαρακτήρα του τοκογλύφου μια κωμική νότα στο όριο του σουρεαλισμού (ντύνεται σαν χασάπης). Επίσης, τονίζει ότι ο ήρωας του αναζητά δικαιοσύνη σε μια κοινωνία που τον αποκλείει. Παίζει πολύ το έργο με την έννοια της ταυτότητας φύλου, της επανάστασης και της κοινωνικής δικαιοσύνης (τι συμβαίνει όταν ο κοινωνικός περίγυρος εξωθεί σε απάνθρωπη συμπεριφορά;).
Ναι, είναι μια αντισυμβατική παράσταση που προσπαθεί να πει πολλά και μερικές φορές γίνεται ασύνδετα το πέρασμα από τη μία σκηνή στην άλλη. Ο Βασίλης Μπισμπίκης πάντα βάζει ένα στοίχημα να σπάσει τις θεατρικές φόρμες (δεν ξέρω αν το outfit του γορίλα βοηθά όντως να γίνει αυτό, είναι μια λεπτή γραμμή που χωρίζει το γραφικό από το ριζοσπαστικό, σίγουρα το outfit έχει τη δική του σημειολογία). Ωστόσο, τα πολλά νέα μέλη της ομάδας (Ελένη Γεωργακοπούλου, Γιάννης Κατσιμίχας, Αλέξανδρος Κουκιάς, Αλέξανδρος Τσίτσος) πρέπει να βρουν την απαραίτητη χημεία (με πολύμηνες πρόβες) που απαιτεί ένα τέτοιο εγχείρημα.
Και θα ήθελα να αναρωτηθεί και ο σκηνοθέτης πόσο νεωτεριστικό μοιάζει στην εποχή του ChatGPT ο AI ρόλος της Πόρσια στην μεγάλη οθόνη. Φαίνεται ότι η ομάδα έχει ένα όραμα και προσπαθεί να φωτίσει τις διαστάσεις των επιμέρους ιστοριών του έργου. Νιώθω ότι αυτό το όραμα έμεινε μετέωρο. Προσωπικά, δεν κατάλαβα καν γιατί έγινε η αλλαγή στον τίτλο.
Ελίνα Γιουνανλή
Έμεινα κι εγώ και η παρέα μου με αναπάντητες ερωτήσεις, άπειρες υποθέσεις και άβολη αμηχανία μετά το τέλος της παράστασης. Είναι η ιστορία του Αντόνιο και Μπασάνιο ένα Brokeback Mountain στη Βενετία; Είναι λογικό να συμπαθούμε τον Σάιλοκ Βασίλη Μπισμπίκη; Η παράσταση ήθελε να μιλήσει για μια πόλη, μια κοινωνία και πολίτες που έχουν χάσει την ταυτότητά τους. Και στην πορεία, έχασε και τη δική της.
Περίμενα το νατουραλιστικό θέατρο του σκηνοθέτη Βασίλη Μπισμπίκη; Ναι. Το είδα; Όχι. Ξεκλείδωσε ο Τσέζαρις Γκραουζίνις το σύμπαν του Σαίξπηρ; Μπορεί επιδερμικά. Κατέχω την οικουμενική, άσφαλτη αλήθεια; Όχι. Αν ανεβάσει ξανά ο Βασίλης Μπισμπίκης το Άνθρωποι και Ποντίκια θα πάω; ΤΡΕΧΟΝΤΑΣ.
Info: Οι έμποροι της Βενετίας, Τεχνοχώρος Cartel (Λεωφ. Κηφισού 41, Αιγάλεω). Παραστάσεις έως 22 Ιουνίου. Κάθε Πέμπτη, Παρασκευή, Σάββατο και Κυριακή στις 21.15. Εισιτήρια εδώ.
