POP CULTURE

12 ταινίες που φωτίζουν τη γυναικεία οργή όπως δεν την έχεις ξαναδεί

Christopher Moss/A24

Η γυναικεία οργή δεν είναι απλώς μια συναισθηματική έκρηξη· είναι πολιτική πράξη, είναι η απάντηση σε αιώνες σιωπής, καταπίεσης και έμφυλης βίας. Ο κινηματογράφος, με τον δικό του τρόπο, έχει γίνει καθρέφτης και εργαλείο αυτής της οργής, άλλοτε με αλληγορικές ιστορίες και άλλοτε με ωμές αφηγήσεις για γερά στομάχια.

Η γυναικεία οργή στον κινηματογράφο δεν είναι υπερβολή – είναι αντανάκλαση της πραγματικότητας. Και όσο ο κινηματογράφος δίνει χώρο σε αυτή την οργή, τόσο η κοινωνία δεν μπορεί πια να την αγνοεί. Γιατί κάθε φορά που μια γυναίκα στην οθόνη αρνείται να σωπάσει, ανοίγει δρόμο και για όσες φωνές διεκδικούν δικαιοσύνη έξω από την αίθουσα. Ακολουθούν 12 ταινίες που φέρνουν στο φως το female rage, άλλοτε σκοτεινό, άλλοτε λυτρωτικό, πάντα αναγκαίο.

1. Carrie (1976) – Η καταπιεσμένη μαθήτρια εκρήγνυται

Το κλασικό horror του Stephen King φέρνει μια ντροπαλή έφηβη που υπομένει κακοποίηση στο σχολείο και στο σπίτι. Όταν ξεσπά, η οργή της ισοπεδώνει τα πάντα, κυριολεκτικά και μεταφορικά.

2. Thelma & Louise (1991) – Η γυναικεία οργή σε ένα road movie ωδή στη γυναικεία φιλία

2 γυναίκες μετατρέπουν ένα «ανώδυνο» road trip σε πράξη απελευθέρωσης μετά από μια σεξουαλική επίθεση. Το φιλμ-ορόσημο δείχνει πως η οργή μπορεί να γίνει όχημα ελευθερίας, ακόμη κι αν οδηγεί στο κενό.

3. Kill Bill Vol. 1 & 2 (2003–2004) – Η απόλυτη ιστορία γυναικείας οργής κι εκδίκησης

Η «Νύφη» του Tarantino ξυπνά από κώμα και ξεκινά μια αιματηρή αποστολή εναντίον εκείνων που της έκλεψαν τη ζωή. Μια υπερβολική, σχεδόν μπαρόκ εκδοχή του female rage που άφησε το στίγμα της στην ποπ κουλτούρα.

4. Jennifer’s Body (2009) – Το horror γίνεται φεμινιστικό μανιφέστο

Μια cheerleader γίνεται δαιμονισμένη δολοφόνος που στρέφει τη δίψα της για αίμα εναντίον αντρών. Κάτω από το teen horror κρύβεται η αλληγορία της καταπιεσμένης γυναικείας επιθυμίας και της οργής απέναντι στην αντικειμενοποίηση του γυναικείου σώματος.

5. Gone Girl (2014) – Η σκοτεινή πλευρά του γυναικείου βλέμματος

Η Amy σκηνοθετεί την εξαφάνισή της για να εκδικηθεί τον άπιστο σύζυγό της. Μια ταινία που δίχασε, μα ανέδειξε τον τρόπο με τον οποίο η γυναικεία οργή συχνά παρουσιάζεται ως «υστερία» – ενώ στην πραγματικότητα είναι αντίδραση.

6. A Girl Walks Home Alone at Night (2014) – Η βρικόλακας τιμωρός

Σε μια ιρανική πόλη-φάντασμα, μια γυναίκα-βρικόλακας στοχεύει άντρες που κακομεταχειρίζονται γυναίκες. Το ασπρόμαυρο φιλμ νουάρ μεταμορφώνει την οργή σε ποιητική δικαιοσύνη.

Ταινίες που φέρνουν στο επίκεντρο τη γυναικεία οργή

7. Mad Max: Fury Road (2015) – Η Furiosa ως σύμβολο αντίστασης

Σε έναν αποκαλυπτικό κόσμο όπου οι γυναίκες αντιμετωπίζονται ως αναπαραγωγικές μηχανές, η Furiosa γίνεται η απόλυτη ενσάρκωση της οργής που φέρνει την επανάσταση. Ένα blockbuster με καθαρά φεμινιστική ψυχή.

8. Revenge (2017) – Η γυναικεία εκδίκηση στο απόγειό της

Μια γυναίκα αφήνεται να πεθάνει στην έρημο μετά από βιασμό, αλλά επιστρέφει πιο δυνατή και αιμοδιψής από ποτέ. Ένα αιματηρό θρίλερ που παίρνει το κλασικό «rape revenge» και το ανατρέπει μέσα από το γυναικείο βλέμμα.

9. Midsommar (2019) – Ο θρίαμβος της καταπιεσμένης γυναίκας

Η Dani, εγκλωβισμένη σε μια τοξική σχέση και βυθισμένη στο πένθος, βρίσκει σε μια παγανιστική κοινότητα την ευκαιρία να απελευθερώσει όλη την καταπιεσμένη της οργή. Ο κινηματογράφος του Ari Aster δίνει μια φρικιαστικά λυτρωτική έξοδο.

Ταινίες που φέρνουν στο επίκεντρο τη γυναικεία οργή

10. Promising Young Woman (2020) – Η εκδίκηση ως δικαίωση

Μια γυναίκα που κουβαλάει το τραύμα μιας φίλης που βιάστηκε, στήνει παγίδες σε άντρες που εκμεταλλεύονται ευάλωτες γυναίκες. Η Cassie δεν είναι απλώς «θυμωμένη»· είναι η προσωποποίηση της κοινωνικής οργής απέναντι στη συνενοχή της σιωπής απέναντι στην έμφυλη βία..

11. X (2022) – Η γυναικεία οργή στο απόλυτο horror

Μια ομάδα νέων καταφθάνει σε μια απομονωμένη φάρμα για να γυρίσει μια ταινία πορνό· όμως οι ηλικιωμένοι ιδιοκτήτες στρέφονται εναντίον τους με αιματηρό τρόπο. Η Pearl, μια γυναίκα που κουβαλά χρόνια στέρησης και καταπιεσμένης σεξουαλικότητας, γίνεται το απόλυτο σύμβολο της γυναικείας οργής: η βία της πηγάζει από το πνίξιμο των επιθυμιών και των ονείρων της.

12. The Substance (2024) – Η οργή πίσω από τον ηλικιακό ρατσισμό

Μια πρώην σταρ που βλέπει τη φήμη της να καταρρέει μπαίνει σε ένα σκοτεινό πείραμα: μια ουσία που της χαρίζει ένα νεότερο, τέλειο «εγώ». Σύντομα, οι 2 εκδοχές της συγκρούονται βίαια, εκφράζοντας όλη την οργή για τον τρόπο που η κοινωνία μεταχειρίζεται τα γυναικεία σώματα και τη γυναικεία ηλικία. Το The Substance, ένα σωματικό horror που προκάλεσε ποικίλα σχόλια και αντιδράσεις, γίνεται μια κινηματογραφική αλληγορία για το πώς ο ηλικιακός ρατσισμός και το κυνήγι για την αιώνια νεότητα γεννά καταπίεση και τελικά βία.