Μοναξιά στις γιορτές: Πώς να αντιμετωπίσεις την «επιδημία» των ημερών σύμφωνα με τους ειδικούς
- 23 ΔΕΚ 2025
Οι γιορτές υποτίθεται ότι είναι η πιο «ζεστή» περίοδος του χρόνου. Κι όμως, για πολλούς ανθρώπους είναι ακριβώς το αντίθετο. Η μοναξιά τα Χριστούγεννα και την Πρωτοχρονιά δεν είναι απλώς ένα συναίσθημα. Είναι ένα παγκόσμιο ψυχολογικό φαινόμενο που τα τελευταία χρόνια περιγράφεται πλέον ως «επιδημία».
Σύμφωνα με σύγχρονες ψυχολογικές και κοινωνιολογικές έρευνες, η αίσθηση μοναξιάς κορυφώνεται στις γιορτές, ακόμα και σε ανθρώπους που δεν είναι αντικειμενικά μόνοι. Και αυτό έχει εξήγηση.
Γιατί νιώθουμε μοναξιά στις γιορτές;
Η μοναξιά δεν σχετίζεται απαραίτητα με το πόσους ανθρώπους έχουμε γύρω μας, αλλά με το αν νιώθουμε συναισθηματικά συνδεδεμένοι. Οι γιορτές λειτουργούν σαν μεγεθυντικός φακός. Η επιστήμη δείχνει ότι:
- Οι κοινωνικές συγκρίσεις αυξάνονται (ο εγκέφαλος συγκρίνει τη ζωή μας με αυτό που «πρέπει» να είναι).
- Τα social media ενισχύουν την ψευδαίσθηση ότι «όλοι οι άλλοι είναι μαζί».
- Οι προσδοκίες για χαρά, οικογενειακή θαλπωρή και αγάπη ανεβαίνουν υπερβολικά.
- Όταν η πραγματικότητα δεν ταιριάζει με αυτή την εικόνα, το αίσθημα αποτυχίας και απομόνωσης γίνεται πιο έντονο.
Η μοναξιά δεν είναι απλώς ψυχολογικό θέμα
iStock
Τα τελευταία χρόνια, η επιστημονική κοινότητα έχει καταλήξει σε κάτι ανησυχητικό: η χρόνια μοναξιά επηρεάζει την υγεία όσο και το κάπνισμα ή η παχυσαρκία. Έρευνες στην ψυχολογία και τη νευροεπιστήμη δείχνουν ότι η μοναξιά:
- Αυξάνει τα επίπεδα κορτιζόλης (ορμόνη του στρες)
- Συνδέεται με κατάθλιψη και αγχώδεις διαταραχές
- Επηρεάζει το ανοσοποιητικό σύστημα
- Αυξάνει τον κίνδυνο καρδιαγγειακών προβλημάτων
Κι όμως, στις γιορτές μιλάμε λιγότερο γι’ αυτήν, γιατί «δεν ταιριάζει με το κλίμα».
Γιατί οι γιορτές είναι τόσο δύσκολες για κάποιους;
Ψυχολογικά, οι γιορτές ενεργοποιούν:
- Απώλειες (ανθρώπων, σχέσεων, παλιών εποχών).
- Ρήξεις σε οικογενειακές σχέσεις.
- Αίσθημα ότι «η ζωή μου δεν είναι εκεί που θα έπρεπε».
Ειδικά άτομα που είναι single, ζουν μακριά από την οικογένεια ή έχουν βιώσει πρόσφατες αλλαγές (χωρισμό, πένθος, μετακόμιση), νιώθουν πιο έντονα τη μοναξιά αυτές τις μέρες.
Πώς μπορείς να διαχειριστείς τη μοναξιά στις γιορτές
Η επιστήμη συμφωνεί σε κάτι σημαντικό: η μοναξιά δεν φεύγει με το να την αγνοήσεις. Αντιμετωπίζεται με μικρές, ουσιαστικές κινήσεις.
1. Μην πιέζεις τον εαυτό σου να «περάσει τέλεια»
Η αποδοχή μειώνει το ψυχικό φορτίο. Δεν χρειάζεται κάθε γιορτή να είναι μαγική.
2. Δημιούργησε μικρές συνδέσεις
Ακόμα και μια σύντομη, αυθεντική επαφή (ένα τηλεφώνημα, ένα μήνυμα, μια βόλτα) έχει μεγαλύτερη επίδραση από μια γεμάτη αλλά επιφανειακή παρέα.
3. Μείωσε την έκθεση στα social media
Οι έρευνες δείχνουν ότι η υπερβολική σύγκριση αυξάνει το αίσθημα απομόνωσης. Δεν βλέπεις την πραγματικότητα, βλέπεις highlights.
4. Δώσε νόημα στις μέρες
Εθελοντισμός, φροντίδα ζώων, δημιουργικές δραστηριότητες: η αίσθηση σκοπού μειώνει σημαντικά τη μοναξιά.
5. Μίλα γι’ αυτό
Η λεκτικοποίηση του συναισθήματος μειώνει την έντασή του. Η μοναξιά δεν είναι αδυναμία, είναι ανθρώπινη εμπειρία.
Το πιο σημαντικό πράγμα που πρέπει να θυμάσαι
Αν νιώθεις μόνος/μόνη στις γιορτές, δεν είσαι ο μόνος ή η μόνη που το αισθάνεται αυτό. Και σίγουρα δεν είσαι «χαλασμένος/η». Η μοναξιά δεν σημαίνει ότι κάτι πάει λάθος με εσένα. Σημαίνει ότι έχεις ανάγκη από αληθινή σύνδεση. Και αυτό είναι απολύτως φυσιολογικό.
