8 δυστοπικά βιβλία (κλασικά και νέα) για να διαβάσεις μένοντας σπίτι
- 17 ΜΑΡ 2020
Ως γνωστόν, αυτές τις μέρες «Μένουμε σπίτι». Και αν το Σαββατοκύριακο κύλησε με εκρεμμότητες που για καιρό είχαμε αφήσει στην άκρη, η καθημερινότητα έρχεται αδυσώπητα να μας πει: «Και τώρα που είσαι σπίτι τι κάνεις;». Ιδέες υπάρχουν πολλές και εδώ στο Ladylike προσπαθούμε καθημερινά να σου προτείνουμε πράγματα που θα μπορούσες να κάνεις στο σπίτι. Το να διαβάσεις ένα βιβλίο είναι προσωπικά η αγαπημένη μου πρόταση. Αλλά τι βιβλίο; Ίσως αυτή την περίοδο περισσότερο από κάθε άλλη να σου φαίνεται ότι στα αναγνώσματά σου ταιριάζει ένα δυστοπικό βιβλίο.
Προσωπικά είμαι λάτρης της επιστημονικής φαντασίας και των δυστοπιών, που συχνά περιγράφει, από παιδί. Έτσι κάπου εκεί στα 11 μπορούσα να καταβροχθίσω με την ίδια ευκολία τη «Νινέτ» της Ζωρζ Σαρρή και την «Οδύσσεια του διαστήματος» του Arthur C. Clarke. Το ζήτημα με την επιστημονική φαντασία όμως και πιο συγκεκριμένα με τα δυστοπικά βιβλία, είναι ότι ενώ τότε διάβαζα τα βιβλία ως περιπέτειες σε ένα άγνωστο περιβάλλον, ξαναδιαβάζοντάς τα μεγαλώνοντας βρήκα μέσα τους προβληματισμούς για τις ανθρώπινες κοινωνίες και σχέσεις που άλλαξαν τον τρόπο σκέψης μου.
Πριν περάσω στα βιβλία αυτά καθαυτά,που μπορείς να παραγγείλεις online και να περάσεις ώρες χωμένη στις σελίδες τους, επίτρεψέ μου να σου εξηγήσω τι είναι η δυστοπία. Σύμφωνα με το λεξικό Merriam-Webster ο όρος αναφέρεται σε μία υποθετική κοινωνία στην οποία οι άνθρωποι ζουν καταρρακωμένες, απάνθρωπες ζωές μέσα στον φόβο. Εντάξει δεν θέλω να ξεκινήσεις να κάνεις συγκρίσεις με το σήμερα. Να θυμάσαι μόνο ότι κατά κανόνα οι ήρωες εξελίσσονται και βρίσκουν νόημα στη ζωή τους κατά τη διάρκεια του βιβλίου. Και τα 8 παρακάτω βιβλία είναι εγγύηση πώς θα ξεχάσεις όσο τα διαβάζεις ότι μένεις σπίτι υπό τις παράξενες συνθήκες του σήμερα.
Το ηλεκτρικό πρόβατο – Philip K. Dick
Στο βιβλίο του Philip K. Dick που ενέπνευσε το εμβληματικό “Blade Runner” του Ridley Scott, ο κόσμος έχει πληγεί από παγκόσμιο πόλεμο. Η γη έχει μείνει διαλυμένη και καλυμμένη από ραδιενεργή σκόνη. Σε αυτό το σκηνικό αναδύεται ο Ρικ Ντέκαρντ, κηνυγός επικυρηγμένων ανθρωποειδών. Ο Ρικ ονειρεύεται μια μέρα να αποκτήσει ένα αληθινό ζώο, ένα πανάκριβο σύμβολο κοινωνικής καταξίωσης στην εποχή την οποία ζει. Προς το παρόν βολεύεται με ένα ηλεκτρικό πρόβατο, που «ζει» στην ταράτσα της πολυκατοικίας του. Η περιπέτεια του Ρικ και μαζί όλη η αναρώτησή του για το τι είναι αυτό που μας κάνει ανθρώπους τελικά, ξεκινά όταν καλείται να σκοτώσει έξι εξελιγμένα ανθρωποειδή Nexus-6.
1984 – George Orwell
Μπορεί ο δικός μας «Μεγάλος Αδελφός» του SKAI, να αναβλήθηκε προς το παρόν, αλλά ο Μεγάλος Αδελφός του George Orwell παραμένει ένα εμβληματικό δυστοπικό βιβλίο που σε καλεί από το ράφι να το διαβάσεις. Το 1984 διαδραματίζεται στο ολοκληρωτικό καθεστώς του Μεγάλου Αδελφού, όπου οι πολίτες παρακολουθούνται από αμέτρητες διαδραστικές οθόνες, όπου οι ειδήσεις και η ιστορία αλλάζουν και ξαναγράφονται συνεχώς για να εξυπηρετούν τα συμφέροντα του καθεστώτος.
Το έγκλημα της σκέψης είναι το θανάσιμο αμάρτημα. Γι’ αυτό πρέπει να εξαλειφθεί οτιδήποτε οδηγεί στη διάπραξή του: ελευθερία, γλώσσα, ανθρώπινα αισθήματα. Και όποιος υποπέσει σε έγκλημα σκέψης πρέπει να οδηγηθεί στον θάνατο αναμορφωμένος: θα πεθάνει αγαπώντας τον Μεγάλο Αδελφό.
Θαυμαστός Καινούργιος Κόσμος – Aldus Haxley
Γραμμένο το 1932 το βιβλίο περιγράφει έναν κόσμο όπου το ανθρώπινο συναίσθημα έχει εξαφανιστεί. Ο διαχωρισμός των ατόμων σε κοινωνικές τάξεις συμβαίνει πριν τη γέννησή τους, και από πριν διαμορφώνεται και ο χαρακτήρας, ο ψυχικός κόσμος και η ευτυχία τους. Ο κεντρικός ήρωας, όπως συνήθως συμβαίνει, στα βιβλία του είδους αυτού, αναρωτιέται τι παραπάνω μπορεί να συμβαίνει στον κόσμο εκτός από το αυστηρά προκαθορισμένο πλαίσιο στο οποίο ζει. Και το μαθαίνει.
Η ιστορία της θεραπένιδας – Margaret Atwood
Αν δεν έχεις δει ήδη τη σειρά (ή ακόμα και να την έχεις δει), είναι καιρός να διαβάσεις για την κοινωνία της Γαλαάδ. Η Δημοκρατία της Γαλαάδ προσφέρει στην Τουφρέντ μόνο μία επιλογή: την αναπαραγωγή. Αν παρεκκλίνει απ’ τον σκοπό της, θα καταλήξει, όπως όλοι οι αντιφρονούντες, κρεμασμένη στο Τείχος, ή θα σταλεί στις Αποικίες, όπου θα βρει αργό και μαρτυρικό θάνατο από ραδιενέργεια. Αλλά ακόμα κι ένα απολυταρχικό καθεστώς δεν μπορεί να αφανίσει τον πόθο – ούτε της Τουφρέντ ούτε και των δύο ανδρών απ’ τους οποίους κρέμεται η μοίρα της. Η Margaret Atwood περιγράδει μια εναλλακτική δυστοπική πραγματικότητα που έχει πολλά να πει για τη θέση της γυναίκας στο σύγχρονο κόσμο.
Οι επικυρίαρχοι – Arthur C. Clarke
Ο υπότιτλος του συγκεκριμένου βιβλίου είναι «το τέλος της παιδικής ηλικίας». Και απευθύνεται σε όλη την ανθρωπότητα. Μία ανθρωπότητα που στο βιβλίο του Arthur C.Clarke έρχεται αντιμέτωπη με την απόβαση εξωγήινων οι οποίοι ωστόσο δεν δείχνουν εχθρικοί. «Η επιχείρηση ήταν φυσικά, από τη δική τους άποψη, μια πολύ μικρή επιχείρηση, αλλά για τη Γη ήταν το πιο μεγάλο γεγονός που είχε συμβεί ποτέ. Χωρίς καμιά προειδοποίηση τα μεγάλα πλοία έφθασαν σαν χείμαρρος από τα άγνωστα βάθη του διαστήματος», αναφέρει η περίληψη του βιβλίου που μιλά για το παλιό που πρέπει να αντικατασταθεί από το νέο με κάθε κόστος.
Η δύναμη – Naomi Alderman
Οι γυναίκες σ’ όλο τον κόσμο ανακαλύπτουν πως έχουν τη «Δύναμη». Τα έφηβα κορίτσια ανακαλύπτουν ότι κουνώντας ακόμα και το μικρό τους δαχτυλάκι, μπορούν να προκαλέσουν αφόρητο πόνο και ο κόσμος αλλάζει για πάντα. Η ώρα της πατριαρχίας έχει τελειώσει. Η ώρα των κοριτσιών είναι εδώ, αλλά πόσο μπορεί να κρατήσει το νέο σκηνικό. Το μυθιστόρημα της Naomi Alderman έρχεται να ανατρέψει οτιδήποτε θεωρούσαμε «κανονικό» για τα δύο φύλα.
Σταθμός Έντεκα – Mandel Emily St. John
Μια χιονισμένη νύχτα, ο Άρθουρ Λιάντερ, διάσημος ηθοποιός του Χόλιγουντ, παθαίνει καρδιακή προσβολή πάνω στη σκηνή κατά τη διάρκεια μιας παράστασης του Βασιλιά Ληρ. Ο Τζιβαν Σόντρι, ένας νεαρός παπαράτσι που σπουδάζει νοσηλευτική, βρίσκεται στο κοινό και σπεύδει να βοηθήσει, υπό το βλέμμα μιας οχτάχρονης ηθοποιού, της Κίρστεν Ρεϊμόντ. Όμως παρά τις προσπάθειές του, ο Άρθουρ καταλήγει νεκρός. Καθώς ο Τζίβαν γυρίζει σπίτι διασχίζοντας το χιονισμένο Τορόντο, πληροφορείται ότι έχει ξεσπάσει μια θανατηφόρα γρίπη που εξαπλώνεται ραγδαία. Αποφασίζει να οχυρωθεί στο διαμέρισμα του αδερφού του, σε ένα ουρανοξύστη, απ’ όπου παρατηρεί τον κόσμο, όπως τον ήξερε, να καταρρέει.
Είκοσι χρόνια αργότερα, η Κίρστεν είναι ηθοποιός στην Περιπλανώμενη Συμφωνία, μια ομάδα ηθοποιών και μουσικών που ταξιδεύει στους οικισμούς του αλλαγμένου πια κόσμου, ανεβάζοντας Σαίξπηρ και παίζοντας μουσική. Η ζωή τους είναι ένας καθημερινός αγώνας επιβίωσης, καθώς οι αναμνήσεις τους μπλέκονται επώδυνα με τη νέα τους πραγματικότητα, ενώ το κακό μπορεί να καραδοκεί παντού.
Δύο χρόνια, οχτώ μήνες και είκοσι οχτώ νύχτες – Shalman Rushdi
Ο Shalman Rushdi έγραψε ένα βιβλίο εμπνευσμένο απο τους παραδοσιακούς μύθους της Ανατολής και το έβαλε να διαδραματίζεται στον δυτικό κόσμο στο κοντινό μέλλον. Εκεί μετά από μία σφοδρή καταιγίδα στη Νέα Υόρκη ανατέλλει η εποχή των παραδοξοτήτων. Ένας καθ’ όλα προσγειωμένος κηπουρός ανυψώνεται ξαφνικά από το έδαφος και μένει να αιωρείται. Ένας κομίστας ξυπνάει στο δωμάτιό του για να βρεθεί αντιμέτωπος με μια μυστηριώδη οντότητα, εντυπωσιακά όμοια με τον Ινδό ήρωα που ο ίδιος δημιούργησε με το πενάκι του. Ένα εγκαταλειμμένο από τη μητέρα του μωρό διαθέτει την έμφυτη ικανότητα να εντοπίζει τη διαφθορά και να σημαδεύει τους ενόχους με δερματικά έλκη. Μια σαγηνευτική χρυσοθήρας θα επιστρατευτεί για να πολεμήσει δυνάμεις ισχυρότερες από κάθε φαντασία.
Όλοι κατάγονται από τα ιδιόρρυθμα πλάσματα τζιν που ζουν σε έναν κόσμο που χωρίζεται από τον δικό μας με ένα πέπλο. Όταν το πέπλο σηκωθεί, η περιπέτεια θα ξεκινήσει.
