#ΤΟΖΗΣΑΜΕ

Είδα τον Μιχάλη Σαράντη να παθαίνει το meltdown κάθε millennial στην πιο καυτή «Κουζίνα» της χρονιάς

Χρήστος Συμεωνίδης

Στην Κουζίνα του Arnold Wesker έχουμε ζήσει όλοι μας, είτε δουλεύουμε στην εστίαση είτε όχι. Η Κουζίνα είναι όλος ο δυτικός κόσμος που προσπαθεί να μας πείσει ότι δεν χρειαζόμαστε κάτι άλλο εκτός από δουλειά, λεφτά και φαγητό. Τον χτίσαμε, τον συντηρούμε και εγκλωβιστήκαμε μέσα του. Η Κουζίνα του Arnold Wesker, γράφτηκε το 1956 και το 2025 ο Γιώργος Κουτλής τη σκηνοθετεί στο Θέατρο Κιβωτός, θυμίζοντάς μας πόσο ίδια έχουν μείνει όλα. Πόσο εύκολα οι απάνθρωποι ρυθμοί της ζωής μας και η ανοχή που λόγω ανάγκης μοιάζει μόνο να αυξάνεται, μας φτάνουν στα όρια. Ο Γιώργος Κουτλής είναι ο καλύτερος “chef” σε αυτή την Κουζίνα, όπου ο Μιχάλης Σαράντης και 13 ακόμα ηθοποιοί σε 93 λεπτά φτάνουν σε σημείο «βρασμού».

Ο Γιώργος Κουτλής κούρδισε μια ομάδα υπερ- ταλαντούχων ανθρώπων και τους έβαλε στην Κουζίνα του. Δεν ξέρω πώς να περιγράψω όλο αυτό που έκαναν οι: Σαμουήλ Ακινόλα, Πολύδωρος Βογιατζής, Ιωάννα Δεμερτζίδου, Δανάη Καλούτσα, Ιλιάννα Καραπασιά, Γιώργος Κατσής, Ειρήνη Μακρή, Γιώργος Μπουκαούρης, Gary Salomon, Χρήστος Σαπουντζής, Μιχάλης Σαράντης, Αναστασία Στυλιανίδη, Πήτερ Τζέικς και Γιλμάζ Χουσμέν στη σκηνή του Θεάτρου Κιβωτός, ερμηνεύοντας τους ρόλους της Κουζίνας. Ίσως το «ερμηνευτικός άθλος» να είναι η μόνη φράση που ταιριάζει.

Όλοι τους υποδύονται πρόσωπα από διαφορετικές αφετηρίες, με κοινή συνισταμενη οι περισσότεροι ότι βρέθηκαν εκεί από κάθε γωνιά της γης, προσπαθώντας να διεκδικήσουν κάτι καλύτερο για τη ζωή τους.

Περιμένουν τα χαρτιά τους, περιμένουν τα καλύτερα χρήματα, περιμένουν κάτι που θα τους επιτρέψει να αγγίξουν για λίγο το όνειρο που προλαβαίνουν να κάνουν όσο κρατά το διάλειμμα μεταξύ του μεσημεριανού και του βραδινού σερβιρίσματος. Όνειρα που μοιάζουν απλά, αλλά αποδεικνύονται άπιαστα σε έναν κόσμο όπου όλοι είναι αναλώσιμοι και αυτός που επιβιώνει είναι αυτός που καταφέρνει να συνηθίσει καλύτερα.

Όλα τα συνηθίζει ο άνθρωπος, ακούγεται κάποια στιγμή μέσα στην Κουζίνα που στη ζέστη της προσπαθεί να χωνέψει όλους τους μοναδικούς, παράξενους, γεμάτους πάθος ανθρώπους στην καρδιά της που πίνουν και βρίζουν και τσακώνονται και ερωτεύονται, προσπαθώντας να επιβιώσουν. Η ανάγκη κάνει τις κόκκινες γραμμές των ανθρώπων τεθλασμένες. Αλλοιώνει τα όρια· τα θολώνει, ώσπου ξεχνάς πού τα είχες βάλει εξαρχής.

Μέχρι να φτάσεις κι εσύ σαν άλλος αστακός, να ουρλιάξεις μέσα στην κατσαρόλα. Η διαφορά είναι ότι εσύ μπήκες αυτοβούλως, επειδή έτσι σε έπεισαν ότι θα τα καταφέρεις. Ουρλιάζεις επειδή θυμήθηκες ποιος είσαι, πώς θες να ζεις και πόσο απέχεις τελικά απ’ όλα τα ματαιωμένα σου όνειρα ακολουθώντας τη σίγουρη συνταγή της επιτυχίας.

Ο Μιχάλης Σαράντης (πάντα συγκινητικός) υποδύεται σπαρακτικά τον Πολωνό Αντρέι, που εργάζεται ως chef θαλασσινών στην Κουζίνα και επιμένει να ονειρεύεται. Νομίζει ότι έχει τον έλεγχο της ζωής του, ότι θα καταφέρει να ανταμειφθεί από ένα σύστημα που δεν νοιάζεται γι’ αυτόν, έχει ρομαντικές φαντασιώσεις για μία οικογένεια που ζει σε μια λίμνη πίσω στην πατρίδα του, και νομίζει ότι κάτι απ’ όλα αυτά, ότι ο ίδιος μετράει. Ο Αντρέι είναι οργισμένος είναι και τρυφερός, δεν ξέρεις αν θες να δουλέψεις μαζί του, ξέρεις όμως ότι στο τέλος θέλεις να τον αγκαλιάσεις.

Η Κουζίνα, Η Κουζίνα Σαράντης, Κουζίνα Κουτλής Χρήστος Συμεωνίδης

Ο φανταστικός Γιώργος Κατσής είναι ο Μάξ που δεν πιστεύει στα όνειρα, που έχει καταφέρει να έχει χαρτιά, που αρπάζεται με το παραμικρό, που δείχνει υποταγμένος αλλά που είναι και ο μόνος που νοιάζεται για τους συναδέλφους του.

Η Μονίκ της Ιωάννας Δεμερτζίδου, μιλάει για αυτοδιάθεση, με τρόπο άμεσο και ρεαλιστικό. Ο Γιλμάζ Χουσμέν, γίνεται ο βοηθός “Μισελέν”, που προσπαθεί να εκφράσει τη φωνή της λογικής σε ένα σύστημα που μοιάζει φτιαγμένο να στίβει τους ανθρώπους και να τους πετάει.

Η Κουζίνα, Η Κουζίνα Σαράντης, Κουζίνα Κουτλής Χρήστος Συμεωνίδης

Ο Χρήστος Σαπουντζής, είναι ο ξεπεσμένος τηλεστάρ chef που δεν θέλει να βρίσκεται εκεί. Ο καθένας τους ξεχωριστός, μέσα σε μία Κουζίνα που εκρήγνυται από ενέργεια. Οι υπόλοιποι του θιάσου, υπηρετούν επίσης με μεγάλη αγάπη και ειλικρίνεια τους ήρωες του που βρίσκονται απόλυτα ενωμένοι στην Κουζίνα και ταυτόχρονα ο καθένας απόλυτα μόνος στο πόστο του στις καταβολές και τα όνειρά του.

Ένα ensemble που κόβει και ράβει θα δεις στο Θέατρο Κιβωτός, απόλυτα συντονισμένο σε σκηνές απαιτητικές, με την ένταση που φέρει μία κουζίνα με ζέστη και φούρνους που καίνε, με την ματαίωση ονείρων από την αδυσώπητη πραγματικότητα, με λόγια και μαχαίρια που κόβουν. Σε διάφορες σκηνές λειτουργούν σχεδόν ως ένα σώμα που γεμάτο ένταση προσπαθεί να επιβιώσει ακόμα μία βάρδια στην εργασιακή ζούγκλα που τους κλήρωσε να βρίσκονται.

Η Κουζίνα, Η Κουζίνα Σαράντης, Κουζίνα Κουτλής Ο σκηνοθέτης Γιώργος Κουτλής και ο Μιχάλης Σαράντης. / Χρήστος Συμεωνίδης
Ο σκηνοθέτης Γιώργος Κουτλής και ο Μιχάλης Σαράντης.

Όλα αυτά μέσα στο εξαιρετικό ρεαλιστικό σκηνικό της Ελένης Στρούλια, που μετατρέπει τη σκηνή του θεάτρου σε επαγγελματική κουζίνα. Εξαιρετική και η δουλειά του Παναγιώτη Μανουηλίδη στη μουσική που οι Gary Salomon και Γιώργος Μπακαούρης ζωντανεύουν μέσα από τις κατσαρόλες και τα ποτήρια της Κουζίνας, ενώ ο Πήτερ Τζέικς χρωματίζει με την τρομπέτα του. Οι φωτισμοί της Ελίζας Αλεξανδροπούλου λειτουργούν ως ένα ακόμα όχημα που διαχωρίζει τις στιγμές της σκληρής πραγματικότητας και των ονείρων.

«Κρέας είμαστε, κρέας κυνηγάμε, κρέας γα@@@@, κρέας γεννάμε», ακούγεται από τον Μαξ που δουλεύει τις κοπές στην Κουζίνα του εστιατορίου. Η Κουζίνα ταΐζει και συνθλίβει τους ήρωες ταυτόχρονα. Η πραγματικότητα δεν μοιάζει· είναι ανάλγητη για τους ανθρώπους της εργατικής τάξης κι αυτό ήταν που ήθελε ο Arnold Wesker, αντλώντας από τις εμπειρίες του στις κουζίνες του Παρισιού και του Λονδίνου, να αποδώσει με την οργή που διέκρινε τα έργα των Angry Young Men της βρετανικής δραματουργίας.

Η Κουζίνα του Γιώργου Κουτλή δεν είναι μόνο οργισμένη, γιατί κάπως μοιάζει με την ίδια τη ζωή. Εκεί όπου ο θυμός και το αίσθημα της απόγνωσης διαδέχονται την ανάγκη για ζωή και έρωτα και στιγμές όπου το βάρος φεύγει από τους ώμους με ένα αστείο με μια μουσική με μία στιγμή που μοιάζει να θυμόμαστε την αλληλεγγύη, φευγαλέες στιγμές που φωτίζουν κάπως το προσωπικό και συλλογικό μας αδιέξοδο. Δεν σταματάει να υπάρχει ο ζόφος της πραγματικότητας ακόμα κι όταν ξεχαστούμε και γελάσουμε με αυτόν. Η πραγματικότητα είναι αυτή που είναι, το θέμα είναι πόσο μπορούμε τελικά να την αλλάξουμε.

Η Κουζίνα αυτή που είδα στο Θέατρο Κιβωτός μοιάζει εντελώς ανθρώπινη. Μέσα της θα αναγνωρίσεις ανθρώπους με τους οποίους συνεργάστηκες, αφεντικά που δεν θες να ξαναδείς μπροστά σου, συναδέλφους που μπορεί να ανέχτηκες κι ας μην άντεχες τις ιδέες τους κι άλλους που αγάπησες και συνδέθηκες με τη μοναδική κόλλα που ενώνει τους ανθρώπους που έχουν βρεθεί να δουλεύουν σε κάποια σύγχρονη «γαλέρα».

Οι millennial που τους έπεισαν ότι όσο πιο σκληρά δουλεύουν, τόσο καλύτερη θα είναι η ζωή τους, για να ζήσουν μόνο τη διάψευση μέσα από οικονομικές κρίσεις, δεν μπορεί να μην αναγνωρίσουν κομμάτια του εαυτού τους σε αυτή την παράσταση. Από αυτοματισμό συνεχίζουν να τρέχουν στην ρόδα τους σαν ποντίκια, πιστεύοντας ακόμα ότι μπορεί και να τους είχαν πει αλήθεια κάποτε. Από κυνικότητα συνεχίζουν να δουλεύουν λες και αυτό είναι όλη τους η ζωή.

Από ανάγκη αυτοπροσδιορισμού έχουν υιοθετήσει την ιδιότητα του εργαζομένου ως τη μοναδική πτυχή της ταυτότητάς τους. Κάποιοι καταφέρνουν ακόμα να ονειρεύονται. Κάποιοι ανασυνθέτουν τις κόκκινες γραμμές τους. Κάποιοι παύουν να ανέχονται. Κάποιοι τινάζουν τις κουζίνες στον αέρα, αλλά κανείς δεν ξέρει αν απελευθερώθηκαν ή απλά «έσπασαν».

Info: Η Κουζίνα, Κάθε Τετάρτη στις 20:00, Πέμπτη και Παρασκευή στις 21:00, Σάββατο στις 18:00 & 21:00 και Κυριακή στις 20:00 στο θέατρο Κιβωτός. Εισιτήρια εδώ.